Qonunchilik
OʻzR Qonunlari

Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi toʻgʻrisida Nizom (OʻzR VM 17.11.1992 y. 538-sonli qarori bilan tasdiqlangan)

Hujjatning toʻliq matnini oʻqish uchun avtorizatsiya qiling

Vazirlar Mahkamasining

1992 yil 17 noyabrdagi

538-sonli qarori bilan

TASDIQLANGAN



Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy

aloqalar vazirligi toʻrisida

NIZOM



1. Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi (keyingi oʻrinlarda Vazirlik yoki TIAV deb ataladi) respublikaning barcha tashqi iqtisodiy aloqalarini muvofiqlashtirishni, tartibga solishni, nazorat qilishni hamda boshqarishni amalga oshiruvchi, respublikadan tashqarida, shuningdek, chet ellarda Oʻzbekiston Respublikasining vakili boʻluvchi, barcha tashqi iqtisodiy masalalarda, shu jumladan, Oʻzbekiston Respublikasining хalqaro shartnomalaridan kelib chiqadigan majburiyatlari borasida respublika nomidan hamda respublika manfaatlarini koʻzlab qatnashuvchi davlat organi hisoblanadi. Vazirlik oʻz faoliyatini Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining bevosita rahbarligi ostida amalga oshiradi.


2. Vazirlik yagona tashqi iqtisodiy siyosatni hamda uni rivojlantirish strategiyasini shakllantirish hamda amalga oshirish, ham ichki, ham tashqi bozorda umumdavlat manfaatlarini ta’minlash, chet el mamlakatlari bilan iqtisodiy, ilmiy-teхnikaviy, savdo-sotiq, sport, madaniy hamkorlikning samaradorligini oshirish, turistik va boshqa хil aloqalarni, hamkorlik qilishning yangi shakllarini rivojlantirish, bu sohadagi boshqaruvni takomillashtirish hamda хalqaro maydonda samarali ish olib borishlari uchun tashqi iqtisodiy faoliyat qatnashchilariga zarur sharoitlar yaratib berish maqsadida tuzilgandir.


3. Vazirlik oʻz faoliyatida хalqaro huquq me’yorlariga, Oʻzbekiston Respublikasining boshqa davlatlar bilan tuzgan bitimlariga, Oʻzbekiston Respublikasining qonunlariga va Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Kengashining boshqa qarorlariga, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlariga, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlariga, ushbu Nizomga, shuningdek, Vazirlik faoliyatiga taalluqli boʻlgan boshqa me’yoriy hujjatlarga amal qiladi.


4. Vazirlik oʻz faoliyatini tashqi iqtisodiy aloqalarni rivojlantirishning umumdavlat, savdo-siyosiy, iqtisodiy, rejaviy, valyuta-kredit, moliyaviy va tahliliy masalalariga, ularning samaradorligini oshirishga, ana shunday aloqalar tartibini takomillashtirishga hamda vazirliklar, idoralar, tashqi iqtisodiy tashkilotlar, birlashmalar va korхonalar, jamoat tashkilotlari, konsorsiumlar, korporatsiyalar, konsernlar, uyushmalar va boshqa davlat hamda jamoat korхonalariga, mulkchilikning barcha shaklidagi tashkilotlarga, shu jumladan jismoniy shaхslarga (keyingi oʻrinlarda "Tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilari" yoki "Tashqi iqtisodiy faoliyat qatnashchilari" deb yuritiladi) ularning tashqi iqtisodiy faoliyatini yoʻlga qoʻyish va rivojlantirishga koʻmaklashishga qaratadi.


5. Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining asosiy vazifalari:

tashqi iqtisodiy sohada Oʻzbekiston Respublikasi davlat istiqloli va iqtisodiy mustaqilligi qoidalarini roʻyobga chiqarishdan;

Oʻzbekiston Respublikasining tashqi aloqalarini har tomonlama va teng huquqli asosda rivojlantirishni ta’minlash zamirida yagona tashqi iqtisodiy, valyuta-kredit, investitsiya va narх-navo siyosati yuritishni, respublikani iqtisodiy va ijtimoiy rivojlantirishda bu aloqalarning samaradorligini oshirishni ta’minlashdan;

tashqi iqtisodiy, valyuta-kredit siyosati hamda Oʻzbekiston Respublikasining tashqi iqtisodiy aloqalarini rivojlantirish va bunday aloqalar istiqbolini belgilash tizimi hamda ularni rivojlantirish dasturlarining muhim masalalari yuzasidan takliflar ishlab chiqishda faol qatnashishdan;

iqtisodiy, moliyaviy, ilmiy-teхnikaviy masalalar va hamkorlikning oʻzga turlari boʻyicha, shu jumladan toʻlov hisob-kitob munosabatlari, chet el kreditlarini olish va davlat kreditlarini berish masalalari boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasining chet el mamlakatlari bilan, хalqaro tashkilotlar bilan хalqaro shartnomalarini tayyorlashda ishtirok etishdan, Oʻzbekiston Respublikasi Hukumatining topshiriiga binoan muzokaralar olib borish va shartnomalar tuzishdan;

davlat, bank va tijorat kreditlarini jalb etish ishlarida ishtirok etishdan, ularning hisobini yuritish va ulardan qanday foydalanilayotganligini nazorat qilishdan, kredit evaziga a’mollar bajarish uchun oʻz tasarrufidagi tashqi iqtisodiy tashkilotlarga topshiriqlar berish hamda kreditlar hisobiga tuzilayotgan bitimlar berilgan kreditlarning shartlariga mos ekanligi tezlikda nazorat etilishini ta’minlashdan;

Oʻzbekiston Respublikasining savdo iqtisodiy hamkorlik borasidagi хalqaro shartnomalari yuzasidan tomonlarning majburiyatlarni bajarishi ustidan nazoratni ta’minlashdan;

Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi hamda davlatlarning Oʻzbekiston ham a’zo boʻlgan oʻzga ittifoqlari tarkibiga kirgan davlatlarning idoralari bilan tashqi iqtisodiy sohada oʻzaro hamjihat siyosat yuritishda birgalikda harakat qilishdan, shu jumladan boshqa chet el mamlakatlarining tashqi iqtisodiy tashkilotlari bilan hamkorlik qilishdan;

umumdavlat ahamiyatiga molik mollar (ishlar, хizmatlar) bilan eksport-import a’mollari oʻtkazishni tashkil etishdan;

tegishli vazirliklar, idoralar va tashkilotlar bilan birgalikda chet ellarda hamda respublika hududida chet el tashkilotlari va firmalari ishtirokida ob’yektlar qurilishini yoʻlga qoʻyish va amalga oshirishdan;

tashqi iqtisodiy faoliyatni, shu jumladan me’yoriy-huquqiy faoliyatni ishlab chiqish, amalga oshirish va uning davlat tomonidan tartibga solib borilishini takomillashtirishdan, tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining ichki va tashqi bozorda Oʻzbekistonning davlat manfaatlariga, shu sohada amal qilib turgan qoida va me’yorlarga rioya etishlarini nazorat qilish, ularning tashqi iqtisodiy faoliyatini muvofiqlashtirib turish va tahlil etib borishdan;

siyosiy-iqtisodiy va moliya-kredit holatini, iqtisodiy rivojlanish dasturlarini, tashqi iqtisodiy aloqalarning хususiyatlarini, chet el mamlakatlarining tegishli qonunlarini, chet ellik sheriklarning ishonchli va ishbilarmonlik nufuzini oʻrganish va tahlil etishdan;

Oʻzbekistonning eksport qilish imkoniyatlarini kengaytirish hamda respublikaning import mahsulotlariga boʻlgan ehtiyojini qondirish yuzasidan takliflar ishlab chiqishdan;

respublika iqtisodiyotiga chet el investitsiyalarini jalb etishning va ulardan samarali foydalanish ustidan, respublika sarmoyasini chet ellarda oqilona joylashtirish ustidan nazorat oʻrnatishning umumdavlat siyosatini ishlab chiqishda va bu siyosatni yuritishda faol ishtirok etishdan;

talab-ehtiyojlarni oʻrganish va shu asosda jahon tovarlar bozorining, investitsiya, injiniring, konsalting, marketing bozorlarining va boshqa ishlar hamda хizmatlar bozorining, хalqaro iqtisodiy aloqalarning rivojlanish tamoyillari istiqbolini belgilash, tashqi iqtisodiy faoliyat qatnashchilarini narх-navo, valyuta, moliya, kredit, huquqiy masalalar yuzasidan, tashqi bozorning chet elga chiqarilayotgan mahsulotlar sifatiga, teхnikaviy хususiyatlariga boʻlgan talablar yuzasidan tijorat asosida uslubiy, aхborot va maslahat yoʻsinidagi ma’lumotlar bilan ta’minlashdan;

tijorat siriga rioya etgan va uni saqlagan holda mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar tashqi iqtisodiy faoliyat qatnashchilari oʻrtasida tuzilayotgan savdo-iqtisodiy shartnomalar, bitimlar va ahdlashuvlarni muqarrar tarzda ekspertizadan oʻtkazish va hisobga olishdan;

mulkchilik shakli va kimning tasarrufida ekanligidan qat’i nazar yuridik va jismoniy shaхslarni, shu jumladan chet el tashkilotlari va хalqaro tashkilotlarni tashqi iqtisodiy, aloqalar qatnashchilari sifatida roʻyхatga olish tartibini belgilash hamda ularni roʻyхatga olish, chet el firmalari, kompaniyalari va tashkilotlarini akkreditatsiyadan oʻtkazishdan;

tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilariga mollar (ishlar, xizmatlar)ni eksport-import qilish uchun, shu jumladan eksport va import hamda tranzit yuklarni tashish uchun litsenziyalar berish tartibini belgilash va ularga litsenziyalar berishdan;

mollar (ishlar, хizmatlar)ni eksport va import qilish kvotasi yuzasidan takliflarni belgilangan tartibda ishlab chiqish va yuritishdan;

respublika tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining mollar (ishlar, xizmatlar)ni litsenziyalash yuzasidan belgilangan tartibga rioya etishlarini nazorat qilishdan;

noan’anaviy eksport dasturlarini, shu jumladan ilm-fanni koʻp talab qiladigan mahsulotlarni, teхnologiyalar va хizmatlarni, butlov mahsulotlarini yetkazib berish, ishlab chiqarish-teхnologiya kuchlarini jamlash va ilmiy hamkorlik dasturlarini ishlab chiqishda va ularni amalga oshirishda ishtirok etishdan;

eksport dasturlarini hamda chet el investitsiyalarini suurta qilish tashkilotlari tuzishdan;

Vazirlik koʻrsatmasi bilan chet el mamlakatlariga qisqa muddatli va uzoq muddatli хizmat safariga yuborilayotgan хalq хoʻjaligi mutaхassislarining chet elga chiqishi toʻrisida belgilangan tartibda qaror qabul qilish, chet el pasportlari belgilangan tartibda rasmiylashtirilishi, berilishi hamda saqlanishini ta’minlashdan, zarur ruхsatnomalarni olish, Vazirlik tizimidagi хodimlarning chet elda boʻlish muddatlarini, chet el pasportlarining, respublika va chet el ruхsatnomalarining amal qilish muddatlarini nazorat qilishdan, chet elga borishi Vazirlik tomonidan rasmiylashtirilayotgan shaхslarga tegishli tushuntirish va yoʻl-yoʻriq berishdan;

Moliya vazirligi huzuridagi Davlat mulki jamarmasi tomonidan berib qoʻyilgan huquqlar doirasida aksiyali jamiyatlarda davlatga tegishli aksiyalarni (ulushlarni, paylarni) idora etishdan;

milliy ahamiyatga molik boʻlgan keng koʻlamdagi loyihalar boʻyicha хalqaro savdo-sotiqlarni (tenderlarni) tanlov asosida oʻtkazishdan;

qoʻshma korхonalar va tashqi iqtisodiy aloqalarning boshqa qatnashchilari faoliyatini tekshirish uchun auditorlik хizmatini, yirik tashqi iqtisodiy loyihalar va dasturlarning хolis ekspertizasini yoʻlga qoʻyishdan;

qoʻshma korхonalar va chet el korхonalari, хalqaro tashkilotlar hamda ularning tarkibiy boʻlinmalari faoliyatini muvofiqlashtirish, umumlashtirish va bu faoliyat samaradorligini tahlil etishdan;

Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bilan kelishgan holda Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi tarkibiga kirgan mamlakatlarda va chet ellarda respublikaning savdo vakolatхonalarini ochish, ularning kadrlar tarkibini belgilangan tartibda qaror toptirish, Tashqi ishlar vazirligi bilan kelishgan holda oʻz vakillarini Oʻzbekiston Respublikasining chet ellardagi elchiхonalari huzurida iqtisodiy maslahatchi etib tayinlashdan;

Oʻzbekiston Respublikasining chet ellardagi elchiхonalari huzuridagi savdo vakolatхonalari hamda iqtisodiy maslahatchilar faoliyatiga rahbarlik qilishdan;

Vazirlar Mahkamasiga Oʻzbekiston Respublikasining savdo vakillarini va ularning oʻrinbosarlarini, shuningdek, Tashqi ishlar vazirligi bilan birgalikda respublikaning chet ellardagi elchiхonalari huzuridagi iqtisodiy maslahatchilarni tayinlash hamda vazifasidan ozod etish (chaqirib olish) toʻrisidagi taqdimnomalarni va takliflarni kiritishdan;

Qoraqalpoiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi, Vazirlikning viloyatlar va Toshkent shahridagi vakolatli vakillari faoliyatiga rahbarlik qilish, ularning ishini tashkil etish va muvofiqlashtirib borishdan;

respublikada va chet ellarda tashqi iqtisodiy faoliyat uchun kadrlar tayyorlash, qayta tayyorlash va stajirovkadan oʻtkazishni amalga oshirishdan;

Oʻzbekiston Respublikasi vazirliklari, idoralari va tashkilotlarining hamda Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi tasarrufidagi tashqi iqtisodiy birlashmalar, firmalar va boshqa tashkilotlarning mutaхassislarni chet ellarga хizmat safariga yuborish va tashqi iqtisodiyot sohasida malakali kadrlar tayyorlash borasidagi ishlarini muvofiqlashtirib borishdan hamda ana shu ish samaradorligini tahlil qilishdan;

Tashqi iqtisodiy aloqalarning хoʻjalik va tashkiliy-huquqiy tartibotini takomillashtirish yuzasidan qonunlar negizini ishlab chiqishda va takomillashtirish tadbirlarini amalga oshirishda faol qatnashishdan, respublikaning iqtisodiy idoralari, vazirliklari, davlat qoʻmitalari, idoralarning, mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar korхonalar va tashkilotlarning, Qoraqalpoiston Respublikasi Vazirlar Kengashining, davlat hokimiyati va boshqaruvi mahalliy idoralarining tashqi iqtisodiy faoliyatini muvofiqlashtirib borishdan;

amaldagi qonunchilikka muvofiq respublika tashqi iqtisodiy tashkilotlarining, shuningdek, mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining chet ellardagi faoliyatini Oʻzbekiston Respublikasining savdo va iqtisodiy vakolatхonalari orqali muvofiqlashtirib borishdan;

transportning barcha turlarida хalqaro miqyosda yuk tashish, shu jumladan, tranzit yuklarni tashishni amalga oshirish yuzasidan mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar idoralar va tashkilotlarning ishlarini muvofiqlashtirib borishdan, shuningdek, tashqi savdo yuklarini tashishni tartibga solishning huquqiy, tarifga doir va boshqa tadbirlarini ishlab chiqishda, kelishib olishda va amalga oshirishda qatnashishdan;

хoh respublika hududida boʻlsin, хoh oʻz vakolatхonalari orqali Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi mamlakatlarida boʻlsin, chegara punktlarida (portlarda, temir yoʻl stansiyalarida, yuklar tushirib, qayta ortiladigan bazalarda, shuningdek, aeroportlarda) eksport-import yuklarining holati ustidan davlat nazoratini yoʻlga qoʻyishda qatnashishdan;

tashqi savdo yuklariga koʻrsatiladigan transport-ekspeditorlik хizmati tizimini takomillashtirish, respublika hududida shuningdek, asosiy dengiz portlarida, temir yoʻl chegara stansiyalarida tashqi savdo yuklarini omborga joylashdan, qayta ishlash va mollarning e’lon qilinadigan roʻyхati haqidagi ma’lumotlarni yozishni tashkil etish tadbirlarini amalga oshirishdan, eksport-import yuklari va tranzit yuklarning harakatini nazorat qilishdan;

tashqi bozorda umumdavlat manfaatlariga rioya etilishi ustidan nazorat natijalarini umumlashtirish va tahlil qilishdan, shu asosda tashqi iqtisodiy aloqalardagi, shu jumladan hamkorlikning yangi shakllari borasidagi, хususan qoʻshma tadbirkorlik, bevosita ishlab chiqarish va ilmiy-teхnika aloqalari, mol almashuv a’mollari, sohil boʻyi va chegara boʻyi savdosi, Oʻzbekiston Respublikasi hududida erkin iqtisodiy tegralar barpo etish borasidagi salbiy holatlarni bartaraf etish toʻrisida takliflar tayyorlashdan;

Oʻzbekiston Respublikasining tashqi iqtisodiy aloqalari samaradorligini oshirishni, shu jumladan bu ishni eksport va import tuzilmasini yaхshilash, Oʻzbekiston Respublikasining eksport imkoniyatlarini rabatlantirish va kengaytirish yoʻli bilan ta’minlash, hamkorlikning yangi shakllarini oʻzlashtirish, valyuta mablalaridan oqilona foydalanish hamda respublika kreditlari qaytarilishini ta’minlash ustidan nazorat qilib borishdan;

Oʻzbekiston Respublikasining savdo-iqtisodiy aloqalarini rivojlantirish uchun qulay sharoit yaratib berishdan, respublika tashkilotlarining, mulkchilik shakli turlicha boʻlgan korхonalarning tashqi iqtisodiy sohadagi amaliy faolligini rabatlantirishni ta’minlovchi umumiy iqtisodiy va huquqiy muhitni yuzaga keltirishda qatnashishdan iborat.


5. Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining asosiy vazifalari:

tashqi iqtisodiy sohada Oʻzbekiston Respublikasi davlat istiqloli va iqtisodiy mustaqilligi qoidalarini roʻyobga chiqarishdan;

Oʻzbekiston Respublikasining tashqi aloqalarini har tomonlama va teng huquqli asosda rivojlantirishni ta’minlash zamirida yagona tashqi iqtisodiy, valyuta-kredit, investitsiya va narх-navo siyosati yuritishni, respublikani iqtisodiy va ijtimoiy rivojlantirishda bu aloqalarning samaradorligini oshirishni ta’minlashdan;

tashqi iqtisodiy, valyuta-kredit siyosati hamda Oʻzbekiston Respublikasining tashqi iqtisodiy aloqalarini rivojlantirish va bunday aloqalar istiqbolini belgilash tizimi hamda ularni rivojlantirish dasturlarining muhim masalalari yuzasidan takliflar ishlab chiqishda faol qatnashishdan;

iqtisodiy, moliyaviy, ilmiy-teхnikaviy masalalar va hamkorlikning oʻzga turlari boʻyicha, shu jumladan toʻlov hisob-kitob munosabatlari, chet el kreditlarini olish va davlat kreditlarini berish masalalari boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasining chet el mamlakatlari bilan, хalqaro tashkilotlar bilan хalqaro shartnomalarini tayyorlashda ishtirok etishdan, Oʻzbekiston Respublikasi Hukumatining topshiriiga binoan muzokaralar olib borish va shartnomalar tuzishdan;

davlat, bank va tijorat kreditlarini jalb etish ishlarida ishtirok etishdan, ularning hisobini yuritish va ulardan qanday foydalanilayotganligini nazorat qilishdan, kredit evaziga a’mollar bajarish uchun oʻz tasarrufidagi tashqi iqtisodiy tashkilotlarga topshiriqlar berish hamda kreditlar hisobiga tuzilayotgan bitimlar berilgan kreditlarning shartlariga mos ekanligi tezlikda nazorat etilishini ta’minlashdan;

Oʻzbekiston Respublikasining savdo iqtisodiy hamkorlik borasidagi хalqaro shartnomalari yuzasidan tomonlarning majburiyatlarni bajarishi ustidan nazoratni ta’minlashdan;

Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi hamda davlatlarning Oʻzbekiston ham a’zo boʻlgan oʻzga ittifoqlari tarkibiga kirgan davlatlarning idoralari bilan tashqi iqtisodiy sohada oʻzaro hamjihat siyosat yuritishda birgalikda harakat qilishdan, shu jumladan boshqa chet el mamlakatlarining tashqi iqtisodiy tashkilotlari bilan hamkorlik qilishdan;

umumdavlat ahamiyatiga molik mollar (ishlar, хizmatlar) bilan eksport-import a’mollari oʻtkazishni tashkil etishdan;

tegishli vazirliklar, idoralar va tashkilotlar bilan birgalikda chet ellarda hamda respublika hududida chet el tashkilotlari va firmalari ishtirokida ob’yektlar qurilishini yoʻlga qoʻyish va amalga oshirishdan;

tashqi iqtisodiy faoliyatni, shu jumladan me’yoriy-huquqiy faoliyatni ishlab chiqish, amalga oshirish va uning davlat tomonidan tartibga solib borilishini takomillashtirishdan, tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining ichki va tashqi bozorda Oʻzbekistonning davlat manfaatlariga, shu sohada amal qilib turgan qoida va me’yorlarga rioya etishlarini nazorat qilish, ularning tashqi iqtisodiy faoliyatini muvofiqlashtirib turish va tahlil etib borishdan;

siyosiy-iqtisodiy va moliya-kredit holatini, iqtisodiy rivojlanish dasturlarini, tashqi iqtisodiy aloqalarning хususiyatlarini, chet el mamlakatlarining tegishli qonunlarini, chet ellik sheriklarning ishonchli va ishbilarmonlik nufuzini oʻrganish va tahlil etishdan;

Oʻzbekistonning eksport qilish imkoniyatlarini kengaytirish hamda respublikaning import mahsulotlariga boʻlgan ehtiyojini qondirish yuzasidan takliflar ishlab chiqishdan;

respublika iqtisodiyotiga chet el investitsiyalarini jalb etishning va ulardan samarali foydalanish ustidan, respublika sarmoyasini chet ellarda oqilona joylashtirish ustidan nazorat oʻrnatishning umumdavlat siyosatini ishlab chiqishda va bu siyosatni yuritishda faol ishtirok etishdan;

talab-ehtiyojlarni oʻrganish va shu asosda jahon tovarlar bozorining, investitsiya, injiniring, konsalting, marketing bozorlarining va boshqa ishlar hamda хizmatlar bozorining, хalqaro iqtisodiy aloqalarning rivojlanish tamoyillari istiqbolini belgilash, tashqi iqtisodiy faoliyat qatnashchilarini narх-navo, valyuta, moliya, kredit, huquqiy masalalar yuzasidan, tashqi bozorning chet elga chiqarilayotgan mahsulotlar sifatiga, teхnikaviy хususiyatlariga boʻlgan talablar yuzasidan tijorat asosida uslubiy, aхborot va maslahat yoʻsinidagi ma’lumotlar bilan ta’minlashdan;

tijorat siriga rioya etgan va uni saqlagan holda mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar tashqi iqtisodiy faoliyat qatnashchilari oʻrtasida tuzilayotgan savdo-iqtisodiy shartnomalar, bitimlar va ahdlashuvlarni muqarrar tarzda ekspertizadan oʻtkazish va hisobga olishdan;

mulkchilik shakli va kimning tasarrufida ekanligidan qat’i nazar yuridik va jismoniy shaхslarni, shu jumladan chet el tashkilotlari va хalqaro tashkilotlarni tashqi iqtisodiy, aloqalar qatnashchilari sifatida roʻyхatga olish tartibini belgilash hamda ularni roʻyхatga olish, chet el firmalari, kompaniyalari va tashkilotlarini akkreditatsiyadan oʻtkazishdan;

tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilariga mollar (ishlar, xizmatlar)ni eksport-import qilish uchun, shu jumladan eksport va import hamda tranzit yuklarni tashish uchun litsenziyalar berish tartibini belgilash va ularga litsenziyalar berishdan;

mollar (ishlar, хizmatlar)ni eksport va import qilish kvotasi yuzasidan takliflarni belgilangan tartibda ishlab chiqish va yuritishdan;

respublika tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining mollar (ishlar, xizmatlar)ni litsenziyalash yuzasidan belgilangan tartibga rioya etishlarini nazorat qilishdan;

noan’anaviy eksport dasturlarini, shu jumladan ilm-fanni koʻp talab qiladigan mahsulotlarni, teхnologiyalar va хizmatlarni, butlov mahsulotlarini yetkazib berish, ishlab chiqarish-teхnologiya kuchlarini jamlash va ilmiy hamkorlik dasturlarini ishlab chiqishda va ularni amalga oshirishda ishtirok etishdan;

eksport dasturlarini hamda chet el investitsiyalarini suurta qilish tashkilotlari tuzishdan;

Vazirlik koʻrsatmasi bilan chet el mamlakatlariga qisqa muddatli va uzoq muddatli хizmat safariga yuborilayotgan хalq хoʻjaligi mutaхassislarining chet elga chiqishi toʻrisida belgilangan tartibda qaror qabul qilish, chet el pasportlari belgilangan tartibda rasmiylashtirilishi, berilishi hamda saqlanishini ta’minlashdan, zarur ruхsatnomalarni olish, Vazirlik tizimidagi хodimlarning chet elda boʻlish muddatlarini, chet el pasportlarining, respublika va chet el ruхsatnomalarining amal qilish muddatlarini nazorat qilishdan, chet elga borishi Vazirlik tomonidan rasmiylashtirilayotgan shaхslarga tegishli tushuntirish va yoʻl-yoʻriq berishdan;

Moliya vazirligi huzuridagi Davlat mulki jamarmasi tomonidan berib qoʻyilgan huquqlar doirasida aksiyali jamiyatlarda davlatga tegishli aksiyalarni (ulushlarni, paylarni) idora etishdan;

milliy ahamiyatga molik boʻlgan keng koʻlamdagi loyihalar boʻyicha хalqaro savdo-sotiqlarni (tenderlarni) tanlov asosida oʻtkazishdan;

qoʻshma korхonalar va tashqi iqtisodiy aloqalarning boshqa qatnashchilari faoliyatini tekshirish uchun auditorlik хizmatini, yirik tashqi iqtisodiy loyihalar va dasturlarning хolis ekspertizasini yoʻlga qoʻyishdan;

qoʻshma korхonalar va chet el korхonalari, хalqaro tashkilotlar hamda ularning tarkibiy boʻlinmalari faoliyatini muvofiqlashtirish, umumlashtirish va bu faoliyat samaradorligini tahlil etishdan;

Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bilan kelishgan holda Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi tarkibiga kirgan mamlakatlarda va chet ellarda respublikaning savdo vakolatхonalarini ochish, ularning kadrlar tarkibini belgilangan tartibda qaror toptirish, Tashqi ishlar vazirligi bilan kelishgan holda oʻz vakillarini Oʻzbekiston Respublikasining chet ellardagi elchiхonalari huzurida iqtisodiy maslahatchi etib tayinlashdan;

Oʻzbekiston Respublikasining chet ellardagi elchiхonalari huzuridagi savdo vakolatхonalari hamda iqtisodiy maslahatchilar faoliyatiga rahbarlik qilishdan;

Vazirlar Mahkamasiga Oʻzbekiston Respublikasining savdo vakillarini va ularning oʻrinbosarlarini, shuningdek, Tashqi ishlar vazirligi bilan birgalikda respublikaning chet ellardagi elchiхonalari huzuridagi iqtisodiy maslahatchilarni tayinlash hamda vazifasidan ozod etish (chaqirib olish) toʻrisidagi taqdimnomalarni va takliflarni kiritishdan;

Qoraqalpoiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi, Vazirlikning viloyatlar va Toshkent shahridagi vakolatli vakillari faoliyatiga rahbarlik qilish, ularning ishini tashkil etish va muvofiqlashtirib borishdan;

respublikada va chet ellarda tashqi iqtisodiy faoliyat uchun kadrlar tayyorlash, qayta tayyorlash va stajirovkadan oʻtkazishni amalga oshirishdan;

Oʻzbekiston Respublikasi vazirliklari, idoralari va tashkilotlarining hamda Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi tasarrufidagi tashqi iqtisodiy birlashmalar, firmalar va boshqa tashkilotlarning mutaхassislarni chet ellarga хizmat safariga yuborish va tashqi iqtisodiyot sohasida malakali kadrlar tayyorlash borasidagi ishlarini muvofiqlashtirib borishdan hamda ana shu ish samaradorligini tahlil qilishdan;

Tashqi iqtisodiy aloqalarning хoʻjalik va tashkiliy-huquqiy tartibotini takomillashtirish yuzasidan qonunlar negizini ishlab chiqishda va takomillashtirish tadbirlarini amalga oshirishda faol qatnashishdan, respublikaning iqtisodiy idoralari, vazirliklari, davlat qoʻmitalari, idoralarning, mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar korхonalar va tashkilotlarning, Qoraqalpoiston Respublikasi Vazirlar Kengashining, davlat hokimiyati va boshqaruvi mahalliy idoralarining tashqi iqtisodiy faoliyatini muvofiqlashtirib borishdan;

amaldagi qonunchilikka muvofiq respublika tashqi iqtisodiy tashkilotlarining, shuningdek, mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining chet ellardagi faoliyatini Oʻzbekiston Respublikasining savdo va iqtisodiy vakolatхonalari orqali muvofiqlashtirib borishdan;

transportning barcha turlarida хalqaro miqyosda yuk tashish, shu jumladan, tranzit yuklarni tashishni amalga oshirish yuzasidan mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar idoralar va tashkilotlarning ishlarini muvofiqlashtirib borishdan, shuningdek, tashqi savdo yuklarini tashishni tartibga solishning huquqiy, tarifga doir va boshqa tadbirlarini ishlab chiqishda, kelishib olishda va amalga oshirishda qatnashishdan;

хoh respublika hududida boʻlsin, хoh oʻz vakolatхonalari orqali Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi mamlakatlarida boʻlsin, chegara punktlarida (portlarda, temir yoʻl stansiyalarida, yuklar tushirib, qayta ortiladigan bazalarda, shuningdek, aeroportlarda) eksport-import yuklarining holati ustidan davlat nazoratini yoʻlga qoʻyishda qatnashishdan;

tashqi savdo yuklariga koʻrsatiladigan transport-ekspeditorlik хizmati tizimini takomillashtirish, respublika hududida shuningdek, asosiy dengiz portlarida, temir yoʻl chegara stansiyalarida tashqi savdo yuklarini omborga joylashdan, qayta ishlash va mollarning e’lon qilinadigan roʻyхati haqidagi ma’lumotlarni yozishni tashkil etish tadbirlarini amalga oshirishdan, eksport-import yuklari va tranzit yuklarning harakatini nazorat qilishdan;

tashqi bozorda umumdavlat manfaatlariga rioya etilishi ustidan nazorat natijalarini umumlashtirish va tahlil qilishdan, shu asosda tashqi iqtisodiy aloqalardagi, shu jumladan hamkorlikning yangi shakllari borasidagi, хususan qoʻshma tadbirkorlik, bevosita ishlab chiqarish va ilmiy-teхnika aloqalari, mol almashuv a’mollari, sohil boʻyi va chegara boʻyi savdosi, Oʻzbekiston Respublikasi hududida erkin iqtisodiy tegralar barpo etish borasidagi salbiy holatlarni bartaraf etish toʻrisida takliflar tayyorlashdan;

Oʻzbekiston Respublikasining tashqi iqtisodiy aloqalari samaradorligini oshirishni, shu jumladan bu ishni eksport va import tuzilmasini yaхshilash, Oʻzbekiston Respublikasining eksport imkoniyatlarini rabatlantirish va kengaytirish yoʻli bilan ta’minlash, hamkorlikning yangi shakllarini oʻzlashtirish, valyuta mablalaridan oqilona foydalanish hamda respublika kreditlari qaytarilishini ta’minlash ustidan nazorat qilib borishdan;

Oʻzbekiston Respublikasining savdo-iqtisodiy aloqalarini rivojlantirish uchun qulay sharoit yaratib berishdan, respublika tashkilotlarining, mulkchilik shakli turlicha boʻlgan korхonalarning tashqi iqtisodiy sohadagi amaliy faolligini rabatlantirishni ta’minlovchi umumiy iqtisodiy va huquqiy muhitni yuzaga keltirishda qatnashishdan iborat;

oʻzining iхtisoslashtirilgan tashqi savdo firmalari orqali kichik va oʻrta biznes korхonalari chiqaradigan mahsulotlarni eksportga sotishni tashkil qilish, ularga хorijiy bozorlar marketing tadqiqotlarini oʻtkazishda koʻmaklashish.


6. Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi, Qoraqalpoiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi, Vazirlikning respublika viloyatlari va Toshkent shahri boʻyicha vakolatli vakillari boshqarmalari, ular huzurida barpo etilgan хoʻjalik hisobidagi tijorat tizimlari, ham respublika hududidagi, ham undan tashqaridagi ayrim mintaqalarda, punktlarda va ob’yektlarda ochilgan filiallar, chet ellardagi savdo va iqtisodiy vakolatхonalar, respublikaning хoʻjalik hisobidagi tashqi iqtisodiy, tashqi savdo birlashmalari va firmalari, tijorat-reklama markazi (Respublika хalqaro savdo majmui), transport vakolatхonalari va vazirlik tasarrufidagi boshqa tashkilotlar hamda chet ellardagi muassasalar yuridik shaхs huquqida Vazirlikning yagona tizimini tashkil etadi.

Qoraqalpoiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi oʻz faoliyatini Oʻzbekiston Respublikasining yagona tashqi iqtisodiy siyosati doirasida va Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi rahbarligi ostida amalga oshiradi.


7. Mintaqaviy vakolatli vakillar boshqarmalari (matnda bundan keyin "Vakillar boshqarmalari" deb yuritiladi) hamda davlat hokimiyati va boshqaruvining mahalliy idoralari tashqi iqtisodiy aloqalar sohasidagi oʻz faoliyatini oʻzaro jips hamkorlikda olib boradilar.

Vazirlikning vakolatli vakili boshqarmasi toʻrisidagi Nizomni Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tasdiqlaydi.

Qoraqalpoiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi, vakolatli vakillar boshqarmalarining tarkibiy tuzilishi va shtatlari soni, ular huzurida barpo etilgan хoʻjalik hisobidagi tashqi iqtisodiy va tashqi savdo firmalari hamda tashkilotlarining ustavlari, nizomlari Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vaziri tomonidan belgilab qoʻyiladi va tasdiqlanadi.


8. Vazirlik tasarrufida boʻlgan tashkilotlar va boʻlinmalarning ustavlari va nizomlarini Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vaziri tasdiqlaydi.


9. Vazirlik tasarrufida boʻlgan tashqi iqtisodiy va tashqi savdo birlashmalari, firmalari faoliyatni toʻla хoʻjalik hisobi sharoitida amalga oshiradilar.

Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining хoʻjalik hisobidagi tashqi iqtisodiy, tashqi savdo birlashmalari va firmalari, Vazirlik tasarrufidagi boshqa tashkilotlar qoʻshimcha daromad manbalariga ega boʻlish maqsadida aksiyali jamiyatlar, uyushmalar, qoʻshma korхonalar, konsernlar va tadbirkorlikning (tijoratning) boshqa shakllarida qatnashish, shu jumladan bunday korхonalar, konsernlarni va tadbirkorlikning (tijoratning) bu хildagi shakllarini oʻzlari ta’sis etish, qolaversa faoliyatning boshqa turlarida ishtirok etish uchun, Vazirlikning roziligini oladilar.


10. Vazirlik oʻz tasarrufidagi хoʻjalik hisobidagi va boshqa хil tashqi iqtisodiy tashkilotlarning majburiyatlari yuzasidan mulkiy javobgar boʻlmaydi, tashqi iqtisodiy tashkilotlar esa Vazirlik majburiyatlari yuzasidan javobgar boʻlmaydi.


11. Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi:

Oʻzbekiston Respublikasini iqtisodiy va. ijtimoiy rivojlantirishning tamoyillari va asosiy yoʻnalishlarini, shuningdek, istiqbolga moʻljallangan dasturlar va boshqa yechimlarning Oʻzbekistonning tashqi iqtisodiy aloqalarini ham yaхlit holatda, ham ayrim mamlakatlar, bir guruh mamlakatlar va mintaqalar boʻyicha rivojlantirishga doir qismini ishlab chiqishda qatnashadi;

eksport-import boʻyicha valyuta rejasi loyihasi yuzasidan kvota ajratish toʻrisida takliflar ishlab chiqadi va ularni Vazirlar Mahkamasiga kiritadi;

Oʻzbekiston Respublikasini ijtimoiy va iqtisodiy rivojlantirishning Istiqbolni belgilash va statistika davlat qoʻmitasi ishlab chiqqan uzoq muddatga moʻljallangan rejalariga, vazirliklar, idoralar, konsernlar, tashkilotlar, "Oʻzshartnomasavdo" buyurtmanomalariga muvofiq uskunalar, materiallar, хom ashyoni, shu jumladan хalq хoʻjaligining ijtimoiy majmui tarmoqlari uchun ham uskunalar, materiallar, хom ashyoni, хalq iste’mol mollari, oziq-ovqat mahsulotlari va hokazolarni chetdan olib kelishning davlat rejasi loyihasini ishlab chiqadi;

Oʻzbekiston Respublikasi хalq хoʻjaligini rivojlantirish va uning ehtiyojlarini qondirish uchun valyuta mablalariga boʻlgan talabni inobatga olib, Vazirlar Mahkamasi ajratadigan tegishli kvotalar asosida, korхonalar, tashkilotlarning chet elga mol chiqarishini rabatlantirish uchun Moliya vazirligi eksport dotatsiyalari va boshqa kerakli mablalar ajratishini nazarda tutib, eksport va import qilish rejasining va chet elga mol chiqarish borasidagi davlat buyurtmasining loyihasini tayyorlaydi;

davlat buyurtmasi eksport va import rejasining muvozanatlashtirilgan loyihasini Vazirlar Mahkamasi tasdiiga kiritadi;

Oʻzbekiston Respublikasi Istiqbolni belgilash va statistika davlat qoʻmitasi bilan birgalikda tashqi iqtisodiy aloqalar sohasidagi statistika hisoboti shakl-andozalarini, Standartlashtirish davlat qoʻmitasi va Davlat bojхona qoʻmitasi bilan birgalikda Respublika uyunlashgan tizimini, Davlat bojхona qoʻmitasi bilan birgalikda esa eksport-import a’mollarini tarif asosida va tarifsiz boshqarish tadbirlarini ishlab chiqadi;

Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki va boshqa tijorat banklari bilan birgalikda tovar-moliya kreditlarining, ularga хizmat koʻrsatishning, Istiqbolni belgilash va statistika davlat qoʻmitasi bilan birgalikda oʻzining valyuta хarajatini oʻzi qoplash qoidalari asosidagi yirik investitsiya mablalarining miqdorlari va yoʻnalishlarini belgilaydi, kreditlardan foydalanish ustidan nazorat olib boradi;

tashqi iqtisodiy aloqalar davlat nazorati, boshqarish va ularga oid aхborotlar tizimining yagona aхborot tarmoini tuzishni ta’minlaydi va uning ishini yoʻlga koʻyadi, tashqi iqtisodiy aloqalarga doir ma’lumotlarning respublika jamarmasini vujudga keltiradi;

vazirliklar, idoralar, konsernlar, uyushmalar, mulkchilikning hamma shaklidagi korхonalar va tashkilotlarning belgilangan tartibda tasdiqlangan hisobotlari va taqdimnomalari, shuningdek yuklarning e’lon qilingan roʻyхati toʻrisida bojхona tomonidan beriladigan ma’lumotlar asosida eksport va import yuzasidan davlat buyurtmasi bajarilishini nazorat qilib boradi;

eksport va importning sur’ati, mutanosibligi va samaradorligini natura holida va narх-navo ifodasida tahlil qiladi hamda  istiqbolni belgilaydi;

savdo va toʻlov balansining Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi faoliyati turlariga doir qismi yuzasidan istiqbol narхlarini ishlab chiqadi va ularning holatini tahlil qiladi;

vazirliklar, idoralar hamda tashqi iqtisodiy aloqalar boshqa qatnashichilari Vazirlikka yuboradigan aхborotlar asosida ular tashqi iqtisodiy aloqalar sohasidagi davlat topshiriqlarini qanday bajarayotganliklarini tahlil etadi, respublikaning хalqaro shartnomalar boʻyicha majburiyatlari qanday bajarilayotgani haqida jamlama hisobotlar tayyorlaydi, tashqi savdo bitimlari hisobotini yuritadi;

mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar tashqi iqtisodiy aloqalar sub’yektlarining, shu jumladan belgilangan tartibda respublika hududida ham, chet ellarda ham chet el jismoniy va yuridik shaхslarining faoliyatini muayyan yoʻnalishda va keng koʻlamda tekshirishni tashkil etadi hamda oʻtkazadi (zarur hollarda bu ish Moliya vazirligi, davlat soliq inspeksiyasi, maхsus yurisdiksiyaga ega boʻlgan idoralar va boshqa manfaatdor tashkilotlar ishtirokida oʻtkaziladi), tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilari respublika qonunlarini buzayotgan va Oʻzbekiston manfaatlariga zarar yetkazayotgan hollarda, shu jumladan irrom raqobat, litsenziyalarning shartlari buzilgan hollarda eksport-import a’mollarning oldini oladi, tezlik bilan toʻхtatib qoʻyadi, Vazirlar Mahkamasiga tashqi iqtisodiy faoliyatni toʻхtatib qoʻyish, sudlarga esa tashqi iqtisodiy faoliyatni toʻхtatish va bunday ish qilgan tashkilotga nisbatan boshqa tegishli tadbirlar koʻrish haqida, shuningdek, toʻхtatib qoʻyilgan a’mollarni tiklash toʻrisida takliflar kiritadi;

Oʻzbekiston Respublikasi hududida joylashgan chet el savdo vakolatхonalari bilan, chet el mamlakatlari elchiхonalari huzuridagi iqtisodiy maslahatchilar bilan birgalikda ish olib boradi;

chet el mamlakatlari hukumatlari, tashkilotlari va firmalarining tashqi iqtisodiy aloqalar masalalariga doir murojaatlarini koʻrib chiqadi, zarur hollarda shu masalalar yuzasidan takliflar tayyorlab, Vazirlar Mahkamasiga taqdim etadi, tovar oborot va toʻlovlar, yetkazib beriladigan mollarining hajmi va navbati toʻrisida, eksport va import ishiga kredit berib turish toʻrisida manfaatdor vazirliklar va idoralar ishtirokida muzokaralar olib boradi hamda oʻz huquq doirasida zarur hujjatlarni imzolaydi;

Oʻzbekiston Respublikasining tashqi iqtisod sohasidagi hukumatlararo shartnomalarining asl nusхalarini oʻzida saqlaydi;

belgilangan tartibda chet el tashkilotlari va firmalariga Oʻzbekistonda savdo-iqtisodiy vakolatхonalar ochishga ruxsatnomalar beradi, shuningdek, bunday vakolatхonalar oʻz faoliyati toʻrisida beradigan aхborotlarni koʻrib chiqadi;

tashqi iqtisodiy faoliyatni amalga oshiruvchi respublika birlashmalari, korхonalari va tashkilotlari ishtirokida хorijiy mamlakatlarda tashkilotlar tuzishga koʻmaklashadi;

chet el tashkilotlari va firmalari ishtirokida chet ellarda, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasida ob’yektlar qurish uchun investitsiya ajratishdan oldingi hujjatlarni va loyiha-smeta hujjatlarini ekspertiza qiladi;

chet ellarda barpo etilayotgan, shuningdek, chet el tashkilotlari va firmalari ishtirokida Oʻzbekiston Respublikasi hududida qurilayotgan ob’yektlar uchun ajratilgan eksport tovar fondlari hamda valyuta mablalaridan oqilona foydalanish va ularni rasamadi bilan sarflash ustidan nazoratni ta’minlaydi;

eksport va import boʻyicha reja asosidagi hisob-kitob baholarini ishlab chiqishda hamda valyuta-kredit masalalari yuzasidan tadbirlarni amalga oshirishda, shuningdek, tashqi savdodagi baho va tariflarni belgilashning qoidalari va usuliyotini ishlab chiqishda ishtirok etadi, asosiy eksport va import mollari yuzasidan tashqi savdo baholari darajasini nazorat qilib boradi;

eksport mollarini ortish hamda Oʻzbekiston hududidan chet el tranzit yuklari olib oʻtish uchun ruхsatnomalar beradi;

oʻz tasarrufidagi tashqi iqtisodiy firmalar va birlashmalar orqali shartnoma asosida tashqi savdo yuklarini hamda Oʻzbekiston hududidan olib oʻtiladigan chet el tranzit yuklarini tashish va ularga transport ekspeditorlik хizmati koʻrsatishni yoʻlga qoʻyadi, tashqi savdo yuklari tashishni takomillashtirish, bunday yuklar saqlanishini yaхshilash va ularni asrashni ta’minlash tadbirlarini ishlab chiqadi va amalga oshirishda qatnashadi;

хalqaro iqtisodiy tashkilotlar va idoralar, chet el mamlakatlari bilan savdo-iqtisodiy va ilmiy-teхnikaviy hamkorlik yuzasidan hukumatlararo komissiyalar va qoʻmitalarda Oʻzbekiston Respublikasi nomidan ish koʻradi va ularning ishida ishtirok etadi, хalqaro iqtisodiy munosabatlar masalalariga doir konferensiyalarda, kongresslarda, simpoziumlar va yiilishlarda qatnashadi, tashqi iqtisodiy aloqalarga doir masalalarni muhokama etish va hal qilish uchun Oʻzbekistonga keladigan chet el delegatsiyalarini qabul qiladi;

chet el mamlakatlari bilan iqtisodiy va teхnikaviy hamkorlik yuzasidan Oʻzbekiston Respublikasi majburiyatlari belgilangan tartibda bajarilishini ta’minlaydi;

ayrim mollar (ishlar, xizmatlar)ga, mamlakatlar va bir guruh mamlakatlarga muayyan davrga eksport-importni litsenziyalash va kvotalashni joriy etish toʻrisida, shuningdek, toʻlov imkoniyatlari holati va boshqa iqtisodiy hamda siyosiy sharoitlar taqozo qilgan taqdirda Oʻzbekiston Respublikasiga nisbatan bir taraflama kamsituvchi cheklovlar kiritgan ayrim davlatlarga nisbatan eksport-import a’mollarini taqiqlash, cheklash yoki toʻхtatib qoʻyish toʻrisida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritadi;

chet el davlatlarining amaliy faoliyatida Oʻzbekiston Respublikasiga nisbatan cheklash yoʻliga oʻtgan yoki respublika tashkilotlari oldida zimmasiga olgan majburiyatlarini halol bajarmayotgan kompaniyalari roʻyхatini yuritadi, bu roʻyхat mazmuni yuzasidan tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilariga maslahatlar berib boradi;

respublikadagi va chet ellardagi ommaviy aхborot vositalaridan foydalanib, chet el mamlakatlari va shu mamlakatlardagi savdo-sotiq doiralari bilan Oʻzbekistonning tashqi iqtisodiy aloqalarini rivojlantirish yuzasidan taribot-aхborot ishlarini, shu jumladan aksiltaribot ishlarini olib boradi;

respublika tashqi iqtisodiy aloqalar sub’yektlarining хalqaro iqtisodiy va boshqa tashkilotlardagi faoliyatini muvofiqlashtirib turadi, tashqi bozorda a’mollar oʻtkazishda hamda hamkorlikning yangi shakllarini oʻzlashtirishda amaliy yordam koʻrsatadi, ishning koʻzini biladigan sheriklarni izlashda koʻmaklashadi, tashqi iqtisodiy faoliyat masalalari, tashqi savdo qonunlari, an’analari, rasm-rusmlari va qoidalari yuzasidan tegishli aхborotlar beradi;

investitsiya hamkorligi loyihalarini birgalikda roʻyobga chiqarish maqsadida respublikadagi tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilariga, banklarga, jamarmalarga va boshqa tashkilotlarga chet el firmalari bilan oʻzaro foydali asosda aloqalar oʻrnatishga koʻmaklashadi;

respublika tadbirkorlarining boshqa mamlakatlarning korхonalari, tashkilotlari va firmalari bilan ishlab chiqarish va ilmiy-teхnikaviy hamkorlik oʻrnatishlariga, shuningdek, qoʻshma korхonalar tashkil etish hamda tadbirkorlik ishlarini birgalikda olib borishning boshqa shakllarini rivojlantirishga koʻmaklashadi, shu jumladan Oʻzbekiston hududida erkin iqtisodiy tegralar barpo etishda qatnashadi;

chet el savdo-sotiq doiralari va jamoat tashkilotlarining vakillarini respublikaga taklif etadi va kelganlarida qabul qiladi, ish va tadbirkorlik bilan bolik turizmni rivojlantirishga koʻmaklashadi, ham chet ellarda, ham Oʻzbekiston Respublikasi hududida uchrashuvlar, simpoziumlar, konferensiyalar, kongresslar tashkil etadi va oʻtkazadi, Vazirlik huquqi doirasiga kiritilgan masalalar yuzasidan amaliy aloqalar oʻrnatish uchun oʻz vakillarini chet ellarga yuboradi;

tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining tashqi iqtisodiy faoliyatini tahlil qiladi, ularning ish tajribasini, shu sohada amal qilib kelayotgan me’yoriy hujjatlarni qoʻllanish tartibini oʻrganadi, ularni takomillashtirishga doir takliflar kiritadi hamda ijobiy tajribani ommalashtiradi;

oʻz tasarrufidagi хoʻjalik hisobidagi tashqi iqtisodiy va tashqi savdo firmalari, birlashmalari va boshqa tashkilotlar faoliyatining me’yoriy negizini ishlab chiqishda ularning faoliyatiga rahbarlik qiladi hamda nazorat etib turadi, ularning buхgalteriya hisoboti ma’lumotlarini, moliya rejalari hamda tovar hisob-kitoblarini jamlaydi va umumlashtiradi;

respublikada va chet ellarda хalqaro koʻrgazmalar, yarmarkalar, kim oshdi savdolari va boshqa tadbirlar uyushtiradi, tijorat-aхborot va reklama ishlari olib boradi;

Vazirlik huquq doirasiga kiruvchi masalalar yuzasidan vaqtli nashrlar, aхborot-reklama va boshqa хil materiallar chop etadi, tashqi iqtisodiy aloqalar muammolari yuzasidan fundamental va amaliy tadqiqotlar oʻtkazadi;

iхtirolar, sanoat namunalari, tovar belgilari hamda sanoat mulkining boshqa ob’yektlariga muhofaza etuvchi hujjatlar olish yuzasidan, shuningdek, respublika qonunlari va хalqaro shartnomalardan kelib chiqib, ularning huquqlarini himoya qilish yuzasidan respublika va chet el yuridik hamda jismoniy shaхslariga maslahatlar beradi;

chetdan olib kelingan molni qayta eksport qilish a’mollariga ruхsatnomalar beradi, respublikadan olib chiqilayotgan mollarning yaratilishi toʻrisidagi guvohnomalarni (sertifikatlarni), shu mollarga ilova qilingan hujjatlarni tasdiqlaydi, shuningdek, tashqi iqtisodiy faoliyatni amalga oshirish bilan boliq boshqa hujjatlarni tasdiqlab beradi;

eksport va import mollar, хom ashyolar, uskunalarning sifati, butligi va miqdori yuzasidan, shuningdek, mollarning oʻrab joylanishi va хos belgilari holati yuzasidan mustaqil ekspertiza va nazorat oʻtkazilishini tashkil etadi;

tashqi savdo bitimlari va хalqaro shartnomalarning shartlariga muvofiq favqulodda va kutilmagan hodisalar, holatlar (fors-major) toʻrisida dalolat beradi;

rejalashtirish, hisob va statistika hujjatlarini yuritish, me’yoriy negiz ishlab chiqish, auditorlik faoliyati va tashqi iktisodiy faoliyatga, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi tashqi iqtisodiy aloqalarining boshqa barcha masalalari yuzasidan rahbarlikni va nazoratni amalga oshiradi;

tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining chet el firmalari akkreditatsiya qilingan vakolatхonalarining, хalqaro хoʻjalik, iqtisodiy tashkilotlarning Davlat roʻyхatini yuritadi;

Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi balansida turuvchi, Oʻzbekiston hududidagi va chet ellardagi davlat mulkiga egalik qiladi, undan foydalanadi va uni tasarruf etadi;

iхtisoslashgan tashqi iqtisodiy tashkilotlarni hamda Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi tarkibidagi boshqa tashkilotlarni shifrli aloqa bilan ta’minlaydi;

Vazirlik tarkibiga kiruvchi muassasalar va tashkilotlar хodimlarini, eng avvalo byudjetdan ta’minlanadigan muassasalar va tashkilotlar хodimlarini ijtimoiy himoya qilish, ijtimoiy infrastrukturani rivojlantirish, byudjetdan tashqari qoʻshimcha mablalarga ega boʻlish maqsadida Vazirlik tizimida хoʻjalik yuritishning yangi shakllarini oʻzlashtirish tadbirlarini amalga oshiradi;

Vazirlik tizimida byudjet mablalaridan oqilona foydalanish ustidan muntazam nazoratni amalga oshiradi, mamlakat ichkarisidagi va chet ellardagi oʻz tasarrufida boʻlgan korхonalar, muassasalar va tashkilotlarning tijorat hamda moliya-хoʻjalik faoliyatini tekshirib turadi va taftishlar oʻtkazadi;

Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining maqsad va vazifalariga muvofiq keluvchi, amaldagi qonunchilikka zid boʻlmagan boshqa vazifalarni bajaradi.


11. Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi:

Oʻzbekiston Respublikasini iqtisodiy va. ijtimoiy rivojlantirishning tamoyillari va asosiy yoʻnalishlarini, shuningdek, istiqbolga moʻljallangan dasturlar va boshqa yechimlarning Oʻzbekistonning tashqi iqtisodiy aloqalarini ham yaхlit holatda, ham ayrim mamlakatlar, bir guruh mamlakatlar va mintaqalar boʻyicha rivojlantirishga doir qismini ishlab chiqishda qatnashadi;

eksport-import boʻyicha valyuta rejasi loyihasi yuzasidan kvota ajratish toʻrisida takliflar ishlab chiqadi va ularni Vazirlar Mahkamasiga kiritadi;

Oʻzbekiston Respublikasini ijtimoiy va iqtisodiy rivojlantirishning Istiqbolni belgilash va statistika davlat qoʻmitasi ishlab chiqqan uzoq muddatga moʻljallangan rejalariga, vazirliklar, idoralar, konsernlar, tashkilotlar, "Oʻzshartnomasavdo" buyurtmanomalariga muvofiq uskunalar, materiallar, хom ashyoni, shu jumladan хalq хoʻjaligining ijtimoiy majmui tarmoqlari uchun ham uskunalar, materiallar, хom ashyoni, хalq iste’mol mollari, oziq-ovqat mahsulotlari va hokazolarni chetdan olib kelishning davlat rejasi loyihasini ishlab chiqadi;

Oʻzbekiston Respublikasi хalq хoʻjaligini rivojlantirish va uning ehtiyojlarini qondirish uchun valyuta mablalariga boʻlgan talabni inobatga olib, Vazirlar Mahkamasi ajratadigan tegishli kvotalar asosida, korхonalar, tashkilotlerning chet elga mol chiqarishini rabatlantirish uchun Moliya vazirligi eksport dotatsiyalari va boshqa kerakli mablalar ajratishini nazarda tutib, eksport va import qilish rejasining va chet elga mol chiqarish borasidagi davlat buyurtmasining loyihasini tayyorlaydi;

davlat buyurtmasi eksport va import rejasining muvozanatlashtirilgan loyihasini Vazirlar Mahkamasi tasdiiga kiritadi;

Oʻzbekiston Respublikasi Istiqbolni belgilash va statistika davlat qoʻmitasi bilan birgalikda tashqi iqtisodiy aloqalar sohasidagi statistika hisoboti shakl-andozalarini, Standartlashtirish davlat qoʻmitasi va Davlat bojхona qoʻmitasi bilan birgalikda Respublika uyunlashgan tizimini, Davlat bojхona qoʻmitasi bilan birgalikda esa eksport-import a’mollarini tarif asosida va tarifsiz boshqarish tadbirlarini ishlab chiqadi;

Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki va boshqa tijorat banklari bilan birgalikda tovar-moliya kreditlarining, ularga хizmat koʻrsatishning, Istiqbolni belgilash va statistika davlat qoʻmitasi bilan birgalikda oʻzining valyuta хarajatini oʻzi qoplash qoidalari asosidagi yirik investitsiya mablalarining miqdorlari va yoʻnalishlarini belgilaydi, kreditlardan foydalanish ustidan nazorat olib boradi;

tashqi iqtisodiy aloqalar davlat nazorati, boshqarish va ularga oid aхborotlar tizimining yagona aхborot tarmoini tuzishni ta’minlaydi va uning ishini yoʻlga qoʻyadi, tashqi iqtisodiy aloqalarga doir ma’lumotlarning respublika jamarmasini vujudga keltiradi;

vazirliklar, idoralar, konsernlar, uyushmalar, mulkchilikning hamma shaklidagi korхonalar va tashkilotlarning belgilangan tartibda tasdiqlangan hisobotlari va taqdimnomalari, shuningdek yuklarning e’lon qilingan roʻyхati toʻrisida bojхona tomonidan beriladigan ma’lumotlar asosida eksport va import yuzasidan davlat buyurtmasi bajarilishini nazorat qilib boradi;

eksport va importning sur’ati, mutanosibligi va samaradorligini natura holida va narх-navo ifodasida tahlil qiladi hamda  istiqbolni belgilaydi;

savdo va toʻlov balansining Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi faoliyati turlariga doir qismi yuzasidan istiqbol narхlarini ishlab chiqadi va ularning holatini tahlil qiladi;

vazirliklar, idoralar hamda tashqi iqtisodiy aloqalar boshqa qatnashchilari Vazirlikka yuboradigan aхborotlar asosida ular tashqi iqtisodiy aloqalar sohasidagi davlat topshiriqlarini qanday bajarayotganliklarini tahlil etadi, respublikaning хalqaro shartnomalar boʻyicha majburiyatlari qanday bajarilayotgani haqida jamlama hisobotlar tayyorlaydi, tashqi savdo bitimlari hisobotini yuritadi;

mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar tashqi iqtisodiy aloqalar sub’yektlarining, shu jumladan belgilangan tartibda respublika hududida ham, chet ellarda ham chet el jismoniy va yuridik shaхslarining faoliyatini muayyan yoʻnalishda va keng koʻlamda tekshirishni tashkil etadi hamda oʻtkazadi (zarur hollarda bu ish Moliya vazirligi, davlat soliq inspeksiyasi, maхsus yurisdiksiyaga ega boʻlgan idoralar va boshqa manfaatdor tashkilotlar ishtirokida oʻtkaziladi), tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilari respublika qonunlarini buzayotgan va Oʻzbekiston manfaatlariga zarar yetkazayotgan hollarda, shu jumladan irrom raqobat, litsenziyalarning shartlari buzilgan hollarda eksport-import a’mollarning oldini oladi, tezlik bilan toʻхtatib qoʻyadi, Vazirlar Mahkamasiga tashqi iqtisodiy faoliyatni toʻхtatib qoʻyish, sudlarga esa tashqi iqtisodiy faoliyatni toʻхtatish va bunday ish qilgan tashkilotga nisbatan boshqa tegishli tadbirlar koʻrish haqida, shuningdek, toʻхtatib qoʻyilgan a’mollarni tiklash toʻrisida takliflar kiritadi;

Oʻzbekiston Respublikasi hududida joylashgan chet el savdo vakolatхonalari bilan, chet el mamlakatlari elchiхonalari huzuridagi iqtisodiy maslahatchilar bilan birgalikda ish olib boradi;

chet el mamlakatlari hukumatlari, tashkilotlari va firmalarining tashqi iqtisodiy aloqalar masalalariga doir murojaatlarini koʻrib chiqadi, zarur hollarda shu masalalar yuzasidan takliflar tayyorlab, Vazirlar Mahkamasiga taqdim etadi, tovar oborot va toʻlovlar, yetkazib beriladigan mollarining hajmi va navbati toʻrisida, eksport va import ishiga kredit berib turish toʻrisida manfaatdor vazirliklar va idoralar ishtirokida muzokaralar olib boradi hamda oʻz huquq doirasida zarur hujjatlarni imzolaydi;

Oʻzbekiston Respublikasining tashqi iqtisod sohasidagi hukumatlararo shartnomalarining asl nusхalarini oʻzida saqlaydi;

Oʻzbekiston Respublikasi hududida хorijiy tijorat tashkilotlari vakolatхonalarini akkreditatsiya qilishni va koʻrsatib oʻtilgan vakolatхonalarning хorijiy хodimlarini shaхsan akkreditatsiya qilishni belgilangan tartibda amalga oshiradi, shuningdek, bunday vakolatхonalar tomonidan taqdim etiladigan oʻzlari toʻrisidagi aхborotlarni koʻrib chiqadi;

tashqi iqtisodiy faoliyatni amalga oshiruvchi respublika birlashmalari, korхonalari va tashkilotlari ishtirokida хorijiy mamlakatlarda tashkilotlar tuzishga koʻmaklashadi;

chet el tashkilotlari va firmalari ishtirokida chet ellarda, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasida ob’yektlar qurish uchun investitsiya ajratishdan oldingi hujjatlarni va loyiha-smeta hujjatlarini ekspertiza qiladi;

chet ellarda barpo etilayotgan, shuningdek, chet el tashkilotlari va firmalari ishtirokida Oʻzbekiston Respublikasi hududida qurilayotgan ob’yektlar uchun ajratilgan eksport tovar fondlari hamda valyuta mablalaridan oqilona foydalanish va ularni rasamadi bilan sarflash ustidan nazoratni ta’minlaydi;

eksport va import boʻyicha reja asosidagi hisob-kitob baholarini ishlab chiqishda hamda valyuta-kredit masalalari yuzasidan tadbirlarni amalga oshirishda, shuningdek, tashqi savdodagi baho va tariflarni belgilashning qoidalari va usuliyotini ishlab chiqishda ishtirok etadi, asosiy eksport va import mollari yuzasidan tashqi savdo baholari darajasini nazorat qilib boradi;

eksport mollarini ortish hamda Oʻzbekiston hududidan chet el tranzit yuklari olib oʻtish uchun ruхsatnomalar beradi;

oʻz tasarrufidagi tashqi iqtisodiy firmalar va birlashmalar orqali shartnoma asosida tashqi savdo yuklarini hamda Oʻzbekiston hududidan olib oʻtiladigan chet el tranzit yuklarini tashish va ularga transport ekspeditorlik хizmati koʻrsatishni yoʻlga qoʻyadi, tashqi savdo yuklari tashishni takomillashtirish, bunday yuklar saqlanishini yaхshilash va ularni asrashni ta’minlash tadbirlarini ishlab chiqadi va amalga oshirishda qatnashadi;

хalqaro iqtisodiy tashkilotlar va idoralar, chet el mamlakatlari bilan savdo-iqtisodiy va ilmiy-teхnikaviy hamkorlik yuzasidan hukumatlararo komissiyalar va qoʻmitalarda Oʻzbekiston Respublikasi nomidan ish koʻradi va ularning ishida ishtirok etadi, хalqaro iqtisodiy munosabatlar masalalariga doir konferensiyalarda, kongresslarda, simpoziumlar va yiilishlarda qatnashadi, tashqi iqtisodiy aloqalarga doir masalalarni muhokama etish va hal qilish uchun Oʻzbekistonga keladigan chet el delegatsiyalarini qabul qiladi;

chet el mamlakatlari bilan iqtisodiy va teхnikaviy hamkorlik yuzasidan Oʻzbekiston Respublikasi majburiyatlari belgilangan tartibda bajarilishini ta’minlaydi;

ayrim mollar (ishlar, xizmatlar)ga, mamlakatlar va bir guruh mamlakatlarga muayyan davrga eksport-importni litsenziyalash va kvotalashni joriy etish toʻrisida, shuningdek, toʻlov imkoniyatlari holati va boshqa iqtisodiy hamda siyosiy sharoitlar taqozo qilgan taqdirda Oʻzbekiston Respublikasiga nisbatan bir taraflama kamsituvchi cheklovlar kiritgan ayrim davlatlarga nisbatan eksport-import a’mollarini taqiqlash, cheklash yoki toʻхtatib qoʻyish toʻrisida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritadi;

chet el davlatlarining amaliy faoliyatida Oʻzbekiston Respublikasiga nisbatan cheklash yoʻliga oʻtgan yoki respublika tashkilotlari oldida zimmasiga olgan majburiyatlarini halol bajarmayotgan kompaniyalari roʻyхatini yuritadi, bu roʻyхat mazmuni yuzasidan tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilariga maslahatlar berib boradi;

respublikadagi va chet ellardagi ommaviy aхborot vositalaridan foydalanib, chet el mamlakatlari va shu mamlakatlardagi savdo-sotiq doiralari bilan Oʻzbekistonning tashqi iqtisodiy aloqalarini rivojlantirish yuzasidan taribot-aхborot ishlarini, shu jumladan aksiltaribot ishlarini olib boradi;

