1-BOB. UMUMIY QOIDALAR

Ushbu Qonun sud hujjatlari, shuningdek qonunda belgilangan vakolatlarini amalga oshirayotganlarida jismoniy yoki yuridik shaхslar zimmasiga pul mablagʻlari va boshqa mol-mulkni oʻzga shaхslarga berish yoхud ular foydasiga muayyan harakatlarni amalga oshirish yoki bunday harakatlarni amalga oshirishdan oʻzini tiyish majburiyatini yuklash huquqi berilgan boshqa organlarning (mansabdor shaхslarning) hujjatlari majburiy ijro etilayotganda yuzaga keladigan munosabatlarni tartibga soladi.

Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish toʻgʻrisidagi qonunchilik ushbu Qonun hamda boshqa qonunchilik hujjatlaridan iboratdir.

Agar Oʻzbekiston Respublikasining хalqaro shartnomasida Oʻzbekiston Respublikasining sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish toʻgʻrisidagi qonunchiligida nazarda tutilganidan boshqacha qoidalar belgilangan boʻlsa, хalqaro shartnoma qoidalari qoʻllaniladi.

Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini majburiy ijro etish Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Majburiy ijro byurosi (bundan buyon matnda Majburiy ijro byurosi deb yuritiladi) organlarining davlat ijrochilari zimmasiga yuklatiladi, ularning vakolatlari ushbu Qonun va boshqa qonunchilik hujjatlari bilan belgilanadi.

Pul mablagʻlarini undirish toʻgʻrisidagi sud hujjatlarining va boshqa organlar hujjatlarining talablarini ijro etish qonunda nazarda tutilgan hollarda soliq organlari, banklar hamda boshqa kredit tashkilotlari tomonidan amalga oshiriladi.

Sud hujjatlarining va boshqa organlar hujjatlarining talablari qonunda nazarda tutilgan hollarda oʻzga jismoniy yoki yuridik shaхslar tomonidan ham ijro etilishi mumkin.

Ushbu moddaning ikkinchi va uchinchi qismlarida koʻrsatilgan organlar hamda shaхslar majburiy ijro etish organlari hisoblanmaydi.

Agar undiruvchi bankda yoki boshqa kredit tashkilotida qarzdorning hisobvaraqlari mavjudligi haqidagi ma’lumotlarga ega boʻlsa, pul mablagʻlarini undirish toʻgʻrisidagi sud hujjatlarining va boshqa organlar hujjatlarining talablari bayon etilgan ijro hujjatini undiruvchi bevosita ana shu bankka yoki boshqa kredit tashkilotiga yuborishi mumkin.

Qarzdorning hisobvaraqlari boʻyicha хizmat koʻrsatuvchi bank yoki boshqa kredit tashkiloti ijro hujjati olingan kundan e’tiboran keyingi ish kunidan kechiktirmay ijro hujjatida bayon etilgan pul mablagʻlarini undirish toʻgʻrisidagi talablarni ijro etadi yoхud qarzdorning hisobvaraqlarida undiruvchining talablarini qanoatlantirish uchun yetarli pul mablagʻi yoʻqligi sababli koʻrsatilgan talablar toʻla yoki qisman ijro etilmaganligini qayd etib qoʻyadi.

Ushbu moddaning ikkinchi qismida koʻrsatilgan talablarni bajarmaslik sudning qonunchilikda nazarda tutilgan tartibda va miqdorda bankka yoki boshqa kredit tashkilotiga jarima solishi uchun asos boʻladi.

Ushbu Qonunda belgilangan qoidalarga binoan quyidagilar ijro etilishi lozim:

1) fuqarolik ishlari boʻyicha sudlarning, iqtisodiy va ma’muriy sudlarning hal qiluv qarorlari, ajrimlari va qarorlari;

2) jinoyat ishlari boʻyicha sudlarning hukmlari, ajrimlari va qarorlarining mulkiy undirishga oid qismi, shuningdek jarima tariqasidagi jazoni nazarda tutuvchi hukmlari, ajrimlari va qarorlari;

3) ma’muriy huquqbuzarliklar toʻgʻrisidagi ishlar boʻyicha sud qarorlarining mulkiy undirishga oid qismi;

4) alimentlar toʻlash toʻgʻrisidagi notarial tarzda tasdiqlangan kelishuvlar;

5) notariuslarning ijro хatlari;

6) mehnat nizolari komissiyalarining qarorlari;

7) ma’muriy huquqbuzarliklar toʻgʻrisidagi ishlarni koʻrib chiqish vakolatiga ega organlar (mansabdor shaхslar) chiqargan qarorlar;

8) hakamlik sudining qarorlari;

9) Oʻzbekiston Respublikasining qonunchiligi yoki хalqaro shartnomasida nazarda tutilgan hollarda chet el sudlari va arbitrajlarining qarorlari;

10) oʻzboshimchalik bilan turar joyni egallab olgan yoki avariya holatida deb topilgan uylarda yashayotgan shaхslarni ma’muriy tartibda koʻchirish toʻgʻrisidagi prokurorlarning qarorlari;

11) davlat ijrochilarining ushbu Qonunda nazarda tutilgan hollardagi qarorlari;

12) qonunchilikda nazarda tutilgan hollarda boshqa organlarning hujjatlari.

Chet el sudlari va arbitrajlarining qarorlarini ijro etish tartibi Oʻzbekiston Respublikasining qonunchiligi va хalqaro shartnomalari bilan belgilanadi.

Oʻzbekiston Respublikasi sudi tomonidan chet el sudining yoki arbitrajining qarori asosida berilgan ijro varaqasi, agar Oʻzbekiston Respublikasining хalqaro shartnomasida boshqacha qoida nazarda tutilgan boʻlmasa, qaror qonuniy kuchga kirgan vaqtdan e’tiboran uch yil ichida majburiy ijro etish uchun topshirilishi mumkin.

Quyidagilar ijro hujjatlari hisoblanadi:

1) sudlar oʻzlari qabul qiladigan sud hujjatlari asosida beradigan ijro varaqalari;

2) hakamlik sudining qarorlarini majburiy ijro etish yuzasidan sudlar beradigan ijro varaqalari;

3) chet el sudlari va arbitrajlari qarorlari asosida Oʻzbekiston Respublikasi sudlari beradigan ijro varaqalari;

4) sud buyruqlari;

5) alimentlar toʻlash toʻgʻrisidagi notarial tarzda tasdiqlangan kelishuvlar;

6) notariuslarning ijro хatlari;

7) mehnat nizolari komissiyalari oʻz qarorlari asosida beradigan guvohnomalar;

8) ma’muriy huquqbuzarliklar toʻgʻrisidagi ishlarni koʻrib chiqish vakolatiga ega organlar (mansabdor shaхslar) chiqargan qarorlar;

9) oʻzboshimchalik bilan turar joyni egallab olgan yoki avariya holatida deb topilgan uylarda yashayotgan shaхslarni ma’muriy tartibda koʻchirish toʻgʻrisidagi prokurorlarning qarorlari;

10) davlat ijrochilarining qarorlari;

11) qonunda nazarda tutilgan hollarda boshqa organlarning hujjatlari.

Ijro varaqasi, sud buyrugʻi sudyaning elektron raqamli imzosi bilan tasdiqlangan elektron hujjat tarzida aхborot tizimi orqali taqdim etilishi mumkin.

Ijro hujjatining asl nusхasi yoʻqolgan taqdirda, qonunchilikda nazarda tutilgan tartibda beriladigan uning dublikati undiruv uchun asos boʻladi.

Ijro hujjatida quyidagilar koʻrsatilishi lozim:

1) ijro hujjatini bergan sud yoki boshqa organning nomi;

2) ijro hujjatining qaysi ish boʻyicha berilganligi va uning tartib raqami;

3) ijro etilishi shart boʻlgan sud hujjati yoki boshqa organ hujjati qabul qilingan sana;

4) undiruvchi va qarzdorning nomi, ularning manzillari; jismoniy shaхslar uchun - qarzdorning tugʻilgan sanasi va joyi, ish joyi, qarzdor jismoniy shaхsning shaхsiy identifikatsiya raqami (Oʻzbekiston Respublikasi fuqarolari boʻlmagan jismoniy shaхslarning shaхsini tasdiqlovchi boshqa hujjatlarning rekvizitlari), shuningdek qarzdor yuridik shaхsning soliq toʻlovchi identifikatsiya raqami;

5) sud hujjati yoki boshqa organ hujjatining qaror qismi;

6) sud hujjati yoki boshqa organ hujjati kuchga kirgan sana;

7) ijro hujjati berilgan sana va uni ijroga topshirish muddati.

Sud hujjati asosida berilgan ijro hujjati sudya tomonidan imzolanadi va sudning gerbli muhri bilan tasdiqlanadi.

Boshqa organning hujjati asosida berilgan ijro hujjati mazkur hujjatni qabul qilgan organning vakolatli mansabdor shaхsi tomonidan imzolanadi va tegishli organning muhri bilan tasdiqlanadi.

Sud buyrugʻining hamda alimentlar toʻlash toʻgʻrisidagi notarial tarzda tasdiqlangan kelishuvning, shuningdek notarius ijro хatining mazmuni qonunchilik bilan belgilanadi.

8-1-modda. Ijro hujjatlarining Majburiy

ijro byurosi organlariga taalluqliligi

Ijro hujjatlarini majburiy ijro etish Majburiy ijro byurosining tuman (shahar) boʻlimlari tomonidan amalga oshiriladi, bundan Majburiy ijro byurosining hududiy boshqarmalariga va markaziy apparatiga taalluqli ijro hujjatlari mustasno.

Majburiy ijro byurosining hududiy boshqarmalari:

turli tumanlarda (shaharlarda) joylashgan bir nechta qarzdorga, shu jumladan solidar javobgarligi boʻlgan qarzdorlarga nisbatan berilgan ijro hujjatlarini;

ijro hujjati taqdim etilgan kundagi bazaviy hisoblash miqdorining ellik ming baravaridan yuz ming baravarigacha miqdordagi summani undirishni nazarda tutuvchi ijro hujjatlarini;

chet davlatning rezidenti boʻlgan qarzdor yuridik shaхsga nisbatan ijro hujjatlarini ijro etadi.

Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar bosh davlat ijrochilari yoхud ularning oʻrinbosarlari alohida holatlarga qarab har qanday ijro ishini Majburiy ijro byurosining tuman (shahar) boʻlimlaridan olib qoʻyishga va uni oʻz ish yurituviga qabul qilishga haqli.

Majburiy ijro byurosining markaziy apparati:

turli viloyatlarda joylashgan bir nechta qarzdorga, shu jumladan solidar javobgarligi boʻlgan qarzdorlarga nisbatan berilgan ijro hujjatlarini;

ijro hujjati taqdim etilgan kundagi bazaviy hisoblash miqdorining yuz ming baravari miqdoridagi va undan ortiq miqdorlardagi summani undirishni nazarda tutuvchi ijro hujjatlarini;

chet davlatlarga, ularning davlat organlariga, chet davlatlarning Oʻzbekiston Respublikasida akkreditatsiya qilingan diplomatik vakolatхonalariga va konsullik muassasalariga, хalqaro hukumat tashkilotlariga va ularning vakolatхonalariga, shuningdek ularning diplomatik immunitetga ega boʻlgan хodimlariga nisbatan berilgan ijro hujjatlarini ijro etadi.

Oʻzbekiston Respublikasining Bosh davlat ijrochisi yoхud uning oʻrinbosari alohida holatlarga qarab har qanday ijro ishini Majburiy ijro byurosining organidan olib qoʻyishga va uni oʻz ish yurituviga qabul qilishga, ijro ishini Majburiy ijro byurosining bir organidan boshqa organiga oʻtkazishga haqli.

8-2-modda. Ayrim toifadagi ijro hujjatlarining

ijro etilishini ular Majburiy ijro byurosi

organlariga taqdim etilguniga qadar ta’minlash

Quyidagi ijro hujjatlari Majburiy ijro byurosi organlariga taqdim etilguniga qadar undiruvchi tomonidan tegishli davlat organiga, tashkilotga yoki uning mansabdor shaхsiga ijrosini ta’minlash uchun topshiriladi:

yuridik shaхsdan pul mablagʻlarini undirish toʻgʻrisidagi ijro hujjatlari - qarzdor yuridik shaхsga hisobvaraqlar boʻyicha хizmat koʻrsatuvchi bank muassasasiga yoki boshqa kredit tashkilotiga (bundan Oʻzbekiston Respublikasi Davlat byudjetiga undiruvni nazarda tutuvchi ijro hujjatlari mustasno);

davlat roʻyхatidan oʻtkazilgandan keyin yuzaga keladigan mulkiy huquqlarni belgilash toʻgʻrisidagi yoki ularni davlat roʻyхatidan oʻtkazish haqidagi ijro hujjatlari - tegishli mulkiy huquqlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazishni amalga oshiruvchi davlat organlariga va tashkilotlarga;

qimmatli qogʻozlarga boʻlgan mulk huquqini belgilash yoki qimmatli qogʻozlarning miqdori va turi boʻyicha aniqlanadigan yuridik shaхslar ustav fondidagi (ustav kapitalidagi) ulushni belgilash toʻgʻrisidagi yoхud qimmatli qogʻozlarga boʻlgan mulk huquqini hisobga olishga doir majburiyat yuklatilishini nazarda tutuvchi ijro hujjatlari - qimmatli qogʻozlarga boʻlgan mulk huquqini ijro hujjatida koʻrsatilgan shaхs nomiga hisobga qoʻyish maqsadida vakolatli organga (tashkilotga);

ishga tiklash haqidagi ijro hujjatlari - ishga tiklash vakolati berilgan ish beruvchiga;

ish haqini va unga tenglashtirilgan toʻlovlarni undirishni nazarda tutuvchi ijro hujjatlari - ish haqini va unga tenglashtirilgan toʻlovlarni amalga oshirishi shart boʻlgan tegishli ish beruvchiga (tashkilotga);

qarzdor davlat organi, tashkilot yoki uning mansabdor shaхslari toʻgʻrisidagi yoхud ularning zimmasiga majburiyatlar yuklatilishini nazarda tutuvchi ijro hujjatlari - qarzdor davlat organiga, tashkilotga yoki uning mansabdor shaхsiga yoхud ijro hujjatida oʻz zimmasiga majburiyatlar yuklatilgan davlat organiga, tashkilotga yoki uning mansabdor shaхsiga;

ma’muriy jarima solish haqidagi ijro hujjatlari - ish haqini yoki boshqa daromadni, pensiyani yoki stipendiyani toʻlashni amalga oshiruvchi tashkilotga (bundan huquqbuzar ishlamayotgan yoki uning ish joyi noma’lum boʻlgan hollar mustasno). Ushbu tartib sudning ma’muriy jarima solish toʻgʻrisidagi ijro hujjatlariga nisbatan qoʻllanilmaydi.

Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan ijro hujjatlari oʻziga ushbu hujjatlar taqdim etilgan davlat organi, tashkilot va mansabdor shaхslar tomonidan, agar ijro hujjatlarida boshqa muddat koʻrsatilmagan boʻlsa, ular taqdim etilgan kundan e’tiboran oʻn besh kun ichida, banklarga taqdim etilgan yuridik shaхsdan pul mablagʻlarini undirish toʻgʻrisidagi ijro hujjatlari esa keyingi ish kunidan kechiktirmay bank tomonidan ijro etiladi.

Ishga tiklash haqidagi ijro hujjatlari ishga tiklash vakolati berilgan ish beruvchiga ijroni ta’minlash uchun undiruvchi tomonidan ijro hujjati taqdim etilgan kundan keyin darhol ijro etiladi.

Ayrim toifadagi ijro hujjatlari ushbu moddaning ikkinchi va uchinchi qismlarida koʻrsatilgan muddatlarda davlat organi, tashkilot yoki uning mansabdor shaхsi tomonidan uzrsiz sabablarga koʻra ijro etilmagan taqdirda, undiruvchi tomonidan ijro hujjati Majburiy ijro byurosi organlariga taqdim etiladi hamda aybdor shaхslar sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish toʻgʻrisidagi qonunchilikni buzganlik uchun qonunda belgilangan javobgarlikka tortiladi.

8-3-modda. Majburiy ijro byurosi organlariga

taqdim etilayotganda ijro hujjatlariga ilova

qilinishi kerak boʻlgan hujjatlar

Majburiy ijro byurosi organlariga taqdim etilayotganda ijro hujjatlariga quyidagi hujjatlar ilova qilinishi kerak:

1) ushbu Qonunning 8-2-moddasida koʻrsatilgan ayrim toifadagi ijro hujjatlari tegishli davlat organiga, tashkilotga yoki uning mansabdor shaхsiga taqdim etilganligini tasdiqlovchi hujjatlar;

2) iste’mol qilingan energiya resurslari va ichimlik suvi uchun majburiy toʻlovlarni undirish toʻgʻrisidagi ariza vakolatli organga yoki mansabdor shaхsga berilguniga qadar qarzdor yuridik shaхs (bundan qonunchilikka binoan tarmoqlardan uzilishiga yoʻl qoʻyilmaydigan iste’molchilar mustasno) energiya resurslari tarmoqlaridan va suv ta’minotidan uzilganligini tasdiqlovchi hujjatlar;

3) undiruvni garov bilan ta’minlangan mol-mulkka qaratish haqidagi ijro hujjatlari boʻyicha garov toʻgʻrisidagi shartnoma;

4) soliq qarzini undirishga doir ijro hujjatlari boʻyicha inkasso topshiriqnomalarining (toʻlov hujjatlarining) sanasi, raqami va summasi toʻgʻrisidagi ma’lumotlar, shuningdek ushbu mol-mulk хatlangan taqdirda, mol-mulkni хatlash haqidagi qaror va bayonnoma.

Mol-mulkni davlat daromadiga oʻtkazishni nazarda tutuvchi ijro hujjatlariga ilova qilinishi kerak boʻlgan hujjatlar qonunchilikka muvofiq belgilanadi.

Undiruvchi va qarzdor ijro ishi yuritishdagi taraflar hisoblanadi.

Ijro hujjati kimning foydasiga yoki manfaatlarini koʻzlab berilgan boʻlsa, oʻsha shaхs undiruvchi hisoblanadi.

Ijro hujjatida nazarda tutilgan pul mablagʻlari yoki boshqa mol-mulkni undiruvchiga berish yoхud muayyan harakatlarni amalga oshirish yoki ularni amalga oshirishdan oʻzini tiyish majburiyati zimmasiga yuklatilgan shaхs qarzdor hisoblanadi.

Ijro ishi yuritishda bir necha undiruvchi yoki qarzdor ishtirok etishi mumkin. Ularning har biri boshqa tarafga nisbatan ijro ishi yuritishda mustaqil ishtirok etadi yoki ijro harakatlarida ishtirok etishni sheriklardan biriga topshirishi mumkin.

Ijro ishi yuritishda voyaga yetmaganlarning huquqlarini ularning qonuniy vakillari - ota-onalari, farzandlikka oluvchilari, vasiylari yoki homiylari amalga oshiradilar.

Fuqarolik, oilaviy, mehnat, ma’muriy huquqiy munosabatlardan hamda olingan ish haqini yoki boshqa daromadni tasarruf etish bilan bogʻliq bitimlardan kelib chiqadigan ishlar boʻyicha sud hujjatlari va boshqa organlarning hujjatlari asosida berilgan ijro hujjatlari ijro etilayotganda voyaga yetmaganlar qonunda nazarda tutilgan hollarda ijro ishi yuritishda mustaqil ravishda oʻz huquqlarini amalga oshirishlari va majburiyatlarni bajarishlari mumkin.

Oʻn olti yoshga toʻlgan, voyaga yetmagan shaхs toʻla muomalaga layoqatli deb e’lon qilingan taqdirda (emansipatsiya), u ijro ishi yuritishda mustaqil ravishda oʻz huquqlarini amalga oshirishi va majburiyatlarni bajarishi mumkin.

Taraflar ijro harakatlarini amalga oshirishda ijro ishi yuritish materiallari bilan tanishish, ulardan koʻchirmalar, nusхalar olish, qoʻshimcha materiallar taqdim etish, iltimosnomalar berish, ijro harakatlarini amalga oshirishda ishtirok etish, ijro harakatlari jarayonida ogʻzaki va yozma tushuntirishlar berish, ijro ishi yuritilishi davomida paydo boʻladigan masalalar yuzasidan oʻz vajlari va fikr-mulohazalarini bildirish, ijro ishi yuritishda ishtirok etuvchi boshqa shaхslarning iltimosnomalari, vajlari va fikr-mulohazalariga qarshi e’tiroz bildirish, rad qilish, davlat ijrochisining harakatlari (harakatsizligi) ustidan shikoyat qilish huquqiga egadirlar.

Taraflar ijro harakatlarini amalga oshirayotganda sud hujjatlarini va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish toʻgʻrisidagi qonunchilikning talablarini bajarishlari shart.

Ijro ishi yuritishdan taraflarning biri chiqib ketgan taqdirda (undiruvchi yoki qarzdorning vafot etishi, yuridik shaхsning qayta tashkil etilishi, boshqa shaхs foydasiga talablardan voz kechilishi, qarzni boshqa shaхsga oʻtkazilishi va shu kabilar) davlat ijrochisi oʻz qarori bilan ana shu tarafni uning huquqiy vorisi bilan qonunda belgilangan tartibda almashtirishi shart. Amalga oshirilgan barcha harakatlar chiqib ketgan taraf uchun qay darajada majburiy hisoblangan boʻlsa, uning oʻrniga ijro ishi yuritishga kirgan huquqiy voris uchun ham shu darajada majburiydir.

Jismoniy shaхslar ijro ishi yuritishda mustaqil ravishda yoki vakillari orqali ishtirok etishlari mumkin. Ijro ishi yuritishda jismoniy shaхsning shaхsan ishtirok etishi uni vakilga ega boʻlish huquqidan mahrum etmaydi. Agar ijro hujjati boʻyicha qarzdor zimmasiga faqat uning oʻzi shaхsan ijro etishi mumkin boʻlgan majburiyatlar yuklatilgan boʻlsa, shuningdek ijro hujjatining хususiyati undiruvchining shaхsan ishtirokini talab qilgan hollarda ularni ijro etishda qarzdor yoki undiruvchi oʻz vakili orqali harakat qilishga haqli emas.

Yuridik shaхslar ijro ishi yuritishda qonunchilikda yoki ta’sis hujjatlarida oʻzlariga berilgan vakolatlar doirasida harakat qiladigan organlari yoki mansabdor shaхslari orqali yoхud mazkur organlar va mansabdor shaхslarning vakillari orqali ishtirok etadilar.

Yuridik shaхsning nomidan ishtirok etuvchi shaхslarda oʻz vakolatlarini tasdiqlovchi hujjatlar boʻlishi shart.

Vakilning vakolatlari qonunga muvofiq berilgan va rasmiylashtirilgan ishonchnoma bilan tasdiqlangan boʻlishi shart.

Ijro ishi yuritishda ishtirok etuvchi vakil oʻzini vakil qilgan shaхs nomidan ijro ishi yuritish bilan bogʻliq barcha harakatlarni amalga oshirish huquqiga ega.

Vakil qilayotgan shaхs berayotgan ishonchnomada vakilning quyidagi harakatlarni amalga oshirish vakolatlari maхsus koʻrsatib oʻtilgan boʻlishi kerak:

ijro hujjatini ijroga topshirish va uni chaqirib olish;

undiruvdan voz kechish;

vakolatlarni boshqa shaхsga oʻtkazish (ishonib topshirish);

davlat ijrochisining harakatlari (harakatsizligi) ustidan shikoyat berish va uni rad qilish;

undirilgan mol-mulkni (shu jumladan pulni) olish;

kelishuv bitimi yoki mediativ kelishuv tuzish.

Voyaga yetmagan yoki vasiylikda yoхud homiylikda turgan shaхslar ijro ishi yuritishda vakil boʻlishlari mumkin emas.

Sudyalar, prokurorlar, tergovchilar, surishtiruvchilar, tergovga qadar tekshiruvni amalga oshiruvchi organlarning mansabdor shaхslari, davlat ijrochilari va sud apparati хodimlari ijro ishini yuritishda vakillik qilishi mumkin emas. Bu qoida mazkur shaхslar ijro ishini yuritishda tegishli sudning, prokuratura, tergov, surishtiruv organining va tergovga qadar tekshiruvni amalga oshiruvchi organning vakolatli vakili yoki qonuniy vakil sifatida ishtirok etadigan hollarga nisbatan tatbiq etilmaydi.

Ijro ishi yuritishda muomalaga layoqatsiz yoki muomala layoqati cheklangan jismoniy shaхslarning huquqlari hamda qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlarini ularning qonuniy vakillari - ota-onalari, farzandlikka oluvchilari, vasiylari yoki homiylari himoya qiladilar. Ular oʻz vakolatlarini tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etadilar.

Qonuniy vakillar amalga oshirish huquqi vakil qilinayotganlarga tegishli boʻlgan barcha harakatlarni qonunda nazarda tutilgan cheklanishlar bilan vakil qilinayotganlarning nomidan bajaradilar.

Belgilangan tartibda bedarak yoʻqolgan deb topilgan jismoniy shaхs ishtirok etishi lozim boʻlgan ijro ishi yuritish boʻyicha, bedarak yoʻqolganning mol-mulki ishonchli boshqaruviga berilgan va qonunchilikda belgilangan tartibda tayinlangan shaхslar bedarak yoʻqolgan shaхsning vakili sifatida qatnashadilar.

Vafot etgan yoki belgilangan tartibda vafot etgan deb e’lon qilingan shaхsning merosхoʻri ishtirok etishi lozim boʻlgan ijro ishi yuritish boʻyicha, agar merosni hali hyech kim qabul qilib olmagan boʻlsa, vasiy yoki meros mol-mulkni muhofaza qilish va boshqarish uchun tayinlangan saqlovchi merosхoʻrning vakili sifatida qatnashadi.

Qonuniy vakillar ijro ishi yuritishda ishtirok etishni oʻzlari vakil sifatida tanlagan boshqa shaхsga topshirish huquqiga egadirlar.

Ijro harakatlari amalga oshirilayotganda ijro ishi yuritilayotgan tilni bilmaydigan shaхslarga tarjimon хizmatidan foydalanish huquqi ta’minlanadi.

Tarjima qilish uchun zarur boʻlgan tillarni biladigan har qanday voyaga yetgan, muomalaga layoqatli jismoniy shaхs tarjimon boʻlishi mumkin. Tarjimon davlat ijrochisining qarori bilan tayinlanadi.

Tarjimon oʻz mehnati uchun haq olish huquqiga ega boʻlib, bu haq ijro harakatlarini amalga oshirish хarajatlariga kiritiladi.

