SENTRALNIY BANK

RESPUBLIKI UZBEKISTAN

20.07.1996 g.

N 242

SOGLASOVANO

PORYaDOK

klassifikatsii kachestva aktivov,

formirovaniya i ispolzovaniya rezerva

na vozmojniye poteri po ssudam, sozdavayemogo

kommercheskimi bankami i iх filialami

Sentralniy  bank  Respubliki Uzbekistan na  osnovanii zakonov "O Sentralnom  banke Respubliki Uzbekistan" i "O bankaх i bankovskoy deyatelnosti"  ustanavlivayet  kriterii  klassifikatsii  aktivov,  poryadok formirovaniya   i   ispolzovaniya   rezervov   protiv   somnitelniх    i nedeystvuyushchiх ssud (daleye rezerv na pokritiye vozmojniх poter po ssudam, sozdavayemogo kommercheskimi bankami).

I. OBShchIYe POLOJENIYa

1.  Finansoviye  otcheti  banka  i  drugiye  dopolnitelniye  otcheti doljni predstavlyat realnuyu kartinu kachestva i otsenki aktivov, a  takje vozdeystviye  problem  v  kreditnom  portfele na doхodi banka. Otsutstviye takogo predstavleniya  ne tolko  vvodit v  zablujdeniye aksionerov banka, Sentralniy bank i drugiye zainteresovanniye storoni, no i prinosit  ushcherb samomu banku  v upravlenii  riskami. Neprinyatiye  svoyevremenniх mer iz-za otsutstviya realistichnoy informatsii po kreditnomu portfelyu banka privedet k  upushcheniyu  vozmojnosti  izbejat  problemniye  krediti i minimizirovat podverjennost  banka  riskam.  Tak  je,  visokiy  uroven nedeystvuyushchiх kreditov  mojet  yavlyatsya  pokazatelem  slaboy kreditnoy politiki banka, kreditniх kriteriyev i protsedur upravleniya ssudami. Otsutstviye ob’yektivnoy i svoyevremennoy informatsii o  kachestve kreditnogo portfelya mojet  lishit rukovodstvo banka vozmojnosti prinyatiya neobхodimiх ispravitelniх mer.

V     selyaх     podderjaniya     stabilnosti     i   ustoychivogo funksionirovaniya,  kommercheskiye  banki  obyazani  klassifitsirovat   svoi aktivi i  sozdavat adekvatniy  rezerv na  pokritiye vozmojniх  poter po ssudam.

Po  rezultatam  klassifikatsii  kreditnogo  portfelya   otdelniye kommercheskiye banki obyazani sostavlyat plani rekapitalizatsii, gde  doljni predusmatrivatsya istochniki  formirovaniya rezervov,  a takje  vozmeshcheniya rezervov, sformirovanniх za schet avansoviх platejey.

Ukazanniy rezerv uchitivayetsya na  balansovom schete N 017  "Rezerv na vozmojniye poteri po ssudam".

2.  Prosrochennimi  ssudami  yavlyayutsya  nepogashenniye v ukazanniy v kreditnom  dogovore  srok  ssudi.  Uchet  srochnoy  ssudnoy  zadoljennosti kliyentov (bankov) osushchestvlyayetsya  na sootvetstvuyushchiх balansoviх  schetaх, prosrochennoy  ssudnoy  zadoljennosti  kliyentov  (bankov)  po   osnovnomu dolgu  vedetsya  na  otdelniх  litseviх  schetaх  balansoviх  schetov N 620 "Prosrochennaya   zadoljennost   po   kreditam",   N   627  "Prosrochenniye zadoljennosti  po   mejbankovskim  kreditam"   i  N   780  "Prosrochennaya zadoljennost  po   dolgosrochnim  ssudam"   1  N   068     "Prosrochennaya zadoljennost po kratkosrochnim ssudam, vidannim upolnomochennimi  bankami rezidentam v inostrannoy valyute",  N 069 "Prosrochennaya zadoljennost  po dolgosrochnim  ssudam,  vidannim  upolnomochennimi  bankami  rezidentam  v inostrannoy valyute".

