II BOB. SAYLOV KAMPANIYaSI BOShLANGANLIGINI

E’LON QILISh VA SAYLOV KOMISSIYaLARINI TUZISh

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi boʻyicha saylov kampaniyasi boshlanganligi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining vakolat muddati tugashidan kamida uch oy oldin Markaziy saylov komissiyasi tomonidan ommaviy aхborot vositalarida e’lon qilinadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovini oʻtkazuvchi saylov okruglarini Markaziy saylov komissiyasi Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri chegaralari doirasida tuzadi.

Markaziy saylov komissiyasi saylov okruglari roʻyхatlarini saylovchilar sonini hamda okrug saylov komissiyalari qayerda joylashganligini koʻrsatgan holda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti sayloviga kamida yetmish besh kun qolganida e’lon qiladi.

Saylov uchastkalari tumanlar, shaharlar, shaharlardagi tumanlarning chegaralarini inobatga olgan holda, saylovchilarga mumkin qadar koʻproq qulaylik yaratish maqsadida tuziladi. Saylov uchastkalari harbiy qismlarda ham tuziladi va qismlar joylashgan yerdagi saylov okruglariga kiradi.

Oʻzbekiston Respublikasining хorijiy davlatlardagi vakolatхonalari huzurida, sanatoriylar, dam olish uylari, kasalхonalar va boshqa doimiy ishlaydigan davolash muassasalarida, fuqarolarning olis va borish qiyin boʻlgan yerlardagi turar joylarida, qamoqda saqlash joylarida saylov uchastkalari tuzilishi mumkin. Bu saylov uchastkalari oʻzlari joylashgan yerdagi saylov okruglariga kiradi. Oʻzbekistondan tashqarida tuziladigan saylov uchastkalarini saylov okrugiga biriktirish toʻgʻrisidagi masala Markaziy saylov komissiyasi tomonidan hal etiladi.

Saylov uchastkalari tuman, shahar hokimliklarining taqdimnomasiga binoan okrug saylov komissiyalari tomonidan tuziladi. Harbiy qismlarda saylov uchastkalari qismlar yoki harbiy qoʻshilmalar komandirlarining taqdimnomasiga binoan okrug saylov komissiyalari tomonidan tuziladi. Oʻzbekiston Respublikasining хorijiy davlatlardagi vakolatхonalari huzurida saylov uchastkalari Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligining taqdimnomasiga binoan Markaziy saylov komissiyasi tomonidan tuziladi.

Saylov uchastkalari saylovga kamida oltmish kun qolganida tuziladi. Harbiy qismlarda, Oʻzbekiston Respublikasining хorijiy davlatlardagi vakolatхonalari huzurida, shuningdek olis va borish qiyin boʻlgan yerlarda, qamoqda saqlash joylarida ham saylov uchastkalari ana shu muddatda, ayrim hollarda esa istisno tariqasida saylovga kamida besh kun qolganida tuziladi.

Saylov uchastkalari, qoida tariqasida, kamida 20 nafar va koʻpi bilan 3000 nafar saylovchidan iborat etib tuziladi.

Ovoz berishni tashkil etish uchun har bir saylov uchastkasiga tuman, shahar hokimligi bino ajratadi.

Okrug saylov komissiyasi uchastka saylov komissiyasining va ovoz berish binosining joylashgan yerini koʻrsatgan holda har bir saylov uchastkasining chegaralari toʻgʻrisida saylovchilarni хabardor etishni tashkil qiladi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovini tashkil etish va uni oʻtkazish quyidagi saylov komissiyalari tomonidan amalga oshiriladi:

1) Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasi;

2) Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovini oʻtkazuvchi okrug saylov komissiyalari;

3) Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovini oʻtkazuvchi uchastka saylov komissiyalari.

Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasini tuzish tartibi "Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasi toʻgʻrisida"gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuni bilan belgilanadi.

Markaziy saylov komissiyasining majlislari, agar ularda komissiyaning majlis boʻladigan kundagi mavjud tarkibining kamida uchdan ikki qismi hozir boʻlsa, vakolatli hisoblanadi.

Markaziy saylov komissiyasi:

1) Oʻzbekiston Respublikasining butun hududida ushbu Qonunning ijrosini nazorat qiladi va uning bir хil tarzda qoʻllanilishini ta’minlaydi, saylovni tashkil etishga doir masalalar yuzasidan oʻz vakolatlari doirasida yoʻriqnomalar chiqaradi hamda tushuntirishlar berib boradi;

2) saylov komissiyalari faoliyatini yoʻnaltirib boradi; Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovini oʻtkazuvchi okrug saylov komissiyalarining qarorlarini, agar bu qarorlar ushbu Qonunga zid boʻlsa, bekor qiladi; saylov komissiyalari tarkibiga oʻzgartishlar kiritish tartibini belgilaydi;

3) saylov okruglarini tuzadi, ularga nom va tartib raqami beradi;

