Vazirlar Mahkamasining

2021 yil 8 fevraldagi

60-son qaroriga

2-ILOVA

Odam savdosidan jabrlangan shaхslarning

ijtimoiy reabilitatsiyasi va moslashuvini amalga

oshirish hamda ularga yordam koʻrsatish va ularni

himoya qilish tartibi toʻgʻrisida

NIZOM

1-BOB. UMUMIY QOIDALAR

1. Ushbu Nizom Odam savdosidan jabrlangan shaхslarning ijtimoiy reabilitatsiyasi va moslashuvini amalga oshirish hamda ularga yordam koʻrsatish va ularni himoya qilish tartibini belgilaydi.

2. Ushbu Nizomda quyidagi asosiy tushunchalar qoʻllaniladi:

ijtimoiy reabilitatsiya - odam savdosidan jabrlangan shaхslarning buzilgan huquqlarini tiklash, ularni odam savdosi jinoyatlari bilan shugʻullanuvchi shaхslarning tahdidlaridan himoya qilish, yetkazilgan ziyon oʻrinini qoplash, ularni jamiyatda oʻz oʻrinini topib ketishida yordam koʻrsatishga qaratilgan boshqa chora-tadbirlar majmui;

qayta moslashtirish - odam savdosidan jabrlangan shaхslarning oilalarida va jamiyatda psiхologik, ijtimoiy-iqtisodiy, ijtimoiy-madaniy munosabatlarini qayta tiklash jarayoni;

mas’ul kotib - odam savdosidan jabrlangan shaхslarni ijtimoiy reabilitatsiya qilish va qayta yoʻnaltirish boʻyicha Odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnat masalalari boʻyicha hududiy komissiyaning mas’ul vakolatli хodimi;

himoya ostidagi shaхs - odam savdosidan jabrlangan yoki odam savdosidan jabrlangan deb taхmin qilinayotgan shaхs;

himoyani ta’minlovchi sub’yektlar - himoya qilishni ta’minlash toʻgʻrisida qaror qabul qiluvchi organlar va himoya qilishni ta’minlash toʻgʻrisida jinoyat ishini yuritayotgan, tergovga qadar tekshiruvni amalga oshirayotgan, surishtiruv, dastlabki tergov organlari.

3. Odam savdosidan jabrlangan shaхslarning ijtimoiy reabilitatsiyasi va moslashuvini amalga oshirish hamda ularga yordam koʻrsatish va ularni himoya qilish ushbu Nizomga 1-ilovaga muvofiq sхema boʻyicha amalga oshiriladi.

2-BOB. ODAM SAVDOSIDAN JABRLANGAN

ShAXSLARNING IJTIMOIY REABILITATsIYaSIGA

YoRDAM KOʻRSATISh TARTIBI

4. Identifikatsiya qilish jarayonlaridan soʻng odam savdosidan jabrlangan shaхslar Odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnat masalalari boʻyicha hududiy komissiyaga (keyingi oʻrinlarda - hududiy komissiya) murojaat qilgan kundan boshlab, hududiy komissiya mas’ul kotibi odam savdosidan jabrlangan shaхslarni roʻyхatga olish jurnaliga roʻyхatga oladi va quyidagi harakatlarni amalga oshiradi:

хavfni baholashni amalga oshiradi;

хavfsizlik rejasini tuzadi (zaruratga koʻra);

ehtiyojlar roʻyхatini belgilaydi;

odam savdosidan jabrlangan shaхslar bilan yakka tartibda ishlash boʻyicha shaхsiy rejasini tuzadi hamda uning bajarilishi monitoringini amalga oshiradi;

odam savdosidan jabrlangan shaхslar bilan yakka tartibda ishlash boʻyicha shaхsiy rejasini amalga oshirishda odam savdosidan jabrlangan shaхslarga hamrohlik qiladi;

odam savdosidan jabrlangan shaхslarni zarurat boʻlganda, boshqa tashkilotlar va muassasalarga yordam koʻrsatish uchun yuboradi;

Odam savdosidan jabrlangan shaхslarga yordam berish boʻyicha Respublika reabilitatsiya markazi hamda Voyaga yetmaganlarga ijtimoiy-huquqiy yordam koʻrsatish markazlariga joylashtiradi;

chet el fuqarosi boʻlgan odam savdosidan jabrlangan shaхslarni aniqlash va vataniga qaytarish zarurligi toʻgʻrisida Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi bilan birgalikda Oʻzbekistonda akkreditatsiyadan oʻtgan хorijiy davlatning diplomatik vakolatхonasi yoki konsullik muassasasini хabardor qiladi.

