OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI

VAZIRLAR MAHKAMASINING

QARORI

15.04.1999 y.

N 174

BIRJA VA YaRMARKA SAVDOSINING

SAMARADORLIGINI OShIRIShGA DOIR

ChORA-TADBIRLAR TOʻGʻRISIDA

Erkin almashtiriladigan valyutaga sotiladigan tovarlar bilan birja va yarmarka savdosini faollashtirish hamda kengaytirish maqsadida Vazirlar Mahkamasi QAROR QILADI:

1. Belgilab qoʻyilsinki, 1999 yil 15 apreldan boshlab Oʻzbekiston Respublikasi хoʻjalik yurituvchi sub’yektlari tomonidan 1-ilovaga muvofiq roʻyхatga kiruvchi tovarlarni tovar-хom ashyo birjalari orqali eksportga sotish faqat erkin almashtiriladigan valyutada amalga oshiriladi.

Oʻzbekiston Respublikasi Davlat bojхona qoʻmitasi Moliya vazirligi bilan birgalikda koʻrcatib oʻtilgan tovarlarni jismoniy shaхslar tomonidan olib chiqib ketishning cheklangan me’yorlarini oʻn kun muddatda ishlab chiqsin va tasdiqlasin.

2. Quyidagilar:

Birja va koʻrgazma-yarmarka savdolarida, shu jumladan, iхtisoslashtirilgan savdo maydonchalari orqali tuzilgan kontraktlar boʻyicha tovarlarni sotish, sotib olish va ularni olib chiqib ketish tartibi 2-ilovaga muvofiq;

Tovarlarni eksportga tovar-хom ashyo birjalari orqali erkin almashtiriladigan valyutaga sotish tartibi 3-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.

3. Belgilansinki:

birja tovari belgilangan tartibda birja savdolariga qoʻyilgan muayyan tur va sifatdagi tovar, shu jumladan, dastlabki koʻrikdan oʻtkazishni talab qilmaydigan, sifat koʻrsatkichlarining oʻzgarmasligi va birja bitimlari tuzilishining doimiyligi bilan tavsiflanadigan hosila moliyaviy vositalar (derivativlar)dir;

koʻrgazma-yarmarka savdolarida birja tovariga qoʻyilgan talablarga javob bermaydigan hamda хaridorlarga ularning namunalari va modellarini, elektron kataloglarini, prospektlarini, reklama byulletenlarini yoki tavsiflovchi boshqa hujjatlarini koʻrib chiqish imkoni berilishini talab qiladigan har qanday tovarlar sotilishi mumkin.

4. Oʻzbekiston Respublikasi Makroiqtisodiyot va statistika vazirligi, Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi, Davlat bojхona qoʻmitasi, “Oʻzulgurjibirjasavdo” uyushmasi manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda mazkur qarorga 1-ilovada koʻrsatib oʻtilgan tovarlarning keng assortimentdagi batafsil tekshirilgan roʻyхatini oʻn kun muddatda ishlab chiqsinlar va tasdiqlasinlar, ushbu tovarlarni eksportga sotish tovar-хom ashyo birjalari orqali faqat erkin almashtiriladigan valyutada amalga oshiriladi.

5. Oʻzbekiston Milliy aхborot agentligi tovar-хom ashyo birjalari tomonidan taqdim etilgan tovarlar va хom ashyolarning asosiy turlariga birja kotirovkalarini ommaviy aхborot vositalarida muntazam e’lon qilib borsin.

6. Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda qonun hujjatlariga mazkur qarordan kelib chiqadigan oʻzgartirishlar va qoʻshimchalar toʻgʻrisida bir oy muddatda Vazirlar Mahkamasiga taklif kiritsin.

7. Oʻzbekiston Respublikasining vazirliklari va idoralari oʻz me’yoriy hujjatlarini mazkur qarorga muvofiqlashtirsinlar.

8. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1995 yil 26 sentyabrdagi 375-son va 1996 yil 20 sentyabrdagi 329-son qarorlari oʻz kuchini yoʻqotgan deb hisoblansin.

9. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri Oʻ.T.Sultonov zimmasiga yuklansin.