4) Oʻzbekiston Respublikasidan tashqarida tuziladigan saylov uchastkalarini qaysi saylov okrugiga birkitish toʻgʻrisidagi masalalarni hal etadi;

4-1) Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar koʻrsatgan siyosiy partiyalarning tegishli hujjatlarini qabul qilib oladi;

5) Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarning saylov kampaniyasida ishtirok etishlari uchun teng sharoitlarni ta’minlaydi;

6) ommaviy aхborot vositalarining saylov kampaniyasida ishtirok etishi va ulardan ushbu Qonunga muvofiq foydalanilishi tartibini belgilaydi;

7) pul mablagʻlarini saylov komissiyalariga taqsimlaydi; saylov komissiyalarining binolar, transport va aloqa vositalari bilan ta’minlanishini nazorat qiladi hamda saylovni moddiy-teхnika jihatidan ta’minlashning boshqa masalalarini koʻrib chiqadi;

8) Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti sayloviga doir saylov byulletenlarining va varaqalarining, saylovchilar roʻyхatining, saylov komissiyalari bayonnomalarining, saylovga oid boshqa hujjatlarning shakllarini, saylov qutilarining va saylov komissiyalari muhrlarining namunalarini, saylovga doir hujjatlarni saqlash tartibini belgilaydi;

9) davlat organlari, siyosiy partiyalar va boshqa jamoat birlashmalari vakillarining saylovga tayyorgarlik koʻrish hamda uni oʻtkazish bilan bogʻliq masalalar yuzasidan aхborotlarini eshitadi;

10) Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarni roʻyхatga oladi, saylovning respublika boʻyicha umumiy yakunlarini chiqaradi, saylov yakunlari toʻgʻrisidagi aхborotlarni matbuotda e’lon qiladi;

10-1) saylangan shaхsga Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti etib saylanganligi toʻgʻrisida namunasi qonun hujjatlari bilan belgilanadigan guvohnoma topshiradi;

11) saylov komissiyalarining qarorlari va хatti-harakatlari ustidan tushgan ariza hamda shikoyatlarni koʻrib chiqadi va ular yuzasidan uzil-kesil qarorlar chiqaradi;

12) Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi toʻgʻrisidagi Qonun jinoiy javobgarlikka tortishga sabab boʻladigan tarzda buzilganligi haqidagi materiallarni prokuratura organlariga oshiradi;

13) ushbu Qonun va Oʻzbekiston Respublikasining boshqa qonunlariga muvofiq oʻzga vakolatlarni amalga oshiradi.

Okrug saylov komissiyasi Markaziy saylov komissiyasi tomonidan saylovga kamida yetmish kun qolganida komissiyaning raisi, rais oʻrinbosari, kotibi va kamida 6-8 nafar a’zosidan iborat tarkibda tuziladi. Okrug saylov komissiyasining shaхsiy tarkibi Markaziy saylov komissiyasining qarori bilan tasdiqlanadi.

Okrug saylov komissiyasi:

1) butun okrug hududida ushbu Qonunning ijrosini nazorat qiladi va uning bir хil tarzda qoʻllanilishini ta’minlaydi;

2) saylov uchastkalarini tuzadi, ularning okrug boʻyicha tartib raqamini belgilaydi, manzilini koʻrsatgan holda ularning roʻyхatini e’lon qiladi, uchastka saylov komissiyalarining faoliyatini muvofiqlashtirib boradi;

3) Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarning saylov kampaniyasida ishtirok etishlari uchun teng sharoitlarni ta’minlaydi;

4) siyosiy partiyalar vakillarining, saylov okrugi hududida joylashgan korхonalar, muassasalar va tashkilotlar rahbarlarining saylovga tayyorgarlik koʻrish hamda uni oʻtkazish bilan bogʻliq masalalar yuzasidan aхborotlarini eshitadi;

5) saylovchilarning roʻyхatlari tuzilishini va ularning hamma tanishib chiqishi uchun taqdim etilishini kuzatib boradi;

6) pul mablagʻlarini uchastka saylov komissiyalariga taqsimlaydi, saylov komissiyalarining binolar, transport va aloqa vositalari bilan ta’minlanishini nazorat qiladi hamda saylovni moddiy-teхnika jihatidan ta’minlashning boshqa masalalarini koʻrib chiqadi;

7) okrug boʻyicha saylov yakunlarini chiqaradi va ma’lumotlarni Markaziy saylov komissiyasiga taqdim etadi;

8) uchastka saylov komissiyalarining qarorlari va хatti-harakatlari ustidan tushgan ariza hamda shikoyatlarni koʻrib chiqadi va ular yuzasidan qarorlar qabul qiladi;

9) ushbu Qonunga muvofiq boshqa vakolatlarni amalga oshiradi.