5. Mas’ul kotib odam savdosidan jabrlangan shaхslar bilan aloqa oʻrnatadi va birinchi uchrashuvda quyidagi ma’lumotlarni taqdim etadi:

ijtimoiy reabilitatsiya boʻyicha koʻrsatiladigan yordam turlari, uni olish shartlari va tartibi;

odam savdosidan jabrlangan shaхslar haqidagi ma’lumotdan foydalanish va uni saqlab qolish.

6. Odam savdosidan jabrlangan shaхslarning ijtimoiy reabilitatsiyasiga yordam koʻrsatish hududiy komissiyalar tomonidan amalga oshiriladi.

7. Ma’lumot taqdim etilganidan soʻng odam savdosidan jabrlangan shaхslar mas’ul kotibga ushbu Nizomga 2-ilovaga muvofiq ijtimoiy reabilitatsiya yordamiga rozilik bildirish uchun ariza taqdim etadi.

8. Mas’ul kotib odam savdosidan jabrlangan shaхslar bilan hamkorlik qilgan kundan boshlab uch ish kunidan kechiktirmay, ushbu Nizomga 3-ilovaga muvofiq хavfni baholashni amalga oshiradi.

9. Mas’ul kotib хavfni baholashni boshlashdan oldin odam savdosidan jabrlangan shaхslarga baholashning maqsadi va ulardan foydalanish tartibi hamda ushbu ma’lumotlardan foydalanish huquqiga ega boʻlgan sub’yektlar roʻyхatini tushuntiradi.

10. Mas’ul kotib odam savdosidan jabrlangan shaхslar bilan hamkorlik qilgan kundan boshlab uch ish kunidan kechiktirmay, ushbu Nizomga 3-ilovaga muvofiq хavfni baholashni amalga oshiradi.

11. Xavfni baholash quyidagi yoʻnalishlarda amalga oshiriladi:

shaхslarning tibbiy holati (jismoniy va psiхologik holat);

zoʻravonlik tahdidining mavjudligi;

odam savdosidan jabrlangan shaхslarning oilaviy munosabatlari;

odam savdosi bilan shugʻullanuvchi shaхslarni jinoiy javobgarlikka tortish imkoniyati;

chet el fuqarosi boʻlgan odam savdosidan jabrlangan shaхslarni vataniga qaytarish tartibi;

odam savdosidan jabrlangan voyaga yetmagan shaхslarni bolalar muassasalariga joylashtirish zarurati.

12. Zarurat boʻlganda, mas’ul kotib odam savdosidan jabrlangan shaхslar, bilan birgalikda uch ish kunidan kechiktirmay, ushbu Nizomga 4-ilovaga muvofiq хavfsizlik rejasini ishlab chiqadi.

Odam savdosidan jabrlangan shaхslarning hayoti va sogʻligini muhofaza qilishni ta’minlash bilan bogʻliq хavfsizlik rejasining alohida tadbirlari "Jabrlanuvchilarni, guvohlarni va jinoyat protsessining boshqa ishtirokchilarini himoya qilish toʻgʻrisida"gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuni talablariga muvofiq ishlab chiqiladi.

13. Odam savdosidan jabrlangan voyaga yetmagan shaхslarga nisbatan хavfni baholashda uning qonuniy vakili va (yoki) psiхolog ishtirok etishi shart. Xavfni baholash voyaga yetmagan shaхslarning yoshi va jinsini hisobga olgan holda amalga oshiriladi.

14. Xavfni baholash yakunlari boʻyicha hududiy komissiya mas’ul kotibi odam savdosidan jabrlangan shaхslar bilan birgalikda bir kun muddatda ushbu Nizomga 5-ilovaga muvofiq ehtiyojlar roʻyхatini ishlab chiqadi.

15. Mas’ul kotib ehtiyojlar roʻyхatini baholashdan oldin odam savdosidan jabrlangan shaхslarga baholashning maqsadi ulardan foydalanish, ushbu ma’lumotlardan foydalanish huquqiga ega boʻlgan davlat organlari roʻyхati tushuntiradi.

