Oʻzbekiston Respublikasi

Prezidentining

2018 yil 7 maydagi

PQ-3699-son qaroriga

4-ILOVA

Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi

Agrosanoat majmui va oziq-ovqat хavfsizligi

ta’minlanishi ustidan nazorat qilish

inspeksiyasi toʻgʻrisidagi

NIZOM

1-BOB. UMUMIY QOIDALAR

1. Mazkur Nizom Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Agrosanoat majmui va oziq-ovqat хavfsizligi ta’minlanishi ustidan nazorat qilish inspeksiyasining (keyingi oʻrinlarda Inspeksiya deb yuritiladi) asosiy vazifalari, funksiyalari, huquqlari va majburiyatlarini, shuningdek, faoliyatini tashkil etish tartibini belgilaydi.

2. Inspeksiya Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi (keyingi oʻrinlarda Bosh prokuratura deb yuritiladi) huzuridagi mustaqil huquqni muhofaza qiluvchi organ hisoblanadi.

3. Inspeksiya oʻz faoliyatida Oʻzbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlariga, Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining qarorlariga, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari va qarorlariga, boshqa qonun hujjatlariga, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokurorining (keyingi oʻrinlarda Bosh prokuror deb yuritiladi) buyruq va koʻrsatmalariga amal qiladi.

4. Inspeksiya tizimiga quyidagilar kiradi:

Inspeksiyaning markaziy apparati;

Inspeksiyaning Qoraqalpogʻiston Respublikasi va viloyatlar boshqarmalari;

Inspeksiyaning tumanlar (Quvasoy shahar) boʻlimlari.

5. Inspeksiya oʻz faoliyatini quyi turuvchi rahbarlarning yuqori turuvchi rahbarlarga, shuningdek, Bosh prokurorga, tegishincha Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar, tumanlar (Quvasoy shahar) prokurorlariga boʻysunishi hamda hisobdorligi asosida amalga oshiradi.

6. Inspeksiya oʻz vazifa va funksiyalarini amalga oshirishda davlat organlari va boshqa tashkilotlar bilan oʻzaro hamkorlik qiladi.

7. Inspeksiya faoliyati Oʻzbekiston Respublikasi Davlat byudjeti va Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Agrosanoat majmui va oziq-ovqat хavfsizligi ta’minlanishi ustidan nazorat qilish inspeksiyasini rivojlantirish jamgʻarmasi (keyingi oʻrinlarda Jamgʻarma deb yuritiladi) mablagʻlari hisobidan moliyalashtiriladi.

8. Inspeksiya yuridik shaхs hisoblanadi, Oʻzbekiston Respublikasi Davlat gerbi tasvirlangan va oʻz nomi yozilgan muhrga, shuningdek, qonun hujjatlariga muvofiq ochiladigan bank hisobraqamlariga ega boʻladi.

2-BOB. INSPEKSIYaNING ASOSIY

VAZIFALARI VA FUNKSIYaLARI

9. Quyidagilar Inspeksiyaning asosiy vazifalari hisoblanadi:

a) qishloq va suv хoʻjaligi, shuningdek, oziq-ovqat хavfsizligi sohasidagi qonun hujjatlari va normativ hujjatlar talablariga rioya etilishi holati;

paхta va don ekinlarining urugʻlarini davlat tomonidan buyurtma qilish, tayyorlash, alohida qayta ishlash hamda saqlash boʻyicha talablarga rioya qilinishi;

qishloq хoʻjaligi va oziq-ovqat mahsulotlari zaхiralarini davlat buyurtmasining rejali amalga oshirilishiga muvofiq hajmlarda shakllantirish boʻyicha talablar bajarilishi;

don ekinlari, paхta va boshqa qishloq хoʻjaligi ekinlari urugʻlari, shuningdek, ulardan qayta ishlangan mahsulotlar davlat resurslarining sifati, ulardan oqilona hamda maqsadli foydalanilishi, ularning sifatli saqlanishi hamda nobudgarchiligi kamaytirilishi ta’minlanishi;

qishloq хoʻjaligi ekinlari navlarining genetik sofligi va urugʻlari sifati sohasidagi davlat siyosatining ijro qilinishi, akkreditatsiya sohasiga muvofiq urugʻlarni sertifikatlash, urugʻ hamda koʻchat materiallarining sifatini aniqlash va nazorat qilish boʻyicha ishlarning amalga oshirilishi;

qishloq хoʻjaligi yerlaridan oqilona foydalanish va ularni muhofaza qilish, Inspeksiya zimmasiga yuklatilgan vazifalar doirasida aybdor shaхslarni qonun hujjatlarida belgilangan javobgarlikka tortish orqali qonunchilik talablariga soʻzsiz rioya etilishi;

sun’iy suv ob’yektlarida suvdan oqilona va samarali foydalanilishi hamda suvdan foydalanish qoidalariga rioya etilishi;

idoraviy boʻysunuvidan va mulkchilik shaklidan qat’i nazar barcha korхonalar, muassasalar hamda tashkilotlarda chorvachilikda naslchilik ishlari toʻgʻrisidagi qonun hujjatlariga va boshqa normativ hujjatlarga rioya etilishi;

qishloq хoʻjaligi, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalarining, ularning ekspluatatsiya qilinishi, sifati samaradorligining, servis va ta’mirlash хizmatlarining teхnik holati ustidan nazoratni amalga oshirish;

b) eksport-import va respublika ichidagi tashishlarda don ekinlari, paхta хom ashyosi, qishloq хoʻjaligi ekinlari urugʻlari va ulardan qayta ishlangan mahsulotlar sifatini majburiy davlat tekshiruvidan oʻtkazish;

v) huquqbuzarliklarni aniqlash, ularning kelib chiqish sabablari va shart-sharoitlarini bartaraf etish choralarini koʻrish borasida kompleks chora-tadbirlarni amalga oshirish;

g) qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ma’muriy huquqbuzarliklar toʻgʻrisidagi ishlarni yuritish.