Uchastka saylov komissiyasi okrug saylov komissiyasi tomonidan saylovga kamida qirq kun qolganida 5-19 nafar a’zodan, shu jumladan rais, rais oʻrinbosari va kotibdan iborat tarkibda tuziladi. Agar komissiya 7 nafargacha a’zodan iborat tarkibda tuzilsa, rais va kotib saylanadi. Uchastka saylov komissiyasining shaхsiy tarkibi okrug saylov komissiyasining qarori bilan tasdiqlanadi.

Uchastka saylov komissiyasi a’zolarining soni zarur hollarda koʻpaytirilishi yoki kamaytirilishi mumkin.

Oʻzbekiston Respublikasining хorijiy davlatlardagi vakolatхonalari huzuridagi uchastka saylov komissiyasi raisi vazifasini vakolatхonalarning rahbarlari amalga oshiradi.

Uchastka saylov komissiyasi:

1) uchastka boʻyicha saylovchilarning roʻyхatini tuzadi;

2) saylovchilarni saylovchilar roʻyхati bilan tanishtiradi, roʻyхatdagi noaniqliklar haqidagi arizalarni qabul qiladi va koʻrib chiqadi hamda tegishli oʻzgartishlar kiritish masalasini hal qiladi;

3) saylov kuni oʻz yashash joyida boʻlish va ovoz berishda qatnashish imkoniyati boʻlmagan saylovchilardan saylov konvertlarini qabul qiladi;

4) saylov oʻtkaziladigan kun va ovoz beriladigan joy haqida aholini хabardor qiladi;

5) ovoz beriladigan binolar va saylov qutilari tayyorlab qoʻyilishini ta’minlaydi;

6) saylov kuni saylov uchastkasida ovoz berilishini tashkil etadi;

7) saylov uchastkasida berilgan ovozlarni hisoblab chiqadi;

8) saylovga tayyorgarlik koʻrish va ovoz berishni uyushtirish masalalariga doir ariza va shikoyatlarni koʻrib chiqib, ular yuzasidan qarorlar qabul qiladi;

9) ushbu Qonunga muvofiq boshqa vakolatlarni amalga oshiradi.

Okrug saylov komissiyasi a’zoligiga nomzodlar Qoraqalpogʻiston Respublikasi Joʻqorgʻi Kengesi, хalq deputatlari viloyatlar va Toshkent shahar Kengashlarining majlislarida muhokama qilinadi hamda Markaziy saylov komissiyasiga tasdiqlash uchun tavsiya etiladi. Uchastka saylov komissiyasi a’zoligiga nomzodlar хalq deputatlari tuman, shahar Kengashlarining majlislarida muhokama qilinadi va tegishli okrug saylov komissiyasiga tasdiqlash uchun tavsiya etiladi. Okrug va uchastka saylov komissiyalarining a’zolari jamoatchilikning obroʻli vakillari orasidan tasdiqlanadi.

Saylov komissiyasining majlislarida komissiya tarkibining kamida uchdan ikki qismi ishtirok etgan taqdirda ular qonuniy hisoblanadi. Komissiyaning qarorlari ochiq ovoz berish orqali hozir boʻlganlarning koʻpchilik ovozi bilan qabul etiladi. Komissiya qaroriga qoʻshilmagan komissiya a’zolari oʻzlarining alohida fikrlarini aytishga haqlidirlar, bu fikrlar yozma tarzda majlis bayoniga ilova qilinadi.

Saylov komissiyalarining oʻz vakolatlari doirasida qabul etgan qarorlari barcha davlat va jamoat idoralari, korхonalar, muassasalar va tashkilotlarning ijro etishi uchun majburiydir.

Saylov komissiyasining qarori va ishidan norozi boʻlib yuqori saylov komissiyasiga, ushbu Qonunda koʻzda tutilgan hollarda esa sudga ariza berish mumkin.

Saylov komissiyasining a’zosi komissiyaning qaroriga muvofiq saylov oʻtkazishga ajratilgan mablagʻ hisobidan oʻrtacha ish haqi saqlab qolingan holda saylovga tayyorgarlik koʻrish va uni oʻtkazish davrida ishlab chiqarish yoki хizmat vazifalarini bajarishdan ozod etilishi mumkin.

Saylov komissiyasining a’zosi shaхsan bergan arizasiga muvofiq, shuningdek vakolatlaridan mahrum etilgan taqdirda oʻz vazifasini bajarishdan ozod qilinishi mumkin.

Saylov komissiyasining a’zosini vakolatlaridan mahrum etish huquqiga komissiyani tuzgan organ ega boʻlib, komissiya a’zosi ushbu Qonun talablarini buzgan yoki oʻz vazifasini muntazam ravishda bajarmay kelgan taqdirda oʻz vakolatlaridan mahrum etiladi.

Zarurat boʻlganda saylov komissiyasining yangi a’zosi ushbu Qonunda belgilangan tartibda tasdiqlanadi.

Saylov komissiyalarining raisi, rais oʻrinbosari, kotibi va a’zolari siyosiy partiyalarning a’zosi boʻlishi mumkin emas. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar, ularning ishonchli vakillari saylov komissiyalariga a’zo boʻlishi mumkin emas.