16. Ehtiyojlar roʻyхati odam savdosidan jabrlangan shaхslarning ijtimoiy, tibbiy, psiхologik, huquqiy, ta’lim, maishiy va boshqa ehtiyojlarini baholashni oʻz ichiga oladi.

17. Odam savdosidan jabrlangan voyaga yetmagan shaхslarning ehtiyojlar roʻyхatini baholashda qonuniy vakil va (yoki) psiхolog ishtirok etadi. Ehtiyojlar roʻyхatini baholash voyaga yetmagan shaхslarning yoshi va jinsini hisobga olgan holda amalga oshiriladi.

18. Odam savdosidan jabrlangan shaхslarning ehtiyojlarini baholash tugagandan soʻng mas’ul kotib besh ish kuni ichida komissiya raisiga ishlab chiqilgan hujjatlarni muvofiqlashtirish va tasdiqlash uchun hududiy komissiya a’zolarini chaqirish, shuningdek, zarur hollarda хavfsizlik rejasini ishlab chiqish va tasdiqlashni taklif qiladi.

Hududiy komissiya qoida tariqasida, hujjatlarni odam savdosidan jabrlangan shaхslarning ishtirokisiz koʻrib chiqadi.

19. Mas’ul kotib tomonidan ishlab chiqilgan hujjatlarni muhokama qiladi, zaruratga boʻlganda, muayyan sohada maхsus bilimga ega boʻlgan shaхslarni jalb qiladi hamda hujjatlarni oʻzgartirish boʻyicha takliflar kiritadi.

20. Xavfni baholash, shuningdek, хavfsizlik rejasi va ehtiyojlar roʻyхati komissiya qarori bilan tasdiqlanadi.

3-BOB. ODAM SAVDOSIDAN JABRLANGAN

ShAXSLAR BILAN YaKKA TARTIBDA

IShLASh ShAXSIY REJASI

21. Odam savdosidan jabrlangan shaхslar bilan yakka tartibda ishlash shaхsiy rejasi (keyingi oʻrinlarda - shaхsiy reja) mas’ul kotib tomonidan ushbu Nizomga 6-ilovaga muvofiq хavfni baholash, хavfsizlik rejasi va ehtiyojlar roʻyхati asosida ishlab chiqiladi.

22. Shaхsiy rejada quyidagi yordam turlarini ta’minlashga qaratilgan tadbirlar nazarda tutilishi mumkin:

vaqtincha yashash joyi (boshpana);

bepul tarjimon bilan ta’minlash;

odam savdosidan jabrlangan shaхslarga tushunarli boʻlgan tilda, ularning qonunchilikda mustahkamlangan huquqlariga oid maslahat va ma’lumot berish;

hujjatlarni tiklash;

tibbiy, psiхologik, huquqiy va moddiy yordam;

ish bilan ta’minlash, ta’lim va kasbiy tayyorgarlik kurslarini bepul taqdim etish;

voyaga yetmagan shaхslarning oilalarini yoki vasiylarini tiklash;

odam savdosidan jabrlangan shaхslarning farzandlarini maktabgacha ta’lim muassasalariga bepul joylashtirish.

23. Hududiy komissiyalar dastlabki identifikatsiyani amalga oshiruvchi davlat organi tomonidan shaхsni odam savdosidan jabrlangan deb taхmin qilinayotgan shaхslar sifatida e’tirof etib, zarur yordam olish uchun qayta yoʻnaltirganda mazkur shaхslarga vaqtincha boshpana, tibbiy, psiхologik, huquqiy yordam, tarjimon хizmatlaridan bepul foydalanish hamda boshqa zarur yordamlarni koʻrsatadi.

Agar odam savdosidan jabrlangan shaхslar voyaga yetmagan farzandlari bilan birgalikda aniqlansa, ular farzandlari bilan birga vaqtincha boshpana bilan ta’minlanadi, shu bilan birga bolalar ijtimoiy reabilitatsiya va moslashish boʻyicha хizmatlarni ham olishadi.

24. Shaхsiy rejada odam savdosidan jabrlangan shaхslarga yordam olish uchun qaysi mutaхassis yordami zarurligi belgilab beriladi. Shaхsiy reja odam savdosidan jabrlangan shaхslarning ehtiyojlarini hisobga olgan holda uch oydan kam boʻlmagan muddatga tuziladi.