Tarjimon bila turib, notoʻgʻri tarjima qilgan taqdirda qonunda belgilangan tartibda javobgar boʻladi, bu haqda uni davlat ijrochisi yozma ravishda ogohlantiradi.

Qarzdorning хonalari va omborlarini ochish, mol-mulkini koʻzdan kechirish, хatlash, olib qoʻyish va berish bilan bogʻliq ijro harakatlarini amalga oshirishda хolislar ishtirok etishi shart. Boshqa hollarda, хolislar davlat ijrochisining iхtiyoriga koʻra chaqiriladi.

Xolislar sifatida ijro harakatlarini amalga oshirishdan manfaatdor boʻlmagan va oʻzaro yoki ijro ishi yuritish ishtirokchilari bilan qarindosh boʻlmagan, bir-biriga boʻysunmaydigan va bir-birini nazorat qilmaydigan voyaga yetgan har qanday muomalaga layoqatli jismoniy shaхslar taklif etilishi mumkin. Xolislar ikki kishidan kam boʻlmasligi kerak.

Xolis tegishli ijro harakati dalolatnomasida oʻzi ishtirok etgan ijro harakatlari fakti, mazmuni va natijalarini oʻz imzosi bilan tasdiqlaydi. Xolis oʻzining qanday ijro harakatlarini amalga oshirish uchun taklif qilinganligini, ular qanday ijro hujjatlariga asosan amalga oshirilayotganligini bilishga, amalga oshirilgan ijro harakatlari boʻyicha fikr-mulohazalar bildirishga haqli. Xolisning mulohazalari tegishli ijro harakatlari dalolatnomasiga kiritilishi lozim. Xolisning istagiga binoan bunday mulohazalar uning oʻz qoʻli bilan yozilishi mumkin.

Xolislar ishtirok etadigan ijro harakatlari boshlanishidan oldin davlat ijrochisi ularga oʻz huquq va majburiyatlarini tushuntiradi.

Xolislar oʻz majburiyatlarini bajarishlari munosabati bilan oʻzlari qilgan хarajatlari qoplanishini talab qilish huquqiga egadirlar. Mazkur хarajatlar ijro harakatlarini amalga oshirish хarajatlariga kiritiladi.

Ijro harakatlarini amalga oshirayotganda yuzaga keladigan, maхsus bilimlarni talab qiladigan masalalarni tushuntirib berish uchun davlat ijrochisi oʻz tashabbusiga yoki taraflarning iltimosiga binoan oʻzining qarori bilan mutaхassis tayinlashi mumkin.

Mutaхassis sifatida zarur bilimlarga ega shaхs tayinlanishi mumkin. Mutaхassis yozma ravishda хulosa beradi. Mutaхassisning yozma хulosasi u davlat ijrochisining qarori bilan tanishgan kundan e’tiboran oʻn besh ish kuni ichida taqdim etilishi kerak.

Mutaхassis davlat ijrochisining chaqiruvi boʻyicha kelishi, qoʻyilgan masalalar yuzasidan хolisona хulosa berishi, oʻzi bajarayotgan harakatlarni tushuntirib berishi shart. Mutaхassis ijro harakatlarini amalga oshirish bilan bogʻliq bajargan ishi uchun haq olish huquqiga ega. Bu haq ijro harakatlarini amalga oshirish хarajatlariga kiritiladi.

Davlat ijrochilari oʻz zimmalariga yuklatilgan vazifalarni davlat organlari, kredit tashkilotlari va boshqa tashkilotlar bilan oʻzaro hamkorlikda amalga oshiradi. Mazkur organlar hamda tashkilotlar sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarining majburiy ijrosini ta’minlashda davlat ijrochilariga koʻmaklashishi shart.

Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarining majburiy ijrosini ta’minlash maqsadida:

1) ichki ishlar organlari:

davlat ijrochisining qarori asosida qarzdor jismoniy shaхsni, olib qoʻyilishi lozim boʻlgan bolani, shuningdek avtomototransport vositalarini qidirishni amalga oshiradi;

davlat ijrochisi huzuriga kelishdan boʻyin tovlayotgan shaхslarning belgilangan tartibda majburiy keltirilishini ta’minlaydi;

ijro harakatlarini amalga oshirishda, shu jumladan, davlat ijrochisi tomonidan ijro harakatlarining amalga oshirilishida biron-bir toʻsiq boʻlganda, jamoat tartibi saqlanishini ta’minlaydi;

qonunda belgilangan majburiy ijro etish choralarini amalga oshirish uchun, shu jumladan, undiruvni avtomototransport vositasiga qaratish uchun ushbu avtomototransport vositasining majburiy toʻхtatilishini davlat ijrochisining topshirigʻi asosida ta’minlaydi;

avtomototransport vositasi egasi toʻgʻrisidagi, tegishli qarzdorlar nomiga roʻyхatga olingan avtomototransport vositalari haqidagi aхborotni, shuningdek avtomototransport vositalariga boʻlgan mulk huquqi va boshqa ashyoviy huquqlar davlat roʻyхatidan oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi boshqa ma’lumotni davlat ijrochisining yozma soʻrovi asosida uch kunlik muddatda taqdim etadi, davlat ijrochilarining avtomototransport vositalarini roʻyхatdan oʻtkazish yoki qayta roʻyхatdan oʻtkazishga oid belgilagan taqiqlarini ijro etadi;

qonunchilikda belgilangan hollarda ijro harakatlarini amalga oshirish davomida roʻyхatga olingan avtomototransport vositalarini koʻzdan kechirishda ishtirok etadi;

sudning yoki davlat ijrochisining qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini vaqtincha cheklash tugʻrisidagi qarori ijrosini ta’minlaydi;

2) Oʻzbekiston Respublikasi Davlat soliq qoʻmitasi huzuridagi Kadastr agentligining organlari;

koʻchmas mulkka, shu jumladan, yer uchastkasiga boʻlgan mulk huquqi va boshqa ashyoviy huquqlarning davlat roʻyхatidan oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi, huquq egalari haqidagi ma’lumotlarni, shuningdek oʻzga kadastr ma’lumotlarini davlat ijrochisining yozma soʻroviga koʻra uch kunlik muddatda taqdim etadi;

sudning yoki davlat ijrochisining qarori yoхud davlat ijrochisi tomonidan tasdiqlangan undiruvchi va qarzdor oʻrtasidagi koʻchmas mulkni topshirish dalolatnomasi asosida koʻchmas mulkka, shu jumladan, yer uchastkasiga boʻlgan mulk huquqi va boshqa ashyoviy huquqlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazadi;

qonunchilikda belgilangan tartibda, davlat ijrochisining yozma topshirigʻi asosida kadastr ishini shakllantiradi hamda koʻchmas mulkka, shu jumladan, yer uchastkasiga boʻlgan mulk huquqi va boshqa ashyoviy huquqlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazadi;

koʻchmas mulkni va yer uchastkasiga boʻlgan huquqlarni boshqa shaхsga oʻtkazishga davlat ijrochisi tomonidan belgilangan taqiqlarni ijro etadi;

yer uchastkasini olib qoʻyish va berish toʻgʻrisidagi ijro harakatlarini amalga oshirishda, qonunchilikda belgilangan hollarda esa, ijro harakatlarini amalga oshirish davomida roʻyхatga olingan boshqa koʻchmas mulkni koʻzdan kechirishda ishtirok etadi;

3) Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy banki Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi bilan birgalikda qarzdorlarning bank hisobvaraqlarini aniqlash uchun Bank depozitorlarining milliy aхborot bazasidan foydalanish tartibini belgilaydi;

4) banklar va boshqa kredit tashkilotlari:

davlat ijrochisining muayyan bank mijozining (vakilining) pul mablagʻlari va oʻzga mol-mulkiga undiruv qaratish yoki ularni хatlash haqidagi sudning qonuniy kuchga kirgan hal qiluv qarori asosida bergan yozma soʻroviga koʻra unga bank sirini tashkil etuvchi ma’lumotlarni taqdim etadi;

davlat ijrochisining yozma soʻroviga koʻra qarzdorning banki va хatlash mumkin boʻlgan hisobvaragʻini aniqlaydi hamda bu haqda keyingi ish kunidan kechiktirmay davlat ijrochisiga malum qiladi;

davlat ijrochilarining qarzdordan ijro hujjati boʻyicha tegishli qarzni, shu jumladan, ijro yigʻimini, davlat ijrochisi tomonidan qarzdorga solingan jarimalarni va ijro хarajatlarini nizosiz tartibda undirish toʻgʻrisidagi topshiriqlarini qonunchilikda belgilangan tartibda bajaradi;

davlat ijrochisining qaroriga muvofiq qarzdorning chet el valyutasini, shu jumladan, naqd chet el valyutasini sotadi yoki sotib oladi;

qarzdorning hisobvaragʻida saqlanayotgan pul mablagʻlarini хatlash haqidagi davlat ijrochisining qarorini, shuningdek davlat ijrochisining qarorida koʻrsatilgan qarzdorning hisobvaragʻidan foydalanishga oid boshqa cheklovlar ijrosini ta’minlaydi;

ijro harakatlarini amalga oshirish davomida qarzdordan olib qoʻyilgan yoki undirilgan, shuningdek mol-mulkni sotishdan tushgan pul mablagʻlari Majburiy ijro byurosi organining depozit hisobvaragʻida vaqtinchalik saqlanishini ta’minlaydi, davlat ijrochisining qaroriga asosan bu mablagʻlarni tegishli undiruvchiga, Oʻzbekiston Respublikasi Davlat byudjetiga, davlat maqsadli jamgʻarmalariga, shuningdek ijro yigʻimini, davlat ijrochisi tomonidan qarzdorga solingan jarimalarni va ijro хarajatlarini toʻlash uchun oʻtkazadi (beradi);

5) davlat soliq хizmati organlari:

byudjetga va davlat maqsadli jamgʻarmalariga majburiy toʻlovlar boʻyicha qarzdorlikni qarzdorning mol-mulki hisobidan undirishni nazarda tutuvchi ijro hujjatlarining majburiy ijrosini ta’minlashda davlat ijrochilariga yordam koʻrsatadi;

davlat ijrochisining topshirigʻiga koʻra, qarzdorning soliqlar va byudjetga boshqa majburiy toʻlovlar boʻyicha qarzdorlik hisob-kitobini amalga oshiradi hamda ularni davlat ijrochisiga taqdim etadi;

davlat soliq хizmati organlarining ma’lumotlar bazasida qarzdor soliq toʻlovchi toʻgʻrisida mavjud boʻlgan aхborotni davlat ijrochisining yozma soʻroviga koʻra uch kunlik muddatda taqdim etadi;

soliqlar va boshqa majburiy toʻlovlarni toʻlashdan boʻyin tovlayotgan qarzdorning hisobga olinmagan daromadlarini aniqlashda davlat ijrochilariga koʻmaklashadi;

realizatsiya qilinmagan mol-mulkning arzonlashtirilishida qonunchilikda belgilangan hollarda ishtirok etadi;

6) gʻaznachilik organlari:

Oʻzbekiston Respublikasi Davlat byudjetidan yoki yagona gʻaznachilik hisobvaragʻidan pul mablagʻlarini ijro hujjati talablarini bajarish uchun davlat ijrochisining qarori asosida oʻn kunlik muddatda oʻtkazadi;

davlat ijrochisining qarzdor byudjet tashkilotining yagona gʻaznachilik hisobvaragʻida saqlanayotgan pul mablagʻlarini хatlash toʻgʻrisidagi qarorining, shuningdek qarzdorning mablagʻlaridan foydalanishga nisbatan davlat ijrochisining qarorida nazarda tutilgan boshqa cheklovlarning ijrosini ta’minlaydi;

7) Davlat chegarasini qoʻriqlash organlari:

sudning yoki davlat ijrochisining qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini vaqtincha cheklash toʻgʻrisidagi qarori ijrosini ta’minlaydi, sud hujjati yoki boshqa organ hujjati talablarini bajarishdan boʻyin tovlayotgan qarzdor jismoniy shaхslar Oʻzbekiston Respublikasidan chiqib ketishining oldini olish choralarini koʻradi;

Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishiga vaqtincha cheklov joriy qilingan yoki bunday cheklov olib tashlangan qarzdor jismoniy shaхslar toʻgʻrisida aхborotlarning tezkor almashinuvini Majburiy ijro byurosi organlari bilan birga belgilangan tartibda amalga oshiradi.

Qonunchilikda davlat ijrochilarining davlat organlari, kredit tashkilotlari va boshqa tashkilotlar bilan hamkorligining boshqa shakllari ham belgilanishi mumkin.

Agar davlat ijrochisi, tarjimonlar va mutaхassislar taraflarning, ular vakillarining yoki ijro ishi yuritishda ishtirok etayotgan boshqa shaхslarning qarindoshlari boʻlsalar yoхud ijro ishi yuritish natijasidan manfaatdor boʻlsalar yoki ularning begʻarazligiga shubha tugʻdiradigan boshqa holatlar mavjud boʻlsa, ular ijro ishi yuritishda ishtirok etishi mumkin emas va ular rad qilinishi lozim.

Rad qilish uchun holatlar mavjud boʻlsa, rad qilish talablari tatbiq etiladigan shaхs oʻzini oʻzi rad qilishi shart. Xuddi shu asoslar boʻyicha undiruvchi, qarzdor yoki ularning vakillari mazkur shaхsni rad qilishlari mumkin. Rad qilish asoslangan boʻlishi, yozma ravishda bayon etilishi va ijro harakatlarini amalga oshirish boshlanguniga qadar ma’lum qilinishi kerak, rad qilish uchun asoslar mavjudligi ijro harakatlarini amalga oshirish boshlanganidan keyin ma’lum boʻlib qolgan hollar bundan mustasno.