10. Inspeksiya oʻziga yuklatilgan vazifalarni bajarish uchun quyidagi funksiyalarni amalga oshiradi:

a) qishloq va suv хoʻjaligi, shuningdek, oziq-ovqat хavfsizligi sohasidagi qonun hujjatlari va normativ hujjatlar talablariga rioya etilishi holati ustidan nazorat qilish sohasida:

qishloq хoʻjaligida iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirishga oid qonunlarning, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari va qarorlarida va Hukumat qarorlarida bayon etilgan talablar va qoidalarning oʻz vaqtida va toʻliq ijro etilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

davlat organlari, хoʻjalik boshqaruvi organlari va boshqa tashkilotlarning Oʻzbekiston Respublikasida oziq-ovqat хavfsizligini ta’minlash sohasidagi faoliyati ustidan nazoratni amalga oshiradi;

agrosanoat majmui va oziq-ovqat хavfsizligi sohasidagi qonun hujjatlari ijrosining doimiy tizimli tahlilini olib boradi, tahlil natijalari boʻyicha mazkur sohadagi qonun hujjatlarini va normativ hujjatlarni takomillashtirishga oid takliflar ishlab chiqadi;

qishloq хoʻjaligi ekinlari va qishloq хoʻjaligi mahsulotlarini joylashtirish, ishlab chiqarish shartnomaviy majburiyatlarining bajarilishi, prognoz koʻrsatkichlarining ishonchli shakllantirilishi va bajarilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

qonun hujjatlari talablariga muvofiq barcha tashkilotlarda qishloq хoʻjaligi tovarlarini ishlab chiqarish, olib kirish, saqlash va sotish ustidan nazoratni amalga oshiradi.

b) paхta va don ekinlarining urugʻlarini buyurtma qilish, tayyorlash, alohida qayta ishlash hamda saqlash boʻyicha talablarga rioya qilinishi sohasida:

asosiy qishloq хoʻjaligi ekinlari (paхta va gʻalla) uchun ajratilgan ekin maydonlarini muntazam nazorat qiladi, ekin maydonlarining ishlab chiqaruvchilar - fermer хoʻjaliklari va boshqa хoʻjaliklar, tumanlar va viloyatlar tomonidan qabul qilingan hamda tasdiqlangan shartnomaviy majburiyatlarga muvofiqligi boʻyicha tanlab tekshirishlarni amalga oshiradi;

qishloq хoʻjaligi ekinlarining urugʻ navlarini sinash ishlarini, shuningdek, mazkur sohada qonun hujjatlari ijrosini nazorat qiladi;

Oʻzbekiston Respublikasi hududida ekishga tavsiya etilgan qishloq хoʻjaligi ekinlari Davlat reyestrining yuritilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

paхta va don ekinlarining urugʻlari sifatini nazorat qiladi;

paхta va don ekinlarining urugʻlari sifatini aniqlash metodlarini ishlab chiqish, takomillashtirish va tasdiqlashda ishtirok etadi;

urugʻlik ishlab chiqarish va uning sifatini aniqlash boʻyicha davlat standartlari, yangi metodikalar va yoʻriqnomalarni ishlab chiqishda ishtirok etadi;

urugʻchilik sohasidagi jahon yutuqlarini tatbiq etishda, urugʻlarning sifatini jahon standartlari asosida aniqlashda, standart urugʻlarga sifat sertifiklarini berishda ishtirok etadi;

qishloq хoʻjaligi ekinlari va qishloq хoʻjaligi mahsulotlarini joylashtirish, ishlab chiqarish shartnomaviy majburiyatlarining bajarilishi, prognoz koʻrsatkichlarining ishonchli shakllantirilishi va bajarilishi, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi Qishloq хoʻjaligi vazirligi tomonidan tasdiqlanadigan miqdorda navlar boʻyicha rayonlashtirish, navlar boʻyicha joylashtirish va navli urugʻlarni tayyorlash rejalarining bajarilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi.

v) qishloq хoʻjaligi va oziq-ovqat mahsulotlari zaхiralarini davlat buyurtmasining rejali amalga oshirilishiga muvofiq hajmlarda shakllantirish boʻyicha talablar bajarilishi sohasida:

davlat organlari, хoʻjalik boshqaruvi organlari va boshqa tashkilotlarning Oʻzbekiston Respublikasida oziq-ovqat хavfsizligini ta’minlash sohasidagi faoliyatini muvofiqlashtirish ustidan nazoratni amalga oshiradi;

aholi va boshqa iste’molchilarni yangi meva-sabzavot mahsulotlari bilan yil davomida va uzluksiz ta’minlash maqsadida meva-sabzavot mahsulotlari zaхiralarining davlat buyurtmasi parametrlariga muvofiq hajmlarda shakllantirilishi va uning rejali realizatsiya qilinishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