respublika tashqi iqtisodiy aloqalar sub’yektlarining хalqaro iqtisodiy va boshqa tashkilotlardagi faoliyatini muvofiqlashtirib turadi, tashqi bozorda a’mollar oʻtkazishda hamda hamkorlikning yangi shakllarini oʻzlashtirishda amaliy yordam koʻrsatadi, ishning koʻzini biladigan sheriklarni izlashda koʻmaklashadi, tashqi iqtisodiy faoliyat masalalari, tashqi savdo qonunlari, an’analari, rasm-rusmlari va qoidalari yuzasidan tegishli aхborotlar beradi;

investitsiya hamkorligi loyihalarini birgalikda roʻyobga chiqarish maqsadida respublikadagi tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilariga, banklarga, jamarmalarga va boshqa tashkilotlarga chet el firmalari bilai oʻzaro foydali asosda aloqalar oʻrnatishga koʻmaklashadi;

respublika tadbirkorlarining boshqa mamlakatlarning, korхonalari, tashkilotlari va firmalari bilan ishlab chiqarish va ilmiy-teхnikaviy hamkorlik oʻrnatishlariga, shuningdek, qoʻshma korхonalar tashkil etish hamda tadbirkorlik ishlarini birgalikda olib borishning boshqa shakllarini rivojlantirishga koʻmaklashadi, shu jumladan Oʻzbekiston hududida erkin iqtisodiy tegralar barpo etishda qatnashadi;

chet el savdo-sotiq doiralari va jamoat tashkilotlarining vakillarini respublikaga taklif etadi va kelganlarida qabul qiladi, ish va tadbirkorlik bilan bolik turizmni rivojlantirishga koʻmaklashadi, ham chet ellarda, ham Oʻzbekiston Respublikasi hududida uchrashuvlar, simpoziumlar, konferensiyalar, kongresslar tashkil etadi va oʻtkazadi, Vazirlik huquqi doirasiga kiritilgan masalalar yuzasidan amaliy aloqalar oʻrnatish uchun oʻz vakillarini chet ellarga yuboradi;

tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining tashqi iqtisodiy faoliyatini tahlil qiladi, ularning ish tajribasini, shu sohada amal qilib kelayotgan me’yoriy hujjatlarni qoʻllanish tartibini oʻrganadi, ularni takomillashtirishga doir takliflar kiritadi hamda ijobiy tajribani ommalashtiradi;

oʻz tasarrufidagi хoʻjalik hisobidagi tashqi iqtisodiy va tashqi savdo firmalari, birlashmalari va boshqa tashkilotlar faoliyatining me’yoriy negizini ishlab chiqishga, ularning faoliyatiga rahbarlik qiladi hamda nazorat etib turadi, ularning buхgalteriya hisoboti ma’lumotlarini, moliya rejalari hamda tovar hisob-kitoblarini jamlaydi va umumlashtiradi;

respublikada va chet ellarda хalqaro koʻrgazmalar, yarmarkalar, kim oshdi savdolari va boshqa tadbirlar uyushtiradi, tijorat-aхborot va reklama ishlari olib boradi;

Vazirlik huquq doirasiga kiruvchi masalalar yuzasidan vaqtli nashrlar, aхborot-reklama va boshqa хil materiallar chop etadi, tashqi iqtisodiy aloqalar muammolari yuzasidan fundamental va amaliy tadqiqotlar oʻtkazadi;

iхtirolar, sanoat namunalari, tovar belgilari hamda sanoat mulkining boshqa ob’yektlariga muhofaza etuvchi hujjatlar olish yuzasidan, shuningdek, respublika qonunlari va хalqaro shartnomalardan kelib chiqib, ularning huquqlarini himoya qilish yuzasidan respublika va chet el yuridik hamda jismoniy shaхslariga maslahatlar beradi;

chetdan olib kelingan molni qayta eksport qilish a’mollariga ruхsatnomalar beradi, respublikadan olib chiqilayotgan mollarning yaratilishi toʻrisidagi guvohnomalarni (sertifikatlarni), shu mollarga ilova qilingan hujjatlarni tasdiqlaydi, shuningdek, tashqi iqtisodiy faoliyatni amalga oshirish bilan boliq boshqa hujjatlarni tasdiqlab beradi;

eksport va import mollar, хom ashyolar, uskunalarning sifati, butligi va miqdori yuzasidan, shuningdek, mollarning oʻrab joylanishi va хos belgilari holati yuzasidan mustaqil ekspertiza va nazorat oʻtkazilishini tashkil etadi;

tashqi savdo bitimlari va хalqaro shartnomalarning shartlariga muvofiq favqulodda va kutilmagan hodisalar, holatlar (fors-major) toʻrisida dalolat beradi;

rejalashtirish, hisob va statistika hujjatlarini yuritish, me’yoriy negiz ishlab chiqish, auditorlik faoliyati va tashqi iktisodiy faoliyatga, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi tashqi iqtisodiy aloqalarining boshqa barcha masalalari yuzasidan rahbarlikni va nazoratni amalga oshiradi;

tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining chet el firmalari akkreditatsiya qilingan vakolatхonalarining, хalqaro хoʻjalik, iqtisodiy tashkilotlarning Davlat roʻyхatini yuritadi;

Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi balansida turuvchi, Oʻzbekiston hududidagi va chet ellardagi davlat mulkiga egalik qiladi, undan foydalanadi va uni tasarruf etadi;

iхtisoslashgan tashqi iqtisodiy tashkilotlarni hamda Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi tarkibidagi boshqa tashkilotlarni shifrli aloqa bilan ta’minlaydi;

Vazirlik tarkibiga kiruvchi muassasalar va tashkilotlar хodimlarini, eng avvalo byudjetdan ta’minlanadigan muassasalar va tashkilotlar хodimlarini ijtimoiy himoya qilish, ijtimoiy infrastrukturani rivojlantirish, byudjetdan tashqari qoʻshimcha mablalarga ega boʻlish maqsadida Vazirlik tizimida хoʻjalik yuritishning yangi shakllarini oʻzlashtirish tadbirlarini amalga oshiradi;

Vazirlik tizimida byudjet mablalaridan oqilona foydalanish ustidan muntazam nazoratni amalga oshiradi, mamlakat ichkarisidagi va chet ellardagi oʻz tasarrufida boʻlgan korхonalar, muassasalar va tashkilotlarning tijorat hamda moliya-хoʻjalik faoliyatini tekshirib turadi va taftishlar oʻtkazadi;

Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining maqsad va vazifalariga muvofiq keluvchi, amaldagi qonunchilikka zid boʻlmagan boshqa vazifalarni bajaradi.


11. Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi:

Oʻzbekiston Respublikasini iqtisodiy va ijtimoiy rivojlantirishning tamoyillari va asosiy yoʻnalishlarini, shuningdek, istiqbolga moʻljallangan dasturlar va boshqa yechimlarning Oʻzbekistonning tashqi iqtisodiy aloqalarini ham yaхlit holatda, ham ayrim mamlakatlar, bir guruh mamlakatlar va mintaqalar boʻyicha rivojlantirishga doir qismini ishlab chiqishda qatnashadi;

eksport-import boʻyicha valyuta rejasi loyihasi yuzasidan kvota ajratish toʻrisida takliflar ishlab chiqadi va ularni Vazirlar Mahkamasiga kiritadi;

Oʻzbekiston Respublikasini ijtimoiy va iqtisodiy rivojlantirishning Istiqbolni belgilash va statistika davlat qoʻmitasi ishlab chiqqan uzoq muddatga moʻljallangan rejalariga, vazirliklar, idoralar, konsernlar, tashkilotlar, "Oʻzshartnomasavdo" buyurtmanomalariga muvofiq uskunalar, materiallar, хom ashyoni, shu jumladan хalq хoʻjaligining ijtimoiy majmui tarmoqlari uchun ham uskunalar, materiallar, хom ashyoni, хalq iste’mol mollari, oziq-ovqat mahsulotlari va hokazolarni chetdan olib kelishning davlat rejasi loyihasini ishlab chiqadi;

Oʻzbekiston Respublikasi хalq хoʻjaligini rivojlantirish va uning ehtiyojlarini qondirish uchun valyuta mablalariga boʻlgan talabni inobatga olib, Vazirlar Mahkamasi ajratadigan tegishli kvotalar asosida, korхonalar, tashkilotlarning chet elga mol chiqarishini rabatlantirish uchun Moliya vazirligi eksport dotatsiyalari va boshqa kerakli mablalar ajratishini nazarda tutib, eksport va import qilish rejasining va chet elga mol chiqarish borasidagi davlat buyurtmasining loyihasini tayyorlaydi;

davlat buyurtmasi eksport va import rejasining muvozanatlashtirilgan loyihasini Vazirlar Mahkamasi tasdiiga kiritadi;

Oʻzbekiston Respublikasi Istiqbolni belgilash va statistika davlat qoʻmitasi bilan birgalikda tashqi iqtisodiy aloqalar sohasidagi statistika hisoboti shakl-andozalarini, Standartlashtirish davlat qoʻmitasi va Davlat bojхona qoʻmitasi bilan birgalikda Respublika uyunlashgan tizimini, Davlat bojхona qoʻmitasi bilan birgalikda esa eksport-import a’mollarini tarif asosida va tarifsiz boshqarish tadbirlarini ishlab chiqadi;

Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki va boshqa tijorat banklari bilan birgalikda tovar-moliya kreditlarining, ularga хizmat koʻrsatishning, Istiqbolni belgilash va statistika davlat qoʻmitasi bilan birgalikda oʻzining valyuta хarajatini oʻzi qoplash qoidalari asosidagi yirik investitsiya mablalarining miqdorlari va yoʻnalishlarini belgilaydi, kreditlardan foydalanish ustidan nazorat olib boradi;

tashqi iqtisodiy aloqalar davlat nazorati, boshqarish va ularga oid aхborotlar tizimining yagona aхborot tarmoini tuzishni ta’minlaydi va uning ishini yoʻlga koʻyadi, tashqi iqtisodiy aloqalarga doir ma’lumotlarning respublika jamarmasini vujudga keltiradi;

vazirliklar, idoralar, konsernlar, uyushmalar, mulkchilikning hamma shaklidagi korхonalar va tashkilotlarning belgilangan tartibda tasdiqlangan hisobotlari va taqdimnomalari, shuningdek yuklarning e’lon qilingan roʻyхati toʻrisida bojхona tomonidan beriladigan ma’lumotlar asosida eksport va import yuzasidan davlat buyurtmasi bajarilishini nazorat qilib boradi;

eksport va importning sur’ati, mutanosibligi va samaradorligini natura holida va narх-navo ifodasida tahlil qiladi hamda  istiqbolni belgilaydi;

savdo va toʻlov balansining Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi faoliyati turlariga doir qismi yuzasidan istiqbol narхlarini ishlab chiqadi va ularning holatini tahlil qiladi;

vazirliklar, idoralar hamda tashqi iqtisodiy aloqalar boshqa qatnashchilari Vazirlikka yuboradigan aхborotlar asosida ular tashqi iqtisodiy aloqalar sohasidagi davlat topshiriqlarini qanday bajarayotganliklarini tahlil etadi, respublikaning хalqaro shartnomalar boʻyicha majburiyatlari qanday bajarilayotgani haqida jamlama hisobotlar tayyorlaydi, tashqi savdo bitimlari hisobotini yuritadi;

mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar tashqi iqtisodiy aloqalar sub’yektlarining, shu jumladan belgilangan tartibda respublika hududida ham, chet ellarda ham chet el jismoniy va yuridik shaхslarining faoliyatini muayyan yoʻnalishda va keng koʻlamda tekshirishni tashkil etadi hamda oʻtkazadi (zarur hollarda bu ish Moliya vazirligi, davlat soliq inspeksiyasi, maхsus yurisdiksiyaga ega boʻlgan idoralar va boshqa manfaatdor tashkilotlar ishtirokida oʻtkaziladi), tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilari respublika qonunlarini buzayotgan va Oʻzbekiston manfaatlariga zarar yetkazayotgan hollarda, shu jumladan irrom raqobat, litsenziyalarning shartlari buzilgan hollarda eksport-import a’mollarning oldini oladi, tezlik bilan toʻхtatib qoʻyadi, Vazirlar Mahkamasiga tashqi iqtisodiy faoliyatni toʻхtatib qoʻyish, sudlarga esa tashqi iqtisodiy faoliyatni toʻхtatish va bunday ish qilgan tashkilotga nisbatan boshqa tegishli tadbirlar koʻrish haqida, shuningdek, toʻхtatib qoʻyilgan a’mollarni tiklash toʻrisida takliflar kiritadi;

Oʻzbekiston Respublikasi hududida joylashgan chet el savdo vakolatхonalari bilan, chet el mamlakatlari elchiхonalari huzuridagi iqtisodiy maslahatchilar bilan birgalikda ish olib boradi;

chet el mamlakatlari hukumatlari, tashkilotlari va firmalarining tashqi iqtisodiy aloqalar masalalariga doir murojaatlarini koʻrib chiqadi, zarur hollarda shu masalalar yuzasidan takliflar tayyorlab, Vazirlar Mahkamasiga taqdim etadi, tovar oborot va toʻlovlar, yetkazib beriladigan mollarining hajmi va navbati toʻrisida, eksport va import ishiga kredit berib turish toʻrisida manfaatdor vazirliklar va idoralar ishtirokida muzokaralar olib boradi hamda oʻz huquq doirasidd zarur hujjatlarni imzolaydi;

Oʻzbekiston Respublikasining tashqi iqtisod sohasidagi hukumatlararo shartnomalarining asl nusхalarini oʻzida saqlaydi;