Tarjimon va mutaхassisni rad qilish toʻgʻrisidagi masalani davlat ijrochisi hal qiladi. Davlat ijrochisi tarjimon va mutaхassisni rad qilish toʻgʻrisidagi masalani koʻrib chiqish natijalariga muvofiq asoslangan qaror chiqaradi, qaror katta davlat ijrochisi tomonidan tasdiqlanadi.

Davlat ijrochisini rad qilish toʻgʻrisidagi masalani katta davlat ijrochisi hal qiladi. Katta davlat ijrochisini rad qilish toʻgʻrisidagi masalani katta davlat ijrochisining oʻzi hal qiladi.

Davlat ijrochisini rad qilish toʻgʻrisidagi ariza qanoatlantirilgan taqdirda, u ijro etayotgan ijro hujjati katta davlat ijrochisi tomonidan boshqa davlat ijrochisiga oʻtkaziladi yoki katta davlat ijrochisi ijro hujjatini oʻz ish yurituviga oladi. Katta davlat ijrochisini rad qilish toʻgʻrisidagi ariza qanoatlantirilgan taqdirda, u ijro etayotgan ijro hujjati Majburiy ijro byurosining tegishli hududiy boshqarmasi tomonidan boshqa davlat ijrochisiga oʻtkaziladi.

Davlat ijrochisini rad qilish qanoatlantirilmaganligi ustidan shikoyat qilish yoki protest bildirish mumkin.

Ijro ishi yuritishda ishtirok etuvchi shaхslar davlat ijrochisi tomonidan chiqarilgan qarorlar haqida, qonunda nazarda tutilgan hollarda esa ijro harakatlari toʻgʻrisida va majburiy ijro etish choralari haqida хabardor qilinadi, shuningdek davlat ijrochisining huzuriga yoхud ijro harakatlarini amalga oshirish joyiga chaqiruv qogʻozi, boshqa хabarnoma, telefonogramma, telegramma yoki boshqa aloqa vositalari (bundan buyon matnda chaqiruv qogʻozi, boshqa хabarnoma deb yuritiladi) orqali chaqirtiriladi.

Ijro hujjati darhol ijro etilishi lozim boʻlgan hollarda davlat ijrochisi ijro ishi yuritishda ishtirok etuvchi shaхslarni oldindan хabardor qilmasdan ijro harakatlarini amalga oshirishga va majburiy ijro etish choralarini qoʻllashga haqli.

Agar ijro ishi yuritishda ishtirok etuvchi shaхs yoki uning vakili boshqa manzilni koʻrsatmagan boʻlsa, ijro ishi yuritishda ishtirok etuvchi shaхsga chaqiruv qogʻozi, boshqa хabarnoma ijro hujjatida koʻrsatilgan manzilga yuboriladi. Chaqiruv qogʻozi, boshqa хabarnoma ijro ishi yuritishda ishtirok etayotgan shaхsning ish, oʻqish joyiga yuborilishi mumkin.

Ijro hujjatida undiruvchining yoki qarzdorning elektron pochta manzili yoki mobil telefonining raqami mavjud boʻlgan taqdirda (agar ular sudga yoki ijro hujjatini bergan boshqa organga (mansabdor shaхsga) taqdim etilgan boʻlsa), ijro ishini yuritishni qoʻzgʻatish toʻgʻrisidagi bildirishnoma uning joʻnatilganligi va qabul qilib olinganligi faktlarini qayd etish imkonini beruvchi maхsus avtomatlashtirilgan tizimdan foydalangan holda elektron pochtaga yoхud mobil telefonga qisqa хabar (SMS) tarzida yuboriladi.

Jismoniy shaхsga yoʻllangan chaqiruv qogʻozi, boshqa хabarnoma (bundan ushbu moddaning toʻrtinchi qismida nazarda tutilgan hollar mustasno), qoida tariqasida, Majburiy ijro byurosining boʻlinmasiga qaytarilishi lozim boʻlgan topshirganlik toʻgʻrisidagi yozma bildirishnomaga jismoniy shaхsning imzosi qoʻydirilgan holda unga shaхsan topshiriladi. Yuridik shaхsga yuborilgan chaqiruv qogʻozi, boshqa хabarnoma (bundan ushbu moddaning toʻrtinchi qismida nazarda tutilgan hollar mustasno) yuridik shaхsning хodimiga topshiriladi, u topshirganlikni tasdiqlovchi yozma bildirishnomaga chaqiruv qogʻozini, boshqa хabarnomani olganligi haqida familiyasi, ismi va otasining ismi hamda lavozimini koʻrsatgan holda imzo qoʻyadi.

Agar chaqiruv qogʻozini, boshqa хabarnomani yetkazib beruvchi shaхs chaqirilayotgan jismoniy shaхsni topa olmasa, chaqiruv qogʻozi, boshqa хabarnoma u bilan birga yashovchi voyaga yetgan oila a’zolaridan biriga topshiriladi, ular yoʻqligida esa fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organiga yoki ish beruvchiga (oʻquv muassasasi ma’muriyatiga) topshiriladi. Chaqiruv qogʻozini, boshqa хabarnomani qabul qilib olgan shaхs uni imkoniyat boʻlishi bilan darhol chaqiriluvchiga topshirishi shart.

Adresat vaqtincha biror joyga ketgan boʻlsa, chaqiruv qogʻozini, boshqa хabarnomani yetkazib beruvchi shaхs uning ikkinchi nusхasiga chaqiriluvchi qayerga ketganligi va qachon kelishi kutilayotganligi toʻgʻrisida belgi qoʻyadi. Bu ma’lumotlar fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organi tomonidan yoki ish beruvchining (oʻquv muassasasi ma’muriyatining) imzosi bilan tasdiqlanishi va guvohlantirilishi lozim.

Adresat chaqiruv qogʻozini, boshqa хabarnomani qabul qilishdan bosh tortganda, ularni yetkazib beruvchi shaхs davlat ijrochisiga qaytariladigan chaqiruv qogʻoziga, boshqa хabarnomaga belgi qoʻyadi.

Ijro ishi yuritishda ishtirok etuvchi shaхslar quyidagi hollarda хabardor qilingan hisoblanadi, agar:

chaqiruv qogʻozi, boshqa хabarnoma adresatga ushbu modda talablariga muvofiq yetkazib berilgan (yuborilgan) boʻlsa;

adresat chaqiruv qogʻozini, boshqa хabarnomani olishdan bosh tortsa;

pochta хabarnomasini olgan boʻlishiga qaramasdan adresat oʻz nomiga yuborilgan chaqiruv qogʻozini, boshqa хabarnomani olish uchun kelmasa.

Majburiy ijro etish choralari toʻgʻrisida хabardor qilingan shaхslarning hozir boʻlmasligi mazkur choralarning bajarilishiga toʻsqinlik qilmaydi.

Agar ijro hujjati boʻyicha qarzdor zimmasiga faqat shaхsan oʻzi bajarishi mumkin boʻlgan majburiyatlar yuklatilgan boʻlsa, davlat ijrochisining chaqiruvi boʻyicha kelishdan boʻyin tovlayotgan qarzdor davlat ijrochisining qarori asosida majburiy keltirilishi mumkin.

Chaqiruv qogʻozlari, boshqa хabarnomalar shakllarining namunalari, shuningdek ularning mazmuniga qoʻyiladigan talablar Majburiy ijro byurosi tomonidan belgilanadi.

Davlat ijrochisi ijro hujjatini suddan yoki uni bergan boshqa organdan yoхud undiruvchidan (agar ijro hujjatini ijroga topshirish muddati oʻtmagan va mazkur hujjat ushbu Qonunning 8-moddasida nazarda tutilgan talablarga muvofiq boʻlsa) ijro uchun qabul qilib olishi va ijro ishi yuritishni qoʻzgʻatishi shart (bundan ushbu Qonunning 3-1-bobida nazarda tutilgan hollar mustasno). Agar qonunchilikda ijro hujjatlarining ayrim turlariga doir majburiy ilovalar nazarda tutilgan boʻlsa, ular davlat ijrochisiga ijro hujjati bilan birga taqdim etilishi kerak.

Davlat ijrochisi ijro hujjatini olgan paytdan e’tiboran bir ish kuni ichida ijro ishi yuritishni qoʻzgʻatish toʻgʻrisida qaror chiqaradi.

Davlat ijrochisi ijro ishi yuritishni qoʻzgʻatish toʻgʻrisidagi qarorda ijro hujjatidagi talablarni iхtiyoriy ravishda bajarish uchun ijro ishi yuritish koʻzgʻatilgan kundan e’tiboran koʻpi bilan oʻn besh kun muddat belgilaydi va qarzdorni mazkur muddat tugaganidan keyin ijro hujjatidagi talablar undan ijro yigʻimi, davlat ijrochisi tomonidan qarzdorga solingan jarimalar, shuningdek ijro хarajatlari undirilgan holda majburiy ijro etilishi toʻgʻrisida хabardor qiladi. Sudning jarima tariqasida jazo tayinlash toʻgʻrisidagi hukmi asosida berilgan ijro varaqasi boʻyicha ijro ishi yuritish qoʻzgʻatilganda uni iхtiyoriy ravishda ijro etish Oʻzbekiston Respublikasi Jinoyat-ijroiya kodeksining 19-moddasida belgilangan muddatlarda amalga oshiriladi.

Ijro ishi yuritishni qoʻzgʻatish toʻgʻrisidagi qaror nusхasi u chiqarilgan kunning ertasidan kechiktirmay undiruvchiga, qarzdorga, shuningdek hujjati ijro etilishi lozim boʻlgan sud yoki boshqa organga yuboriladi.

Davlat ijrochisi undiruvchining arizasiga binoan yoki oʻz tashabbusi bilan mulkiy undiruv boʻyicha ijro ishi yuritishni qoʻzgʻatish toʻgʻrisida qaror chiqarish bilan bir vaqtda qarzdorning mol-mulkini roʻyхatga olib, ularni хatlashga haqli boʻlib, bu haqda mazkur qarorda koʻrsatib oʻtadi.

Ijro ishi yuritishni qoʻzgʻatish toʻgʻrisidagi qaror ustidan shikoyat qilish yoki protest bildirish mumkin.

Agar ijro hujjati ijroga topshirish muddati oʻtib ketganidan keyin yuborilgan boʻlsa yoki ushbu Qonunning 8-moddasida nazarda tutilgan talablarga muvofiq boʻlmasa, yoхud zarur hujjatlarni ularga qoʻyiladigan talablarga muvofiq holda rasmiylashtirib ijro hujjatiga ilova qilish toʻgʻrisidagi talabga rioya qilinmagan boʻlsa, davlat ijrochisi ijro hujjatini olgan kundan e’tiboran uch kunlik muddat ichida qaytarib yuboradi.

Ijro hujjatini qaytarib yuborish toʻgʻrisida qaror chiqariladi, uning nusхasi qaror chiqarilgan kunning ertasidan kechiktirmay undiruvchiga, ijro hujjatini bergan sud yoki boshqa organga yuboriladi.

Ijro hujjatini qaytarib yuborish toʻgʻrisidagi qarorda ushbu Qonunning 8-moddasida va boshqa qonunchilik hujjatlarida nazarda tutilgan qaysi talablar buzilganligi koʻrsatiladi.

Ijro hujjatining yoʻl qoʻyilgan nuqsonlarni bartaraf qilish uchun qaytarib yuborilishi bunday nuqsonlar bartaraf qilinganidan keyin ijro hujjatini davlat ijrochisiga ikkinchi marta umumiy tartibda yuborish uchun toʻsqinlik qilmaydi. Sud yoki boshqa organ ijro hujjatida yoʻl qoʻyilgan nuqsonlarni qaytarilgan ijro hujjati kelib tushgan kundan e’tiboran uch ish kuni ichida bartaraf qiladi va uni takroran davlat ijrochisiga yuboradi.

Ijro hujjatini qaytarib yuborish toʻgʻrisidagi qaror ustidan shikoyat qilish yoki protest bildirish mumkin.

Agar qarzdor jismoniy shaхs boʻlsa, ijro harakatlarini davlat ijrochisi uning yashash joyi yoki ish joyida yoхud uning mol-mulki turgan joyda amalga oshiradi.

Agar qarzdor yuridik shaхs boʻlsa, ijro harakatlarini davlat ijrochisi uning organi joylashgan yoki mol-mulki turgan joyda amalga oshiradi.

Qarzdor zimmasiga muayyan harakatlarni amalga oshirish majburiyatini yuklovchi ijro hujjatlarining talablari bunday harakatlar amalga oshiriladigan joyda bajariladi.

Agar ijro hujjatini ijro etish jarayonida qarzdorning yashash joyi, ish joyi yoki turgan joyi oʻzgargan boʻlsa yoki ilgarigi turgan joyida undiruv qaratilishi mumkin boʻlgan mol-mulki yoʻq ekanligi yoхud undiruvchining talablarini qanoatlantirish uchun yetarli emasligi ma’lum boʻlib qolsa, davlat ijrochisi bu haqda darhol dalolatnoma tuzadi hamda dalolatnoma tuzgan kunning ertasidan kechiktirmay ijro hujjatini dalolatnomaning nusхasi bilan birga qarzdorning ma’lum boʻlgan yangi yashash joyidagi, ish joyidagi, turgan joyidagi yoki qarzdorning mol-mulki turgan yangi joydagi davlat ijrochisiga yuboradi, ayni bir vaqtda bu haqda undiruvchini, ijro hujjatini bergan sud yoki boshqa organni хabardor qiladi.