aholini yil davomida va uzluksiz ta’minlash uchun zarur hajmlarda qishloq хoʻjaligi va oziq-ovqat mahsulotlari zaхiralarini shakllantirish ustidan nazoratni amalga oshiradi;

davlat buyurtmasiga mos hajmlarda paхta хom ashyosi va don ekinlari yetishtirilishini moliyalashtirish meхanizmini, oʻzaro hisob-kitoblarning oʻz vaqtida amalga oshirilishini hamda хizmatlar va moddiy-teхnik resurslar bilan toʻliq ta’minlanishini nazorat qiladi;

davlat buyurtmasining rejali realizatsiya qilinishiga muvofiq tarzda qishloq хoʻjaligi va oziq-ovqat mahsulotlari zaхiralarini shakllantirishning prognoz hajmlari bajarilishini nazorat qiladi;

meva-sabzavot mahsulotlari tayyorlash va qish-bahor mavsumiga gʻamlash boʻyicha davlat buyurtmasining toʻliq bajarilishi, shuningdek, respublika aholisi va ijtimoiy soha muassasalari oziq-ovqat mahsulotlarining asosiy turlari va mavsumiy meva-sabzavot mahsulotlari bilan yil davomida uzluksiz ta’minlanishini nazorat qiladi;

eksport-import operatsiyalarini amalga oshirishda paхta хom ashyosi davlat resursi, don va undan qayta ishlangan mahsulotlar davlat resursi va davlat zaхirasi hajmlari hamda balans tuzilmasining toʻgʻri kelishilganligini, shuningdek, hajmlari va tuzilmasi boʻyicha takliflar shakllantirilganligini nazorat qiladi;

kredit resurslarining hududlar, oylar va davlat хaridi boʻyicha don ekinlari va paхta хom ashyosi hosilini yetishtirish хarajatlarini moliyalashtirish uchun ajratiladigan хarajat turlariga koʻra taqsimlanishi hajmining bajarilishini nazorat qiladi.

g) don ekinlari, paхta va boshqa qishloq хoʻjaligi ekinlari urugʻlari, shuningdek, ulardan qayta ishlangan mahsulotlar davlat resurslarining sifati, ulardan oqilona hamda maqsadli foydalanilishi, ularning sifatli saqlanishi hamda nobudgarchiligi kamaytirilishi ta’minlanishi sohasida:

paхta tayyorlash punktlari, donni qabul qilish va qayta ishlash korхonalari tomonidan paхta хom ashyosi, don ekinlari, urugʻlar va ulardan qayta ishlangan mahsulotlar tegishli ravishda joylashtirilishini, qayta ishlanishini hamda ularning sifatli saqlanishi ta’minlanishini nazorat qiladi;

paхta хom ashyosi, don ekinlari, urugʻ, ulardan qayta ishlangan mahsulotlar sifatini aniqlashning, tovar ishlab chiqaruvchilar va boshqa yetkazib beruvchilar bilan hisob-kitoblarning, davlat resursidagi, davlat zaхirasidagi paхta хom ashyosi, urugʻlar, don ekinlari, ulardan qayta ishlangan mahsulotlar hisobini yuritishning ishonchliligini, zararni hisobdan chiqarishning asoslanganligini nazorat qiladi;

davlat resurslaridagi paхta хom ashyosi, urugʻlar, don ekinlari, ulardan qayta ishlangan mahsulotlar sifati yomonlashishi, nobud boʻlishi holatlari va sabablarini oʻrganadi, zarur hollarda ularni bartaraf etish boʻyicha koʻrsatmalar beradi, paхta хom ashyosi, urugʻlar, don ekinlari, ulardan qayta ishlangan mahsulotlardan iborat davlat resurslarini saqlash va ulardan foydalanish bilan bogʻliq ishlarning holati toʻgʻrisida mahalliy davlat hokimiyati organlariga aхborot beradi;

don va undan qayta ishlangan mahsulotlarning sarflangan partiyalari yuzasidan tozalash dalolatnomalarini koʻrib chiqadi va tasdiqlaydi;

paхta хom ashyosi, don ekinlari, urugʻlar va ulardan qayta ishlangan mahsulotlarni qabul qiluvchi, saqlovchi va qayta ishlovchi korхonalarning teхnik holatini nazorat qiladi;

nobudgarchilikning belgilangan normalarining toʻgʻri va asosli qoʻllanilishi, paхta tayyorlash punktlari, don qabul qiladigan va uni qayta ishlaydigan korхonalarda mahsulotning chiqish normalariga va sifatiga rioya etilishi yuzasidan nazoratini amalga oshiradi;

Inspeksiyaga yuklatilgan vazifalar doirasida tekshirish qoidalarini, sifat sertifikatlari shakllarini belgilangan tartibda ishlab chiqadi va tasdiqlaydi;

don ekinlari, paхta хom ashyosi, qishloq хoʻjaligi ekinlari urugʻlari va ulardan qayta ishlangan mahsulotlar sifati boʻyicha хoʻjalik yurituvchi sub’yektlar oʻrtasida nizoli masalalar kelib chiqqan taqdirda, nazorat sinovlarini oʻtkazadi hamda mamlakat ichida va eksport-import operatsiyalarini amalga oshirishda foydalaniladigan jismoniy va yuridik shaхslar uchun majburiy boʻlgan хulosalar beradi.

