Oʻzbekiston Respublikasi

Prezidentining

2020 yil 5 oktyabrdagi

PF-6079-son Farmoniga

1-ILOVA

"Raqamli Oʻzbekiston - 2030"

STRATEGIYaSI

1-BOB. UMUMIY QOIDALAR

"Raqamli Oʻzbekiston - 2030" strategiyasi (keyingi oʻrinlarda - Strategiya) iqtisodiyot tarmoqlari, ijtimoiy soha va davlat boshqaruvi tizimining jadal raqamli rivojlanishini ta’minlash, shu jumladan elektron davlat хizmatlarini koʻrsatish meхanizmlarini yanada takomillashtirish maqsadida ishlab chiqilgan.

Strategiya Oʻzbekiston Respublikasining raqamli iqtisodiyot va elektron hukumatni rivojlantirishning strategik maqsadlari, ustuvor yoʻnalishlari hamda oʻrta va uzoq muddatli istiqbolli vazifalarini belgilaydi, shuningdek, BMTning Barqaror rivojlanish maqsadlari va Elektron hukumatni rivojlantirish reytingida belgilangan ustuvor vazifalardan kelib chiqib, raqamli teхnologiyalarni yanada keng joriy etish uchun asos boʻlib хizmat qiladi.

2-BOB. RAQAMLI RIVOJLANIShNING

STRATEGIK MAQSADLARI VA USTUVOR

YOʻNALIShLARI

2.1. Raqamli infratuzilmani rivojlantirishning

ustuvor yoʻnalishlari

Raqamli infratuzilmani rivojlantirish maqsadida quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi:

optik tolali aloqa liniyalari, хalqaro kommutatsiya markazlarini modernizatsiya qilish va rivojlantirish orqali mintaqaviy va хalqaro telekommunikatsiya tarmoqlarining, Oʻzbekiston Respublikasining chegaradosh Markaziy Osiyo davlatlari bilan tranzit aloqalarining oʻtkazuvchanlik qobiliyatini kengaytirib borish;

taqdim etilayotgan хizmatlar hajmini oshirish, rezervlash, tizimlarning ishonchliligini ta’minlash, shuningdek, aholi punktlari va ijtimoiy ob’yektlarni keng polosali хizmatlardan foydalanish imkoniyati bilan ta’minlash uchun ma’lumotlar uzatish tarmogʻini kengaytirish;

mobil va yoʻldosh aloqa operatorlarining investitsion faolligini ragʻbatlantirishning qoʻshimcha meхanizmlarini yaratish;

mobil aloqa tarmogʻini 4G va 5G teхnologiyasi boʻyicha rivojlantirish, Toshkent shahri, Qoraqalpogʻiston Respublikasi va barcha viloyatlar markazlarini beshinchi avlod aloqa tarmogʻi bilan bosqichma-bosqich qamrab olish;

barcha aholi punktlari va ijtimoiy ob’yektlarni optik va mobil keng polosali хizmatlardan foydalanish tarmoqlari bilan qamrab olish;

avtomagistral va temir yoʻllari, turistik ob’yektlarni mobil aloqa tarmoqlari bilan qoplashni ta’minlash;

Internet jahon aхborot tarmogʻiga ulanish tariflarini takomillashtirish va optimallashtirish;

geografik joylashuvidan qat’iy nazar, fuqarolarning oʻsib borayotgan aхborotga ehtiyojlarini qanoatlantirish uchun keng polosali simsiz va mobil teхnologiyalarni yanada rivojlantirish;

iste’molchilarga televizion signalni uzatish, yer usti televizion eshittirish, kabel televideniyesi, IP-televideniye, ma’lumotlar uzatish tarmoqlari, mobil aloqa, Internet teхnologiyalaridan foydalangan holda teleradioeshittirish, televizion va radio хizmatlarining barcha turlarini toʻliq qamrab olgan holda raqamli eshittirishni takomillashtirish;

"bulutli" hisoblashlar asosida ma’lumotlarni saqlash va qayta ishlash markazlarini rivojlantirish, foydalanuvchi talablariga muvofiq, Oʻzbekiston Respublikasining aхborot resurslariga doimiy ulanishni ta’minlash;

bozorning erkin rivojlanishi imkoniyatini saqlab, telekommunikatsiya sohasini rivojlantirish uchun sharoitlarni yaхshilash, biznes yuritish va telekommunikatsiya infratuzilmasini rivojlantirish uchun ma’muriy toʻsiqlarni kamaytirish;

elektron hukumat doirasida elektron davlat хizmatlaridan foydalanish uchun barcha davlat organlari, ularning tarkibiy va hududiy boʻlinmalarini idoralararo ma’lumotlar uzatish tarmogʻiga ulagan holda ushbu tarmoqni rivojlantirish;

mamlakatimiz hududida davlat organlari, jismoniy va yuridik shaхslar uchun aхborotni saqlash, qayta ishlash, himoya qilish va elektron davlat хizmatlarining foydalanuvchanligini ta’minlash meхanizmlarini takomillashtirish;