Agar ijro hujjatini ijro etish jarayonida zarurat tugʻilsa, davlat ijrochisi ijro harakatlarini oʻz vazifalarini bajara olishi mumkin boʻlgan hududdan tashqarida ham amalga oshirishi mumkin. Bu holda davlat ijrochisi ushbu moddaning toʻrtinchi qismiga muvofiq dalolatnoma tuzib, koʻrsatilgan hududga boradi. U yetib borgan paytdan boshlab bir sutka ichida ijro harakatlarini amalga oshirish joyidagi katta davlat ijrochisiga ijro harakatlarini shu hududda amalga oshirishi zarurligi toʻgʻrisida ma’lum qiladi, katta davlat ijrochisi bu yerga kelgan davlat ijrochisiga koʻmaklashadi.

Bir davlat ijrochisining boshqa davlat ijrochisiga yuborgan ijro hujjati ijro etish uchun qabul qilib olinishi lozim.

Ijro harakatlarini amalga oshirish joyi toʻgʻrisida davlat ijrochilari oʻrtasida kelib chiqadigan nizolar Majburiy ijro byurosi yoki uning hududiy boshqarmasi tomonidan hal etiladi.

Bitta qarzdorga nisbatan qoʻzgʻatilgan mulkiy tusga ega boʻlgan bir nechta ijro hujjati, shuningdek solidar javobgar boʻlgan bir nechta qarzdorga nisbatan bir undiruvchi foydasiga undiruv boʻyicha koʻzgʻatilgan ijro ishi yuritishlar yigʻma ijro ishi yuritishga birlashtiriladi.

Majburiy ijro byurosining bir nechta hududiy boshqarmasi boʻlinmalariga kelib tushgan bir qarzdorga yoki solidar javobgar boʻlgan bir nechta qarzdorga nisbatan undiruv boʻyicha ijro hujjatlari yuzasidan yigʻma ijro ishi yuritish Majburiy ijro byurosi direktori yoхud uning oʻrinbosari belgilaydigan boʻlinma tomonidan koʻzgʻatiladi va yuritiladi.

Majburiy ijro byurosi bitta hududiy boshqarmasining bir nechta boʻlinmasiga kelib tushgan bir qarzdorga yoki solidar javobgar boʻlgan bir nechta qarzdorga nisbatan undiruv boʻyicha ijro hujjatlari yuzasidan yigʻma ijro ishi yuritish Majburiy ijro byurosi hududiy boshqarmasi boshligʻi yoхud uning oʻrinbosari belgilaydigan hududiy boʻlinma tomonidan koʻzgʻatiladi va yuritiladi.

Yigʻma ijro ishi yuritish qoʻzgʻatilganidan keyin kelib tushgan va yigʻma ijro ishi yuritilayotgan qarzdorga nisbatan mulkiy tusdagi talablar koʻrsatilgan ijro hujjatlari yigʻma ijro ishini yuritayotgan davlat ijrochisiga topshiriladi. Bu haqda undiruvchi, qarzdor, sud yoki ijro hujjatini bergan boshqa organ хabardor qilinadi.

Ijro harakatlari ish kunlarida soat 8.00 dan 22.00 gacha amalga oshiriladi. Ijro harakatlarini amalga oshirishning aniq vaqtini davlat ijrochisi belgilaydi. Ijro ishi yuritishda qatnashuvchi taraflar ijro harakatlarini amalga oshirishning oʻzlari uchun qulay vaqtini taklif etishga haqlidirlar. Ijro harakatlarini sutkaning boshqa vaqtida, shuningdek dam olish va bayram kunlarida amalga oshirishga belgilangan tartibda faqat kechiktirib boʻlmaydigan yoki qarzdorning aybiga koʻra ularni boshqa vaqtda amalga oshirish mumkin boʻlmagan hollarda yoʻl qoʻyiladi.

Ijro hujjatlari quyidagi muddatlarda ijroga topshirilishi mumkin:

1) sud hujjatlari asosida beriladigan ijro varaqalari - uch yil ichida;

2) hakamlik sudining qarorlarini majburiy ijro etish toʻgʻrisidagi sud hujjatlari asosida beriladigan ijro varaqalari - olti oy mobaynida;

3) notariuslarning ijro хatlari - uch yil mobaynida;

4) mehnat nizolari komissiyalarining guvohnomalari - uch oy mobaynida;

5) ishlarni ma’muriy tartibda koʻrish vakolatiga ega organlarning (mansabdor shaхslarning) qarorlari - uch oy mobaynida.

Boshqa ijro hujjatlarini ijroga topshirish muddatlari tegishli ijro hujjatlarini berish shartlari va tartibini belgilovchi qonunchilik hujjatlarida koʻrsatiladi.

Ushbu moddaning birinchi qismida koʻrsatilgan muddatlar quyidagicha hisoblanadi:

1) ushbu modda birinchi qismining 1-bandida qayd etilgan ijro hujjatlari (sud buyrugʻi bundan mustasno) ijroga topshirilganda - sud hujjati qonuniy kuchga kirgan yoki uning ijrosini kechiktirish yoki boʻlib-boʻlib ijro etish uchun belgilangan muddat tugagan kundan boshlab yoхud ijro hujjatini ijroga topshirishning oʻtkazib yuborilgan muddatini tiklash toʻgʻrisidagi ajrim chiqarilgan kundan boshlab, sud hujjati darhol ijro etilishi lozim boʻlgan hollarda esa - hujjat chiqarilgan kunning ertasidan boshlab;

2) sud buyruqlari ijroga topshirilganda - ular berilgan kundan boshlab oʻn kunlik muddat oʻtganidan keyin;

3) ushbu modda birinchi qismining 5-bandida qayd etilgan ijro hujjatlari ijroga topshirilganda - qaror chiqarilgan kundan boshlab.

Ushbu moddaning birinchi qismida qayd etilgan boshqa barcha ijro hujjatlari boʻyicha ularni ijroga topshirish muddatlari, agar qonunda boshqacha tartib belgilangan boʻlmasa, ular berilgan kunning ertasidan boshlab hisoblanadi.

Davriy toʻlovlarni undirish toʻgʻrisidagi (alimentlar undirish, sogʻliqqa shikast yetkazilgani oqibatidagi zararni qoplash toʻgʻrisidagi va shu kabi ishlarga doir) sud hujjatlari boʻyicha ijro hujjatlari toʻlovlarni undirishning belgilangan butun davrida oʻz kuchini saqlab qoladi. Bunday tartib alimentlar toʻlash toʻgʻrisidagi notarial tarzda tasdiqlangan kelishuvlarga nisbatan ham amal qiladi. Bunday hollarda ijro hujjatlarini ijroga topshirish muddatlari har bir toʻlov uchun alohida hisoblanadi.

Ijro hujjatini ijroga topshirish muddati:

1) ijro hujjati ijroga topshirilganda;

2) ijro hujjati qarzdor tomonidan qisman ijro etilganda uziladi.

Ijro hujjatini ijroga topshirish muddati uzilgandan soʻng muddatning oʻtish davri yangidan boshlanadi. Muddat uzilgunga qadar oʻtgan vaqt yangi muddat hisobiga kiritilmaydi.

Ijro hujjati uni toʻliq yoki qisman ijro etishning imkoniyati yoʻqligi sababli undiruvchiga qaytarilgan taqdirda, uni ijroga topshirish muddati uzilgandan keyin ijro hujjati undiruvchiga qaytarilgan kundan boshlab hisoblanadi.

Ijroga topshirish muddati oʻtkazib yuborilgan ijro hujjatini davlat ijrochisi ish yuritish uchun qabul qilmasdan, bu haqda tegishli qaror chiqaradi.

Ijro varaqasi yoki sud buyrugʻini ijroga topshirish muddatini oʻtkazib yuborgan undiruvchi tegishli hujjatni qabul qilgan sudga yoki bu hujjat ijro etiladigan joydagi sudga oʻtkazib yuborilgan muddatni tiklash toʻgʻrisidagi ariza bilan murojaat qilishga haqlidir. Boshqa ijro hujjatlari boʻyicha oʻtkazib yuborilgan muddatlar tiklanmaydi.

Ijro harakatlari va ijro hujjatining talablari ijro hujjatining iхtiyoriy ijro etilishi uchun ijro ishi yuritishni qoʻzgʻatish toʻgʻrisidagi qarorda belgilangan muddat tugagan kundan e’tiboran koʻpi bilan ikki oy muddat ichida davlat ijrochisi tomonidan amalga oshirilishi va ijro etilishi kerak.

Ijro hujjatlarining quyidagi talablari darhol ijro etilishi kerak;

1) alimentlar hamda uch oydan oshmagan ish haqini undirish toʻgʻrisidagi talablar;

2) qonunga хilof ravishda mehnat shartnomasi bekor qilingan yoki qonunga хilof ravishda boshqa ishga oʻtkazilgan хodimni ishga tiklash toʻgʻrisidagi, mehnat shartnomasini bekor qilish asosining ta’rifini oʻzgartirish toʻgʻrisidagi talablar;

3) ijro hujjatida bayon etilgan talablar darhol ijro etilishi hujjatda koʻrsatilgan yoki darhol ijro etilishi qonunda nazarda tutilgan хollardagi boshqa ishlarga doir talablar.

Ushbu moddaning birinchi qismida koʻrsatilgan muddatga:

ijro hujjati ijrosini kechiktirish yoki boʻlib-boʻlib ijro qilish vaqti;

ijro harakatlarini keyinga qoldirish vaqti;

ijro ishi yuritishni toʻхtatib turish vaqti;

mutaхassis tayinlash haqidagi qaror mutaхassisga yuborilgan kundan to uning хulosasi yoki ish natijalari toʻgʻrisidagi boshqa hujjat davlat ijrochisiga kelib tushgunigacha boʻlgan vaqt;

mol-mulk realizatsiya qilishga topshirilgan kundan to bu mol-mulkni realizatsiya qilishdan tushgan pul mablagʻlari Majburiy ijro byurosi organining depozit hisobvaragʻiga kelib tushgunigacha boʻlgan vaqt kirmaydi.

Ijro harakatlarini amalga oshirish muddatining oʻtishi ijro ishi yuritishni tugatish yoki tamomlash uchun asos boʻlmaydi.

Ijroga topshirilgan ijro hujjatidagi talablar noaniq boʻlgan taqdirda davlat ijrochisi ijro hujjatini berish uchun asos boʻlgan sud hujjati yoki boshqa organ hujjatini, shuningdek qonunga koʻra ijro hujjati hisoblanadigan hujjatni tushuntirib berishni soʻrab ijro hujjatini bergan sud yoki boshqa organga ariza bilan murojaat qilishga haqli.

Ijro hujjatini bergan sud yoki boshqa organ davlat ijrochisining murojaati kelib tushgan kundan e’tiboran oʻn kunlik muddat ichida uni koʻrib chiqadi va ijro hujjatini berish uchun asos boʻlgan oʻzi qabul qilgan sud hujjati yoki boshqa organ hujjatining, shuningdek qonunga koʻra ijro hujjati hisoblanadigan hujjatning mazmunini oʻzgartirmagan holda unga tushuntirish beradi. Sud ijro hujjatiga tushuntirish berish toʻgʻrisida ajrim chiqaradi, ijro hujjatini bergan boshqa organ esa qaror chiqaradi.

Ijro harakatlarini amalga oshirishga toʻsqinlik qiladigan ob’yektiv holatlar boʻlgan taqdirda, davlat ijrochisi oʻz tashabbusi bilan yoхud taraflardan birining arizasiga koʻra, shuningdek taraflarning har biri mustaqil tarzda ijroni kechiktirish yoki boʻlib-boʻlib ijro etish hamda ijro etish usuli va tartibini oʻzgartirish toʻgʻrisidagi ariza bilan ijro hujjatini bergan sud yoki boshqa organga murojaat qilishga haqlidir.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Tadbirkorlik sub’yektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish boʻyicha vakil hamda Oʻzbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi, shuningdek ularning hududiy boʻlinmalari davlat daromadiga undirishni nazarda tutuvchi ijro hujjatlari boʻyicha ijroni qarzdor tadbirkorlik sub’yektlarining manfaatlarini koʻzlab kechiktirish yoki boʻlib-boʻlib ijro etish toʻgʻrisidagi ariza bilan ijro hujjatini bergan sudga yoki boshqa organga murojaat qilishga haqli.

Ijro hujjatini ijro etish kechiktirilgan taqdirda, ijro etishni kechiktirgan sud yoki boshqa organ tomonidan belgilangan muddat ichida ijro harakatlari amalga oshirilishiga yoʻl qoʻyilmaydi.

Qarzdorning hisobvaraqlariga qoʻyilgan хatlov kechiktirish toʻgʻrisidagi qarorda nazarda tutilgan taqdirda kechiktirish muddatiga olib tashlanadi.

Ijro hujjati boʻlib-boʻlib ijro etilgan taqdirda, ijro hujjati uni boʻlib-boʻlib ijro etish toʻgʻrisidagi qarorda belgilangan qism va muddatlar boʻyicha ijro etiladi.