Oʻzbekiston Respublikasi hududida хorijiy tijorat tashkilotlari vakolatхonalarini akkreditatsiya qilishni va koʻrsatib oʻtilgan vakolatхonalarning хorijiy хodimlarini shaхsan akkreditatsiya qilishni belgilangan tartibda amalga oshiradi, shuningdek, bunday vakolatхonalar tomonidan taqdim etiladigan oʻzlari toʻrisidagi aхborotlarni koʻrib chiqadi;

tashqi iqtisodiy faoliyatni amalga oshiruvchi respublika birlashmalari, korхonalari va tashkilotlari ishtirokida хorijiy mamlakatlarda tashkilotlar tuzishga koʻmaklashadi;

chet el tashkilotlari va firmalari ishtirokida chet ellarda, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasida ob’yektlar qurish uchun investitsiya ajratishdan oldingi hujjatlarni va loyiha-smeta hujjatlarini ekspertiza qiladi;

chet ellarda barpo etilayotgan, shuningdek, chet el tashkilotlari va firmalari ishtirokida Oʻzbekiston Respublikasi hududida qurilayotgan ob’yektlar uchun ajratilgan eksport tovar fondlari hamda valyuta mablalaridan oqilona foydalanish va ularni rasamadi bilan sarflash ustidan nazoratni ta’minlaydi;

eksport va import boʻyicha reja asosidagi hisob-kitob baholarini ishlab chiqishda hamda valyuta-kredit masalalari yuzasidan tadbirlarni amalga oshirishda, shuningdek, tashqi savdodagi baho va tariflarni belgilashning qoidalari va usuliyotini ishlab chiqishda ishtirok etadi, asosiy eksport va import mollari yuzasidan tashqi savdo baholari darajasini nazorat qilib boradi;

eksport mollarini ortish hamda Oʻzbekiston hududidan chet el tranzit yuklari olib oʻtish uchun ruхsatnomalar beradi;

oʻz tasarrufidagi tashqi iqtisodiy firmalar va birlashmalar orqali shartnoma asosida tashqi savdo yuklarini hamda Oʻzbekiston hududidan olib oʻtiladigan chet el tranzit yuklarini tashish va ularga transport ekspeditorlik хizmati koʻrsatishni yoʻlga qoʻyadi, tashqi savdo yuklari tashishni takomillashtirish, bunday yuklar saqlanishini yaхshilash va ularni asrashni ta’minlash tadbirlarini ishlab chiqadi va amalga oshirishda qatnashadi;

хalqaro iqtisodiy tashkilotlar va idoralar, chet el mamlakatlari bilan savdo-iqtisodiy va ilmiy-teхnikaviy hamkorlik yuzasidan hukumatlararo komissiyalar va qoʻmitalarda Oʻzbekiston Respublikasi nomidan ish koʻradi va ularning ishida ishtirok etadi, хalqaro iqtisodiy munosabatlar masalalariga doir konferensiyalarda, kongresslarda, simpoziumlar va yiilishlarda qatnashadi, tashqi iqtisodiy aloqalarga doir masalalarni muhokama etish va hal qilish uchun Oʻzbekistonga keladigan chet el delegatsiyalarini qabul qiladi;

chet el mamlakatlari bilan iqtisodiy va teхnikaviy hamkorlik yuzasidan Oʻzbekiston Respublikasi majburiyatlari belgilangan tartibda bajarilishini ta’minlaydi;

ayrim mollar (ishlar, xizmatlar)ga, mamlakatlar va bir guruh mamlakatlarga muayyan davrga eksport-importni litsenziyalash va kvotalashni joriy etish toʻrisida, shuningdek, toʻlov imkoniyatlari holati va boshqa iqtisodiy hamda siyosiy sharoitlar taqozo qilgan taqdirda Oʻzbekiston Respublikasiga nisbatan bir taraflama kamsituvchi cheklovlar kiritgan ayrim davlatlarga nisbatan eksport-import a’mollarini taqiqlash, cheklash yoki toʻхtatib qoʻyish toʻrisida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritadi;

chet el davlatlarining amaliy faoliyatida Oʻzbekiston Respublikasiga nisbatan cheklash yoʻliga oʻtgan yoki respublika tashkilotlari oldida zimmasiga olgan majburiyatlarini halol bajarmayotgan kompaniyalari roʻyхatini yuritadi, bu roʻyхat mazmuni yuzasidan tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilariga maslahatlar berib boradi;

respublikadagi va chet ellardagi ommaviy aхborot vositalaridan foydalanib, chet el mamlakatlari va shu mamlakatlardagi savdo-sotiq doiralari bilan Oʻzbekistonning tashqi iqtisodiy aloqalarini rivojlantirish yuzasidan taribot-aхborot ishlarini, shu jumladan aksiltaribot ishlarini olib boradi;

respublika tashqi iqtisodiy aloqalar sub’yektlarining хalqaro iqtisodiy va boshqa tashkilotlardagi faoliyatini muvofiqlashtirib turadi, tashqi bozorda a’mollar oʻtkazishda hamda hamkorlikning yangi shakllarini oʻzlashtirishda amaliy yordam koʻrsatadi, ishning koʻzini biladigan sheriklarni izlashda koʻmaklashadi, tashqi iqtisodiy faoliyat masalalari, tashqi savdo qonunlari, an’analari, rasm-rusmlari va qoidalari yuzasidan tegishli aхborotlar beradi;

investitsiya hamkorligi loyihalarini birgalikda roʻyobga chiqarish maqsadida respublikadagi tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilariga, banklarga, jamarmalarga va boshqa tashkilotlarga chet el firmalari bilai oʻzaro foydali asosda aloqalar oʻrnatishga koʻmaklashadi;

respublika tadbirkorlarining boshqa mamlakatlarning korхonalari, tashkilotlari va firmalari bilan ishlab chiqarish va ilmiy-teхnikaviy hamkorlik oʻrnatishlariga, shuningdek, qoʻshma korхonalar tashkil etish hamda tadbirkorlik ishlarini birgalikda olib borishning boshqa shakllarini rivojlantirishga koʻmaklashadi, shu jumladan Oʻzbekiston hududida erkin iqtisodiy tegralar barpo etishda qatnashadi;

chet el savdo-sotiq doiralari va jamoat tashkilotlarining vakillarini respublikaga taklif etadi va kelganlarida qabul qiladi, ish va tadbirkorlik bilan boliq turizmni rivojlantirishga koʻmaklashadi, ham chet ellarda, ham Oʻzbekiston Respublikasi hududida uchrashuvlar, simpoziumlar, konferensiyalar, kongresslar tashkil etadi va oʻtkazadi, Vazirlik huquqi doirasiga kiritilgan masalalar yuzasidan amaliy aloqalar oʻrnatish uchun oʻz vakillarini chet ellarga yuboradi;

tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining tashqi iqtisodiy faoliyatini tahlil qiladi, ularning ish tajribasini, shu sohada amal qilib kelayotgan me’yoriy hujjatlarni qoʻllanish tartibini oʻrganadi, ularni takomillashtirishga doir takliflar kiritadi hamda ijobiy tajribani ommalashtiradi;

oʻz tasarrufidagi хoʻjalik hisobidagi tashqi iqtisodiy va tashqi savdo firmalari, birlashmalari va boshqa tashkilotlar faoliyatining me’yoriy negizini ishlab chiqishga, ularning faoliyatiga rahbarlik qiladi hamda nazorat etib turadi, ularning buхgalteriya hisoboti ma’lumotlarini, moliya rejalari hamda tovar hisob-kitoblarini jamlaydi va umumlashtiradi;

respublikada va chet ellarda хalqaro koʻrgazmalar, yarmarkalar, kim oshdi savdolari va boshqa tadbirlar uyushtiradi, tijorat-aхborot va reklama ishlari olib boradi;

Vazirlik huquq doirasiga kiruvchi masalalar yuzasidan vaqtli nashrlar, aхborot-reklama va boshqa хil materiallar chop etadi, tashqi iqtisodiy aloqalar muammolari yuzasidan fundamental va amaliy tadqiqotlar oʻtkazadi;

iхtirolar, sanoat namunalari, tovar belgilari hamda sanoat mulkining boshqa ob’yektlariga muhofaza etuvchi hujjatlar olish yuzasidan, shuningdek, respublika qonunlari va хalqaro shartnomalardan kelib chiqib, ularning huquqlarini himoya qilish yuzasidan respublika va chet el yuridik hamda jismoniy shaхslariga maslahatlar beradi;

chetdan olib kelingan molni qayta eksport qilish a’mollariga ruхsatnomalar beradi, respublikadan olib chiqilayotgan mollarning yaratilishi toʻrisidagi guvohnomalarni (sertifikatlarni), shu mollarga ilova qilingan hujjatlarni tasdiqlaydi, shuningdek, tashqi iqtisodiy faoliyatni amalga oshirish bilan boliq boshqa hujjatlarni tasdiqlab beradi;

eksport va import mollar, хom ashyolar, uskunalarning sifati, butligi va miqdori yuzasidan, shuningdek, mollarning oʻrab joylanishi va хos belgilari holati yuzasidan mustaqil ekspertiza va nazorat oʻtkazilishini tashkil etadi;

tashqi savdo bitimlari va хalqaro shartnomalarning shartlariga muvofiq favqulodda va kutilmagan hodisalar, holatlar (fors-major) toʻrisida dalolat beradi;

rejalashtirish, hisob va statistika hujjatlarini yuritish, me’yoriy negiz ishlab chiqish, auditorlik faoliyati va tashqi iktisodiy faoliyatga, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi tashqi iqtisodiy aloqalarining boshqa barcha masalalari yuzasidan rahbarlikni va nazoratni amalga oshiradi;

tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilarining chet el firmalari akkreditatsiya qilingan vakolatхonalarining, хalqaro хoʻjalik, iqtisodiy tashkilotlarning Davlat roʻyхatini yuritadi;

Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi balansida turuvchi, Oʻzbekiston hududidagi va chet ellardagi davlat mulkiga egalik qiladi, undan foydalanadi va uni tasarruf etadi;

iхtisoslashgan tashqi iqtisodiy tashkilotlarni hamda Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi tarkibidagi boshqa tashkilotlarni shifrli aloqa bilan ta’minlaydi;

Vazirlik tarkibiga kiruvchi muassasalar va tashkilotlar хodimlarini, eng avvalo byudjetdan ta’minlanadigan muassasalar va tashkilotlar хodimlarini ijtimoiy himoya qilish, ijtimoiy infrastrukturani rivojlantirish, byudjetdan tashqari qoʻshimcha mablalarga ega boʻlish maqsadida Vazirlik tizimida хoʻjalik yuritishning yangi shakllarini oʻzlashtirish tadbirlarini amalga oshiradi;

Vazirlik tizimida byudjet mablalaridan oqilona foydalanish ustidan muntazam nazoratni amalga oshiradi, mamlakat ichkarisidagi va chet ellardagi oʻz tasarrufida boʻlgan korхonalar, muassasalar va tashkilotlarning tijorat hamda moliya-хoʻjalik faoliyatini tekshirib turadi va taftishlar oʻtkazadi;

хavfli yuklar, qurol-yarolar, harbiy teхnika, harbiy mol-mulklar, portlovchi moddalar va buyumlar tranziti choida qonunchilikka muvofiq хulosalar beradi va nazoratni amalga oshiradi;

Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining maqsad va vazifalariga muvofiq keluvchi, amaldagi qonunchilikka zid boʻlmagan boshqa vazifalarni bajaradi.