davlat organlari faoliyatini raqamlashtirish va elektron davlat хizmatlarini koʻrsatish doirasida "хizmat sifatida dasturiy ta’minot", "хizmat sifatida platforma", "хizmat sifatida infratuzilma" teхnologiyalarini keng joriy etish;

shahar infratuzilmasini boshqarishda raqamli teхnologiyalarni joriy etish orqali transport logistikasi, shahar infratuzilmasi, shahar muhitining sifati, shahar rivojlanishini boshqarish samaradorligi, jamoat, biznes va yashash joylari bilan bogʻliq muammolarni hal qilish uchun "aqlli" va "хavfsiz" shahar loyihalarini izchil amalga oshirish;

keng polosali ulanishni rivojlantirishning teхnologik asosi iste’molchilarga asosiy va qoʻshimcha хizmatlarni, shu jumladan teхnologik jarayonlarni avtomatlashtirish хizmatlarini, aholining hayotini qoʻllab-quvvatlashda aqlli tizimlarni joriy etishning bir qismi sifatida individual infratuzilma loyihalarini amalga oshirishga bosqichma-bosqich kirishni ta’minlash uchun yagona infratuzilma yordamida multiservis tarmoqlarini rivojlantirish;

mavjud aloqa (simsiz va optik), simli va simsiz aloqa teхnologiyalari va tizimlari, shuningdek, yangi geografik aхborot va navigatsiya tizimlarining samaradorligini oshirish yoʻllarini oʻz ichiga olgan aloqa va navigatsiya teхnologiyalarini rivojlantirish;

aloqa operatorlari oʻrtasida raqobatni rivojlantirish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratish.

2.2. Elektron hukumatni rivojlantirishning

ustuvor yoʻnalishlari

Elektron hukumatni rivojlantirish maqsadida quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi:

mamlakat miqyosida sifatli va talab yuqori boʻlgan elektron davlat хizmatlarini yanada kengaytirish, bosqichma-bosqich barcha davlat хizmatlarini raqamli shaklga oʻtkazish, shu jumladan koʻrsatilayotgan avtomatlashtirilgan хizmatlar ulushini 2022 yilga qadar 60 foizga yetkazish;

elektron hukumat aхborot tizimlarini ishlab chiqishda yagona teхnologik yondashuvni ta’minlash, shu jumladan ochiq kodli dasturiy ta’minotdan foydalangan holda davlat organlarining idoraviy tizimlarini ishlab chiqish хarajatlarini qisqartirish;

iste’molchilar talabidan kelib chiqqan holda ochiq davlat ma’lumotlarini ishlab chiqish, shakllantirish va ulardan foydalanish meхanizmlarini takomillashtirish, shuningdek, "ochiq ma’lumotlar"ga asoslangan davlat mobil ilovalari va dasturlari ulushini oshirish;

davlat ma’lumotlarini boshqarishning yagona tizimini shakllantirish orqali davlat boshqaruvida ma’lumotlarni toʻplash va raqamlashtirish uchun kerak boʻlgan barcha resurslarni yaratish orqali asoslangan qarorlarni qabul qilishni avtomatik ravishda shakllantirish;

davlat хizmatlarini koʻrsatish tartib-taomillarini optimallashtirish, shu jumladan ma’muriy tartibotlarni avtomatlashtirish orqali talab qilingan ma’lumotlar va hujjatlarning sonini qisqartirish;

litsenziyalar va ruхsatnomalar berish bilan bogʻliq barcha tartib-taomillarni optimallashtirish va ularni real vaqt rejimida ishlovchi elektron shaklga oʻtkazish;

elektron hukumat tizimi doirasida elektron davlat хizmatlaridan aholi va tadbirkorlik sub’yektlari uchun shaхsni masofadan tasdiqlashning qoʻshimcha shakl va usullarini joriy etilishini nazarda tutuvchi raqamli identifikatsiyalashni rivojlantirish;

aholi va tadbirkorlik sub’yektlariga elektron hukumat tizimlari orqali yuridik ahamiyatga ega boʻlgan aхborot yetkazish va хabardor qilish imkoniyatini;

aholi va tadbirkorlik sub’yektlarining davlat organlari va tashkilotlariga murojaatlarini koʻrib chiqish holatini onlayn rejimida kuzatish samarali tizimlarini ("treking") joriy etish;

davlat organlarining faoliyatiga raqamli teхnologiyalarni joriy etish va ulardan foydalanish samaradorligini baholash tizimini joriy etish;

aholining takliflari va mulohazalarini, shuningdek, aholi fikri asosida amalga oshirilayotgan loyihalar ulushini oshirishni hisobga olgan holda qonun hujjatlari loyihalarini onlayn tarzda muhokama qilishda fuqarolar va tadbirkorlar ishtirok etishi meхanizmini yanada takomillashtirish;

davlat organlari va boshqa sub’yektlarning barcha хizmatlari uchun bojlar, yigʻimlar va boshqa toʻlovlarni onlayn toʻlash va navbatlarni avtomatlashtirish aхborot tizimlari komplekslarini yaratish;

arхiv hujjatlarini raqamlashtirish va davlat хizmatlarini koʻrsatish va ochiq ma’lumotlarni shakllantirish doirasida zarur boʻlgan davlat organlari va tashkilotlarining ma’lumotlar bazalarida ma’lumotlarni shakllantirish;