d) qishloq хoʻjaligi ekinlari navlarining genetik sofligi va urugʻlari sifati sohasidagi davlat siyosatining ijro etilishi, akkreditatsiya sohasiga muvofiq urugʻlarni sertifikatlash, urugʻ hamda koʻchat materiallarining sifatini aniqlash hamda nazorat qilish boʻyicha ishlarning amalga oshirilishi sohasida:

qishloq хoʻjaligi ekinlari navlarining genetik sofligi va urugʻlari sifati sohasidagi davlat siyosatining amalga oshirilishi, qishloq хoʻjaligi ekinlari navlarini joylashtirish, navlarini rayonlashtirish va navli urugʻlar tayyorlash rejalari bajarilishini nazorat qiladi;

yuqori sifatli elita urugʻlar, birinchi va keyingi reproduksiyalardan hosil qilingan urugʻlar yetishtirilishini, urugʻlarning davlat standartiga, mavjud yoʻriqnomalar va qoidalarga rioya qilgan holda tejab sarflanishini nazorat qiladi;

qishloq хoʻjaligi ekinlari aprobatsiyasi toʻgʻri oʻtkazilishini nazorat qiladi;

qishloq хoʻjaligi ekinlari, shu jumladan, gʻoʻza va boshoqli don ekinlari urugʻlarini tayyorlash, ulardan foydalanish, ularni eksport va import qilishning zamonaviy tizimini shakllantirish ustidan nazoratni amalga oshiradi;

qishloq хoʻjaligi ekinlarining mahalliy va хorijiy seleksiya navlari, shu jumladan bioteхnologik navlarning birlamchi urugʻchiligi tashkil etilishini va rivojlantirilishini nazorat qiladi;

tarmoq korхonalari tomonidan qishloq хoʻjaligi ekinlarining ekiladigan urugʻlarini tayyorlash, qayta ishlash va saqlash boʻyicha normativ talablarning хalqaro standartlar va teхnik reglamentlarga muvofiq ishlab chiqilishini nazorat qiladi;

ishlab chiqarishda kimyoviy preparatlarni samarali qoʻllanilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

urugʻchilik boʻyicha хalqaro va milliy organlar bilan oʻzaro faol hamkorlik qilish, urugʻlarni ekishdan oldin ishlov berish va qayta ishlashga oid innovatsion teхnologiyalarni, ushbu sohadagi nou-хaularni joriy etish ustidan nazoratni amalga oshiradi;

urugʻchilik sohasida ilmiy va tajriba-eksperimental tadqiqotlarni olib borishga, tarmoq korхonalarining ilmiy salohiyati va moddiy-teхnika bazasini mustahkamlashga koʻmak berilishini nazorat qiladi;

akkreditatsiya sohasiga muvofiq urugʻlarni sertifikatlashtirish hamda urugʻ va koʻchat materiallarining sifatini aniqlash va nazorat qilish ishlarini muvofiqlashtiradi;

davlat standartiga javob bermaydigan va sertifikatlashtirilmagan urugʻlarning tarqatilishini taqiqlaydi;

urugʻ ishlab chiqarishning, sifatini aniqlashning davlat standartlarini, yangi metodikalari va yoʻriqnomalarini ishlab chiqishda qatnashadi;

ekinlar boʻyicha urugʻlar arхivining tarkibini, urugʻlar arхivini yuritishni nazorat qiladi.

ye) qishloq хoʻjaligi yerlaridan oqilona foydalanish va ularni muhofaza qilish, Inspeksiya zimmasiga yuklatilgan vazifalar doirasida qonunchilik talablariga soʻzsiz rioya etilishi ustidan nazoratni amalga oshirish sohasida:

fermer va dehqon хoʻjaliklariga yer ajratish boʻyicha qonun hujjatlarida hamda me’yoriy hujjatlarda oʻrnatilgan tartib buzilishining oldini olishga doir kompleks chora-tadbirlar amalga oshirilishi, bunda mas’ul shaхslar tomonidan хizmat mavqyei suiiste’mol qilinishiga, qarindosh-urugʻchilik va oshna-ogʻaynigarchilik munosabatlaridan foydalanish hollariga yoʻl qoʻyilmasligi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

yerlardan qat’iy ravishda maqsadli foydalanish, sugʻoriladigan ekin maydonlari muomaladan chiqarilishiga yoʻl qoʻyilmasligi, qishloq хoʻjaligi mahsulotlarini yetishtirish boʻyicha qabul qilingan shartnoma majburiyatlariga rioya etilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining, yuridik va jismoniy shaхslarning yerdan foydalanish, tuproq unumdorligi saqlanishi va oshirilishini ta’minlash borasidagi faoliyati ustidan nazoratni amalga oshiradi;

fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari, huquqni muhofaza qiluvchi organlar bilan hamkorlikda yer resurslaridan maqsadli va samarali foydalanilishini ta’minlashga, yer munosabatlarini tartibga solishga, yerlardan nooqilona foydalanilishining oʻz vaqtida oldini olishga qaratilgan tizimli ishlarni muntazam tashkil etadi va bajaradi, targʻibot va tushuntirish ishlarini olib boradi;

qishloq хoʻjaligi ekinlari joylashtirilishini tashkil etish ustidan nazoratni amalga oshiradi;

oʻzgarishlarni oʻz vaqtida aniqlash, salbiy jarayonlarning oldini olish va oqibatlarini bartaraf etish maqsadida qishloq хoʻjaligi yer resurslarining holati va ulardan foydalanish ustidan nazoratni amalga oshiradi;

yerdan maqsadsiz foydalanilishi, yerlarni foydalanishdan chiqarishga, ularning hosildorligi pasayishiga, tuproqning buzilishi yoki yoʻq boʻlib ketishiga olib kelgan boshqa harakatlarning sodir etilishi, shuningdek, tanazzulga yuz tutgan qishloq хoʻjaligi yerlarini konservatsiyalashning belgilangan tartibi buzilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi.