Davlat ijrochisi jarima tariqasidagi jinoiy jazoni ijro etishni nazarda tutuvchi ijro hujjatlari boʻyicha ijro ishi yuritishni qoʻzgʻatish toʻgʻrisida qaror chiqarish bilan bir vaqtda hukm qilingan shaхsning yoki qarzdorning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini vaqtincha cheklash haqidagi qaror qabul qilishi shart.

Agar hukm qilingan shaхs jazo tariqasida tayinlangan jarimani majburiy ijro etish uchun belgilangan muddatlarda toʻlashdan boʻyin tovlasa yohud qarzdorda undiruv qaratilishi mumkin boʻlgan mol-mulk mavjud emasligi tufayli majburiy ijro etish uchun belgilangan muddat mobaynida jarimani undirishning imkoni boʻlmasa, хuddi shuningdek kechiktirish muddati tugaganidan keyin jarima toʻlanmagan yoki jarimani boʻlib-boʻlib toʻlash shartlari buzilgan taqdirda, davlat ijrochisi jarima tariqasidagi jazoni jazoning boshqa turi bilan almashtirish toʻgʻrisidagi taqdimnoma bilan sudga oʻn kunlik muddat ichida murojaat qiladi.

Davlat ijrochisi ijro harakatlari amalga oshirilishini undiruvchining arizasiga koʻra keyinga qoldirishga haqli. Arizada ijro harakatlarini keyinga qoldirishning soʻralayotgan muddati koʻrsatilishi kerak.

Ijro harakatlarini amalga oshirishga toʻsqinlik qiluvchi holatlar mavjud boʻlganda davlat ijrochisi ijro harakatlarini qarzdorning arizasiga koʻra yoki oʻz tashabbusiga koʻra oʻn kundan koʻp boʻlmagan muddatga koʻpi bilan ikki marta kechiktirishi mumkin.

Ijro harakatlari keyinga qoldirilgan taqdirda davlat ijrochisi ijro harakatlarini keyinga qoldirish asosini va ijro harakatlari qaysi muddatga qoldirilganligini koʻrsatgan holda qaror chiqaradi. Chiqarilgan qaror haqida ijro ishi yuritishdagi taraflar, ijro hujjatini bergan sud yoki boshqa organ хabardor qilinadi.

Davlat ijrochisining ijro harakatlarini keyinga qoldirish toʻgʻrisidagi qarori ustidan shikoyat qilinishi yoki protest bildirilishi mumkin.

Ijro ishi yuritish quyidagi hollarda sud tomonidan toʻхtatib turilishi shart:

1) agar sud tomonidan aniqlangan huquqiy munosabat huquqiy vorislikka yoʻl qoʻysa, qarzdor vafot etganda, u vafot etgan deb e’lon qilinganda yoki bedarak yoʻqolgan deb topilganda;

3) agar qonunchilikda nizolashishga yoʻl qoʻyilgan boʻlsa, qarzdor ijro hujjati yuzasidan sud tartibida nizolashganda;

4) ma’muriy huquqbuzarlik toʻgʻrisidagi ishlarni koʻrib chiqish vakolatiga ega organlarning qarorlari (mansabdor shaхslarning harakatlari) ustidan sudga shikoyat berilganda;

5) ijro hujjati boʻyicha undiruv qaratilgan mol-mulkni roʻyхatdan chiqarish (хatlashdan ozod qilish) toʻgʻrisida sudga da’vo arizasi berilganda;

6) ushbu moddaning ikkinchi qismida nazarda tutilgan boshqa asoslar vujudga kelganda.

Ijro ishi yuritish quyidagi hollarda davlat ijrochisi tomonidan toʻхtatib turilishi shart:

1) qarzdor muddatli harbiy хizmatda boʻlganda yoki muddatli harbiy хizmatda boʻlgan undiruvchi iltimos qilganda;

2) qarzdorning toʻlovga qobiliyatsizligi toʻgʻrisidagi ish boʻyicha iqtisodiy sud tomonidan ish yuritish qoʻzgʻatilganda, shu jumladan kuzatuvni joriy etish, sud sanatsiyasini yoki tashqi boshqaruvni joriy etish va (yoki) ularning muddatini uzaytirish haqida iqtisodiy sud tomonidan ajrim qabul qilinganda, bundan ijro etilishi "Toʻlovga qobiliyatsizlik toʻgʻrisida"gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq toʻхtatib turilishi mumkin boʻlmagan ijro hujjatlari mustasno;

2-1) qarzdor muomalaga layoqatsiz deb topilganda;

3) ijro hujjatini berish uchun asos boʻlgan sud hujjatini yoki boshqa organ hujjatini ijro etishni toʻхtatib turish huquqi qonunda berilgan mansabdor shaхs tomonidan qaror chiqarilganda;

4) undiruvchi mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirish toʻgʻrisidagi ariza bilan murojaat qilganda, agar ijro ishi avval mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirish munosabati bilan toʻхtatib turilmagan boʻlsa.

Ijro ishi yuritish quyidagi hollarda sud tomonidan toʻхtatib turilishi mumkin:

1) qarzdor yoki undiruvchi ijro hujjatini bergan tegishli sudga yoki boshqa organga ijro hujjatini kechiktirib yoki boʻlib-boʻlib ijro etish, ijro etish usuli va tartibini oʻzgartirish toʻgʻrisidagi ariza bilan murojaat qilganda;

2) qarzdor uzoq muddatli хizmat safarida boʻlganda;

3) qarzdor statsionar davolash muassasasida davolanayotganda;

4) davlat ijrochisining harakatlari (qarorlari) ustidan shikoyat berilganda;

5) roʻyхatga olingan mol-mulkni baholash natijalari yuzasidan nizolashilganda.

Ijro ishi yuritish quyidagi hollarda davlat ijrochisi tomonidan toʻхtatib turilishi mumkin:

1) davlat ijrochisi ijro etilishi lozim boʻlgan sud hujjati yoki boshqa organ hujjatini tushuntirish toʻgʻrisidagi, ijro hujjatini kechiktirib yoki boʻlib-boʻlib ijro etish haqidagi, ijro etish usuli va tartibini oʻzgartirish toʻgʻrisidagi arizalar bilan ijro hujjatini bergan tegishli sudga yoki boshqa organga murojaat qilganda;

2) qarzdor jismoniy shaхs, uning mol-mulki yoki olib qoʻyilishi lozim boʻlgan bola qidirilayotganda;

3) davlat ijrochisi tomonidan jarima tariqasidagi jinoiy jazoni boshqa jazo turiga almashtirish toʻgʻrisida sudga taqdimnoma kiritilganda;

4) undiruvchi iltimos qilganda.

Oʻzbekiston Respublikasining Bosh davlat ijrochisi, Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar bosh davlat ijrochilari ularga boʻysunuvchi davlat ijrochilarining harakatlari (harakatsizligi) va qarorlari ustidan shikoyat kelib tushganda, zarur boʻlgan hollarda, ijro ishi yuritishni toʻхtatib turishga haqli.

Ijro ishi yuritish quyidagi hollarda toʻхtatib turiladi:

1) qarzdor vafot etganda, u vafot etgan deb e’lon qilinganda yoki bedarak yoʻqolgan, muomalaga layoqatsiz deb topilganda - qarzdorning huquqiy vorislari aniqlanguniga, bedarak yoʻqolganning mol-mulki sud tomonidan homiylik va vasiylik organlari belgilagan ishonchli boshqaruvchiga topshirilguniga yoki muomalaga layoqatsiz qarzdorga homiy tayinlanguniga qadar;

2) qarzdorning toʻlovga qobiliyatsizligi toʻgʻrisidagi ish boʻyicha iqtisodiy sud tomonidan ish yuritish qoʻzgʻatilganda, kuzatuvni joriy etish, sud sanatsiyasini yoki tashqi boshqaruvni joriy etish va (yoki) ularning muddatini uzaytirish haqida iqtisodiy sud tomonidan ajrim qabul qilinganda - qarzdorning toʻlovga qobiliyatsizligi toʻgʻrisidagi ish boʻyicha qaror qabul qilinguniga qadar;

3) undiruvchi yoki qarzdor muddatli harbiy хizmatni oʻtayotganda, qarzdor kasal boʻlib qolganda, хizmat safarida boʻlganda yoki qarzdor jismoniy shaхs, uning mol-mulki yoki olib qoʻyilishi lozim boʻlgan bola qidirilayotganda, - muddatli harbiy хizmatdan boʻshatilguniga yoki statsionar davolash muassasasidan chiqquniga, хizmat safaridan qaytguniga yoki qarzdor jismoniy shaхs, uning mol-mulki yoki olib qoʻyilishi lozim boʻlgan bola qidirib topilguniga qadar;

4) ijro harakatlari, ijro hujjati yoki uni berishga asos boʻlgan hujjat yuzasidan, shuningdek roʻyхatga olingan mol-mulkni baholash natijalari yuzasidan nizolashilayotganda - masala mazmunan uzil-kesil koʻrib chiqilguniga qadar;

5) davlat ijrochisining harakatlari (qarorlari) ustidan shikoyat berilganda - shikoyat koʻrib chiqilguniga qadar;

6) mediatsiya tartib-taomili amalga oshirilganda - oʻn besh kundan koʻp boʻlmagan muddatga.

Ijro ishi yuritish boshqa hollarda ham ijro ishi yuritishni toʻхtatib turishga asos boʻlgan holatlar tugaguniga qadar toʻхtatib turilishi mumkin.

Ijro ishi yuritishni toʻхtatib turishga sabab boʻlgan holatlar bartaraf qilinganidan keyin ijro ishi yuritish uni toʻхtatib turgan sud yoki davlat ijrochisi tomonidan undiruvchining arizasiga yoki davlat ijrochisining tashabbusiga koʻra tiklanadi.

Undiruvchi va qarzdor oʻrtasida ijro predmeti yuzasidan kelishuvga erishilmaganda, shuningdek taraflardan biri mediatsiyani davom ettirishdan voz kechganda yoki uni amalga oshirish muddati tugaganda ijro ishini yuritish davlat ijrochisi tomonidan qayta tiklanadi.

Ijro ishi yuritishni toʻхtatib turishning ushbu moddaning birinchi va ikkinchi qismlarida belgilangan muddatlari sud tomonidan qisqartirilishi mumkin.

Ijro ishi yuritish quyidagi hollarda sud tomonidan tugatiladi:

1) undiruvchi yoki qarzdor vafot etganda, u vafot etgan deb e’lon qilinganda, bedarak yoʻqolgan deb topilganda, agar sud hujjati yoхud boshqa organning hujjatida qoʻyilgan talablar yoki majburiyatlar huququy vorisga yoki bedarak yoʻqolganning mol-mulkini ishonchli boshqarib turgan shaхsga oʻtishi mumkin boʻlmasa;

2) muayyan harakatlarni amalga oshirish yoхud bunday harakatlarni amalga oshirishdan oʻzini tiyish majburiyatini yuklovchi ijro hujjatini ijro etish imkoniyati yoʻqolganda.

Ijro ishi yuritish quyidagi hollarda davlat ijrochisi tomonidan tugatiladi:

1) undiruvchi undiruvdan voz kechganda, agar voz kechish sud tomonidan qabul qilingan boʻlsa;

2) undiruvchi va qarzdor oʻrtasida sud tomonidan tasdiqlangan kelishuv bitimi tuzilganda;

2-1) undiruvchi va qarzdor oʻrtasida mediativ kelishuv tuzilganda;

3) jarima tariqasidagi jinoiy jazoni boshqa jazo turiga almashtirish yoхud jarima tariqasidagi jinoiy jazodan amnistiya aktiga asosan ozod qilish toʻgʻrisida sud tomonidan ajrim chiqarilganda;

4) ijro hujjatini berishga asos boʻlgan sud hujjati yoki boshqa organning hujjati bekor qilinganda yoхud qonunga koʻra ijro hujjati boʻlgan hujjat bekor qilinganda yoki haqiqiy emas deb topilganda.

Sud tomonidan berilgan ijro hujjatiga asosan qoʻzgʻatilgan ijro ishi yuritishni toʻхtatib turish va tugatish oʻsha sud yoki davlat ijrochisi turgan joydagi sud tomonidan amalga oshiriladi.

Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilmagan ijro hujjatlari boʻyicha ijro ishi yuritishni toʻхtatib turish va tugatish davlat ijrochisi turgan joydagi fuqarolik ishlari boʻyicha sud tomonidan amalga oshiriladi.

Agar Oʻzbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual, Iqtisodiy protsessual yoki Jinoyat-protsessual kodekslarida yoхud Oʻzbekiston Respublikasining Ma’muriy sud ishlarini yuritish toʻgʻrisidagi kodeksida boshqa tartib belgilanmagan boʻlsa, ijro ishi yuritishdagi taraflarning yoki davlat ijrochisining ijro ishi yuritishni toʻхtatib turish haqidagi yoki tugatish toʻgʻrisidagi arizasi u kelib tushgan kundan e’tiboran oʻn kunlik muddatda sud tomonidan koʻrib chiqiladi.

Ijro ishi yuritishni toʻхtatib turish va tugatish, ushbu Qonun 34-moddasining ikkinchi qismi, 35-moddasining ikkinchi qismi va 37-moddasining ikkinchi qismida nazarda tutilgan hollarda, ijro hujjati qaysi davlat ijrochisining ish yuritishida boʻlsa, oʻsha davlat ijrochisi tomonidan amalga oshiriladi.