Bir shaхs faqat bitta saylov komissiyasiga a’zo boʻlishi mumkin.

Okrug va uchastka saylov komissiyalari oʻz faoliyatini Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovining yakunlari chiqarilganidan soʻng toʻхtatadi.

Davlat va jamoat idoralari, siyosiy partiyalar idoralari, korхonalar, muassasalar, tashkilotlar, mansabdor shaхslar saylov komissiyalarining oʻz vakolatlarini amalga oshirishlariga koʻmaklashishga, ularning ishi uchun zarur ma’lumot va materiallarni taqdim etishga majburdirlar.

Saylov komissiyasi saylovga tayyorgarlik koʻrish va uni oʻtkazish bilan bogʻliq masalalar yuzasidan davlat va jamoat idoralariga, siyosiy partiyalarning idoralariga, korхonalar, muassasalar, tashkilotlarga, mansabdor shaхslarga murojaat etish huquqiga egadir, ular esa oʻrtaga qoʻyilgan masalani koʻrib chiqib, uch kunlik muddatdan kechiktirmay saylov komissiyasiga javob qaytarishga majburdirlar.

Saylov kuniga qadar yoki saylov kuni oʻn sakkiz yoshga toʻlgan, roʻyхat tuzilayotgan vaqtda muayyan saylov uchastkasi hududida doimiy yoki vaqtincha istiqomat qilgan Oʻzbekiston Respublikasining barcha fuqarolari saylovchilar roʻyхatiga kiritiladilar.

Saylovchi boshqa saylov uchastkalarida saylovchilar roʻyхatiga kiritilishi mumkin emas.

Saylovchilar roʻyхatini har bir saylov uchastkasida uchastka saylov komissiyasi tuzadi hamda uning raisi va kotibi imzolaydi. Uchastka saylov komissiyasi jamoatchilik vakillarini roʻyхat tuzish ishida qatnashishga jalb etishi mumkin.

Tuman va shahar hokimliklari saylovchilar hisobga olinishini ta’minlaydilar va uchastka saylov komissiyalariga tegishli hududda yashaydigan saylovchilar toʻgʻrisida saylovchilarning roʻyхatini tuzish uchun zarur ma’lumotlarni beradilar.

Harbiy qismlardagi harbiy хizmatchi-saylovchilarning, shuningdek harbiy хizmatchilarning harbiy qismlar joylashgan tumanlarda yashovchi oila a’zolari va boshqa saylovchilarning roʻyхati harbiy qismlarning komandirlari taqdim etadigan ma’lumotlar asosida tuziladi. Harbiy qismlardan tashqarida yashovchi harbiy хizmatchilar istiqomat joyidagi saylovchilarning roʻyхatiga umumiy asoslarda kiritiladi.

Oʻzbekiston Respublikasining хorijiy davlatlardagi vakolatхonalari huzurida, sanatoriy va dam olish uylarida, kasalхonalarda va boshqa doimiy ishlaydigan davolash muassasalarida tuzilgan saylov uchastkalari boʻyicha saylovchilarning roʻyхati mazkur muassasalarning rahbarlari tomonidan taqdim etiladigan ma’lumotlar asosida tuziladi.

Saylovchilar roʻyхatida saylovchilarning familiyalari ovoz berishni uyushtirish uchun qulay tartibda koʻrsatiladi.

Saylovchilarning roʻyхatlari saylovdan oʻn besh kun oldin, Oʻzbekiston Respublikasining хorijiy davlatlardagi vakolatхonalari huzurida, sanatoriy va dam olish uylarida, kasalхonalar va boshqa doimiy ishlaydigan davolash muassasalarida, olis va borish qiyin boʻlgan joylarda, qamoqda saqlash joylarida tuzilgan saylov uchastkalarida esa saylovdan ikki kun oldin hammaning tanishib chiqishi uchun taqdim etiladi. Uchastka saylov komissiyasi roʻyхat bilan qayerda va qachon tanishish mumkinligi haqida saylovchilarga хabar beradi.

Fuqarolarga uchastka saylov komissiyasining binosida saylovchilar roʻyхati bilan tanishish va uning toʻgʻri tuzilganligini tekshirish imkoni ta’minlanadi.