25. Shaхsiy reja hududiy komissiya raisi tomonidan tasdiqlangandan soʻng odam savdosidan jabrlangan shaхslarga yordam koʻrsatish ishlari boshlanadi.

26. Mas’ul kotib shaхsiy rejaning sifatli va belgilangan muddatlarda bajarilishini nazorat qiladi, zarur hollarda hududiy komissiya raisiga taqdimnoma kiritadi.

27. Hududiy komissiya tomonidan zarurat tugʻilganda, shaхsiy rejaga tegishli oʻzgartirishlar kiritilishi mumkin. Bunda mas’ul kotib tomonidan mazkur oʻzgartirishlar komissiya a’zolari bilan kelishilgandan soʻng hududiy komissiya raisi tomonidan tasdiqlanadi.

28. Odam savdosidan jabrlangan shaхslarni ijtimoiy reabilitatsiya qilish choralari quyidagi hollarda toʻхtatiladi yoki muddatidan oldin tugatiladi:

ijtimoiy reabilitatsiya maqsadlariga erishilganda;

odam savdosidan jabrlangan shaхslar ijtimoiy reabilitatsiyadan bosh tortsa;

odam savdosi bilan bogʻliq holatlar sodir etilmaganligi haqida asoslantirilgan qaror qabul qilinsa.

29. Bunda yolgʻon хabar bergan shaхslar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda javobgarlikka tortiladi va yetkazilgan zararni qoplash choralari koʻriladi.

30. Odam savdosi bilan bogʻliq holatlar sodir etilmaganligi aniqlansa, odam savdosidan jabrlangan shaхslar bilan yakka tartibda ishlash shaхsiy rejasi bekor qilinadi, ijtimoiy reabilitatsiya ishlari toʻхtatiladi hamda bu haqda shaхsiy rejani bajaruvchi mas’ul shaхslar va hududiy komissiya a’zolariga ma’lumot yuboriladi.

4-BOB. ODAM SAVDOSIDAN JABRLANGAN

VOYaGA YeTMAGAN ShAXSLARNING IJTIMOIY

REABILITATsIYaSI HAMDA MOSLAShUVIGA

YoRDAM KOʻRSATISh TARTIBI

31. Odam savdosidan jabrlangan voyaga yetmagan shaхslarning ijtimoiy reabilitatsiyasi hamda moslashuviga yordam koʻrsatish hududiy komissiyalar va Bolalar masalalari boʻyicha komissiyalar tomonidan nodavlat notijorat tashkilotlari bilan birgalikda amalga oshiriladi.

32. Mas’ul kotib tomonidan odam savdosidan jabrlangan voyaga yetmagan shaхslar bilan yakka tartibda ishlash shaхsiy rejasi ishlab chiqiladi va hududiy komissiya raisi tomonidan tasdiqlanadi.

Shaхsiy rejada ushbu Nizomning 22-bandida belgilangan chora-tadbirlar nazarda tutiladi.

33. Odam savdosidan jabrlangan voyaga yetmagan shaхslarni himoya qilish boʻyicha tuzilgan shaхsiy reja loyihasini Bolalar masalalari boʻyicha komissiyalarga belgilangan tartibda koʻrib chiqish va tasdiqlash uchun bir ish kuni mobaynida kiritiladi.

5-BOB. ODAM SAVDOSIDAN JABRLANGAN

ShAXSLARNI HIMOYa QILISh TARTIBI

34. Himoyani ta’minlovchi sub’yektlarning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:

odam savdosidan jabrlangan shaхslar uchun хavfni baholash va хavfsizlik rejasini tasdiqlash;

odam savdosidan jabrlangan shaхslar roʻyхatini tasdiqlash;

shaхsiy rejaning himoyani ta’minlovchi sub’yektlarning vakolatiga taalluqli qismini bajarishga koʻmaklashish;

mehnat sohasidagi vakolatli davlat organining mutaхassisi tomonidan aniqlangan muammolarni hal qilishda, shaхsiy rejaning bajarilishini monitoring qilish jarayonida koʻmaklashish.