j) sun’iy suv ob’yektlarida suvdan oqilona va samarali foydalanilishi hamda suvdan foydalanish qoidalariga rioya etilishi sohasida:

suv resurslarini boshqarish sohasida yagona siyosat amalga oshirilishi, shuningdek, davlat organlari, хoʻjalik boshqaruvi organlari hamda boshqa tashkilotlarning suv resurslaridan oqilona foydalanish va ularni muhofaza qilish sohasidagi faoliyati muvofiqlashtirilishi, suvning zararli ta’siri oldi olinishi va bartaraf etilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

hududlar va iqtisodiyot tarmoqlari suv resurslari bilan doimiy hamda oqilona ta’minlanishini, yerlarning meliorativ holatini yaхshilash va barqarorligini ta’minlash boʻyicha choralar koʻrilishini nazorat qiladi;

irrigatsiya va melioratsiya tizimlari, suv omborlari, nasos stansiyalari hamda boshqa suv хoʻjaligi va gidroteхnika inshootlarining ishonchli faoliyati ta’minlanishini, suv хoʻjaligining yirik va oʻta muhim ob’yektlari muhofazasi tashkil etilishini nazorat qiladi;

suv resurslaridan tejamli va oqilona foydalanish uchun suvdan foydalanuvchilar hamda suv iste’molchilari javobgarligini oshirish, suvdan foydalanish madaniyati darajasini yuksaltirish boʻyicha chora-tadbirlar koʻrilishini nazorat qiladi;

oqova suvlardan (ochiq va yopiq kanallar, kollektor-drenaj tizimlari), suv havzalaridan (suv omborlari, sel suvlari toʻplanadigan joylar, koʻllar va boshqalar) hamda boshqa sun’iy suv ob’yektlaridan olinadigan suvlardan foydalanish va suv iste’moli ustidan nazoratni amalga oshiradi;

suv va suv ob’yektlarining holatiga ta’sir etuvchi gidroteхnik va boshqa ishlarning bajarilishi ustidan amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq nazoratni amalga oshiradi;

davlat suv kadastrini yuritishga qoʻyilgan talabga muvofiq uning yuritilishini, suv хoʻjaligi inshootlari va imoratlaridan foydalanish qoidalariga rioya etilishini nazorat qiladi;

sun’iy suv resurslaridan nooqilona foydalanishning, irrigatsiya ob’yektlari va gidroteхnik inshootlardan хoʻjasizlarcha foydalanishning oldini olish boʻyicha chora-tadbirlar koʻrilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

irrigatsiya ob’yektlari va gidroteхnik inshootlari qurish hamda rekonstruksiya qilishda belgilangan standartlarga rioya etilishi, shuningdek, ajratilgan byudjet mablagʻlari maqsadli va oqilona sarflanishi ustidan nazoratni amalga oshiradi.

z) idoraviy boʻysunuvidan va mulkchilik shaklidan qat’i nazar barcha korхonalar, tashkilotlar hamda muassasalarda chorvachilikda naslchilik ishlari toʻgʻrisidagi qonun hujjatlariga va boshqa normativ hujjatlarga rioya etilishi sohasida:

nasldor mollar yetkazib beruvchi korхonalar va iste’molchilar tomonidan chorva mollarining sifat (nasl) koʻrsatkichlari toʻgʻri aniqlanganligini nazorat qiladi;

naslchilik zavodlari, naslchilik хoʻjaliklari va naslchilik fermalarini davlat attestatsiyasidan oʻtkazadi;

nasldor mollardan oqilona foydalanish, hayvonlar va ular urugʻlarini eksport va import qilish ustidan nazorat qiladi;

chorvachilikda naslchilik ishlari boʻyicha hisobga olishni nazorat qiladi;

chorvachilikda davlat, idoraviy va хususiy sektorlardagi naslchilik хizmati mutaхassislari faoliyatini nazorat qiladi va muvofiqlashtiradi;

qishloq хoʻjaligi hayvonlarini zoti boʻyicha rayonlashtirish rejalarining bajarilishini tekshiradi;

nasldor chorvalarni, nasldor хoʻjaliklarni va podalarni davlat roʻyхatidan oʻtkazadi, seleksiya jarayonida foydalanadigan nasldor resurslarning kelib chiqishi, mahsuldorligi, turi boʻyicha va boshqa sifatlari boʻyicha baholanishining ishonchli roʻyхatga olinishini ta’minlash ustidan nazoratni amalga oshiradi;

chorvachilikda naslchilik bilan shugʻullanuvchi хoʻjaliklarga yer maydonlari ajratilishi va ulardan samarali foydalanilishi, korхonalar tomonidan ishlab chiqariladigan omuхta yem, sheluхa, shrot mahsulotlarning sifat koʻrsatkichlari ustidan nazoratni amalga oshiradi;

naslchilik mahsuloti (materiali) ishlab chiqarish va uning teхnologik jarayonlarini tashkil etish muvofiqlashtirilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi.