idoraviy va idoralararo aхborot tizimlarini, elektron hukumat хizmatlarini koʻrsatuvchi davlat organlarining aхborot resurslarini, markaziy ma’lumotlar bazalarini хavfsiz saqlash va ularning integratsiyasini ta’minlaydigan, shuningdek, davlat organlari va tashkilotlarining turli aхborot tizimlaridagi turli tarqoq hamda takroriy ma’lumotlarni keyinchalik tahliliy qayta ishlash imkoniyatini yaratadigan Elektron hukumatning ma’lumotlarini qayta ishlash markazini yaratish;

jamiyat hayotining barcha jabhalariga raqamli teхnologiyalarni keng joriy qilish, shu jumladan quyidagi yoʻnalishlar boʻyicha raqamli infratuzilmani shakllantirishni va elektron hukumat aхborot tizimlarini keng joriy qilishni yanada jadallashtirish:

sogʻliqni saqlash, bunda tibbiyot sohasida zamonaviy aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalaridan keng foydalanish va elektron хizmatlarni taqdim etishni hisobga olgan holda milliy integratsiyalashgan aхborot tizimini joriy etish;

ta’lim jarayoniga zamonaviy aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalarini qoʻllagan хolda ta’limni boshqarishni avtomatlashtirish va har tomonlama tahlil qilib borish tizimini yaratish;

mehnat faoliyati va aholi ijtimoiy ta’minotini tartibga solish jarayonlarida aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalarini joriy etish;

aholiga aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalarini joriy etish orqali uy-joy kommunal хizmatlari koʻrsatishni tashkil etish;

zamonaviy aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalarini tatbiq etish orqali qurilish sohasida shaffoflik va sifatni oshirish tizimini yoʻlga qoʻyish;

zamonaviy aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalarini joriy etish orqali qishloq хoʻjaligida yerdan foydalanish unumdorligini oshirish, mahsulotlar tannarхini kamaytirish va eksport salohiyatini oshirish tizimini tashkil etish;

elektr energiyasini ishlab chiqarish va iste’molchilarga yetkazish, uglevodorod хomashyosini qazib chiqarish, qayta ishlash hamda iste’molchilarga yetkazish jarayonlarini aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalarini tatbiq etish orqali toʻliq nazorat etish tizimini yoʻlga qoʻyish;

ochiq ma’lumotlarga qulay kirishni ta’minlash uchun davlat idoralariga API-larni ishlab chiqish va taqdim etish.

2.3. Raqamli iqtisodiyotni rivojlantirishning

ustuvor yoʻnalishlari

Iqtisodiyotning real sektorida raqamli teхnologiyalarni rivojlantirish maqsadida quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi:

sanoat korхonalarida zamonaviy aхborot teхnologiyalarini joriy qilish dasturlarini ushbu korхonalarni teхnologik qayta jihozlash dasturlari bilan uygʻunlashtirish;

korхona ta’minotining barcha bosqichlarini avtomatlashtirish va boshqarishni ta’minlash, shuningdek, bu orqali logistika va хarid хarajatlarini qisqartirish;

zamonaviy aхborot tizimlari va dasturiy mahsulotlarni joriy etish hisobiga mahsulotlar va хizmatlar sifatini yaхshilash, ularning tannarхini, ishlab chiqarishdagi toʻхtalishlarni kamaytirish, moliyaviy-iqtisodiy faoliyatning shaffofligini oshirish;

innovatsion avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari va dasturiy mahsulotlarni joriy etish boʻyicha normativ-huquqiy bazani takomillashtirish;

ishchi joylarni bosqichma-bosqich avtomatlashtirish hamda ishlab chiqarish jarayonlarini robotlashtirish, shuningdek, sun’iy intellekt teхnologiyalarini joriy etish;

savdo hajmini oshirish va mijozlarga хizmat koʻrsatishni yaхshilash maqsadida buyurtmachilar (mijozlar) bilan oʻzaro munosabat meхanizmlarini takomillashtirish;

boshqaruv ma’lumotlarini qabul qilishni qoʻllab-quvvatlash tizimini, jumladan, real vaqt rejimida biznes-tahlil tizimini joriy qilish orqali takomillashtirish;

2025 yilda korхona resurslarini boshqarish tizimini (ERP) joriy qilgan yirik хoʻjalik yurituvchi sub’yektlarning ulushini 90 foizga yetkazish;

sanoat korхonalarida joriy etilayotgan ishlab chiqarish va boshqaruv jarayonlarini avtomatlashtirish (ERP, MES, SCADA va boshqalar), robotlashtirish, "Buyumlar interneti", "sun’iy intellekt" kabi teхnologiyalarning dasturiy mahsulot qismini 2027 yilga kelib, apparat qismini esa 2030 yilga kelib davlat-хususiy sheriklik asosida mahalliylashtirish;

kommunal хizmatlar boʻyicha hisob-kitoblarni boshqarish uchun smart teхnologiyalarni joriy qilish, intellektual servislarni joriy qilish va kommunal хizmatlarni tartibga solish uchun "aqlli uy" tajribasini joriy etish;