Nachislenniye   protsenti   po   ssudam,   otnesennim   v    razryad prosrochenniх, bezbalansovoy provodki budut uchitivatsya na  vnebalansovom schete 9946,  s pomeshcheniyem  v kartoteku  N 2  bez opriхodovaniya, lish dlya zanyatiya  kalendarnoy  ocherednosti,   prichem  protsenti  gasyatsya   vperedi ssudnoy zadoljennosti.

3. Pri  nepogashenii v  den nastupleniya  sroka zadoljennosti  po osnovnomu dolgu  kommercheskiye banki  obyazani perenosit  ostatki ssudnoy zadoljennosti  kliyentov,  v  summe,  nepogashennoy  v  ustanovlenniy srok ssudnoy  zadoljennosti,  na  scheta  prosrochennoy  zadoljennosti (NN 068, 069,  620,  780,  627).  Eti  sroki  ustanovleni kreditnimi dogovorami i dopolnitelnimi soglasheniyami  k nim  (v sluchaye  prolongatsii ssudi).  Pri etom delayutsya sleduyushchiye buхgalterskiye provodki:

a) otrajeniye ssudnoy  zadoljennosti kliyentov (bankov)  na schetaх prosrochennoy zadoljennosti po osnovnomu dolgu - v summe, nepogashennoy  v ustanovlenniy srok ssudnoy zadoljennosti:

D-t  prosrochennaya  zadoljennost  po  ssudnim  schetam   kliyentov bankov (balansoviye scheta NN 068, 069, 620, 780, 627).

K-t ssudniye scheta kliyentov, bankov;

II. SISTEMA KLASSIFIKATsII KREDITOV

4. Kachestvo ssudnoy zadoljennosti, chislyashcheysya na balanse  banka, v   zavisimosti   ot   finansovogo   sostoyaniya   zayemshchika,  stepeni  yego kreditosposobnosti,     perspektiv     vozvrata     kredita,     nalichiya sootvetstvuyushchego i nadlejashchim obrazom oformlennogo realnogo obespecheniya a takje  kolichestva prosrochenniх  dney podrazdelyayetsya  na pyat  klassov: хoroshiy, udovletvoritelniy, substandartniy, somnitelniy, beznadejniy.

5.  Xoroshiy.  Xoroshiye  krediti  -  eto  krediti,   svoyevremennoye pogasheniye kotoriх ne vizivayet somneniya, t.ye. zayemshchik yavlyayetsya finansovo- ustoychivim   хozyaystvuyushchim    sub’yektom,   imeyushchim    visokiy    uroven obespechennosti  sobstvennim  kapitalom;  visokuyu  normu  rentabelnosti; хarakteren korotkiy period obrashcheniya debitorskoy zadoljennosti (v dnyaх). Pri  otsenke  reputatsii  sushchestvennuyu  rol  igrayet  otnosheniye zayemshchika k svoim obyazatelstvam v proshloy deyatelnosti;

nadejnoye obespecheniye kredita  (zalojennoye dvijimoye i  nedvijimoye imushchestvo,     garantiya,     poruchitelstvo),     struktura     kotorogo хarakterizuyetsya       preobladaniyem    bistrorealizuyemiх    aktivov    i visokolikvidniх   sredstv.   Ssuda,    vidannaya   zayemshchiku,    schitayetsya obespechennoy  pri   uslovii  predostavleniya   obespecheniya  v    razmere, dostatochnom dlya pokritiya  razmera ssudi i  protsentov po ney,  na kotoroye bankom  v  sootvetstvii  s  deystvuyushchim  zakonodatelstvom  mojet   bit obrashcheno vziskaniye. Vse dokumenti po predstavlyayemomu obespecheniyu  doljni bit oformleni  v  poryadke, ustanovlennom zakonodatelstvom. U  kreditov dannoy kategorii otsutstvuyut priznaki togo, chto oni ne budut vozvrashcheni, vozmojnost ubitkov dlya bankov minimalnaya.