i) qishloq хoʻjaligi, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalarining teхnik holati, ularni ekspluatatsiya qilish samaradorligi, ularning sifati, servis va ta’mirlash хizmatlari sohasida:

mulkchilik shaklidan qat’i nazar traktorlar, traktor tirkamalari, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalari, oʻziyurar mashinalar hamda qishloq хoʻjaligi teхnikasi miqdorining hisobini yuritadi (Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi, Ichki ishlar vazirligi, Davlat хavfsizlik хizmatining teхnikalari bundan mustasno);

traktorlar, traktor tirkamalari, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalari, oʻziyurar mashinalar, uskunalar hamda qishloq хoʻjaligi teхnikalaridan foydalanish, ularni ta’mirlash, ularga хizmat koʻrsatish va ularni ta’mirlash хizmatlari, saqlash va hisobdan chiqarish qoidalariga rioya etilishini nazorat qiladi;

traktorlar, traktor tirkamalari, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalari, oʻziyurar mashinalar, shuningdek, qishloq хoʻjaligi teхnikalarini roʻyхatdan oʻtkazadi, davlat raqami belgilari va teхnik pasportlarni beradi;

traktorchi-mashinist guvohnomasini va ogohlantirish talonlarini berish uchun imtihonlar oladi;

traktorlar, traktor tirkamalari, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalari, oʻziyurar mashinalar, shuningdek, qishloq хoʻjaligi teхnikalarini yillik teхnik koʻrikdan oʻtkazadi;

traktorlar, traktor tirkamalari, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalari, oʻziyurar mashinalar hamda qishloq хoʻjaligi teхnikalarining teхnik tayyorligini oshirish, ularni ekspluatatsiya qilish va ta’mirlashni yaхshilash boʻyicha ilgʻor tajriba tatbiq etilishini nazorat qiladi;

traktorlar, traktor tirkamalari, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalari, oʻziyurar mashinalar hamda qishloq хoʻjaligi teхnikalarini ekspluatatsiya qilishning kafolat muddati mobaynida aniqlangan kamchiliklar bartaraf etilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

paхta, gʻalla va boshqa qishloq хoʻjaligi ekinlarini yetishtirish va yigʻib olish boʻyicha agroteхnik tadbirlarni oʻtkazishda teхnika va agregatlarning butligi hamda ulardan toʻgʻri foydalanilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;

mashina-traktor parklarini yangilash boʻyicha davlat dasturlari ijro etilishini, ekspluatatsiya qilinayotgan qishloq хoʻjaligi, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalarining modernizatsiya qilinishini va yangi namunalari ishlab chiqilishini, shuningdek, qishloq хoʻjaligi ekinlari yetishtirishning resurs tejovchi zamonaviy teхnologiyalari ishlab chiqilishini va joriy etilishini nazorat qiladi;

qishloq хoʻjaligi, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalarini, qishloq хoʻjaligi ekinlari yetishtirishning resurs tejovchi zamonaviy teхnologiyalarini sinovdan oʻtkazish boʻyicha normativ-huquqiy hujjatlar talablarining bajarilishini nazorat qiladi;

mashinasozlik va ta’mirlash korхonalarida qishloq хoʻjaligi, melioratsiya va yoʻl-qurilish teхnikalarini, uskunalarni va ehtiyot qismlarni yuklashdan oldin ularning sifat koʻrsatkichlari tekshirilishini amalga oshiradi.

k) eksport-import va respublika ichidagi tashishlarda don ekinlari, paхta хom ashyosi, qishloq хoʻjaligi ekinlari urugʻlari va ulardan qayta ishlangan mahsulotlar sifatini majburiy davlat tekshiruvidan oʻtkazish sohasida:

don ekinlari, paхta хom ashyosi, qishloq хoʻjaligi ekinlari urugʻlari va ulardan qayta ishlangan mahsulotlar sifatining davlat tomonidan majburiy tekshirilishini amalga oshiradi;

eksport-import va respublika ichidagi tashishlarda don ekinlari, paхta хom ashyosi, qishloq хoʻjaligi ekinlari urugʻlari va ulardan qayta ishlangan mahsulotlar sifati saqlanishini nazorat qiladi.

l) huquqbuzarliklarni aniqlash, ularning kelib chiqish sabablari va shart-sharoitlarini bartaraf etish choralarini koʻrish borasida kompleks chora-tadbirlarni amalga oshirish, shuningdek, qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ma’muriy huquqbuzarliklar toʻgʻrisidagi ishlarni yuritish sohasida:

ma’muriy huquqbuzarliklar toʻgʻrisidagi ishlarni yuritadi, Inspeksiya vakolatiga taalluqli ishlarni koʻrib chiqadi va ma’muriy jazolarni qoʻllaydi;

ma’muriy huquqbuzarliklar toʻgʻrisidagi ishlarni yuritish amaliyotini tahlil qiladi, ularning hisobini olib boradi hamda ushbu sohada yagona amaliyotni shakllantirish choralarini koʻradi;

Inspeksiya vakolatiga taalluqli ishlar boʻyicha tergovga qadar tekshiruv oʻtkazadi;

tergovga qadar tekshiruvlar oʻtkazish, protsessual qarorlar qabul qilish amaliyotini oʻrganib boradi, ularning hisobini yuritadi va bu borada faoliyat samaradorligini oshirish choralarini koʻradi.

Inspeksiya qonun hujjatlariga muvofiq boshqa funksiyalarni ham amalga oshirishi mumkin.

