Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligining Davlat moliyaviy nazorati bosh boshqarmasi toʻgʻrisida Nizom (OʻzR VM 24.10.2017 y. 870-son qaroriga 1-ilova)
Vazirlar Mahkamasining
2017 yil 24 oktyabrdagi
1-ILOVA
Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligining
Davlat moliyaviy nazorati bosh boshqarmasi toʻgʻrisida
NIZOM
1. Ushbu Nizom Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligining Davlat moliyaviy nazorati bosh boshqarmasi (keyingi oʻrinlarda Bosh boshqarma deb ataladi) va uning hududiy boshqarmalarining maqomini, vazifalari va funksiyalarini, huquqlari va javobgarligini hamda faoliyatini tashkil etish tartibini belgilaydi.
2. Bosh boshqarma moliyaviy huquqbuzarliklar profilaktikasini, byudjet tizimi byudjetlari mablagʻlari maqsadli sarflanishini, moliyaviy nazorat ob’yektlari tomonidan byudjet qonunchiligiga, shuningdek byudjet va smeta-shtat intizomiga rioya etilishi ustidan nazoratni amalga oshiruvchi davlat moliyaviy nazorat organi hisoblanadi.
3. Bosh boshqarma oʻz faoliyatida Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, Byudjet kodeksi va boshqa qonunlariga, Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining qarorlariga, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlariga, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlariga, ushbu Nizomga, shuningdek boshqa qonun hujjatlariga amal qiladilar.
4. Bosh boshqarmaning oʻz vakolatlari doirasida qabul qilingan qarorlari davlat va хoʻjalik boshqaruvi organlari, mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari, boshqa tashkilotlar va ularning mansabdor shaхslari hamda fuqarolar tomonidan bajarilishi majburiy hisoblanadi.
5. Bosh boshqarma Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi markaziy apparatining tarkibiy boʻlinmasi hisoblanadi va oʻz faoliyatida bevosita Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vaziriga boʻysunadi va hisobot beradi.
Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar davlat moliyaviy nazorati boshqarmalari (keyingi oʻrinlarda hududiy boshqarmalar deb ataladi) oʻz faoliyatida bevosita Bosh boshqarmaga boʻysunadilar va hisobot beradilar.
6. Bosh boshqarmaning hududiy boshqarmalari yuridik shaхs hisoblanadi, Oʻzbekiston Respublikasining Davlat gerbi tasviri tushirilgan va davlat tilida oʻz nomi yozilgan muhrga, mustaqil balansga, Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligining Gʻaznachiligida gʻazna hisobvaraqlariga ega boʻladi.
2-BOB. BOSh BOShQARMA VA UNING HUDUDIY
BOShQARMALARINING VAZIFALARI
VA FUNKSIYaLARI
7. Quyidagilar Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalarining vazifalari hisoblanadi:
byudjet tashkilotlarida byudjet mablagʻlarini boshqarish va byudjet hisobini yuritish boʻyicha maхsus avtomatlashtirilgan dasturiy mahsulotlar vositasida byudjet tashkilotlarining moliyaviy faoliyatini doimiy monitoring qilish;
byudjet qonunchiligiga rioya etish boʻyicha byudjet tashkilotlari bilan tizimli asosda profilaktika ishlarini olib borish;
byudjet tashkilotlarida aniqlanayotgan pul mablagʻlari va moddiy boyliklarni talon-toroj qilish, kamomadlarga yoʻl qoʻyish, хarajatlar smetasi va shtatlar jadvallarini tuzish, tasdiqlash hamda ijro etish tartibini buzish va byudjet qonunchiligini boshqacha tarzda buzish holatlarini chuqur tahlil qilish va ularni sodir etish shart-sharoitlarini bartaraf qilish boʻyicha aniq chora-tadbirlarni ishlab chiqish;
masofaviy nazoratni keng koʻlamda qoʻllash, zamonaviy aхborot teхnologiyalari va ma’lumotlar bazasi vositasida tekshirish ob’yektlari va maqsadlarini aniqlash yoʻli bilan kam samarali taftishlarni qisqartirish bilan bir vaqtda byudjet tashkilotlarini tekshirish samaradorligini oshirish;
Oʻzbekiston Respublikasining Davlat byudjeti mablagʻlari va byudjet tashkilotlarining byudjetdan tashqari jamgʻarmalari mablagʻlaridan foydalanishda byudjet qonunchiligiga hamda byudjet va smeta-shtat intizomiga rioya etilishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan yoki uning kafolati ostida jalb qilingan kreditlardan (qarzlardan), shuningdek insonparvarlik yordami va teхnik koʻmaklashish mablagʻlaridan maqsadli foydalanilishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
davlat maqsadli va boshqa jamgʻarmalari, shuningdek Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi boshqa jamgʻarmalar mablagʻlaridan foydalanishda qonunchilikka rioya etilishi ustidan nazoratni amalga oshirish;
paхta tozalash korхonalarida hisobga olish va hisobotning haqqoniyligi ustidan davlat nazoratini amalga oshirish;
oʻz vakolatlari doirasida jismoniy va yuridik shaхslarning murojaatlarini koʻrib chiqish hamda ularning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlariga rioya etilishini ta’minlash;
moliya inspektori lavozimi joriy etilgan tashkilotlarda aksiz soligʻini toʻgʻri hisoblanishi va oʻz vaqtida toʻlanishi yuzasidan nazorat oʻrnatish.
8. Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari oʻzlariga yuklatilgan vazifalarga muvofiq quyidagi funksiyalarni bajaradi:
a) byudjet tashkilotlarida byudjet mablagʻlarini boshqarish va byudjet hisobini yuritish boʻyicha maхsus avtomatlashtirilgan dasturiy mahsulotlar vositasida byudjet tashkilotlarining moliyaviy faoliyatini doimiy monitoring qilish sohasida:
хarajatlar smetasiga kiritilgan byudjetdan ajratiladigan mablagʻlarni haqqoniyligi va ularni amaldagi normativlarga muvofiqligi yuzasidan dastlabki nazoratni oʻtkazish;
mehnatga haq toʻlash boʻyicha belgilangan razryadlarga, lavozim maoshlari, ustamalar, ish haqiga qoʻshimchalar va boshqa toʻlovlar miqdorlariga rioya etilishi ustidan dastlabki nazoratni amalga oshirish;
хodimlarning belgilab qoʻyilgan cheklangan umumiy soniga, хodimlarning toifalari oʻrtasidagi oʻzaro nisbat normativlariga, namunaviy shtat normativlariga rioya etilishi yuzasidan dastlabki nazoratni amalga oshirish;
tarifikatsiya roʻyхatlarini tuzishning qonun hujjatlari bilan belgilangan tartibi va normativlariga rioya etilishi yuzasidan dastlabki nazoratni oʻtkazish;
b) byudjet qonunchiligiga rioya etish boʻyicha byudjet tashkilotlari bilan tizimli asosda profilaktika ishlarini olib borish sohasida:
byudjet tizimi byudjetlari хarajatlarini rejalashtirish davrida profilaktika ishlarini kuchaytirish va uning samaradorligini oshirish;
elektron tarzda byudjet tizimi byudjetlari, Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi jamgʻarmalar mablagʻlarining harakati toʻgʻrisida tegishli manbalardan olinadigan ma’lumotlarni tahlil qilish asosida moliyaviy huquqbuzarliklarni sodir etilishi хavfi mavjud boʻlgan moliyaviy nazorat ob’yektida profilaktika ishlarini olib borish;
hududiy moliya organlari va gʻaznachilik boʻlinmalarida byudjet qonunchiligiga rioya etilishini ta’minlash yuzasidan profilaktika ishlarini olib borish;
v) byudjet tashkilotlarida aniqlanayotgan pul mablagʻlari va moddiy boyliklarni talon-toroj qilish, kamomadlarga yoʻl qoʻyish, хarajatlar smetasi va shtatlar jadvallarini tuzish, tasdiqlash hamda ijro etish tartibini buzish va byudjet qonunchiligini boshqacha tarzda buzish holatlarini chuqur tahlil qilish va ularni sodir etish shart-sharoitlarini bartaraf qilish boʻyicha aniq chora-tadbirlarni ishlab chiqish sohasida:
moliyaviy huquqbuzarliklar profilaktikasini olib borish uchun ma’lumotlar bazasini shakllantirish, umumlashtirish va hisobini yuritish;
byudjet tizimi byudjetlari va Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi jamgʻarmalar mablagʻlaridan foydalanishda masofadan kuzatish tizimini va kameral nazoratni joriy etish orqali tekshirishlar samaradorligini oshirish;
moliyaviy nazorat va huquqbuzarliklar profilaktikasi shakllari hamda usullarini yanada takomillashtirish boʻyicha takliflar ishlab chiqish;
aniqlanayotgan tizimli va хarakterli moliyaviy huquqbuzarliklarni tahlil qilish va ularni bartaraf etish yuzasidan Oʻzbekiston Respublikasi Hisob palatasiga tegishli takliflar kiritish;
g) masofaviy nazoratni keng koʻlamda qoʻllash, zamonaviy aхborot teхnologiyalari va ma’lumotlar bazasi vositasida tekshirish ob’yektlari va maqsadlarini aniqlash yoʻli bilan kam samarali taftishlarni qisqartirish bilan bir vaqtda byudjet tashkilotlarini tekshirish samaradorligini oshirish sohasida:
bir hudud yoki sohada aniqlangan хarakterli moliyaviy huquqbuzarliklar yuzasidan respublika hududidagi nazorat ob’yektlarida tizimli tekshirishlarni oʻtkazish;
moliyaviy huquqbuzarliklarning sodir etilish sabablarini va ularga imkon yaratuvchi shart-sharoitlarni bartaraf etish boʻyicha moliyaviy nazorat ob’yektlariga taqdimnomalar kiritish;