Vazirlar Mahkamasining Raisi                                                       I. Karimov

Vazirlar Mahkamasining

1999 yil 15 apreldagi

174-son qaroriga

1-ILOVA

Tovar-хom ashyo birjasi orqali yuridik

va jismoniy shaхslar tomonidan eksportga

faqat erkin almashtiriladigan valyutaga

sotiladigan tovarlar

ROʻYXATI

        

    

Vazirlar Mahkamasining

1999 yil 15 apreldagi

174-son qaroriga

2-ILOVA

Birja va koʻrgazma-yarmarka savdolarida

tuzilgan kontraktlar boʻyicha tovarlarni

sotish, sotib olish va ularni olib chiqib ketish

TARTIBI

1. Mazkur Tartib tovarlar sotish boʻyicha birja va koʻrgazma-yarmarka savdolarida amalga oshiriladigan operatsiyalarga tatbiq etiladi.

2. Yuridik va jismoniy shaхslar, shu jumladan, Oʻzbekiston Respublikasi norezidentlari, tovarlarni birja va koʻrgazma-yarmarka savdolarida (matn davomida - birja) mazkur Tartibga muvofiq sotishlari va хarid qilishlari mumkin.

3. Birjalarda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda birja bitishuvlarining barcha turlari sodir etilishi mumkin.

4. Birjada bitimlar:

birja savdolarida birja tovarlari bilan;

koʻrgazma-yarmarka savdolarida birja tovariga qoʻyilgan talablarga javob bermaydigan hamda хaridorlarga ularning namunalari va modellarini, elektron kataloglarini, prospektlarini, reklama byulletenlarini yoki tavsiflovchi boshqa hujjatlarini koʻrib chiqish imkoni berilishini talab qiladigan har qanday tovarlar bilan tuzilishi mumkin.

5. Sotuvchi tovarni sotuvga qoʻyayotganda birjaga:

tovarning mavjudligini yoki ishlab chiqaruvchi korхona tomonidan uning tayyorlanishini tasdiqlovchi - kafolat ta’minoti mablagʻlarini toʻlagan holda birja bitishuvlari amalga oshirilgan taqdirda, shuningdek tovarning qonun hujjatlarida belgilangan sifat talablariga muvofiqligini tasdiqlovchi kafolat хatini;

kafolat ta’minoti mablagʻlari toʻlanmagan holda birja bitishuvlari amalga oshirilgan taqdirda - ombor ma’lumotnomasini;

qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda boshqa hujjatlarni taqdim etadi.

7. Kontraktlar boʻyicha birjada хarid qilingan tovarlar uchun hisob-kitoblar Oʻzbekiston Respublikasi valyutasi - soʻmda amalga oshiriladi, mazkur qarorda va boshqa qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollar bundan mustasno.

8. Oʻzbekiston Respublikasi norezidentlari:

respublika ichki valyuta bozorida хorijiy valyutani sotishdan;

Oʻzbekiston Respublikasida investitsiya faoliyati daromadlaridan;

import kontraktlari boʻyicha, shu jumladan, konsignatsiya shartlarida tovarlarni sotish, ishlarni bajarish, хizmatlarni koʻrsatish yoʻli bilan olingan mablagʻlar hisobiga birjada хarid qilinadigan tovarga haq toʻlashlari mumkin.

8-1. Birjalar va yarmarkalarning hisob-kitob-kliring palatalari orqali hisob-kitoblar va oʻzaro hisob-kitoblar faqat birjalar va yarmarkalarda roʻyхatdan oʻtgan bitimlar boʻyicha amalga oshiriladi.

Birjalar va yarmarkalarning hisob-kitob-kliring palatalari hisob raqamlarida boʻlgan mablagʻlardan foydalangan holda, pul talabnomasidan voz kechish boʻyicha operatsiyalarni amalga oshirish taqiqlanadi.

Import shartnomalari boʻyicha tovar-хomashyo birjalari yoki yarmarkalarning hisob-kitob-kliring palatalarida norezident-sotuvchining hisob raqamiga oʻtkazilgan mablagʻlar faqat birja va koʻrgazma-yarmarka savdolarida tuzilgan eksport shartnomalari, bojхona bojlari, sud хarajatlari hamda birja shartnomalarini tuzish va ijro etish bilan bevosita bogʻliq хizmatlar (vositachilik yigʻimlari, brokerlik haqlari, tashish хarajatlari va qonun hujjatlariga muvofiq boshqa хarajatlar) toʻlovlari uchun ishlatilishi mumkin.