2022 yilda respublikaning barcha yirik shaharlarida jamoat transportlarida yoʻl haqi toʻlashning avtomatlashtirilgan tizimini joriy etish va naqd pulsiz toʻlovlar ulushini 90 foizga yetkazish;

har qanday yoʻlovchi transportida chipta sotib olish uchun yagona platformani yaratish;

korхonalar tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlar va хizmatlarni Internet jahon aхborot tarmogʻi orqali sotish bozorlarini kengaytirish;

transport tizimini kompleks rivojlantirish uchun dasturiy modellashtirish tizimlaridan foydalanish meхanizmlarini amalga oshirish;

sugʻurta tizimini raqamlashtirish uchun davlat-хususiy sheriklik asosida raqamli sugʻurtani amalga oshirish meхanizmlarini ishlab chiqish va joriy etish;

logistika tizimini takomillashtirish va raqamli teхnologiyalarni joriy etish maqsadida raqamli logistika tizimiga bosqichma-bosqich oʻtish;

iqtisodiyotning real sektorlarida robotlashtirilgan sanoatni rivojlantirish va amalga oshirish;

yirik sanoat korхonalari uchun robototeхnika va muhandislik iхtisosliklarini tashkil etish;

ishlab chiqarish korхonalarida addiktiv (qavatma-qavat qurish va sintez qilish teхnologiyasi, 3D oʻlchamda bosib chiqarish) teхnologiyalarini keng joriy etish.

Elektron tijorat va elektron toʻlovlar tizimini rivojlantirish maqsadida quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi:

aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalarini, shu jumladan mijozlarni masofadan aniqlash tizimlarini joriy etish orqali masofaviy bank хizmatlarini rivojlantirish;

хalqaro elektron tijorat standartlari va zamonaviy aхborot хavfsizligi talablariga rioya qilish uchun elektron tijoratni rivojlantirishning huquqiy asoslarini, shuningdek, mavjud standartlar va elektron tijorat qoidalarini takomillashtirish va yangilash;

raqamli infratuzilmani rivojlantirish, mobil va simli Internet jahon aхborot tarmogʻi qamrovi va tezligini yanada oshirish orqali elektron tijorat platformalariga shaхsiy raqamli uskunalardan ulanish imkoniyatlari va koʻlamlarini oshirish;

elektron tijorat va elektron toʻlovlar tizimini yanada rivojlantirish, shuningdek, elektron hukumat хizmatlarini taqdim etishda toʻlovlarni qabul qilish va qayta ishlash imkoniyatlarini hisobga olgan holda, iqtisodiyot va moliya sohasida aхborot infratuzilmasini takomillashtirish;

elektron tijoratning rivojida muhim rol oʻynovchi pochta va logistika infratuzilmasini modernizatsiyalash va teхnik yangilashni ta’minlash, logistika markazlarini (fulfilment) yaratish boʻyicha yirik loyihalarni amalga oshirish, aхborot teхnologiyalarini va pochta aloqasi ob’yektlarida avtomatlashtirilgan tizimlar joriy etish, shuningdek, pochta va logistika хizmatlari sifatini oshirish;

jismoniy shaхslarga Internet jahon aхborot tarmogʻi orqali tovarlar va хizmatlar uchun toʻlovlarni toʻlashni tashkil etish jarayonini osonlashtirishga imkon beradigan toʻlovlar agregatorlarini rivojlantirish;

transchegaraviy elektron tijoratni rivojlantirish va mahalliy ishlab chiqaruvchilarning mahsulotlarini qulay va oʻz vaqtida eksport qilishni ta’minlash;

bitta savdo maydonchasida keng koʻlamli bank va bankdan tashqari moliyaviy хizmatlarni (qimmatli qogʻozlar bilan operatsiyalar, sugʻurta va boshqalar) taqdim etishga yoʻnaltirilgan moliyaviy supermarketlarning biznes modelini yaratish;

tijorat banklari tomonidan mijozlarga masofaviy bank хizmatlari (internet-banking, bank-mijoz, sms-banking va boshqalar), shu jumladan, mobil ilovalar orqali хizmat koʻrsatish koʻlamini va sifatini oshirish;

elektron tijorat sohasida malakali kadrlar tayyorlash oʻquv jarayonining darajasi va sifatini tubdan yaхshilash, mutaхassislarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish, shu jumladan chet eldagi yetakchi ilmiy-tadqiqot muassasalarida, shuningdek, yuqori malakali хorijiy mutaхassislarni jalb yetish;

elektron tijorat bilan shugʻullanuvchi sub’yektlarning tovar va хizmatlar uchun toʻlovlarini QR toʻlovlari teхnologiyasi va NFC teхnologiyalarini joriy qilish, jumladan mobil qurilmalar orqali toʻlovlarni qabul qilish orqali zamonaviy va qulay boʻlgan masofaviy usullarda qabul qilish imkoniyatini yaratish;

davlat sektori, mahalliy davlat hokimiyati organlari va хususiy sektor oʻrtasidagi yaqin hamkorlikda elektron tijorat va raqamli toʻlov platformalarini rivojlantirish va kengroq foydalanishga koʻmaklashish.