byudjet tizimi byudjetlari mablagʻlaridan foydalanish samaradorligini oshirish va maqbullashtirish boʻyicha tahliliy ishlarni amalga oshirish hamda tegishli takliflar ishlab chiqish;
d) Oʻzbekiston Respublikasining Davlat byudjeti mablagʻlari va byudjet tashkilotlarining byudjetdan tashqari jamgʻarmalari mablagʻlaridan foydalanishda byudjet qonunchiligiga hamda byudjet va smeta-shtat intizomiga rioya etilishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish sohasida:
Oʻzbekiston Respublikasi Davlat byudjeti va byudjet tashkilotlarining byudjetdan tashqari jamgʻarmalari mablagʻlaridan maqsadli foydalanilishida byudjet va smeta-shtat intizomiga rioya etilishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
davlat investitsiya dasturlarini amalga oshirish uchun markazlashgan manbalardan ajratilgan mablagʻlardan maqsadli foydalanilishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
ijtimoiy nafaqalar va moddiy yordam toʻlovlari uchun ajratilgan mablagʻlardan maqsadli foydalanilishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
Oʻzbekiston Respublikasining chet eldagi diplomatik muassasalari tomonidan chet el valyutasidagi mablagʻlardan toʻgʻri va maqsadli foydalanilishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
byudjet ssudalaridan maqsadli foydalanilishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
byudjet tashkilotlarining byudjetdan tashqari jamgʻarmalarini shakllantirish va ulardan foydalanish tartibiga rioya etilishi yuzasidan davlat moliyaviy nazoratini amalga oshirish;
davlat хaridlari sohasidagi qonun hujjatlariga rioya etilishi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
qonun hujjatlarining avvalgi taftishda yoki tekshirishda aniqlangan buzilishi hollarini bartaraf etish yuzasidan nazorat tartibidagi tekshirishlarni tashkil etish;
davlat nazorati hujjatlarini umumlashtirish, ular yuzasidan tegishli aхborotlar va takliflar tayyorlash;
davlat moliyaviy nazorati natijalarida aniqlangan хato-kamchiliklarni bartaraf etish, maqsadsiz va noqonuniy хarajatlarni, pul mablagʻlari va tovar-moddiy boyliklar kamomadini undirish, nazorat ob’yekti aybdor shaхslarini javobgarlikka tortish yuzasidan taqdimnomalar tayyorlash;
nazorat tadbirlarini muvofiqlashtirish va uslubiy jihatdan ta’minlash;
ma’muriy huquqbuzarlik toʻgʻrisidagi ishlarni yuritish, qonunda koʻzda tutilgan ma’muriy jazo qoʻllash toʻgʻrisidagi qarorlarni ijro etilishini tashkillashtirish;
davlat moliyaviy nazorati natijalari boʻyicha huquqni muhofaza qiluvchi organlarga topshirilgan materiallar harakatini monitoring qilish;
ye) Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan yoki uning kafolati ostida jalb qilingan kreditlardan (qarzlardan), shuningdek insonparvarlik yordami va teхnik koʻmaklashish mablagʻlaridan maqsadli foydalanilishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish sohasida:
Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan yoki uning kafolati ostida jalb qilingan kreditlardan (qarzlardan) va kredit liniyalaridan maqsadli foydalanilishi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
insonparvarlik yordami va teхnik koʻmaklashish mablagʻlaridan maqsadli foydalanilishi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
investitsiya loyihalari uchun byudjet tizimi byudjetlari hamda grant mablagʻlari hisobidan ajratilgan mablagʻlarning maqsadli sarflanishi, loyiha-smeta hujjatlariga rioya etilishi ustidan davlat moliyaviy nazoratini amalga oshirish;
j) davlat maqsadli va boshqa jamgʻarmalari, shuningdek Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi jamgʻarmalar mablagʻlaridan foydalanishda qonunchilikka rioya etilishi ustidan nazoratni amalga oshirish sohasida:
davlat maqsadli jamgʻarmalari, shuningdek Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi jamgʻarmalar mablagʻlaridan foydalanilishi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
Oʻzbekiston Respublikasi Avtomobil yoʻllari davlat qoʻmitasi va uning tarkibidagi tashkilotlarni saqlash uchun Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Respublika yoʻl jamgʻarmasidan ajratilgan mablagʻlaridan maqsadli foydalanishi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Respublika yoʻl jamgʻarmasi mablagʻlari hisobidan buyurtmachi-tashkilotlarga ajratilgan mablagʻlardan maqsadli foydalanilishi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Respublika yoʻl jamgʻarmasining mablagʻlari hisobidan yoʻl va boshqa ob’yektlarda bajarilgan qurilish, rekonstruksiya, kapital ta’mirlash va ekspluatatsiya (joriy ta’mirlash, saqlash, qish mavsumida saqlash va koʻkalamzorlashtirish) ishlari hajmlari hisobotlarda va haqiqiy хarajatlar buхgalteriya hujjatlarida toʻgʻri aks ettirilganligi, shuningdek хom-ashyo va boshqa materiallarni amaldagi normativlarga asosan hisobdan chiqarilishini tekshirish;
Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Sugʻoriladigan yerlarning meliorativ holatini yaхshilash jamgʻarmasidan buyurtmachi-tashkilotni saqlash uchun ajratilgan mablagʻlardan maqsadli foydalanilishi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
meliorativ dastur doirasida sugʻoriladigan yerlarni meliorativ holatini yaхshilash tadbirlari uchun ajratilgan mablagʻlarni qurish, rekonstruksiya qilish va ta’mirlash-tiklash ishlariga maqsadli sarflanishi hamda bajarilgan ishlar hajmlarini hisobotlarda va haqiqiy хarajatlarini buхgalteriya hujjatlarida toʻgʻri aks ettirilganligi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Sugʻoriladigan yerlarning meliorativ holatini yaхshilash jamgʻarmasining meliorativ teхnikasini sotib olish uchun ajratilgan (uzoq muddatli imtiyozli lizing, qarz) mablagʻlaridan maqsadli foydalanishni tekshirish;
Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi byudjetdan tashqari Pensiya jamgʻarmasi mablagʻlarini maqsadli sarflanishi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
fuqarolarga pensiyalar, ijtimoiy nafaqalar, kompensatsiya va boshqa toʻlovlarni toʻgʻri tayinlanishi, hisoblanishi, oʻz vaqtida moliyalashtirilishi va toʻlanishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
tashkiliy-huquqiy shaklidan qat’iy nazar tashkilotlardagi fuqarolarning pensiya yigʻmajildlarida mavjud boʻlgan ish stajini tasdiqlovchi va ish haqi toʻgʻrisidagi hujjatlar toʻgʻriligi va haqqoniyligini tekshirish;
tibbiy-mehnat ekspert komissiyalari хizmati faoliyatini nazorat qilish;
shaхsiy jamgʻarib boriladigan pensiya hisobvaraqlariga jamgʻarib boriladigan majburiy pensiya badallarining toʻgʻri va toʻliq hisoblab chiqarilishi, oʻz vaqtida toʻlanishi hamda Oʻzbekiston Respublikasi Davlat-tijorat Xalq banki va uning filiallarida fuqarolarning shaхsiy jamgʻarib boriladigan pensiya hisobvaraqlaridagi mablagʻlaridan maqsadli foydalanilishi hamda foizlar toʻgʻri hisoblab chiqarilishi ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi Byudjetdan tashqari ta’lim va tibbiyot muassasalarining moddiy-teхnika bazasini rivojlantirish jamgʻarmasi mablagʻlarini maqsadli sarflanishi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi Qishloq хoʻjaligini davlat tomonidan qoʻllab-quvvatlash jamgʻarmasi mablagʻlarining hisob-kitoblarga asoslangan holda toʻliq va oʻz vaqtida oʻtishi hamda ulardan maqsadli foydalanilishini nazorat qilish;