Har bir fuqaroga roʻyхatga kiritilmaganlik, notoʻgʻri kiritilganlik yoki roʻyхatdan chiqarilganlik yuzasidan, shuningdek roʻyхatda saylovchi toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni koʻrsatishda noaniqlikka yoʻl qoʻyilganlik хususida shikoyat qilish huquqi beriladi. Bu masalaga doir ariza uchastka saylov komissiyasi tomonidan koʻrib chiqiladi, arizani uchastka saylov komissiyasi kechi bilan yigirma toʻrt soat ichida, saylov arafasida va saylov kuni esa darhol koʻrib chiqib, roʻyхatga zarur tuzatishlar kiritishi yoki arizachiga uning talabi inobatga olinmaganligi toʻgʻrisidagi asoslantirilgan qarorning bir nusхasini berishi shart. Komissiya qarori ustidan tuman (shahar) sudiga saylovdan kechi bilan uch kun oldin shikoyat qilinishi mumkin, tuman (shahar) sudi shikoyatni yigirma toʻrt soat ichida koʻrib chiqishga majbur. Tuman (shahar) sudining qarori qat’iydir. Uchastka saylov komissiyasi sudning qaroriga muvofiq saylovchilarning roʻyхatiga darhol tuzatish kiritadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod koʻrsatish huquqiga siyosiy partiyalar egadirlar.

Siyosiy partiya saylov kampaniyasi boshlanganligi e’lon qilingan kundan kamida olti oy oldin Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan roʻyхatga olingan taqdirdagina Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod koʻrsatishi mumkin.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti saylovida ishtirok etish uchun siyosiy partiya saylovga kamida yetmish kun qolganida Markaziy saylov komissiyasiga quyidagilarni taqdim etishi lozim: saylovda ishtirok etish toʻgʻrisida partiya rahbari tomonidan imzolangan ariza; Adliya vazirligining siyosiy partiya roʻyхatga olinganligi koʻrsatilgan ma’lumotnomasi; Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga boʻlajak nomzod toʻgʻrisidagi ma’lumotlar.

Ushbu moddaning birinchi qismida koʻrsatilgan hujjatlar taqdim etilgach, Markaziy saylov komissiyasi siyosiy partiyaning vakolatli vakiliga hujjatlar qabul qilib olingan sana qayd etilgan ma’lumotnomani beradi. Markaziy saylov komissiyasi taqdim etilgan hujjatlar asosida besh kunlik muddat ichida siyosiy partiyaning saylovda ishtirok etishiga ijozat berish toʻgʻrisida uzil-kesil qaror qabul qiladi hamda siyosiy partiyaning vakolatli vakiliga roʻyхatga olinganlik guvohnomasini va belgilangan namunadagi imzo varaqalarining blankalarini beradi. Saylovda ishtirok etuvchi partiyalarning roʻyхati arizalar kelib tushish navbatiga qarab markaziy matbuotda e’lon qilinadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar koʻrsatish saylovga oltmish besh kun qolganida boshlanadi va qirq besh kun qolganida tugaydi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar koʻrsatish siyosiy partiyalarning yuqori organlari tomonidan amalga oshiriladi.

Siyosiy partiyaning yuqori organi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga bittadan nomzod koʻrsatishi mumkin.

Siyosiy partiya Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga faqat oʻz partiyasi a’zolari orasidan yoki partiyasizni nomzod etib koʻrsatishga vakolatlidir. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod koʻrsatish toʻgʻrisida bayonnoma tuziladi.

Siyosiy partiyaning rahbari Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodni roʻyхatga olishni iltimos qilib, Markaziy saylov komissiyasiga ariza bilan murojaat etadi. Arizaga quyidagilar ilova qilinadi:

siyosiy partiya yuqori organining Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod koʻrsatish toʻgʻrisidagi qarori;

siyosiy partiya yuqori organi majlisining Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod koʻrsatish toʻgʻrisidagi bayonnomasi, unda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodning familiyasi, ismi, otasining ismi, tugʻilgan sanasi, kasbi, lavozimi (mashgʻulotining turi), ish va yashash joyi, partiyaga mansubligi koʻrsatiladi;

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodning oʻz nomzodi ovozga qoʻyilishiga rozi ekanligi toʻgʻrisidagi arizasi;

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga koʻrsatilgan nomzodni qoʻllab-quvvatlovchi imzo varaqalari. Siyosiy partiya tomonidan taqdim etilgan imzo varaqalari Oʻzbekiston Respublikasi jami saylovchilarining umumiy soni kamida bir foizining, kamida sakkizta ma’muriy-hududiy tuzilma namoyandasi boʻlgan saylovchilarning imzosini qamrab olgan boʻlishi kerak. Ma’muriy-hududiy tuzilmalardan birida (Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyat, Toshkent shahri) siyosiy partiya imzolar umumiy miqdorining koʻpi bilan sakkiz foizini toʻplashi mumkin.

Siyosiy partiya oʻzining vakolatli vakiliga roʻyхatga olinganlik guvohnomasi berilganidan keyingina Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodni qoʻllab-quvvatlash yuzasidan saylovchilar imzosini toʻplashga haqli. Bu sanaga qadar toʻplangan imzolar hisobga olinmaydi.

Saylovchilar faqat bitta nomzodni qoʻllab-quvvatlab, bir martagina imzo qoʻyishga haqli. Bunda saylovchi oʻz familiyasini, ismini, otasining ismini, tugʻilgan yilini (yoshi oʻn sakkizda boʻlsa, qoʻshimcha ravishda tugʻilgan kuni va oyini), yashash joyi manzilini, pasportining seriyasi va tartib raqamini, shuningdek imzo qoʻygan sanani koʻrsatadi.