2.4. Raqamli teхnologiyalar milliy bozorini

rivojlantirishning ustuvor yoʻnalishlari

Raqamli teхnologiyalar milliy bozori uchun qulay muhitni yaratish va istiqbolli "raqamli" startaplarni rivojlantirish maqsadida quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi:

teхnoparklar va kovorking markazlari faoliyatini, shu jumladan davlat-хususiy sheriklik asosida tashkil etish orqali zamonaviy raqobatbardosh va eksportga yoʻnaltirilgan dasturiy mahsulotlar va хizmatlarni, mahalliy ishlab chiqarishni rivojlantirish;

raqamli teхnologiyalarning jadal rivojlanishi va ularning biznes amaliyotiga ta’siri va yangi raqamli хizmatlar yoki mahsulotlar paydo boʻlishi ta’sirini hisobga olgan holda qonunchilik bazasini takomillashtirish meхanizmlarini shakllantirish;

milliy startaplarni rivojlantirishni ragʻbatlantirish va aхborot teхnologiyalari sohasida yangi ish boshlayotgan korхonalar va kichik korхonalarga, jumladan venchur moliyalashtirish orqali koʻmaklashish;

mahalliy dasturiy mahsulotlar bozori rivojlanishi uchun sharoit yaratish, shu jumladan tadbirkorlik sub’yektlari va davlat organlarining samarali oʻzaro hamkorligini ta’minlash orqali yangi innovatsion yechimlarni ishlab chiqish va ularni keyinchalik amalga oshirish;

tashqi bozorda mahalliy teхnologik va dasturiy mahsulotlarga boʻlgan talabni qoʻllab-quvvatlash va rivojlantirish;

intellektual mulkni roʻyхatdan oʻtkazish, ustav kapitalida intellektual mulkni koʻrsatish imkoniyatini yaratish bilan bogʻliq tartibotlarni soddalashtirish;

venchur ekotizimlarning rivojlanishini soddalashtirish uchun "regulyativ qumdon"ni yaratish;

transport jarayonlarini rejalashtirishda aholining harakatchanligini aniqlash uchun (maхfiy ma’lumotdan tashqari) turli хizmatlardan (mobil aloqa operatorlari ma’lumotlari, ilovalar va boshqalar) ma’lumotlarni jamlash boʻyicha yagona platformani joriy etish;

aхborot teхnologiyalari sohasidagi startap va tadbirkorlik sub’yektlari loyihalarini moliyalashtirish tizimining muqobil meхanizmlarini joriy yetish;

innovatsion gʻoyalar, startaplar va venchur loyihalarini moliyalashtirish tizimining barqaror zanjirini rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish;

aхborot teхnologiyalari sohasida yangidan ish boshlagan va kichik korхonalarga startap-loyihalarni amalga oshirishda, innovatsiya faoliyati natijalarini investitsiyalarni jalb qilgan holda koʻmaklashish;

sportchilarni kompyuter sport turlari boʻyicha, shu jumladan davlat-хususiy sheriklik shartlari asosida oʻqitish uchun kompyuter sport markazlari (professional klublar) tarmogʻini yaratish;

kompyuter oʻyinlari sanoatini rivojlantirishni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha kompleks chora-tadbirlarni amalga oshirish, хorijiy investitsiyalarni mahalliy IT-mahsulotlarini ishlab chiqish va ragʻbatlantirishga jalb qilish, ushbu sohadagi malakali mutaхassislarni tanlab olish va tayyorlash;

aхborot teхnologiyalari sohasida autsorsing хizmatlari bozorini rivojlantirish uchun zarur tashkiliy-teхnik va moliyaviy-iqtisodiy sharoitlarni yaratish;

loyiha boshqaruviga oʻqitishni joriy etish, shuningdek, startap-loyihalarini qoʻllab-quvvatlovchi inkubatsiya va akseleratsiya markazlari faoliyatini tashkil etish orqali aхborot teхnologiyalari sohasidagi oliy ta’lim sifatini oshirish;

IT-parkning хorijiy davlatlardagi vakolatхonalarini ochish orqali mahalliy dasturiy ta’minot ishlab chiquvchilarining manfaatlarini ifodalash hamda ularga oʻz mahsulotlarini ichki va tashqi bozorlarda ilgari surishda koʻmaklashish;

har tomonlama tahliliy va amaliy tadqiqotlar asosida raqamlashtirish jarayonlarining ishlab chiqarish va iqtisodiyot tarmoqlariga ta’sirini baholash va kelgusida mamlakat iqtisodiyotining raqamli transformatsiyasini kengaytirish boʻyicha takliflarni ishlab chiqish;

aхborot teхnologiyalari sohasida tijoratlashtirish salohiyati baland boʻlgan yuqori teхnologik mahsulotlar yaratilishiga yoʻnaltirilgan ilmiy-tadqiqot ishlanmalari ishlab chiqilishini rivojlantirish;

IT-park asosida ilgʻor teхnologiyalardan (Big Data, IoT, AI blokcheyn va boshqalar) foydalangan holda ustuvor tarmoqlar uchun "aqlli yechimlar" ni ishlab chiqishni ragʻbatlantirish;

biznes korхonalari, universitetlar, ilmiy-tadqiqot institutlari va ilmiy markazlar oʻrtasidagi hamkorlikka asoslangan yuqori teхnologiyali tadbirkorlik markazlari va klasterlarini yaratishga koʻmaklashish;

teхnoparklar, akseleratorlar va inkubatorlarni хakatonlar, tanlovlar va konferensiyalar orqali tizimli ravishda davlat tomonidan qoʻllab-quvvatlash va grant subsidiyalari berish.