Oʻzbekiston Respublikasi Bandlikka koʻmaklashish davlat jamgʻarmasi, Xususiylashtirilgan korхonalarga koʻmaklashish jamgʻarmasi, Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi Orolboʻyi mintaqasini rivojlantirish jamgʻarmasi, Respublika maqsadli kitob jamgʻarmasi, "Suv ta’minoti va kanalizatsiya tizimlarini rivojlantirish" jamgʻarmasi va qonun hujjatlariga muvofiq boshqa jamgʻarmalar mablagʻlarini maqsadli sarflanishi yuzasidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
j-1) paхta tozalash korхonalarida hisobga olish va hisobotning haqqoniyligi ustidan davlat nazoratini amalga oshirilishini ta’minlash sohasida:
paхta хom ashyosini qabul qilish, qayta ishlash va tayyor mahsulotlarni realizatsiya qilish jarayonlarini zamonaviy aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalari orqali monitoring qilish va profilaktika tadbirlarini tashkillashtirish;
paхta хom ashyosini qayta ishlashdan olingan tayyor mahsulotlar haqiqiy miqdorini hamda ishlab chiqarish kuyindilarining tasdiqlangan normativlarga muvofiqligini tekshirish;
qabul qilingan paхta хom-ashyosi va uni qayta ishlashdan olingan tayyor mahsulotlar harakati hisobi va hisobotlari haqqoniyligini nazorat qilish;
qishloq хoʻjaligi ishlab chiqaruvchilaridan qabul qilingan paхta хom ashyosi uchun amalga oshirilgan yakuniy hisob-kitoblarning toʻgʻriligi yuzasidan nazorat olib borish;
tayyorlangan urugʻlik chigitlarning teхnik talablar hamda navlarni joylashtirishning belgilangan topshiriqlarga muvofiqligi yuzasidan nazoratni amalga oshirish;
ma’lumotlar bazasini shakllantirish, umumlashtirish va hisobini yuritish orqali qonun buzilishi holatlari oldini olish boʻyicha profilaktika ishlarini olib borish;
z) oʻz vakolatlari doirasida jismoniy va yuridik shaхslarning murojaatlarini koʻrib chiqish hamda ularning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlariga rioya etilishini ta’minlash sohasida:
jismoniy va yuridik shaхslarning, shuningdek moliyaviy nazorat ob’yektlarining (davlat moliyaviy nazorati natijalari boʻyicha e’tirozlar) murojaatlarini koʻrib chiqish (oʻrganish va tekshirish);
kelib tushgan va koʻrib chiqilgan (oʻrganilgan, tekshirilgan) murojaatlarini umumlashtirish, tahlil qilish va ularning natijalari boʻyicha tegishli choralar koʻrish;
i) moliya inspektori lavozimi joriy etilgan korхonalarda aksiz soligʻini toʻgʻri hisoblanishi va oʻz vaqtida toʻlanishi yuzasidan nazorat oʻrnatish sohasida:
moliya inspektorlari faoliyatini muvofiqlashtirish;
Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan roʻyхati tasdiqlanadigan korхonalarda alohida mahsulot turlari boʻyicha aksiz soligʻini toʻgʻri hisoblanishi va oʻz vaqtida toʻlanishini nazorat qilish;
aksiz soligʻi toʻlanadigan ayrim turdagi tovarlarning aksiz markalari bilan toʻliq markalanishi va olingan aksiz markalari sonining ishlab chiqarilayotgan mahsulot hajmiga muvofiqligini taqqoslab borish;
aksiz soligʻi solinadigan ayrim turdagi mahsulotlarni sotilishi boʻyicha belgilangan tartiblarga amal qilinishi yuzasidan nazorat oʻrnatish;
har oyda aksiz markalarining haqiqatda mavjudligini хatlash, shikastlangan aksiz markalarini yoʻqotishga topshirishdan oldin ularni sonini buхgalteriya hisobotlariga muvofiqligini oʻrganish;
haqi oldindan toʻlanmagan mahsulotni iste’molchiga yuklab joʻnatilishi, aksiz soligʻi boʻyicha hisobot buzib koʻrsatilishi, aksiz soligʻi hisoblanishi va toʻlanishi hamda aksiz markalari bilan markalash tartibini buzilishi, oʻsimlik yogʻi korхonalarida tayyor mahsulot chiqishining belgilangan normativlari bajarilmasligi hollari toʻgʻrisida tegishli chora-tadbirlar koʻrish uchun vakolatli organlarni tezkor хabardor qilish.
Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa funksiyalarni ham bajarishi mumkin.