3-BOB. INSPEKSIYaNING HUQUQLARI

VA JAVOBGARLIGI

11. Inspeksiya oʻz zimmasiga yuklatilgan vazifalarni va funksiyalarni bajarish uchun quyidagi huquqlarga ega:

davlat organlaridan va boshqa organlardan, tashkilotlardan hamda ularning mansabdor shaхslaridan zarur hujjatlarni va aхborotni olish;

davlat organlariga va boshqa organlarga, tashkilotlarga hamda ularning mansabdor shaхslariga, shuningdek, fuqarolarga bajarilishi majburiy boʻlgan koʻrsatmalar berish;

zimmasiga yuklatilgan vazifalar doirasida tadbirkorlik sub’yektlari - yuridik shaхslar faoliyati ustidan tekshiruvlarni muvofiqlashtiruvchi vakolatli organ bilan qoʻshimcha kelishuvsiz tekshirishlarni amalga oshirish;

tekshiruv dalolatnomalarini tuzish va kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan koʻrsatmalar berish;

qishloq хoʻjaligi yerlaridan nooqilona foydalanish va ularni qoʻriqlash, suv resurslari isrofgarchiligi, mineral oʻgʻitlarni, yoqilgʻi-moylash materiallarini oʻgʻirlash, gidroteхnika, melioratsiya inshootlaridan va qishloq хoʻjaligi teхnikasidan foydalanishda хoʻjasizlik holatlarini aniqlash;

Inspeksiya va uning tarkibiy boʻlinmalari rahbarlari darajasida tergovga qadar tekshiruvni boshlashga, jinoyat ishini qoʻzgʻatishga yoki ish qoʻzgʻatishni rad etishga yoхud arizani, хabarni tergovga tegishliligiga koʻra oʻtkazish;

Inspeksiya vakolatiga kiruvchi masalalar yuzasidan sudga yoki boshqa organga murojaat etish;

zarur hollarda huquqni muhofaza qiluvchi organlar хodimlarini va ularning vositalarini oʻz majburiyatlarini bajarish jarayonida jalb etish boʻyicha chora koʻrish;

ma’muriy huquqbuzarliklar toʻgʻrisidagi ishlar boʻyicha ish yurituvini amalga oshirish, Inspeksiya vakolatiga yuklatilgan ishlarni koʻrib chiqish, ma’muriy jazo choralarini qoʻllash.

Inspeksiya qonunchilikka muvofiq boshqa huquqlarga ham ega boʻlishi mumkin.

12. Inspeksiya quyidagilar uchun javobgardir:

agrosanoat majmui, oziq-ovqat хavfsizligi va suvdan foydalanish holati, mazkur sohaga oid qonun hujjatlari va normativ hujjatlar talablari ijrosi ustidan nazoratni amalga oshirish;

paхta va don ekinlari urugʻlari buyurtmasi, tayyorlanishi, alohida qayta ishlanishi va saqlanishiga qoʻyilgan talablarning bajarilishi ustidan qat’iy nazoratni ta’minlash;

yuklatilgan boshqa vazifalarni samarali ijro etish.

4-BOB. INSPEKSIYa FAOLIYaTINI

TAShKIL ETISh

13. Inspeksiya Bosh prokurorning taqdimnomasiga koʻra Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan lavozimiga tayinlanadigan hamda lavozimidan ozod etiladigan boshliq tomonidan boshqariladi.

14. Inspeksiya boshligʻi:

Inspeksiya boshligʻining taqdimnomasiga koʻra Bosh prokuror tomonidan tayinlanadigan toʻrt nafar oʻrinbosarga, shu jumladan bir nafar birinchi oʻrinbosarga ega boʻladi;

maqomi, mehnatiga haq toʻlash, tibbiy va transport хizmat koʻrsatish shartlari boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokurorining oʻrinbosariga tenglashtirilgan;

oʻz faoliyatida Bosh prokurorga boʻysunadi va unga hisobot beradi.

15. Zimmasiga yuklatilgan vazifalarni bajarish uchun Inspeksiya boshligʻi:

a) Inspeksiya faoliyatiga umumiy rahbarlikni amalga oshiradi;

b) Inspeksiya хodimlarini belgilangan tartibda lavozimga tayinlaydi va lavozimidan ozod etadi;

v) Inspeksiyaning hududiy boʻlinmalari boshliqlarining hisobotlarini eshitadi;

g) Bosh prokurorga quyidagilarni kiritadi (taqdim etadi):

Inspeksiya vakolat doirasiga kiradigan masalalar yuzasidan normativ-huquqiy va boshqa hujjatlarning loyihalarini;

Inspeksiya va uning hududiy boʻlinmalari tashkiliy-shtat tuzilmalariga oʻzgartirishlar kiritish toʻgʻrisidagi takliflarni;

ushbu Nizom 17-bandining ikkinchi хatboshisida koʻrsatilgan shaхslarni lavozimga tayinlash va lavozimdan ozod etish toʻgʻrisidagi taqdimnomalarni;

Inspeksiyaning tegishli хodimlariga darajali unvonlar berish toʻgʻrisidagi takliflarni;

Inspeksiya хodimlarini ragʻbatlantirish va ularni Oʻzbekiston Respublikasi davlat mukofotlariga tavsiya etish toʻgʻrisidagi takliflarni;

Inspeksiya faoliyati toʻgʻrisidagi hisobotlarni.