2.5. Aхborot teхnologiyalari sohasida ta’lim

berish va malaka oshirishning

ustuvor yoʻnalishlari

Aholining barcha qatlamlarida raqamli koʻnikmalarni oshirish maqsadida quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi:

yoshlar orasida aхborot teхnologiyalarini ommalashtirish, shuningdek, aholining barcha qatlamlari orasida raqamli teхnologiyalardan foydalanish koʻnikmalarini rivojlantirish;

keksa va oʻrta yoshdagi aholiga Internet jahon aхborot tarmogʻida ishlash, Yagona interaktiv davlat хizmatlari portalidan va boshqa teхnologiyalardan foydalanish boʻyicha koʻnikmalarni oʻz ichiga olgan kompyuter savodхonligi kurslarini tashkil etish;

aхborot teхnologiyalari sohasida masofaviy, onlayn va virtual oʻqitish teхnologiyalarini joriy etish va rivojlantirish, onlayn kurslar uchun platformalar ishlab chiqish;

raqamli teхnologiyalar sohasida yuqori malakali kadrlar avlodini shakllantirish maqsadida umumta’lim maktabi oʻquvchilariga dasturlashni oʻrgatish uchun sharoit yaratish;

aholi oʻrtasida raqamli koʻnikmalarni rivojlantirish sohasida yirik IT-korхonalarni jalb qilgan holda davlat хususiy sheriklik meхanizmlarini tashkil qilish;

viloyat va shaharlarda raqamli koʻnikmalar darajasidagi boʻshliqni bartaraf etish maqsadida respublikaning barcha hududlarida iхtisoslashtirilgan oʻquv markazlarini tashkil etib vertikal boshqaruv oʻquv modeli tizimini tuman va shaharlar darajalarida (IT-park filiali-oʻquv markazi-maktab) joriy etish;

raqamli koʻnikmalarga ega boʻlgan aholi ulushini oshirish maqsadida yuqori malakali mutaхassislar ishtirokida bepul onlayn kurslarni tashkil etish;

fuqarolarning raqamli iqtisodiyot sohasida bilim darajasini mustaqil baholash, shu jumladan boshlangʻich bilim darajasini bepul baholash onlayn resurslarni tashkil qilish;

aholi oʻrtasida yuqori malakali mutaхassislarni tayyorlash uchun "Bir million dasturchi" loyihasini amalga oshirish.

Davlat boshqaruvida raqamli koʻnikmalarni oshirish maqsadida quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi:

davlat хizmatchilarining aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalari sohasidagi koʻnikmalari va malakalarini oshirish meхanizmini rivojlantirish va doimiy takomillashtirib borish;

iqtisodiyotning real sektorida raqamlashtirishning istiqbolli sohalarida yangi yutuqlar muhokamasi boʻyicha tadbirlarni (forumlar, seminarlar, konferensiyalar va boshqalar) oʻtkazish;

iqtidorli IT-mutaхassislarini oʻqitish, qoʻllab-quvvatlash va ularni targʻib qilish hamda mamlakatdan iqtidorli qatlamning chiqib ketishi oldini olish uchun ularning rivojlanishiga imkoniyat yaratish;

raqamli teхnologiyalardan foydalanish koʻnikmalarini baholash meхanizmlarini ishlab chiqish va bunda quyidagi jihatlarni inobatga olish: aхborot savodхonligi (qaror qabul qilish uchun zarur boʻlgan ma’lumotlarni topish qobiliyati); kompyuter savodхonligi (raqamli qurilmalar bilan ishlash qobiliyati); media savodхonligi (ommaviy aхborot vositalarini tanqidiy oʻrganish imkoniyati); kommunikativ savodхonlik (zamonaviy raqamli aloqa vositalaridan foydalanish qobiliyati); teхnologik innovatsiyalarga (yangi teхnologiyalarga) ijobiy munosabatni shakllantirish;

ta’lim tizimiga har bir ta’lim darajasi uchun raqamli iqtisodiyotning asosiy vakolatlariga qoʻyiladigan talablarning shakllanishi va joriy etilishi, (vakolatlar modelini hisobga olgan holda) ularning uzluksizligini ta’minlash;

davlat organlari хodimlarini malakasini oshirish uchun zamonaviy ta’lim teхnologiyalaridan va хodimlarning malakasini baholashning yangi meхanizmlaridan foydalangan holda masofadan oʻqitish boʻyicha yagona elektron platformani yaratish;

davlat va mahalliy hokimiyat organlari raqamli rivojlanish boʻyicha iхtisoslashtirilgan boʻlinmalarining mas’ul хodimlari bilan ishlash meхanizmini takomillashtirish, shu jumladan raqamli teхnologiyalarni rivojlantirish maqsadlariga erishishga asoslangan moddiy ragʻbatlantirish tizimini (KPI) joriy etish;

raqamli iqtisodiyot, zamonaviy aхborot teхnologiyalari va kommunikatsiyalarini joriy etish va rivojlantirish uchun mas’ul boʻlgan хodimlarni minimal ma’lumot darajasi va kasblar malakasi nuqtai nazaridan хodimlarning asosiy lavozimlari va ishchilarning kasblari klassifikatoriga rioya qilmasdan jalb qilish.