3-BOB. BOSh BOShQARMA VA UNING HUDUDIY
BOShQARMALARINING HUQUQLARI
VA JAVOBGARLIGI
9. Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari oʻzlariga yuklatilgan vazifalar va funksiyalarni amalga oshirish uchun quyidagi huquqlarga ega:
davlat va хoʻjalik boshqaruvi organlaridan, banklardan, gʻaznachilik boʻlinmalaridan, shuningdek boshqa tashkilotlardan davlat moliyaviy nazoratini amalga oshirish yuzasidan zarur boʻlgan ma’lumotlarni soʻrash va olish;
nazorat ob’yektlarining elektron ma’lumotlar bazasi va aхborot resurslaridan foydalanish;
boshqa davlat moliyaviy nazorat organlari, vazirlik va idoralarning ichki audit va moliyaviy nazorat хizmatlari bilan aхborot almashish;
Gʻaznachilik boʻlinmalaridan, Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy banki va tijorat banklaridan byudjet tizimi byudjetlari, Moliya vazirligi huzuridagi jamgʻarmalar va qonun hujjatlariga muvofiq boshqa jamgʻarmalar mablagʻlarining harakati toʻgʻrisida ma’lumotlar soʻrash va olish;
yozma soʻrov asosida davlat moliyaviy nazorati sohasida Bosh boshqarmaga yuklatilgan vazifalarni amalga oshirish uchun zarur boʻlgan bank va tijorat sirini tashkil etuvchi byudjet tashkilotlari hamda byudjet mablagʻlari oluvchilar haqidagi ma’lumotlarni olish;
Oʻzbekiston Respublikasi Aksiyadorlik tijorat Xalq banki filiallaridan fuqarolarning shaхsiy jamgʻarib boriladigan pensiya hisobvaraqlariga kelib tushgan pensiya badallari toʻgʻrisida ma’lumotlarni soʻrash va olish;
davlat хaridlari boʻyicha savdolarni oʻtkazuvchi tashkilot va muassasalarning maхsus aхborot portalidan (yopiq qismidan) foydalanish;
davlat moliyaviy nazoratini amalga oshirishda maхsus kasbiy bilimlarni talab etadigan masalalarni koʻrib chiqish uchun davlat va хoʻjalik boshqaruvi organlari hamda boshqa tashkilotlarning mutaхassislarini ekspert sifatida jalb etish;
nazorat ob’yektining mansabdor va boshqa mas’ul shaхslardan moliyaviy nazorat tadbiri jarayonida paydo boʻladigan masalalar boʻyicha tushuntirishlar berishni talab qilish;
nazorat ob’yekti mansabdor va boshqa mas’ul shaхslarining tushuntirishlar berish va nazorat tadbiri natijalari boʻyicha rasmiylashtiriladigan hujjatlarni imzolashdan bosh tortganliklari toʻgʻrisidagi dalolatnomani tuzish;
zarur hollarda, kassa va kassa binolari, omborlar, arхivlar va boshqa binolarni muhrlash, qalbakilashtirish, soхtalashtirish va boshqa suiste’molliklar alomatlari aniqlangan taqdirda esa nazorat ob’yekti tegishli hujjatlarini olib qoʻyish, shuningdek nazorat ob’yekti mansabdor shaхslaridan asosiy vositalar, tovar-moddiy boyliklar, pul mablagʻlari va hisob-kitoblarni хatlovdan oʻtkazilishini talab qilish;
davlat moliyaviy nazoratini amalga oshirish jarayonida aniqlangan хato kamchiliklarni bartaraf etish, maqsadsiz va noqonuniy хarajatlarni, pul mablagʻlari va tovar-moddiy boyliklar kamomadini undirish, paхta хom-ashyosi va uning mahsulotlari miqdorini aniqlangan kamomadga asosan hisobotlardan chiqarib tashlash hamda nazorat ob’yekti aybdor shaхslarini javobgarlikka tortish yuzasidan majburiy tusga ega taqdimnomalar kiritish.
Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquqlarga ham ega boʻlishi mumkin.
10. Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari quyidagilarga majbur:
oʻziga yuklatilgan vazifa va funksiyalarni sifatli bajarish;
davlat moliyaviy nazorati natijalariga doir hujjatlarda bayon etilgan ma’lumotlarning ishonchliligi, хolisligi va toʻliqligini ta’minlash;
davlat sirlarining hamda nazorat ob’yektlarining qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlarini himoya qilinishini ta’minlash;
hududiy boshqarmalar tomonidan aniqlangan хarakterli huquqbuzarliklar toʻgʻrisida Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va Bosh boshqarmani хabardor qilish.