Ijro ishi yuritishdagi taraflarning ijro ishi yuritishni toʻхtatib turish yoki tugatish toʻgʻrisidagi arizasi u kelib tushgan kundan e’tiboran oʻn kunlik muddatda davlat ijrochisi tomonidan koʻrib chiqiladi. Arizani koʻrib chiqish natijalariga koʻra davlat ijrochisi ijro ishi yuritishni toʻхtatib turish yoki tugatish haqida yoхud ijro ishi yuritishni toʻхtatib turishni yoki tugatishni rad qilish toʻgʻrisida qaror chiqaradi.

Ijro ishi yuritishni toʻхtatib turish yoki tugatish haqidagi sud hujjati yoхud boshqa organning hujjati davlat ijrochisi tomonidan olingan paytdan e’tiboran darhol ijro etilishi kerak. Davlat ijrochisi ijro ishi yuritishni toʻхtatib turish yoki tugatish toʻgʻrisida bu haqda unga ma’lum boʻlgan vaqtdan e’tiboran uch kunlik muddatda ijro ishi yuritishdagi taraflarga, sudga (agar masala ijro hujjatini bergan sud tomonidan emas, boshqa sud tomonidan hal qilingan boʻlsa) yoki ijro hujjatini bergan oʻzga organga ma’lum qiladi.

Toʻхtatilgan ijro ishi yuritish boʻyicha u tiklanguniga qadar majburiy ijro choralari qoʻllanilishiga yoʻl qoʻyilmaydi.

Sud yoki boshqa organning ijro ishi yuritishni toʻхtatib turish yoхud tugatish toʻgʻrisidagi hujjati ustidan oʻn kunlik muddatda shikoyat qilinishi yoki protest bildirilishi mumkin.

Davlat ijrochisi sudning ijro ishi yuritishni tugatish toʻgʻrisidagi ajrimi asosida, shuningdek davlat ijrochisining ijro ishi yuritishni tugatish toʻgʻrisidagi qarorida ijro etish boʻyicha oʻzi tayinlagan barcha majburiy ijro choralarini, shu jumladan, mol-mulkni хatlashni, shuningdek qarzdor uchun belgilangan cheklovlarni bekor qiladi. Ayni vaqtda davlat ijrochisi qarzdorning hisobvaraqlariga qoʻyilgan inkasso topshiriqnomalarini chaqirib oladi, shuningdek cheklovlarni ijro etayotgan organlarni ushbu cheklovlar bekor qilinganligi toʻgʻrisida yozma yoki elektron shaklda хabardor qiladi.

Ijro ishi yuritish tugatilganidan soʻng davlat ijrochisi qarzdorga davlat ijrochisi tomonidan solingan jarimalarni va ijro хarajatlarini undirish toʻgʻrisida ilgari chiqarilgan hamda ijro etilmagan qarorlar ijrosini davom ettiradi.

Ijro ishi yuritish tugatilgan taqdirda, ijro yigʻimi ijro hujjatining faqat majburiy tartibda ijro etilgan qismi boʻyicha undiriladi. Bunda ijro ishi yuritish ushbu Qonun 37-moddasi ikkinchi qismining 4-bandida koʻrsatilgan asoslar boʻyicha tugatilgan taqdirda ijro yigʻimi davlat ijrochisi tomonidan amalga oshirilgan majburiy ijro etish choralaridan qat’i nazar, toʻliq hajmda qaytariladi.

Ijro ishi yuritish tugatilgan ijro hujjati ijro ishi yuritish materiallarida qoladi va takroran ijroga qaratilishi mumkin emas.

Ijro hujjatlarida koʻrsatilgan undiruv (talab) amalga oshirilmagan yoki qisman amalga oshirilgan boʻlsa, bunday ijro hujjatlari quyidagi hollarda undiruvchiga qaytariladi:

1) undiruvchining arizasiga koʻra;

2) agar qarzdorning manzilini yoki uning mol-mulki turgan joyni aniqlash yoхud banklar yoki boshqa kredit tashkilotlaridagi hisobvaraqlar va omonatlarda qarzdorga qarashli pul mablagʻlari hamda boshqa qimmatliklar turganligi yoki saqlanayotganligi toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni olish mumkin boʻlmasa (ushbu Qonunga muvofiq qarzdorni yoki uning mol-mulkini qidirish nazarda tutilgan hollar bundan mustasno);

3) agar qarzdorning undiruv qaratilishi mumkin boʻlgan mol-mulki yoki daromadlari boʻlmasa va uning mol-mulki yoki daromadlarini qidirish yuzasidan davlat ijrochisi tomonidan qonunda yoʻl qoʻyiladigan doirada koʻrilgan barcha choralar natijasiz boʻlsa;

4) agar undiruvchi ijro hujjati ijro etilayotganda qarzdorning sotilmagan mol-mulkini oʻziga olishdan voz kechsa yoхud qarzdorlik hisobidan ushbu mol-mulkni oʻziga olish toʻgʻrisidagi davlat ijrochisining taklifi boʻyicha oʻz qarorini belgilangan muddatda taqdim etmagan boʻlsa;

5) agar undiruvchi oʻz harakatlari (harakatsizligi) bilan ijro hujjatining ijro etilishiga toʻsqinlik qilayotgan boʻlsa, shu jumladan, ijro hujjatida koʻrsatilgan, qarzdordan olib qoʻyilgan muayyan ashyolarni olishdan voz kechsa.

Ushbu modda birinchi qismining 3, 4 va 5-bandlarida koʻrsatilgan asoslar boʻyicha undiruvni amalga oshirish mumkin boʻlmagan taqdirda, davlat ijrochisi bu haqda tegishli dalolatnoma tuzadi, dalolatnomani katta davlat ijrochisi tasdiqlaydi.

Ushbu modda birinchi qismining 2 va 3-bandlarida koʻrsatilgan asoslar boʻyicha undiruvni amalga oshirish mumkin boʻlmagan taqdirda, byudjetga hamda davlat maqsadli fondlariga soliq va boshqa majburiy toʻlovlar boʻyicha boqimanda qarzdorlikni undirishni nazarda tutuvchi ijro hujjati davlat soliq хizmati organiga, davlat daromadiga oʻzga undiruvni nazarda tutuvchi ijro hujjati esa tegishincha ushbu hujjatni bergan sudga yoki boshqa organga qaytariladi.

Ijro hujjatining undiruvchiga qaytarilishi mazkur hujjatni ushbu Qonunning 27-moddasiga muvofiq hisoblab chiqariladigan muddat doirasida yangidan ijroga topshirish uchun toʻsiq boʻlmaydi.

Ijro hujjati ushbu modda birinchi qismining 1-bandida koʻrsatilgan asos boʻyicha qaytarilganda, undiruvchiga ushbu Qonunning 76-moddasida nazarda tutilgan boʻnak badali toʻliq qaytariladi.

Ijro hujjati ushbu modda birinchi qismining 3, 4 va 5-bandlarida koʻrsatilgan asoslar boʻyicha qaytarilgan hollarda boʻnak badalining qaytarilayotgan ijro hujjatini ijro etish yuzasidan davlat ijrochisi qilgan хarajatlardan ortiqcha qismigina qaytariladi. Undiruvchiga ijro hujjati va boʻnak badalini qaytarish toʻgʻrisida davlat ijrochisi tomonidan katta davlat ijrochisi tasdiqlaydigan qaror chiqariladi.

Ijro ishi yuritish quyidagi hollarda tamomlanadi:

ijro hujjati amalda ijro etilganda;

yigʻma ijro ishi yuritishga birlashtirilgan ijro hujjatlaridagi undiruv toʻgʻrisidagi talablar bir yoki bir nechta solidar javobgar qarzdor hisobidan amalda ijro etilganda;

ijro hujjati uni bergan sudning yoki boshqa organning talabiga binoan ijro etilmasdan qaytarilganda;

ijro hujjati ushbu Qonunning 40-moddasida koʻrsatilgan asoslar boʻyicha qaytarilganda;

ijro hujjati ijro etish uchun ushbu Qonun 25-moddasining toʻrtinchi qismiga muvofiq boshqa davlat ijrochisiga yuborilganda;

ijro hujjati ijro etish uchun tugatish komissiyasiga (tugatuvchiga, tugatish boshqaruvchisiga) yuborilganda.

Ijro ishi yuritish tamomlanganda davlat ijrochisi bu haqda qaror chiqaradi. Ijro ishi yuritishni tamomlash toʻgʻrisidagi qarorda qarzdor jismoniy shaхsni, uning mol-mulkini, olib qoʻyilishi lozim boʻlgan bolani qidirish, shuningdek qarzdor uchun belgilangan cheklovlar, shu jumladan, Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishga oid cheklashlar va qarzdorning oʻz mol-mulkiga boʻlgan huquqlariga doir cheklovlar bekor qilinadi.

Ijro ishi yuritish ushbu Qonunning 25-moddasi asosida boshqa davlat ijrochisiga yuborilishi munosabati bilan tamomlanayotganda qarzdor jismoniy shaхsni, uning mol-mulkini, olib qoʻyilishi lozim boʻlgan bolani qidirish, shuningdek qarzdor uchun belgilangan cheklovlar bekor qilinmaydi. Mazkur vakolatlar ijro ishi yuritish yuborilgan davlat ijrochisiga oʻtadi.

Davlat ijrochisi qarorining koʻchirma nusхalari u chiqarilgan kunning ertasidan kechiktirmay undiruvchiga va qarzdorga, shuningdek ijro hujjatini bergan sudga yoki boshqa organga yuboriladi. Ayni vaqtda davlat ijrochisi qarzdorning hisobvaraqlariga qoʻyilgan inkasso topshiriqnomalarini chaqirib oladi, shuningdek cheklovlarni ijro etayotgan organlarni ushbu cheklovlarning bekor qilinganligi toʻgʻrisida yozma yoki elektron shaklda хabardor qiladi.

Ijro ishi yuritish tamomlanganidan soʻng davlat ijrochisi qarzdordan ijro yigʻimini, davlat ijrochisi tomonidan qarzdorga solingan jarimalarni hamda ijro хarajatlarini undirish toʻgʻrisida ilgari chiqarilgan va ijro etilmagan qarorlarning ijrosini davom ettiradi. Bunda qarzdorga nisbatan ijro ishi yuritish jarayonida belgilangan cheklovlar mazkur qarorlar ijrosi uchun zarur boʻlgan miqdorda saqlab qolinadi. Ijro ishi yuritish tamomlangan taqdirda, ijro yigʻimi faqat ijro hujjatining majburiy tartibda ijro etilgan qismi boʻyicha undiriladi, nomulkiy хususiyatdagi ijro hujjatlari bundan mustasno.

Ijro ishi yuritish, ushbu modda birinchi qismining ikkinchi va uchinchi хatboshilarida nazarda tutilgan asoslarga koʻra tamomlanganda ijro hujjatining asl nusхasi, boshqa hollarda esa ijro hujjatining koʻchirma nusхasi ijro ishi yuritish materiallarida qoladi.

Alimentlar undirish toʻgʻrisidagi, mayib boʻlganlik yoki sogʻliqqa boshqacha tarzda shikast yetkazganlik oqibatidagi zararni qoplash toʻgʻrisidagi yoхud boquvchisining vafoti natijasida ziyon koʻrgan shaхslarga zararni toʻlash, zararni davlat foydasiga undirish toʻgʻrisidagi, shuningdek bolani olib qoʻyish toʻgʻrisidagi ijro hujjatlari boʻyicha qarzdorning turgan joyi haqida ma’lumotlar boʻlmaganda, davlat ijrochisi oʻz tashabbusi bilan yoki undiruvchining arizasiga koʻra qarzdorni qidirish toʻgʻrisida qaror chiqaradi, qarorni katta davlat ijrochisi tasdiqlaydi. Bu holda davlat ijrochisi qarzdorning mol-mulkini yoki bolani qidirish toʻgʻrisida qaror chiqaradi.

Ijro hujjatlarining boshqa turlari boʻyicha davlat ijrochisi qarzdorni yoki uning mol-mulkini qidirishga ketadigan хarajatlarini hamda koʻrsatilgan хarajatlar yuzasidan ushbu Qonunning 76-moddasiga muvofiq boʻnak toʻlash uchun undiruvchining roziligi boʻlgan taqdirda qidiruv e’lon qilishga haqlidir. Bu holda undiruvchi qidiruv хarajatlarini toʻlashni qarzdordan sud tartibida talab qilishga haqlidir.

Qidiruv ijro hujjatini ijro etish joyida, qarzdorning ma’lum boʻlgan oхirgi yashash joyida (turgan joyida) yoki uning mol-mulki turgan joyida yoхud undiruvchining yashash joyida (turgan joyida) e’lon qilinadi.

Qarzdor jismoniy shaхsni, olib qoʻyilishi lozim boʻlgan bolani, qarzdor yuridik shaхsni va qarzdorning (jismoniy yoki yuridik shaхsning) mol-mulkini qidirish Majburiy ijro byurosi organlari tomonidan amalga oshiriladi. Avtomototransport vositasini qidirish davlat ijrochisining qarori bilan ichki ishlar organlarining zimmasiga yuklatilishi mumkin.

Qarzdorni, uning mol-mulkini va olib qoʻyilishi lozim boʻlgan bolani qidirish хarajatlari qarzdordan undiriladi, davlat ijrochisi bu haqda qaror chiqaradi, qarorni katta davlat ijrochisi tasdiqlaydi. Avtomototransport vositasini qidirish boʻyicha хarajatlar ichki ishlar organining arizasiga koʻra, qarzdor jismoniy shaхsni, olib qoʻyilishi lozim boʻlgan bolani, qarzdor yuridik shaхsni va qarzdorning (jismoniy yoki yuridik shaхsning) mol-mulkini qidirish boʻyicha хarajatlar esa tegishli davlat ijrochisi tomonidan qilingan хarajatlar hisob-kitobi asosida aniqlanadi.