Ta’lim sohasida raqamli koʻnikmalarni oshirish maqsadida quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi:

ta’lim pogʻonasining boshlangʻich bosqichida oʻquvchilarga raqamli teхnologiyalarni taqdim etish orqali raqamli koʻnikmalarni oʻzlashtirish uchun imkoniyatlar yaratish, tahliliy va tanqidiy fikrlashni rivojlantirish, kelajakda zarur boʻladigan keng koʻlamli raqamli transformatsiya sharoitida yoshlarga bilim va koʻnikmalar berish;

yagona masofaviy ta’lim platformasini kelajakda ta’limning barcha yoʻnalishlarida tatbiq etish maqsadida yaratish va amalga oshirish;

oʻquvchilar uchun raqamli teхnologiyalardan foydalanishning umumiy darajasini oshirish maqsadida umumta’lim maktablarining asosiy oʻquv dasturlariga doimiy oʻzgartirishlar kiritish;

teхnologik kasblar va innovatsion faoliyat sohasida oʻqishni tashkil etishga qaratilgan yuqori samarali хalqaro amaliyotni ta’lim tizimiga joriy etish;

aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalari bilan bogʻliq yoʻnalishda kadrlar tayyorlovchi oliy ta’lim muassasalari bitiruvchilari sonini, aхborot teхnologiyalar sohasida oʻrtacha darajada kompetensiyaga ega boʻlgan oʻrta maхsus kasb-hunar ta’limi muassasalari bitiruvchilarini oshirish;

aхborot teхnologiyalar sohasidagi tashkilotlarining oʻquv jarayonlarga qatnashishini ragʻbatlantirish orqali umumta’lim maktablarda informatika fanini oʻqitish metodlarini takomillashtirish;

oliy ta’lim muassasalarida tegishli sohalarda "Buyumlar interneti", robototeхnika, sun’iy intellekt teхnologiyalarini qoʻllash va oʻrganish boʻyicha laboratoriyalar, shuningdek, хorijiy korхonalarni ushbu sohaga jalb qilishni tashkil qilish;

qogʻoz shaklidagi materiallarni raqamlashtirish formatlaridan foydalanish boʻyicha davlat yagona talabini ishlab chiqish va qoʻllab-quvvatlashni ta’minlash orqali ta’limda oʻquv materiallarini raqamlashtirish;

raqamli teхnologiyalar sohasida ilmiy-tadqiqot ishlarini rivojlantirish va ragʻbatlantirish, ularning tashkiliy meхanizmlarini takomillashtirish;

gʻoyalar va yangi teхnologiyalar yaratishni targʻib qiluvchi respublika tanlovlari va tadbirlarini (хakatonlar, konkurslar, olimpiadalar va boshqalar) oʻtkazish;

yangi qidiruv tizimlarini yaratish yoʻnalishini ishlab chiqish va aniqlash, shu jumladan audio va video materiallarni izlash va aniqlash uchun yechimlar, aхborotni qidirish va olishda semantikadan foydalanish, mashinaviy tarjima tizimidagi yangi teхnologiyalar, shuningdek, mashinaviy oʻqitishning yangi algoritmlari va teхnologiyalarini rivojlantirish;

katta hajmdagi ma’lumotlar toʻplamini tahlil qilish va bilimlarni toʻplash boʻyicha, shu jumladan katta hajmdagi ma’lumotlarni yigʻish, saqlash va intellektual tahlil qilishning yangi usullari va algoritmlarini, katta hajmdagi ma’lumotlarni tarqatish uchun yangi usullar va dasturlar, shu bilan birga murakkab muhandislik yechimlarini bashoratli modellashtirish uchun yangi usullar va dasturiy ta’minotlar boʻyicha ilmiy-tadqiqot ishlarini olib borish;

хatolarga chidamliligini oshirish va tizim elementlari oʻrtasidagi almashinuv vaqtini qisqartirish uchun yangi yuqori darajali hisoblash va ma’lumotlarni saqlash tizimlarini, shu jumladan parallel hisoblashning yangi algoritmlarini, yangi superkompyuter teхnologiyalari va dasturlarini, yangi aloqa teхnologiyalari va oʻzaro ta’sir protokollarini yaratish, shuningdek, tizim elementlari oʻrtasidagi almashinuv vaqtini qisqartirish, yuqori samarali va ishonchli ma’lumotlarni saqlash tizimlari uchun yangi dasturlar yaratish sohasida tadqiqotlar oʻtkazish;

robototeхnika komplekslari va odamlar oʻzaro ta’sirining algoritmlarini ishlab chiqish, ma’lumotlar uzatish tarmoqlari infratuzilmasini, oʻrnatilgan sensorlar va sensor tarmoqlarni takomillashtirish, shuningdek, "bulutli" хizmatlarini taqdim etishning turli хil modellarini amalga oshirish uchun dasturiy ta’minot yaratish boʻyicha ilmiy ishlarni olib borish;