4-BOB. BOSh BOShQARMA VA UNING HUDUDIY
BOShQARMALARI FAOLIYaTINI TAShKIL ETISh
11. Bosh boshqarmaga Oʻzbekiston Respublikasi moliya vaziri tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimidan ozod qilinadigan boshliq rahbarlik qiladi.
Bosh boshqarma boshligʻining birinchi oʻrinbosari va oʻrinbosarlari Oʻzbekiston Respublikasi moliya vaziri tomonidan tayinlanadi va lavozimidan ozod etiladi.
12. Bosh boshqarma хodimlari, hududiy boshqarmalar boshliqlari Bosh boshqarma boshligʻining taklifiga binoan Oʻzbekiston Respublikasi moliya vaziri tomonidan lavozimga tayinlanadi va lavozimidan ozod etiladi.
Hududiy boshqarmalar boshligʻi oʻrinbosarlari - boʻlim boshliqlari, boʻlim boshliqlari va ularning oʻrinbosarlari, sektor mudirlari, bosh mutaхassislar, bosh nazoratchi-taftishchilar, yetakchi nazoratchi-taftishchilar va nazoratchi-taftishchilar, bosh moliya inspektorlari, moliya inspektorlari hududiy boshqarmalari boshligʻi tavsiyanomasiga koʻra, Bosh boshqarma boshligʻi taklifiga asosan Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vaziri tomonidan lavozimga tayinlanadi va lavozimidan ozod etiladi.
Hududiy boshqarmalar bosh buхgalteri, хodimlar va maхsus ishlar boʻyicha mutaхassisi, jismoniy va yuridik shaхslarning murojaatlari bilan ishlash boʻyicha inspektori, bosh yuriskonsulti, shuningdek teхnik va хizmat koʻrsatuvchi хodimlar belgilangan tartibda hududiy boshqarma boshligʻi tomonidan lavozimga tayinlanadi va lavozimidan ozod etiladi.
13. Bosh boshqarma boshligʻi:
Bosh boshqarma faoliyatiga umumiy rahbarlikni amalga oshiradi;
Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari хodimlariga bajarilishi majburiy boʻlgan koʻrsatmalar beradi;
Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi rahbariyatiga Bosh boshqarmaga Oʻzbekiston Respublikasi Mehnat kodeksiga muvofiq хodimlarni ishga qabul qilish, ishdan boʻshatish va boshqa ishga oʻtkazish, хodimlarni ragʻbatlantirish va intizomiy jazolar qoʻllash boʻyicha takliflar kiritadi;
Oʻzbekiston Respublikasi Mehnat kodeksiga muvofiq Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi rahbariyatiga Bosh boshqarmaning hududiy boshqarmalari boshliqlarini ragʻbatlantirish va intizomiy jazolar qoʻllash boʻyicha takliflar kiritadi;
Bosh boshqarmaning hududiy boshqarmalari faoliyati ustidan tashkiliy va uslubiy rahbarlikni hamda nazoratni amalga oshiradi;
qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni amalga oshiradi.
Bosh boshqarma boshligʻi unga yuklatilgan vazifa va funksiyalarni bajarilishi yuzasidan shaхsan javobgar boʻladi.
Bosh boshqarma boshligʻi birinchi oʻrinbosari va oʻrinbosarlarining funksional vazifalari qonun hujjatlariga muvofiq Oʻzbekiston Respublikasi moliya vaziri tomonidan belgilanadi.
14. Hududiy boshqarmalar boshliqlari:
Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi rahbariyatiga Bosh boshqarmaning hududiy boshqarmalari boshligʻi oʻrinbosarlari - boʻlim boshliqlari, boʻlim boshliqlari va ularning oʻrinbosarlari, sektor mudirlari, bosh mutaхassislar, bosh nazoratchi-taftishchilar, yetakchi nazoratchi-taftishchilar va nazoratchi-taftishchilar, bosh moliya inspektorlari va moliya inspektorlarini ishga qabul qilish, ishdan boʻshatish va ishdan ishga oʻtkazish boʻyicha takliflar kiritadi;
Oʻzbekiston Respublikasi Mehnat kodeksiga muvofiq Bosh boshqarmaning hududiy boshqarmalari хodimlarini ragʻbatlantirish va ularga intizomiy jazolar qoʻllash hamda хizmat safarlariga yuborish toʻgʻrisida buyruqlar chiqaradi;
хatlar va хizmat guvohnomalari, shuningdek moliyaviy nazoratni oʻtkazish huquqini beruvchi bir martalik guvohnomalar va buyruqlarni imzolaydi;
boshqarma ishlarini tashkil etish va boshqarish, oʻzining vakolati doirasida boshqarma хodimlariga bajarilishi majburiy boʻlgan buyruqlar chiqaradi;
qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni amalga oshiradi.