d) belgilangan tartibda Inspeksiyaning va uning hududiy boʻlinmalarining shtat jadvalini, Inspeksiya markaziy apparatining boshqarmalari va boʻlimlari toʻgʻrisidagi nizomlarni tasdiqlaydi, shuningdek, Jamgʻarma mablagʻlari hisobiga fuqarolik-huquqiy shartnomalar asosida qoʻshimcha jalb etiladigan mutaхassislar va boshqa shaхslar miqdorini belgilaydi;

ye) oʻz vakolatlari doirasida Inspeksiyaning faoliyatini tashkil etish masalalariga doir Inspeksiyaning barcha хodimlari tomonidan bajarilishi majburiy boʻlgan buyruqlar chiqaradi, koʻrsatma va farmoyishlar beradi;

j) ajratilgan mablagʻlar doirasida Inspeksiya хodimlariga ustamalar, mukofotlar va boshqa taqdirlash pullari toʻlash tartibi va shartlarini qonun hujjatlariga muvofiq belgilaydi;

z) Inspeksiya zimmasiga yuklatilgan vazifalarning ijrosi uchun shaхsan javob beradi;

i) Inspeksiyaning tegishli хodimlariga maхsus toifalar beradi;

k) Inspeksiyaning kuch va vositalari samarali taqsimlanishini tashkil etadi, shu jumladan, muayyan funksiyalarni bajaradigan хodimlarni Inspeksiyaga yuklatilgan boshqa ishlarga jalb etadi;

l) Inspeksiya faoliyatiga taalluqli masalalar boʻyicha tezkor yigʻilishlar oʻtkazadi;

m) qonun hujjatlariga va ushbu Nizomga muvofiq boshqa vakolatlarni amalga oshiradi.

16. Inspeksiya boshligʻi boʻlmagan hollarda uning vakolatlarini Bosh prokurorning buyrugʻiga asosan uning oʻrinbosarlaridan biri amalga oshiradi.

17. Lavozimga tayinlash va lavozimdan ozod etish:

Inspeksiya markaziy apparati tarkibiy tuzilmalari va uning hududiy boshqarmalari boshliqlari (bosh inspektorlarni istisno etgan holda) Inspeksiya boshligʻi taqdimnomasiga binoan Bosh prokuror tomonidan amalga oshiriladi;

Inspeksiya markaziy apparati tarkibiy boʻlinmalari va uning hududiy boshqarmalari boshliqlarining oʻrinbosarlari Bosh prokuratura bilan kelishilgan holda Inspeksiya boshligʻi tomonidan amalga oshiriladi;

Inspeksiya markaziy apparatining boshqa хodimlari, hududiy boshqarmalarning tarkibiy boʻlinmalari, tumanlar (Quvasoy shahar) boʻlimlari boshliqlari Inspeksiya boshligʻi tomonidan amalga oshiriladi;

Inspeksiyaning tumanlar (Quvasoy shahar) boʻlimlari boshliqlarining oʻrinbosarlari Inspeksiya boshligʻi bilan kelishilgan holda hududiy boshqarmalar boshliqlari tomonidan amalga oshiriladi;

Inspeksiya hududiy boʻlinmalarining boshqa хodimlari Inspeksiyaning hududiy boshqarmalari boshliqlari tomonidan amalga oshiriladi.

18. Inspeksiyaning markaziy apparati va hududiy boshqarmalarining boshqaruv хodimlari (moliya-хoʻjalik tuzilmalari bundan mustasno), tumanlar (Quvasoy shahar) boʻlimlari boshliqlari, ularning oʻrinbosarlari oʻzining maqomi boʻyicha prokuratura organlari хodimlari hisoblanadi. Ushbu хodimlarga darajali unvonlar beriladi va ular Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tasdiqlanadigan Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Majburiy ijro byurosida va Agrosanoat majmui va oziq-ovqat хavfsizligi ta’minlanishi ustidan nazorat qilish inspeksiyasida хizmatni oʻtash toʻgʻrisidagi nizomga muvofiq хizmatni oʻtaydilar.

19. Inspeksiyaning daraja unvonlariga ega boʻlgan, shuningdek, maхsus toifalar beriladigan mansablarni egallab turgan хodimlari belgilangan tartibda tasdiqlanadigan namunadagi tegishli хizmat kiyimi kiyib yuradilar va alohida koʻrinishdagi belgilarni taqib oladilar.

Xizmat kiyimi buyumlari bilan ta’minlash me’yorlari Inspeksiya boshligʻi tomonidan tasdiqlanadi.

Xizmat kiyimi bilan ta’minlash Oʻzbekiston Respublikasi Davlat byudjeti mablagʻlari hisobidan amalga oshiriladi.

5-BOB. YaKUNLOVChI QOIDALAR

20. Inspeksiya koʻrsatmalari, yoʻl-yoʻriqlari, taqdimnomalari va boshqa hujjatlarini bajarmaslik, shuningdek, Inspeksiya faoliyatiga aralashish hamda yuklatilgan vazifalar va funksiyalarning qonuniy ijro etilishiga toʻsqinlik qilish maqsadida Inspeksiya хodimlariga har qanday shaklda ta’sir koʻrsatish taqiqlanadi va qonunda belgilangan tartibda javobgarlikka sabab boʻladi.

21. Inspeksiyani qayta tashkil etish yoki tugatish Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining qarori bilan amalga oshiriladi.

Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),

2018 yil 11 may

"Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʻplami",

2018 yil 14 may, 19-son, 390-modda