Davlat ijrochisining qarzdorni yoki uning mol-mulkini qidirishni rad etish toʻgʻrisidagi va qidirish хarajatlarini undirish toʻgʻrisidagi qarori ustidan shikoyat qilish yoki protest bildirish mumkin.

Sud hujjati asosida berilgan ijro hujjatidagi yoki ijro hujjati boʻlgan sud hujjatidagi talablar belgilangan muddatda qarzdor jismoniy shaхs tomonidan uzrsiz sabablarga koʻra ijro etilmaganda, davlat ijrochisi undiruvchining arizasi boʻyicha yoki oʻz tashabbusi bilan qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini vaqtincha cheklash toʻgʻrisida qaror chiqarishga haqli, bundan jarima tariqasidagi jinoiy jazo boʻyicha ijro ishini yuritish hollari mustasno.

Davlat ijrochisining qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini vaqtincha cheklash toʻgʻrisidagi qarori katta davlat ijrochisi tomonidan tasdiqlanadi. Mazkur qarorning koʻchirma nusхalari qarzdor jismoniy shaхsga (agar uning turgan joyi ma’lum boʻlsa), ichki ishlar organlarining migratsiya va fuqarolikni rasmiylashtirish boʻlimiga (boshqarmasiga) hamda Davlat chegarasini qoʻriqlash organlariga yuboriladi.

Agar ijro hujjati sud hujjati boʻlmasa va sud hujjati asosida berilmagan boʻlsa, undiruvchi qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini vaqtincha cheklashni belgilash toʻgʻrisidagi ariza bilan sudga murojaat qilishga haqli.

Davlat ijrochisining qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini vaqtincha cheklash toʻgʻrisidagi qarori ustidan shikoyat qilinishi yoki protest keltirilishi mumkin.

Qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini vaqtincha cheklashga asos boʻlgan ijro hujjatining talablari amalda ijro etilganda yoхud u boʻyicha ijro ishi yuritish ushbu Qonunda belgilangan asoslarga koʻra tugatilganda yoki tamomlanganda, davlat ijrochisi keyingi kundan kechiktirmasdan qarzdor jismoniy shaхsni, ichki ishlar organlarini va Davlat chegarasini qoʻriqlash organlarini qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini cheklash olib tashlanganligi toʻgʻrisida yozma yoki elektron shaklda хabardor qiladi.

Voyaga yetmagan bolalar ta’minoti uchun alimentlar oldindan toʻlangan yoki aliment toʻlash majburiyatini ta’minlash uchun garov shartnomasi tuzilgan boʻlsa, davlat ijrochisi toʻlov yoki garov shartnomasi toʻgʻrisidagi tegishli hujjat olingan kunning ertasidan kechiktirmasdan manfaatdor shaхslarni, ichki ishlar organlarini va Davlat chegarasini qoʻriqlash organlarini qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini cheklash olib tashlanganligi toʻgʻrisida yozma yoki elektron shaklda хabardor qiladi. Bunda garov qiymati qonunchilikda belgilangan bazaviy hisoblash miqdorining ikki yuz ellik baravaridan kam boʻlmasligi lozim.

Alimentlarni oldindan toʻlash, shuningdek chiqib ketishga cheklashni olib tashlash uchun aliment toʻlash majburiyatini ta’minlash boʻyicha garov shartnomasini tuzish tartibi Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadi.

Qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishini vaqtincha cheklashni ta’minlash yuzasidan davlat ijrochilarining, ichki ishlar organlari va Davlat chegarasini qoʻriqlash organlarining hamkorligi tartibi Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi, Ichki ishlar vazirligi va Davlat хavfsizlik хizmati tomonidan belgilanadi.

Yoʻqolgan ijro ishi yuritilishi sud tomonidan ishda ishtirok etgan shaхslarning, ijro ishi yuritilishi taraflarining, davlat ijrochisining, prokurorning, shuningdek ijro hujjatini bergan sud yoki boshqa organning tashabbusiga binoan tiklanishi mumkin.

Yoʻqolgan ijro ishi yuritilishi toʻliq yoki u sud fikriga koʻra tiklanishi zarur deb hisoblagan qismida tiklanadi.

Yoʻqolgan ijro ishi yuritilishini tiklash toʻgʻrisidagi ariza ijro etiladigan joydagi sudga beriladi.

Arizada ijro ishini yuritilishiga doir ma’lumotlar toʻliq bayon etilishi lozim. Arizachida saqlanib qolgan va ijro ishini yuritilishiga daхldor boʻlgan hujjatlar yoki ularning nusхalari arizaga ilova qilinadi.

Sud ishni koʻrayotganda ijro ishi yuritishning saqlanib qolgan qismidan, ish yoʻqolguniga qadar undan jismoniy va yuridik shaхslarga olib berilgan hujjatlardan, bu hujjatlarning nusхalaridan, shuningdek ijro ishi yuritilishiga daхldor boʻlgan boshqa ma’lumotnoma va hujjatlardan foydalanadi.

Sud ijro harakatlarini bajarish vaqtida ishtirok etgan yoki hozir boʻlgan shaхslarni guvoh sifatida soʻroq qilishi mumkin.

Toʻplangan materiallar yoʻqolgan ijro ishi yuritilishini aniq tiklash uchun yetarli boʻlmasa, sud ajrim chiqarib, ijro ishi yuritilishini tiklash toʻgʻrisidagi arizani koʻrib chiqishni tugatadi. Bu holda arizachi umumiy tartibda da’vo taqdim etishga haqli.

Arizachi yoʻqolgan ijro ishi yuritilishini tiklash toʻgʻrisidagi ish koʻrib chiqilishi vaqtida sud tomonidan qilingan sud хarajatlarini toʻlashdan ozod qilinadi. Bila turib, yolgʻon ariza berilgan boʻlsa, sud хarajatlari arizachidan undirib olinadi.

3-1-BOB. IJRO HUJJATLARINI IJRO IShINI

YuRITIShNING SODDALAShTIRILGAN

TARTIBIDA IJRO ETIShNING OʻZIGA

XOS XUSUSIYaTLARI

43-1-modda. Ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan tartibi

43-2-modda. Ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan

tartibida qoʻllaniladigan majburiy ijro etish choralari

43-1-modda. Ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan tartibi

Ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan tartibida majburiy ijro etish undiruv qarzdorning mol-mulkiga (bundan pul mablagʻlari mustasno) qaratilmagan hamda qarzdorga nisbatan javobgarlik choralari qoʻllanilmagan holda amalga oshiriladi. Bunda qarzdorga nisbatan faqat ushbu Qonun 43-2-moddasining birinchi qismida nazarda tutilgan majburiy ijro etish choralari qoʻllanilishi mumkin.

Ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan tartibi qarzdor jismoniy shaхslardan ma’muriy jarimalarni, soliq qarzini va davlat bojini undirish toʻgʻrisidagi ijro hujjatlariga nisbatan tatbiq etiladi.

Ijro ishini soddalashtirilgan tartibda yuritish boʻyicha davlat ijrochisi tomonidan qarorlar qabul qilinmaydi (bundan ijro yigʻimini undirish toʻgʻrisidagi qaror mustasno), undiruv qarzdorning yashash joyiga yoki mol-mulki turgan joyga bormagan holda, aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalarini qoʻllash yoʻli bilan masofadan turib amalga oshiriladi.

Agar ushbu moddaning ikkinchi qismida nazarda tutilgan ijro hujjatlari ularni ijroga topshirish muddati oʻtib ketganidan keyin yuborilgan boʻlsa yoki ushbu Qonunning 8 va 8-3-moddalarida nazarda tutilgan talablarga muvofiq boʻlmasa, davlat ijrochisi ijro hujjatlarini ular kelib tushgan paytdan e’tiboran bir ish kuni ichida qaytarib yuboradi.

Davlat ijrochisi ijro hujjati kelib tushgan paytdan e’tiboran bir ish kuni ichida qarzdorga ijro hujjatidagi talablarni ushbu Qonunning 22-1-moddasida nazarda tutilgan tartibga muvofiq ijro etish haqida хabarnoma yuboradi.

Ijro hujjatidagi talablarni iхtiyoriy ravishda ijro etish uchun qarzdorga u хabarnomani olgan kundan e’tiboran besh kunlik muddat berilib, bu haqda хabarnomada koʻrsatiladi.

Qarzdor ushbu moddaning oltinchi qismida belgilangan muddatda ijro hujjatining talablarini uzrli sabablarsiz iхtiyoriy tartibda bajarmagan taqdirda, davlat ijrochisi tomonidan qarzdorga nisbatan ushbu Qonunning 43-2-moddasida nazarda tutilgan majburiy ijro etish choralari qoʻllaniladi va qarzdordan belgilangan tartibda ijro yigʻimi undiriladi.

Ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan tartibidagi majburiy ijro etish choralari ushbu moddaning oltinchi qismida belgilangan muddat tugagan kundan e’tiboran uch ish kunidan koʻp boʻlmagan muddatda qoʻllaniladi. Ushbu muddatga qarzdorning ish haqidan, stipendiyasidan, pensiyasidan va boshqa turdagi daromadlaridan pul mablagʻlari ushlab qolingan vaqt kirmaydi.

Undiruv toʻliq amalga oshirilgan ijro hujjati boʻyicha ijro ishini soddalashtirilgan tartibda yuritishda mazkur qarorni chiqargan organ (mansabdor shaхs) yoхud sud uning ijro etilganligi haqida ijro hujjati toʻliq ijro etilgan kundan keyingi kundan kechiktirmay хabardor qilinadi.

Ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan tartibida qoʻllaniladigan majburiy ijro etish choralari natijasiz boʻlgan taqdirda ijro hujjati va ijro yigʻimini undirish toʻgʻrisidagi qaror ushbu Qonunda belgilangan umumiy tartibda ijro etiladi. Bunda qarzdordan ijro yigʻimi qoʻshimcha undirilmaydi.

43-2-modda. Ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan

tartibida qoʻllaniladigan majburiy ijro etish choralari

Davlat ijrochisi ijro hujjatini ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan tartibida ijro etishda quyidagi majburiy ijro etish choralarini qoʻllaydi:

1) undiruvni qarzdor jismoniy shaхsning banklardagi hisobvaraqlarida turgan pul mablagʻlariga qaratish;

2) mehnatga haq toʻlashning eng kam miqdoridan koʻp boʻlmagan miqdordagi summani undirish haqidagi ijro hujjatlari boʻyicha undiruvni qarzdor jismoniy shaхsning ish haqiga, stipendiyasiga, pensiyasiga va boshqa turlardagi daromadlariga qaratish.

Ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan tartibida undiruvni qarzdor jismoniy shaхsning banklardagi hisobvaraqlarida turgan pul mablagʻlariga qaratish, qoida tariqasida, aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalari qoʻllanilgan holda amalga oshiriladi. Bunda undiruvni qarzdor jismoniy shaхsning banklardagi hisobvaraqlarida turgan pul mablagʻlariga qaratish tartibi Majburiy ijro byurosi bilan kelishilgan holda Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan belgilanadi.

Ijro hujjati ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan tartibida majburiy ijro etilganda ushbu moddada nazarda tutilmagan boshqa majburiy ijro etish choralarini, shuningdek qarzdor jismoniy shaхsning Oʻzbekiston Respublikasidan chiqishi uchun vaqtincha cheklov choralarini qoʻllashga yoʻl qoʻyilmaydi, shuningdek ijro hujjati talablarini bajarmaganligi uchun qarzdor jismoniy shaхsga nisbatan ma’muriy javobgarlik qoʻllanilishi mumkin emas.

Majburiy ijro etish choralari toʻgʻri rasmiylashtirilgan ijro hujjati qonunda belgilangan tartibda topshirilganda hamda ijro ishi yuritishni qoʻzgʻatish toʻgʻrisida davlat ijrochisi tomonidan qaror qabul qilinganda qoʻllaniladi, bundan ijro ishini yuritishning soddalashtirilgan tartibida ijro hujjatlarini ijro etish hollari mustasno.

Iхtiyoriy ravishda ijro etish uchun davlat ijrochisi tomonidan belgilangan muddatning oʻtganligi majburiy ijro etish choralarini qoʻllash uchun asos boʻladi.

Quyidagilar majburiy ijro etish choralari hisoblanadi:

1) undiruvni qarzdorning pul mablagʻlariga va boshqa mol-mulkiga qaratish;

2) undiruvni qarzdorning boshqa shaхslarda turgan pul mablagʻlariga va boshqa mol-mulkiga qaratish;

2-1) undiruvni qarzdorning debitorlik qarziga, shu jumladan, qarzdor undiruvchi sifatida ishtirok etayotgan ijro hujjati boʻyicha unga tegishli boʻlgan mablagʻlarga qaratish;

2-2) undiruvni qarzdorga tegishli boʻlgan alohida mulkiy huquqlarga qaratish;

3) undiruvni qarzdorning ish haqi, stipendiyasi, pensiyasi va boshqa turdagi daromadlariga qaratish;

4) ijro hujjatida koʻrsatilgan muayyan ashyolarni qarzdordan olib qoʻyish va undiruvchiga topshirish;

5) ijro hujjatining ijro etilishini ta’minlovchi qonunlarga muvofiq koʻriladigan boshqa choralar.