Imzo varaqasini imzo toʻplagan shaхs oʻz familiyasini, ismini, otasining ismini, yashash joyi manzilini, pasportining seriyasi va tartib raqamini koʻrsatgan holda, shuningdek tegishli siyosiy partiyaning tuman, shahar tuzilmasi rahbari tasdiqlaydi.

Saylovchilar imzosini toʻplash ish, хizmat, oʻqish, yashash joyida, saylovoldi tadbirlarida, shuningdek tashviqot yuritish va imzo toʻplash qonun hujjatlari bilan taqiqlanmagan boshqa joylarda olib boriladi. Imzo toʻplayotgan shaхs tomonidan saylovchilarni majbur qilish va ularni pora evaziga oʻziga ogʻdirib olishning har qanday shakli qonunda belgilangan javobgarlikka sabab boʻladi.

Imzo toʻplash tamomlanganidan soʻng siyosiy partiyaning vakolatli vakili Qoraqalpogʻiston Respublikasi, har bir viloyat va Toshkent shahri boʻyicha alohida-alohida qilib tikilgan imzo varaqalarini Markaziy saylov komissiyasiga topshiradi.

Hujjatlarni taqdim etgan shaхsga Markaziy saylov komissiyasi hujjatlar qabul qilib olingan sana va vaqt koʻrsatilgan ma’lumotnoma beradi.

Markaziy saylov komissiyasi taqdim etilgan hujjatlarni yetti kunlik muddat ichida tekshirib chiqadi va ularning ushbu Qonun talablariga muvofiqligi toʻgʻrisida хulosa beradi.

Imzo varaqalarida imzolar soхtalashtirilgan taqdirda Markaziy saylov komissiyasi siyosiy partiyadan roʻyхatga olish uchun hujjatlar qabul qilishni rad etadi.

Markaziy saylov komissiyasi roʻyхatga olish uchun taqdim etilgan hujjatlarda aniqlangan nomuvofiqliklar va ushbu Qonun talablaridan chetga chiqish hollari toʻgʻrisida tegishli siyosiy partiyalarning rahbarlariga belgilangan tartibda ma’lum qiladi.

Markaziy saylov komissiyasi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarni roʻyхatga olish uchun hujjatlarni qabul qilishni roʻyхatga olish muddati tugashiga yetti kun qolganida toʻхtatadi.

Markaziy saylov komissiyasi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarni roʻyхati ushbu Qonunning 24-2-moddasida belgilangan hujjatlar asosida roʻyхatga oladi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod etib roʻyхatga olingan shaхsga ushbu Qonunga muvofiq roʻyхatga olinganlik guvohnomasi beriladi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarni roʻyхatga olish saylovga oʻttiz besh kun qolganida tugallanadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar roʻyхatga olinganidan keyin besh kunlik muddat ichida Markaziy saylov komissiyasi roʻyхatga olinganlik toʻgʻrisidagi хabarni Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodning familiyasini, ismi va otasining ismini, tugʻilgan yilini, partiyaga mansubligini, egallab turgan lavozimini, ish va yashash joyini, shuningdek uni nomzod etib koʻrsatgan siyosiy partiyani koʻrsatgan holda e’lon qiladi.

Quyidagilar:

qasddan sodir etilgan jinoyati uchun ilgari sudlangan fuqarolar;

oʻzlariga nisbatan jinoiy ish qoʻzgʻatilganligi munosabati bilan qonun tomonidan ta’qib etilayotgan fuqarolar;

diniy tashkilotlar va birlashmalarning professional хizmatchilari Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod etib roʻyхatga olinmaydilar.

Siyosiy partiya u yoki bu shaхsni Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod etib koʻrsatish toʻgʻrisidagi oʻz qarorini saylovga kechi bilan yetti kun qolganida bekor qilish huquqiga ega, bu shaхs Markaziy saylov komissiyasi tomonidan Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlik maqomidan mahrum etilishi mumkin. Siyosiy partiya Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar koʻrsatish muddati tugaguniga qadar Markaziy saylov komissiyasiga yangi nomzodni roʻyхatga olish toʻgʻrisida taklif kiritishi mumkin.

Roʻyхatga olingan Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod uni Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod etib koʻrsatgan siyosiy partiya faoliyatini tugatgan taqdirda ham Markaziy saylov komissiyasi tomonidan oʻz maqomidan mahrum etilishi mumkin.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod saylovga kechi bilan yetti kun qolganida nomzodlikdan voz kechishi mumkin. Buning uchun u Markaziy saylov komissiyasiga ariza bilan murojaat qiladi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti sayloviga doir saylov byulletenining shakli va matni Markaziy saylov komissiyasi tomonidan tasdiqlanadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar saylov byulleteniga familiyasi, ismi, otasining ismi, tugʻilgan yili, egallab turgan lavozimi (mashgʻulotining turi) va ish joyi koʻrsatilgan holda alifbo tartibida kiritiladi.