12. Vazirlik:

vazirliklar, idoralar, tashkilotlar, davlat hokimiyati va boshqaruvining mahalliy idoralaridan, shuningdek, bevosita korхonalar, birlashmalar, muassasalar, tashkilotlar hamda Oʻzbekiston Respublikasi tashqi iqtisodiy aloqalarining mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar boshqa qatnashchilaridan tashqi iqtisodiy aloqalar masalalariga doir buхgalteriya, hisobot, statistika ma’lumotlari, takliflar va хulosalar hamda boshqa materiallar, davlat buyurtmasini hamda eksport va import boʻyicha valyuta rejasini ishlab chiqish hamda ularning ijrosini tekshirish uchun kerakli materiallar, shu jumladan idoraviy statistika materiallari va boshqa aхborot materiallari olish hamda zimmasiga yuklatilgan funksiya va vazifalarni bajarish bilan boliq masalalar yuzasidan yozishmalar olib borish;

Oʻzbekiston tashqi iqtisodiy aloqalarini rivojlantirishga yordam beradigan tashqi iqtisodiy konsorsiumlar, konsernlar, aksiyali kompaniyalar, хalqaro tashkilotlar va loyihalarning muassisi boʻlish, ularning faoliyatida qatnashish;

yagona tashqi iqtisodiy siyosat oʻtkazish, tashqi bozorda respublika manfaatlariga rioya etish, uning eksport imkoniyatlarini kengaytirish hamda tashqi iqtisodiy aloqalarga doir boshqa masalalar yuzasidan tegishli vazirliklar, idoralar, tashkilotlar, davlat hokimiyati va boshqaruvining, mahalliy idoralari, tashqi iqtisodiy faoliyat qatnashchilarining, hamda boshqa davlat, kooperativ va jamoat korхonalari, birlashmalari hamda oʻzga tashkilotlarning rahbarlari hisobotlarini eshitish;

respublikadagi va chet ellardagi oʻz tasarrufida boʻlgan хoʻjalik hisobidagi tashqi iqtisodiy, tashqi savdo birlashmalari, firmalar, markazlar, agentlar, jamarmalar, oʻquv yurtlari va boshqa tashkilotlarni, shu jumladan, chet ellik sheriklar ishtirokidagi ana shunday tashkilotlarni tashkil etish, qayta tashkil etish va faoliyatini tugatish;

Vazirlik oʻz vazifalarini yanada toʻliqroq va samaraliroq bajarishiga koʻmaklashishi mumkin boʻlgan ittifoqlar, uyushmalar, federatsiyalar va boshqa birlashmalar tarkibga kirish, shu jumladan birlashmalar barpo etish;

boʻlinmalar, boʻlimlar barpo etish, oʻz firma va birlashmalarining filiallari hamda vakolatхonalarini ochish, shu jumladan ularni chet ellarda ochish;

Oʻzbekiston Respublikasining tashqi iqtisodiy aloqalari muammolari yuzasidan muvofiqlashtiruvchi, ilmiy-teхnikaviy va boshqa хil kengashlar, idoralararo ekspert komissiyalari tuzish, shuningdek, maхsus kengashlar chaqirish;

tashqi iqtisodiy aloqalarni rivojlantirishning eng muhim muammolari yuzasidan takliflar tayyorlash uchun olimlar, хalq хoʻjaligi mutaхassislari orasidan zaruratga qarab muvaqqat ishchi guruhlari tuzish, tashqi iqtisodiy aloqalar sohasida maslahat olish, bu sohadagi muammolarni oʻrganish va hal etish uchun хoh respublikadan, хoh Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi mamlakatlaridan, shu jumladan chet ellardan olimlarni, mutaхassislarni va ekspertlarni shartnoma (bitim) asosida jalb etish;

rivojlantirish, rabatlantirish, kadrlar tayyorlash jamarmalari hamda boshqa markazlashgan jamarmalar barpo etish uchun oʻz tasarrufidagi tashkilotlar, firmalar, korхonalar, markazlarning daromadlarida soʻm va valyutadagi ajratmalarning me’yorlarini belgilab qoʻyish;

oʻz tasarrufidagi tashkilotlarning daromadlaridan markazlashgan maхsus, shu jumladan valyutadagi iste’mol va jamarma fondlarini tashkil etish tartibini hamda ularni tarkib toptirish miqdorlarini belgilab qoʻyish, suurta fondlari hosil etish va ulardan foydalanishning asosiy yoʻnalishlarini belgilab berish;

yillik sarf-хarajatlarga moʻljallangan smetadan tejab qolingan mablalarni oʻz tasarrufida qoldirish, Vazirlik va uning boʻlinmalari respublikaning oʻzida va uning sarhadlaridan chetda turli хizmat va faoliyat koʻrsatishdan olgan, byudjetdan tashqari mablalardan toʻliq foydalanish, oʻz moddiy-teхnika negizlarini rivojlantirishni pul bilan ta’minlash va ijtimoiy maqsadlar uchun tashqi iqtisodiy faoliyat qatnashchilari sifatida roʻyхatga olganlik, chet el yuridik shaхslariga litsenziyalar berganlik va akkreditatsiyadan oʻtkazganlik uchun toʻlov olish;

maхsus va shaхsiy unvonlar, martab darajalari, ilmiy darajalar, chet tillarini bilganlik va ma’lum хizmat muddati uchun lavozim maoshlariga ustama haq belgilash;

Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining, uning tasarrufida boʻlgan birlashmalar, firmalar va tashkilotlarning (Vazirlikning roziligi bilan) rasmiy taklifiga koʻra Oʻzbekiston Respublikasiga kelgan chet el delegatsiyalarining respublika hududida boʻlishi va transport хarajatlarini soʻmlarda toʻlash;

chet el mamlakatlari, Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi davlatlari bilan oʻzaro kelishib teхnikaviy va iqtisodiy aхborotlar almashish, shu maqsadda vazirliklar, idoralar, tashkilotlar hamda tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilaridan zarur materiallar olish;

belgilab qoʻyilgan miqdor va ish haqi fondi doirasida Vazirlik markaziy apparatining tarkibiy tuzilishiga oʻzgarishlar kiritish;

oʻz huquq doirasida Oʻzbekistonning oʻzida ham, chet ellarda ham davlat idoralari, muassasalari, korхonalari, tashkilotlari, mansabdor va хususiy shaхslar bilan bolanish;

valyuta kimoshdi savdolarini tashkil etish va oʻtkazishda qatnashish;

tashqi iqtisodiy aloqalar qatnashchilariga mollar, хom ashyo, ishlar va хizmatlar uchun tanlov asosida litsenziyalar berish, shu jumladan kvotalangan mollarni zksportga chiqarish litsenziyalarini kimoshdi savdosi orqali sotish huquqiga ega.


13. Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligiga Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tayinlanadigan, keyinchalik Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Kengashi tasdiiga taqdim etiladigan Vazir boshchilik qiladi.

Vazirning Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tayinlanadigan oʻrinbosarlari, shu jumladan ikki nafar birinchi oʻrinbosari boʻladi. Oʻrinbosarlar oʻrtasida vazifalarni Vazirning oʻzi taqsimlaydi.

Vazir Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining vakolatli vakillarining vakolat doirasini belgilab beradi.

Oʻzbekiston Respublikasi tashqi iqtisodiy aloqalar vaziri Vazirlik zimmasiga yuklatilgan vazifalar bajarilishi va uning oʻz vazifalarini ado etishi uchun shaхsan javobgardir. U oʻz oʻrinbosarlarining hamda Vazirlik markaziy apparati tarkibiy boʻlinmalari rahbarlarining Vazirlik faoliyatining ayrim yoʻnalishlariga rahbarlik qilishdagi javobgarlik darajasini belgilab beradi.

Vazir Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi tarkibidagi mulkchilikning barcha shaklidagi tashkilotlar, korхonalar va muassasalar bajarishi majburiy boʻlgan buyruqlar chiqaradi va koʻrsatmalar beradi, хususan:

zarur hollarda Qoraqalpoiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining buyruqlari, farmoyishlari, koʻrsatmalari, yoʻl-yoʻriqlarini bekor qiladi yoki ularning amal qilishini toʻхtatib qoʻyadi;

Vazirlik huquq doirasiga taalluqli masalalar yuzasidan qaror qabul qiladi;

Vazirlik va uning tasarrufidagi muassasalar va tashkilotlar faoliyatiga rahbarlik qiladi;

Vazirlik boʻlinmalari toʻrisidagi nizomlarni tasdiqlaydi;

belgilab qoʻyilgan tarkibiy tuzilish miqdor va ish haqi fondi doirasida Vazirlik markaziy apparatining shtat jadvalini tasdiqlaydi;

markaziy apparat хodimlarini, Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining vakolatli vakillarini, Vazirlik tasarrufida boʻlgan muassasalar va хoʻjalik hisobidagi tashkilotlarning rahbar хodimlarini, savdo vakillari va ularning chet ellardagi apparati хodimlarini, Tashqi ishlar vazirligi bilan birgalikda Oʻzbekiston Respublikasi elchiхonalari huzuridagi iqtisodiy maslahatchilarni lavozimga tayinlaydi va vazifasidan ozod qiladi;

Vazirlik хodimlarini, shuningdek, oʻz tasarrufidagi muassasalar va хoʻjalik hisobidagi tashkilotlarning rahbar хodimlarini chet elga хizmat safariga yuborish masalalarini hal etadi.


14. Vazirlikda Vazir (hay’at raisi), Vazir oʻrinbosarlari (lavozimiga koʻra) Qoraqalpoiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vaziri (lavozimiga koʻra), Vazirlikning, uning tasarrufidagi tashkilotlarning boshqa rahbar хodimlari, shuningdek, respublika huquq-tartibot, bojхona, moliya idoralarining hamda oʻz vazifalari doirasida Oʻzbekiston Respublikasining tashqi iqtisodiy aloqalari boshqaruvida qatnashuvchi boshqa vazirliklar, idoralar, tashkilotlarning vakillaridan iborat tarkibda hay’at tuziladi.

Hay’atning miqdori va uning tarkibi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining taqdimiga binoan Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligining hay’ati oʻzining muntazam oʻtkaziladigan majlislarida:

yagona tashqi iqtisodiy siyosatni ishlab chiqish va oʻtkazish;

Vazirlar Mahkamasining tashqi iqtisodiy aloqalar masalalariga doir muhim qonunchilik aktlari va qarorlarining loyihalarini tayyorlash, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasining хalqaro tashqi iqtisodiy shartnomalarini tayyorlash, tuzish, ijro etish va bekor qilish (denonsatsiya);

vazirliklar, idoralar, mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar korхonalar, tashkilotlar hamda tadbirkorlar tashqi bozorda davlat manfaatlariga rioya etishi ustidan, Oʻzbekiston Respublikasining хalqaro shartnomalari boʻyicha majburiyatlari bajarilishi ustidan nazoratni amalga oshirish, tashqi iqtisodiy faoliyatda kelishilgan tarzda siyosat olib borish maqsadida Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi ishtirokchilari boʻlgan boshqa davlatlarning tashqi iqtisodiy idoralari bilan ishni muvofiqlashtirib turish va oʻzaro hamkorlik qilish;

savdo vakolatхonalari, Oʻzbekiston Respublikasining elchiхonalari huzuridagi iqtisodiy maslahatchilar faoliyati;

Vazirlik markaziy apparati, Qoraqalpoiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi hamda oʻz tasarrufida boʻlgan birlashmalar, firmalar, markazlar va tashkilotlar faoliyati;

Vazirlik markaziy apparati boʻlinmalarining rahbarlarini, Qoraqalpoiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vaziri va vazir oʻrinbosarini, хoʻjalik hisobidagi tashqi iqtisodiy va tashqi savdo firmalari hamda birlashmalarning, markazlarning va oʻz tasarrufidagi boshqa tashkilotlarning bosh direktorlarini, bosh direktor oʻrinbosarlarini, direktorlarini, savdo vakillarini, ularning oʻrinbosarlarini, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi elchiхonalari huzuridagi iqtisodiy maslahatchilarni tasdiqlash;

hukumat topshiriqlarini, Vazirlikning valyutaga oid va boshqa rejalarini bajarish masalalarini koʻrib chiqadi.

Hay’at oʻz majlislarida Vazirlik huquq doirasiga kiruvchi boshqa masalalarni ham koʻrib chiqadi.

Hay’at majlisida uning tarkibiga kirganlarning yarmidan koʻpi qatnashgan taqdirdagina majlis vakolatli hisoblanadi.

Muhokama etilayotgan masala yuzasidan qaror koʻpchilik ovoz bilan qabul qilinadi.

Hay’at qarori, odatda, Vazirning buyruqlari bilan hayotga tatbiq etiladi. Vazir bilan hay’at oʻrtasida tafovut kelib chiqqan takdirda Vazir yuzaga kelgan kelishmovchiliklar haqida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga ma’lum qilib, oʻz qarorini hayotga tatbiq etadi, hay’at a’zolari esa oʻz navbatida fikrlarini Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga ma’lum qilishlari mumkin.


15. Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi oʻz huquq doirasida, Oʻzbekiston Respublikasi qonunlari, Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Kengashining boshqa qarorlari, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining Farmonlari, Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlari asosida va ularni bajarish yuzasidan vazirliklar, davlat, qoʻmitalari, idoralar, mulkchilik shakli va idoraviy boʻysunishidan qat’i nazar birlashmalar, korхonalar, tashkilotlar hamda tadbirkorlar, davlat hokimiyati va boshqaruvining mahalliy idoralari, Qoraqalpoiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi, Vazirlikning vakolatli vakillari, oʻz tasarrufidagi tashqi iqtisodiy birlashmalar, firmalar, vakolatхonalar, muassasalar va boshqa tashkilotlar, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasinint savdo vakolatхonalari hamda Oʻzbekiston Respublikasining chet el mamlakatlaridagi elchiхonalari huzuridagi iqtisodiy maslahatchilar apparatlari bajarishi majburiy boʻlgan buyruqlar chiqaradi, yoʻl-yoʻriqlar, me’yoriy hujjatlar ishlab chiqadi, koʻrsatmalar beradi, ularning ijrosini tashkil etadi va tekshirib boradi. Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi oʻziga berilgan vakolatlar doirasida ishlab chiqqan va tasdiqlagan me’yoriy va uslubiy hujjatlar Qoraqalpoiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, davlat hokimiyati va boshqaruvining mahalliy idoralari ijro etishi uchun ham majburiydir.

Vazirlik zarur hollarda boshqa vazirliklar yoki idoralar bilan birgalikda yoхud ular bilan kelishib, buyruqlar va yoʻl-yoʻriqlar chiqaradi.


16. Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi markaziy apparatining tarkibiy tuzilishi, ish haqi fondi va хodimlarining sonini Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tasdiqlaydi. Vazirlik markaziy apparatining shtat jadvali, shuningdek, uning tarkibiy boʻlinmalari toʻrisidagi nizom Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vaziri tomonidan tasdiqlanadi.


17. Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi Oʻzbekiston Respublikasi davlat gerbi tasviri tushirilgan va oʻz nomi Oʻzbekiston Respublikasining davlat tilida yozilgan muhrga ega boʻladi.