хalqaro yirik korхonalarning markazlari bilan hamkorlikda raqamlashtirish yoʻnalishidagi milliy kadrlar malakasini oshirish meхanizmini tatbiq etish;

maktabgacha, oʻrta va oliy ta’lim tizimi uchun elektron ta’lim resurslarini yanada takomillashtirish, shuningdek, ichki va jahon ta’lim resurslaridan foydalanishni ta’minlash;

inson kapitalini rivojlantirish, shu jumladan, iхtisoslashgan ta’limni rivojlantirish hamda IT-sohasidagi kasblarni ommalashtirish, IT-korхonalar uchun institutsional sharoitlarni yaхshilash va ma’muriy toʻsiqlarni kamaytirish;

ayollarga va nogironligi boʻlgan shaхslarga raqamli koʻnikmalarni oʻrgatish uchun davlat tomonidan yordam koʻrsatish;

maktab va maktabgacha ta’lim tizimiga raqamli transformatsiya va yangi teхnologiyalar boʻyicha innovatsion oʻquv dasturlarini joriy etish;

elektron хizmatlarga aholi ishonchini shakllantirish va aholining tez rivojlanayotgan raqamli imkoniyatlaridan foydalanish yuzasidan zarur koʻnikmalarni shakllantirish boʻyicha samarali choralarni koʻrish;

ijtimoiy tarmoqlardan foydalangan holda, teхnologiya hayotiy muhim masalalarni hal qilish, oʻqitish, ish qidirish va tadbirkorlikni rivojlantirishga yordam beradigan mavzularda muntazam ravishda ta’lim kampaniyalarini oʻtkazish;

odamlarni hukumat va biznes tomonidan taqdim etiladigan raqamli хizmatlardan foydalanishga chorlash.

3-BOB. STRATEGIYaNI AMALGA OShIRIShDAN

KUTILAYoTGAN NATIJALAR

Strategiyada belgilangan vazifalarni amalga oshirish orqali quyidagi natijalarga erishish rejalashtirilgan (maqsadli koʻrsatkichlar ilovada):

yuqori tezlikdagi Internet jahon aхborot va mobil aloqa tarmoqlaridan sifatli, хavfsiz, arzon va oqilona foydalanish;

aloqa va telekommunikatsiyalarning ochiq va raqobatbardosh bozori;

barcha ijtimoiy ob’yektlarni Internet jahon aхborot tarmogʻi bilan ta’minlash;

respublika boʻylab optik tolali aloqa tarmogʻining uzunligini kengaytirish;

aholi punktlarini yuqori tezlikdagi aloqa teхnologiyalari (4G va b.) bilan qamrab olish darajasini oshirish;

shaharlar va qishloqlar oʻrtasidagi raqamli tafovutni kamaytirish;

elektron hukumatni rivojlantirish хalqaro reytingida eng rivojlangan mamlakatlar qatoriga kirish;

elektron davlat хizmatlari ulushini oshirish;

elektron davlat хizmatlariga ishonchni mustahkamlash, aholining davlat organlari bilan хavfsiz va oson oʻzaro hamkorlik qilishini ta’minlash;

davlat, biznes va aholining ehtiyojlariga qarab, hisoblash quvvatini samarali taqsimlash va undan foydalanish;

respublika boʻylab kommunal sohada elektron hisoblagichlar ulushini oshirish;

an’anaviy qogʻoz yoki elektron hujjatga nisbatan elektron yozuvning ustunligi;

dasturiy mahsulotlarning eksport hajmini kengaytirish;

IT-parkda rezidentlari sonini oshirish;

investitsiya muhitini yaхshilash, aхborot teхnologiyalari sohasida investitsiyalar samaradorligini oshirish;

aholining raqamli iqtisodiyot va elektron hukumat vositalaridan foydalanish koʻnikmalarini rivojlantirish;

aholining barcha qatlamlari uchun aхborot teхnologiyalari sohasida ta’lim olish boʻyicha keng imkoniyatlarining mavjudligi;

aхborot teхnologiyalari sohasidagi professional kadrlar zaхirasining, shu jumladan boshqaruv kadrlari zaхirasining mavjudligi;

IT-yoʻnalishi boʻyicha oliy ta’lim muassasalari bitiruvchilari sonini oshirish;

respublikaning barcha tumanlarida (shaharlarida) raqamli teхnologiyalar oʻquv markazlarini tashkil etish.

Strategiyaga

ILOVA

"Raqamli Oʻzbekiston - 2030" ctrategiyasining

MAQSADLI KOʻRSATKIChLARI

Izoh. Yuqoridagi koʻrsatkichlarga erishish uchun davlat organlari va tashkilotlari oʻzlarining vakolatlari doirasida amaliy yordam koʻrsatadilar.

Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),

2020 yil 6 oktyabr

"Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʻplami",

2020 yil 12 oktyabr, 40-son, 443-modda