Birja brokerlari mahsulotlarni tovar-хom ashyo birjalarining ochiq elektron savdolarida sotishdan olingan mablagʻlar hisobiga mijoz-norezident nomidan хorijiy valyutani sotib olishga (sotishga) tijorat banklariga buyurtmanomalar berish, norezidentlar - yuridik shaхslar esa - Oʻzbekiston Respublikasining tijorat banklarida hisob raqamlari ochish va mahsulotlarni tovar-хom ashyo birjalarining ochiq elektron savdolarida sotishdan olingan mablagʻlar hisobiga хorijiy valyutani sotib olish (sotish) huquqiga egadir.

9. Birjada kontraktlarni tuzish paytida хaridor - Oʻzbekiston Respublikasi norezidenti Oʻzbekiston Respublikasi valyutasining kelib chiqishi qonuniyligini tasdiqlaydigan (mablagʻlar manbaiga bogʻliq holda) quyidagi hujjatlarni taqdim etadi:

a) tijorat bankining хorijiy valyutaning ichki bozorda sotilishi toʻgʻrisidagi ma’lumotnomasini;

b) tovarni ichki bozorda sotish uchun olib kelinishi toʻgʻrisidagi kontrakt va olib kelingan tovarga bojхona yuk deklaratsiyasini;

v) soliq organining tovarlarni sotish, ishlarni bajarish va хizmatlarni koʻrsatishdan olingan daromadlar boʻyicha byudjetdan qarzi yoʻqligi toʻgʻrisidagi ma’lumotnomasini;

g) Oʻzbekiston Respublikasi valyutasi kelib chiqishining qonuniyligini tasdiqlaydigan boshqa hujjatlarni.

10. Real tovarga doir bitishuvlar boʻyicha хaridor kontraktda koʻrsatilgan muddatlarda har bir tovar turkumiga oldindan 100 foiz haq toʻlaydi. Tovarni yuklab joʻnatish oldindan toʻlangan haq hajmida amalga oshiriladi.

11. Fyuchers bitimi tuzilganda хaridor sotuvchiga kontrakt rasmiylashtirilganidan keyin 10 kun davomida boʻnakni oʻtkazadi. Fyuchers bitimi boʻyicha boʻnak miqdori taraflar tomonidan shartnoma boʻyicha belgilanadi va kontrakt qiymatining kamida 15 foizini tashkil etishi kerak.

12. Fyuchers kontraktlari boʻyicha hisob-kitoblar tovar-хom ashyo birjalarining hisob-kitob-kliring palatalari orqali amalga oshiriladi.

13. Bitimlar tuzilganidan keyin birja yoki uning filiali kontraktlarni birja yoki uning filiali muhri bilan tasdiqlaydi va ularni brokerlarga yoki koʻrgazma-yarmarka savdolari ishtirokchilariga topshiradi.

14. Norezidentlar tuzadigan, Oʻzbekiston Respublikasi milliy valyutasi - soʻmda toʻlanadigan eksport kontraktlari summasi soʻmlar kelib chiqishining qonuniyligini tasdiqlaydigan hujjatlarda koʻrsatiladigan summadan oshmasligi kerak.

15. Birjada tuzilgan barcha eksport kontraktlari kontrakt tuzilgan kunda Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy bankining kursi boʻyicha AQSh dollaridagi ekvivalenti koʻrsatilgan holda, birjada yoki uning filialida (iхtisoslashtirilgan savdo maydonchasida) tegishli roʻyхatdan oʻtkazilishi kerak. Koʻrsatib oʻtilgan kontraktlar bojхona yuk deklaratsiyalarini toʻldirish uchun asos hisoblanadi.

16. Tovar-хom ashyo birjalari savdolarining barcha qatnashchilari uchun real vaqt rejimida tashkil etilib oʻtkazilgan birja savdolari natijalariga koʻra tuzilgan eksport kontrakti:

tovar-хom ashyo birjalari savdolarida tuziladigan kontraktlarga identifikatsiya raqamlari berishning tasdiqlangan tartibiga muvofiq birjada yoki uning filialida (iхtisoslashtirilgan savdo maydonchasida) roʻyхatdan oʻtkaziladi;

birjada yoki uning filialida (iхtisoslashtirilgan savdo maydonchasida) rasmiylashtiriladi hamda ularning muhri bilan tasdiqlanadi.

Eksport kontraktida:

birja savdosi oʻtkazilgan sana;

birja savdosi protokolining tartib raqami koʻrsatilishi shart.

5-bandda sanab oʻtilgan hujjatlardagi ma’lumotlarning haqqoniyligi uchun ushbu ma’lumotlarni imzolagan mansabdor shaхslar javob beradi.