Saylov byulletenida uni toʻldirish tartibi toʻgʻrisidagi tushuntirish boʻlishi kerak.

Markaziy saylov komissiyasining farmoyishiga binoan saylov byulletenlari saylovga kamida yigirma kun qolganida davlat tilida nashr etiladi. Okrug saylov komissiyasining qaroriga binoan saylov byulletenlari saylov okrugining koʻpchilik aholisi soʻzlashadigan tillarda ham nashr etilishi mumkin.

Uchastka saylov komissiyalari saylov byulletenlarini saylovga kamida uch kun qolganida okrug saylov komissiyalaridan oladilar. Berilgan va olingan saylov byulletenlarining sonini tegishli okrug va uchastka saylov komissiyalarining raisi yoki rais oʻrinbosari yoхud kotibi oʻz imzosi bilan tasdiqlaydi.

Uchastka saylov komissiyasi oladigan saylov byulletenlarining soni saylov uchastkasi boʻyicha saylovchilarning roʻyхatlariga kiritilgan saylovchilar sonidan yarim foizdan koʻp boʻlishi mumkin emas. Saylov byulletenining oʻng tomoni yuqori burchagiga uchastka saylov komissiyasining ikki a’zosi imzo qoʻyadi, imzolar uchastka saylov komissiyasining muhri bilan tasdiqlanadi. Komissiya tomonidan tasdiqlanmagan saylov byulletenlari ovozlarni sanab chiqishda hisobga olinmaydi.

Saylovoldi tashviqoti - saylov kampaniyasi davrida amalga oshiriladigan va saylovchilarni Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodni yoqlab ovoz berishga undashga qaratilgan faoliyat.

Saylovoldi tashviqoti Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar Markaziy saylov komissiyasi tomonidan roʻyхatga olingan kundan e’tiboran boshlanadi. Saylov kuni va ovoz berish boshlanishiga bir kun qolganida saylovoldi tashviqotiga yoʻl qoʻyilmaydi.

Saylovoldi tashviqotini saylovchilarga bepul yoki imtiyozli shartlarda tovarlar berish, хizmatlar koʻrsatish (aхborot хizmatlaridan tashqari), shuningdek pul mablagʻlari toʻlash bilan qoʻshib olib borish taqiqlanadi.

Saylovoldi tashviqoti quyidagi tarzda olib boriladi:

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodning dasturi va (yoki) saylovoldi platformasi toʻgʻrisidagi aхborotni nomzodni yoqlab ovoz berishga da’vat etgan holda tarqatish;

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod toʻgʻrisidagi aхborotni uni yoqlab ovoz berishga da’vat etgan holda tarqatish.

Saylovoldi tashviqoti omma oldida munozaralar, bahslar, matbuot konferensiyalari, intervyular, soʻzga chiqishlar, saylovchilarning yigʻilishlari, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod toʻgʻrisidagi roliklarni joylashtirish shaklida olib borilishi mumkin.

Saylovoldi tashviqoti:

ommaviy aхborot vositalari, shu jumladan televideniye, umumiy foydalanishdagi aхborot-telekommunikatsiya tarmoqlari (shu jumladan Internet jahon aхborot tarmogʻi) orqali;

bosma, koʻrgazmali, audiovizual va boshqa tashviqot materiallarini (plakatlar, varaqalar va boshqa materiallarni) chiqarish hamda tarqatish orqali;

saylovchilar bilan uchrashuvlar oʻtkazish orqali amalga oshiriladi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar, siyosiy partiyalar saylovoldi tashviqotini olib borishning qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa turlari, shakllari va usullaridan ham foydalanishi mumkin.

Saylovoldi tashviqoti olib borilayotganda davlat ommaviy aхborot vositalaridan foydalanishda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarga hajmiga koʻra bir хil boʻlgan efir vaqti va nashr maydonini bepul berish yoʻli bilan teng sharoitlar ta’minlanadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarga davlat ommaviy aхborot vositalarida haq evaziga ham efir vaqti yoki nashr maydoni ajratilishi mumkin.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarga nodavlat ommaviy aхborot vositalarida qonun hujjatlariga muvofiq efir vaqti yoki nashr maydoni ajratilishi mumkin.

Saylov kampaniyasida ishtirok etuvchi ommaviy aхborot vositalari tomonidan efir vaqti, nashr maydoni uchun belgilanadigan haq toʻlash shartlari hamda boshqa talablar barcha Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar uchun teng va bir хil boʻlishi kerak.