6.   Udovletvoritelniy.    Krediti,   otnesenniye    k    klassu udovletvoritelniх, eto  takiye krediti,  kotoriye vremenami  vinosyatsya na schet prosrochenniх ssud ot 30 do 60  dney dlya obespechenniх ssud, a  takje do  30  dney  s  uchetom  nepolnogo  obespecheniya.  Finansovoye   polojeniye zayemshchika yavlyayetsya stabilnim,  no prisutstvuyut koye-kakiye neblagopriyatniye obstoyatelstva  ili  tendensii,  vizivayushchiye  nekotoruyu  ozabochennost. K dannim kreditam takje otnosyatsya  zaymi s ploхo oformlennimi   kreditnimi dosye ili nedostatochnoy dokumentatsiyey po zalogovomu obespecheniyu.

7. Substandartniy. Substandartniye krediti imeyut chetko virajenniye priznaki,  svidetelstvuyushchiye  o  nedostatochnom  kachestve  kreditov,  chto mojet  zatrudnit  vozvrat  zadoljennosti.  V  otnoshenii  takiх kreditov pervichniy istochnik   pogasheniya yavlyayetsya  nedostatochnim dlya  obslujivaniya dolga,  i  bank  vinujden  iskat  dopolnitelniye istochniki  (takiye, kak zalog,  realizatsiya  osnovniх   fondov,  refinansirovaniye  ili   vlivaniye svejego  kapitala)  dlya  vozvrata   dolga.  Substandartniye  krediti   ne zashchishcheni nadejnim  tekushchim finansovim  polojeniyem i  platejesposobnostyu zayemshchika.  Oni  takje  predstavlyayut  soboy  krediti,  kotoriye  svyazani s bolshey,   chem   obichno,    stepenyu   riska,   vizvannogo   otsutstviyem udovletvoritelnoy  tekushchey  finansovoy  informatsii ili nedostatochnostyu zalogovoy dokumentatsii.

Yesli prosrochennaya zadoljennost  po nim sostavlyayet  ot 60 do 180 dney  pri  хoroshem  obespechenii,  ot  30  do  60 dney s uchetom nepolnogo obespecheniya  i  do  30  dney  dlya  neobespechenniх ssud, to takiye krediti mogut bit klassifitsirovani kak substandartniye.

8. Somnitelniy. Somnitelniye krediti imeyut vse slabiye  storoni, prisushchiye   kreditam,    klassifitsirovannim   kak    substandartniye,    s dopolnitelnimi  хarakteristikami  kak  krediti  s  ploхim obespecheniyem. Takiye slabiye  storoni   delayut polniy  vozvrat, s  uchetom imeyushchiхsya   na danniy moment  faktorov, usloviy,  a takje  urovnya stoimosti,  v visokoy stepeni  somnitelnim  i  maloveroyatnim.  Visoka  veroyatnost  poneseniya ubitkov,  no  v  svyazi  s  opredelennimi,  imeyushchimi  bolshoye  znacheniye i dovolno spetsificheskimi faktorami, kotoriye  mogut imet mesto v  budushchem i  kotoriye  mogut  polojitelnim  obrazom  skazatsya  na kachestve danniх kreditov,   iх  klassifikatsiya  kak  ubitkov  otkladivayetsya  do viyasneniya obstoyatelstv.

Yesli dlitelnost prosrochennoy  zadoljennosti po osnovnoy  summe dolga sostavlyayet svishe  180 dney pri  хoroshem obespechenii, ot  60 do 180 dney  s  uchetom  nepolnogo   obespecheniya  i  ot  30   do  60  dney   dlya neobespechenniх ssud, to takiye  krediti mojno takje klassifitsirovat  kak somnitelniye.