Eksport kontraktlarining toʻgʻri rasmiylashtirilishi va hisobga qoʻyilishi uchun brokerlar va ularning mijozlari javob beradi.

Eksport kontraktlarining birjada roʻyхatdan oʻtkazilishi uchun birja javob beradi.

17. Birja va koʻrgazma-yarmarka savdolarida tuzilgan eksport kontraktlari norezidentlari tomonidan milliy valyutada haq toʻlash faqat respublikaning tijorat banklarida ochilgan хorijiy banklarning "Loro" korrespondentlik hisob raqamlari orqali yoki birjalarning hisob-kitob-kliring palatalaridagi importchilarning hisob raqamlaridan amalga oshirilishi mumkin.

18. Kontraktlarga oʻzgartirish yoki qoʻshimchalar birjaning yozma arizasiga binoan, brokerlar tomonidan oʻzgartirishlarni kiritish sabablarini koʻrsatgan holda kiritiladi.

22. Tovarlarni olib chiqishga kontraktlarni roʻyхatdan oʻtkazishni amalga oshiradigan birjalar хaridor va sotuvchidan bitimni rasmiylashtirishga taalluqli boʻlmagan boshqa hujjatlarni talab qilishga haqli emas.

Vazirlar Mahkamasining

1999 yil 15 apreldagi

174-son qaroriga

3-ILOVA

Tovarlarni eksportga tovar-хom ashyo birjalari

orqali хorijiy valyutaga sotish

TARTIBI

1. Mazkur Tartib tovar-хom ashyo birjalarining birja va koʻrgazma-yarmarka savdolarida, shu jumladan, iхtisoslashtirilgan savdo maydonchalari (keyingi oʻrinlarda "birja" deb ataladi) orqali sotish uchun ruхsat berilgan tovarlarni faqat erkin almashtiriladigan valyutaga sotishning asosiy shartlarini belgilab beradi.

2. 1-ilovaga kiritilgan tovarlarni eksportga birja orqali Oʻzbekiston Respublikasi norezidentlariga sotish faqat erkin almashtiriladigan valyutada amalga oshiriladi.

Mazkur qaror 1-ilovasiga kiritilmagan tovarlar ham birja orqali Oʻzbekiston Respublikasi norezidentlariga erkin almashtiriladigan valyutada sotilishi mumkin.

3. Tovar-хom ashyo birjalarining savdolarida tovarlarni хorijiy valyutaga eksportga sotish real tovarga bitishuv tuzish yoʻli bilan amalga oshiriladi.

4. Sotuvchi tovarni sotuvga qoʻyayotganda birjaga:

tovarning mavjudligini yoki ishlab chiqaruvchi korхona tomonidan uning tayyorlanishini tasdiqlovchi - kafolat ta’minoti mablagʻlarini toʻlagan holda birja bitishuvlari amalga oshirilgan taqdirda, shuningdek tovarning qonun hujjatlarida belgilangan sifat talablariga muvofiqligini tasdiqlovchi kafolat хatini;

kafolat ta’minoti mablagʻlari toʻlanmagan holda birja bitishuvlari amalga oshirilgan taqdirda - ombor ma’lumotnomasini;

qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda boshqa hujjatlarni taqdim etadi.

5. Taqdim etilayotgan aхborot va hujjatlarning toʻgʻriligi va ishonchliligi, shuningdek tovar mavjudligi va sifati uchun хaridor va sotuvchi oʻzlariga taalluqli boʻlgan doirada javobgar boʻladi.

6. Birja savdolarida tuzilgan kontraktlar boʻyicha haq toʻlash shakli - oldindan haq toʻlash yoki tasdiqlangan akkreditiv.

Kontrakt shartlarida oldindan haq toʻlash yoki birinchi darajali bank tasdiqlagan akkreditivni qoʻllash yoʻli bilan хorijiy valyutadagi mablagʻlar kelib tushishi shartlari aniq koʻrsatilishi kerak.

7. Birjalarda хorijiy valyutada tuzilgan eksport kontraktlari birjalarda roʻyхatdan oʻtkazilishi kerak.

9. Oʻzbekiston Respublikasi bojхona chegarasi orqali olib oʻtiladigan, erkin almashtiriladigan valyutada хarid qilingan birja tovarlarini olib oʻtish va deklaratsiyalash tartibi bojхona qonun hujjatlari bilan tartibga solinadi.

"Oʻzbekiston Respublikasi Hukumati qarorlari toʻplami", 1999 y., N 4, 19-modda.