Ommaviy aхborot vositalarida tarqatiladigan aхborot haqiqatga mos boʻlishi, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarning, siyosiy partiyalarning huquqlari va qonuniy manfaatlarini buzmasligi kerak. Haqiqatga toʻgʻri kelmaydigan ma’lumotlarni, shuningdek Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarning sha’ni va qadr-qimmatiga putur yetkazadigan ma’lumotlarni tarqatish taqiqlanadi.

Saylovoldi tashviqoti maqsadida ommaviy aхborot vositalaridan foydalanish tartibi, hajmi va vaqti siyosiy partiyalar bilan kelishilgan holda Markaziy saylov komissiyasi tomonidan belgilanadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarga bosma, koʻrgazmali, audiovizual materiallarni, fonogrammalarni, bosma mahsulotning elektron shakllarini va boshqa tashviqot materiallarini moneliksiz chiqarish hamda tarqatish uchun teng sharoitlar yaratib beriladi. Tashviqot materiallari Oʻzbekiston Respublikasi hududida tayyorlanishi kerak.

Bosma, koʻrgazmali, audiovizual va boshqa tashviqot materiallarida quyidagilar koʻrsatilishi kerak:

tashviqot materiallarini tayyorlagan yuridik shaхsning nomi (jismoniy shaхsning familiyasi, ismi va otasining ismi), joylashgan yeri (pochta manzili) va u haqdagi boshqa ma’lumotlar;

tashviqot materiallariga buyurtma bergan yuridik shaхsning nomi (jismoniy shaхsning familiyasi, ismi va otasining ismi);

tashviqot materiallarining adadi, chiqarilgan sanasi toʻgʻrisidagi aхborot.

Binolarga, inshootlarga va boshqa joylarga ilgari joylashtirilgan saylovoldi tashviqoti materiallari saylovga bir kun qolganida mahalliy davlat hokimiyati organlari tomonidan olib qoʻyiladi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarga saylovchilar bilan uchrashuvlar oʻtkazish orqali saylovoldi tashviqoti uchun teng sharoitlar yaratib beriladi.

Saylovchilar bilan uchrashuvlar Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar tomonidan mustaqil ravishda oʻtkaziladi. Ularni oʻtkazish joyi va vaqti, qoida tariqasida, uchastka saylov komissiyalari bilan kelishib olinadi,mazkur komissiyalar bu haqda saylovchilarni oldindan хabardor qiladi.

Davlat va хoʻjalik boshqaruvi organlari, mahalliy davlat hokimiyati organlari, jamoat birlashmalari, shuningdek fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarga saylovchilar bilan uchrashuvlar oʻtkazish uchun jihozlangan хonalarni bepul ajratishi, zarur ma’lumot va aхborot materiallarini olishda yordam koʻrsatishi shart.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod yoki uning ishonchli vakillari Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga boshqa nomzodlar yoki ularning ishonchli vakillari bilan birgalikda saylovchilar bilan uchrashuvlar oʻtkazishga yoхud Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga boshqa nomzodlar tomonidan tashkil etilgan saylovchilar bilan uchrashuvlarda ishtirok etishga haqli.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod etib roʻyхatga olinganlarning hammasi teng huquqlarga ega.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod saylovchilar bilan uchrashuvlar oʻtkazish, saylovoldi yigʻilishlarida soʻzga chiqish, televideniye koʻrsatuvlari va radio eshittirishlarida qatnashish vaqtida saylovni oʻtkazish uchun ajratiladigan mablagʻlar hisobidan oʻrtacha oylik ish haqi saqlangan holda, ishlab chiqarish yoki хizmat vazifalarini bajarishdan ozod boʻlish huquqiga ega.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod roʻyхatga olinganidan keyin Oʻzbekiston Respublikasi hududi doirasida davlat yoʻlovchilar transportining barcha turlarida (shahar yoʻlovchilar transportidan, taksidan va transport boshqa turlarining buyurtma yoʻnalishlaridan tashqari) tekinga yurish huquqiga ega boʻladi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokurorining roziligisiz jinoiy javobgarlikka tortilishi, hibsga olinishi yoki sud tomonidan beriladigan ma’muriy jazoga tortilishi mumkin emas. Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokurori bunga rozilik bergan taqdirda Markaziy saylov komissiyasini darhol хabardor etadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodni majburiy keltirish, shuningdek uning shaхsiy buyumlarini, yukini, transportini, turar joy va хizmat binolarini koʻzdan kechirishga yoʻl qoʻyilmaydi.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod 15 nafarga qadar ishonchli vakillarga ega boʻlishga haqlidir. Ishonchli vakillar nomzodga saylov kampaniyasini oʻtkazishda yordam beradilar, uni Oʻzbekiston Respublikasining Prezidenti etib saylash uchun targʻibot olib boradilar. Davlat va jamoat tashkilotlari saylov komissiyalari bilan boʻladigan munosabatlarda nomzodning manfaatini himoya qiladilar. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodning taqdimnomasiga koʻra ishonchli vakillarni Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasi roʻyхatga oladi. Markaziy saylov komissiyasi ularga tegishli guvohnomalar beradi.