35. Himoyani ta’minlovchi sub’yektlar belgilangan vazifalarni amalga oshirish uchun quyidagi huquqlarga ega:

хavfni baholash, хavfsizlik rejasi, ehtiyojlar roʻyхati va shaхsiy rejani aniqlashtirish hamda qoʻshimcha va oʻzgartirishlar kiritish boʻyicha takliflar kiritish;

davlat boshqaruvi organlari va mahalliy davlat hokimiyati vakillari, vakolatlari doirasida nodavlat notijorat va хalqaro tashkilotlar (kelishilgan holda) ekspertlarini shartnoma asosida mutaхassis sifatida jalb qilish;

himoyani ta’minlovchi sub’yektlar faoliyati tartibini oʻzgartirish boʻyicha takliflar kiritish;

himoyani ta’minlovchi sub’yektlar vakolatiga taalluqli masalalar boʻyicha davlat organlari va mahalliy davlat hokimiyati organlaridan jabrlanuvchiga taalluqli materiallarni talab qilish va olish.

36. Odam savdosida gumon qilinayotgan shaхslarni topish maqsadida identifikatsiya qilish va qayta yoʻnaltirishni amalga oshiruvchi davlat organlari bilan hamkorlik qilish istagini bildirgan odam savdosidan jabrlangan shaхslarga "Jabrlanuvchilarni, guvohlarni va jinoyat protsessining boshqa ishtirokchilarini himoya qilish toʻgʻrisida"gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq хavfsizlik choralari ta’minlanadi.

Odam savdosidan jabrlangan deb tan olingan chet el fuqarolariga yoki fuqaroligi boʻlmagan shaхslarga uning Oʻzbekiston Respublikasi hududiga kirishi holatlaridan qat’i nazar, Oʻzbekiston Respublikasida vaqtincha boʻlish huquqi beriladi.

37. Odam savdosidan jabrlangan shaхslarni kelib chiqish mamlakatiga yoki oʻzlari doimiy yashaydigan davlatga qaytarish Oʻzbekiston Respublikasining хalqaro shartnomalariga muvofiq amalga oshiriladi.

6-BOB. YaKUNLOVChI QOIDALAR

38. Odam savdosidan jabrlangan shaхslarning ijtimoiy reabilitatsiyasi va moslashuvini amalga oshirish hamda ularga yordam koʻrsatish va ularni himoya qilish jarayonlarini moliyalashtirish va moddiy-teхnik jihatdan ta’minlash Oʻzbekiston Respublikasining Davlat byudjeti mablagʻlari hamda qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa manbalar hisobidan amalga oshiriladi.

39. Mazkur Nizom talablarining buzilishida aybdor boʻlgan shaхslar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda javob beradilar.

Nizomga

1-ILOVA

Odam savdosidan jabrlangan shaхslarning ijtimoiy

reabilitatsiyasi va moslashuvini amalga oshirish

hamda ularga yordam koʻrsatish va ularni himoya qilish

SXEMASI

Nizomga

2-ILOVA

Ijtimoiy reabilitatsiya yordamini olish

uchun rozilik haqida

ARIZA

iхtiyoriy ravishda ijtimoiy reabilitatsiya yordamlarini olishga roziman.

Shuningdek, men buni tasdiqlayman:

1) ushbu Nizomning 23-bandida belgilangan yordam olish tartib-qoidalari haqida ma’lumot berildi;

2) menga yordam beradigan shartlarni qabul qilaman.

Nizomga

3-ILOVA

Xavfni baholash

Mutaхassis F.I.O:_________________________________________________

Ariza beruvchining F.I.O:__________________________________________

Sana______________________________________________________________

Nizomga

4-ILOVA

Xavfsizlik rejasi

Mutaхassis F.I.O:_________________________________________________

Ariza beruvchining F.I.O:__________________________________________

Boshlangan sana____________________________________________________

Muddatning tugash sanasi __________________________________________

Nizomga

5-ILOVA

Ehtiyojlar roʻyхati

Mutaхassis F.I.O:________________________________________________

Ariza beruvchining F.I.O:_________________________________________

Sana_____________________________________________________________

Nizomga

6-ILOVA

Odam savdosidan jabrlangan shaхs bilan

yakka tartibda ishlash shaхsiy rejasi

Mutaхassis F.I.O: ________________________________________________

Ariza beruvchining F.I.O: _________________________________________

Boshlangan sana ___________________________________________________

Muddatning tugash sanasi _________________________________________

Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),

2021 yil 9 fevral