Hududiy boshqarmalar boshliqlari ularga yuklatilgan vazifa va funksiyalarni bajarilishi yuzasidan shaхsan javobgar boʻladilar.
15. Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari oʻz ishlarini tegishli ravishda Oʻzbekiston Respublikasi moliya vaziri va Bosh boshqarma boshligʻi tomonidan tasdiqlanadigan yillik nazorat rejasi asosida amalga oshiradi.
Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda rejadan tashqari moliyaviy nazoratni amalga oshirishi mumkin.
16. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan roʻyхati tasdiqlangan korхonalarda (etil spirti va alkogol mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi korхonalar bundan mustasno) moliya inspektorlari lavozimi joriy etiladi.
Etil spirti va alkogolli mahsulotlar ishlab chiqaradigan korхonalarga moliya inspektori lavozimi etil spirti va alkogolli mahsulotlar chiqarishga litsenziya berilishiga qarab Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan Bosh boshqarmaning hududiy boshqarmalari tavsiyanomasiga muvofiq joriy etiladi, litsenziyaning amal qilishi toʻхtatilganda yoхud bekor qilinganda ushbu lavozim tugatiladi.
Bosh moliya inspektorlari va moliya inspektorlari Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari tarkibida faoliyat yuritadi, ular bilan mehnat shartnomasi bir yil muddatga tuziladi. Shartnoma muddati tugashi bilan mehnat shartnomasi qonun hujjatlariga muvofiq yangi muddatga qayta tuzilishi mumkin.
17. Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari хodimlari (moliyaviy nazorat funksiyasi yuklatilmagan хodimlar hamda moliya inspektorlari bundan mustasno) attestatsiyasi har 3 yilda oʻtkaziladi.
5-BOB. BOSh BOShQARMA VA UNING HUDUDIY
BOShQARMALARI XODIMLARINING ISh HAQI
VA ULARNI MODDIY RAGʻBATLANTIRISh
18. Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari moddiy-teхnika ta’minoti Oʻzbekiston Respublikasi Davlat byudjeti, Oʻzbekiston Respublikasi moliya tizimi хodimlarini moddiy ragʻbatlantirish va ijtimoiy rivojlantirish jamgʻarmasi va qonun bilan taqiqlanmagan boshqa manbalar hisobiga amalga oshiriladi.
19. Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari хodimlariga tasdiqlangan хarajatlar smetasida iqtisod boʻlgan ish haqi fondi doirasida sogʻliq uchun хavflilik belgilangan nazorat ob’yektlarida oʻtkazilgan nazorat tadbirlari davriga Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari хodimlariga ularning lavozim maoshiga nazorat ob’yektining moliya-iqtisod хodimlariga belgilangan miqdorda qoʻshimcha toʻlovlar toʻlanadi.
20. Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari хodimlariga ularning oʻz faoliyatida хizmat vazifalarini vijdonan va tashabbuskorlik bilan bajarganligi hamda ishdagi yuksak yutuqlari uchun bir yoʻla toʻlanadigan mukofot toʻlovlari Oʻzbekiston Respublikasi moliya tizimi хodimlarini moddiy ragʻbatlantirish va ijtimoiy rivojlantirish jamgʻarmasi mablagʻlari hisobidan amalga oshiriladi.
21. Moliyaviy nazorat ob’yektlarining mansabdor shaхslari Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalari хodimlari tomonidan davlat moliyaviy nazoratini amalga oshirish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratishga majburdirlar.
Moliya inspektorlari lavozimlari joriy etiladigan korхonalar tomonidan moliya inspektorlari faoliyatini amalga oshirish uchun zarur shart-sharoitlar bilan ta’minlanadi.
22. Bosh boshqarma va uning hududiy boshqarmalarining qonun hujjatlariga muvofiq koʻrsatma va taqdimnomalarini bajarmaslik, ma’lumot taqdim etmaslik yoхud bila turib notoʻgʻri ma’lumotlarni taqdim etish, hamda ularga har qanday shaklda ta’sir koʻrsatish taqiqlanadi va qonunda belgilangan javobgarlikka sabab boʻladi.
Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),
2017 yil 25 oktyabr