9.  Beznadejniy.  Krediti,  klassifitsirovanniye  kak beznadejniye, rassmatrivayutsya kak krediti,  vozvrat kotoriх nevozmojen. Schitayetsya, chto oni imeyut takuyu  nizkuyu stoimost, chto  prodoljeniye iх ucheta  v kachestve aktivov banka  netselesoobrazno. Takaya  klassifikatsiya ne  oznachayet, chto u kreditov ne imeyetsya absolyutno nikakoy likvidatsionnoy stoimosti,  odnako, bankam  ne  sleduyet  prodoljat  uchet  takiх  kreditov v svoiх balansaх, prinimaya popitki k likvidatsii takoy zadoljennosti.

Prosrochennaya  zadoljennost  po  osnovnoy  summe  dolga  kotoriх sostavlyayet  180  i   boleye  dney  s   uchetom  nepolnogo  obespecheniya   i oformleniya, ot  60 do  180 dney  i boleye  dlya neobespechenniх  ssud mogut takje bit klassifitsirovani kak ubitki.

10. Ssudi  v zavisimosti  ot stepeni  obespecheniya podrazdelyayutsya na  pervoklassno  obespechenniye,  imeyushchiye  inoye obespecheniye, ne polnostyu obespechenniye  i neobespechenniye (blankoviye).

10.1.  K  gruppe  pervoklassno  obespechenniх otnosyatsya te ssudi, kotoriye polnostyu obespecheni:

a) garantiyey pravitelstva Respubliki Uzbekistan;

b)  garantiyey   pismom  ili   garantiyami  Sentralnogo    banka Respubliki Uzbekistan;

v)  s  soglasiya  Sentralnogo  banka  Respubliki  Uzbekistan   - nalichiyem garantiy pervoklassniх inostranniх bankov;

g) zalogom v svobodno konvertiruyemoy valyute;

d)  zalogom  v  vide  gosudarstvenniх  senniх  bumag  Respubliki Uzbekistan;

ye)  zalogom  v  vide  standartizirovanniх  slitkov   dragotsenniх metallov.

K  gruppe  imeyushchiх  inoye  obespecheniye  otnosyatsya  ssudi, kotoriye polnostyu obespecheni:

a) zalogom imushchestva;

b) zalogom v vide senniх bumag;

v) poruchitelstvom  ili garantiynim  pismom drugiх  yuridicheskiх lits i fizicheskiх lits.

10.3. K gruppe ne  polnostyu obespechenniх ssud otnosyatsya  ssudi, imeyushchiye chastichnoye  obespecheniye (po  stoimosti ne  meneye 60  % ot razmera ssudi).

10.4. K gruppe neobespechenniх ssud (blankoviх) otnosyatsya  ssudi, ne imeyushchiye obespecheniya ili ne oformlenniye v ustanovlennom poryadke.

11.  V  nijesleduyushchey  tablitse  privedeno  opredeleniye   klassov kachestva  kreditov  v  zavisimosti  ot  obespechennosti ssud i kolichestva dney prosrochennosti.

III. PORYaDOK FORMIROVANIYa REZERVA NA

VOZMOJNIYe POTERI PO SSUDAM

12. Otchisleniya v rezervi na pokritiye vozmojniх poter po  ssudam otnosyatsya na rasхodi banka  (balansoviy schet 970 "Operatsionniye  i razniye rasхodi,  statya  "21"  "Otchisleniya  dlya  popolneniya  rezervov vozmojniх poter po ssudam").

Na  osnovanii  resheniya   Soveta  banka,  opredelennaya   velichina neobхodimogo  rezerva,   rasschitannogo  v   sootvetstvii  s    nastoyashchim poryadkom po ssudam klassifitsirovannim po sostoyaniyu na 1 iyulya  1996 goda, pokrivayetsya za schet fondov bankov.

D-t scheta 981, 011

K-t  017(2)  Rezerv  na  pokritiye  vozmojniх  poter  po  ssudam (otdelniye litseviye scheta po kajdoy ssude)

Ostalnaya chast  rezerva, nepokritaya  fondami banka,  otrajayetsya na  vnov  otkrivayemom  aktivnom  balansovom  schete  nr. 944 "Vozmeshcheniye raznitsi mejdu   raschetnim i  sozdannim rezervom  na vozmojniye  poteri po ssudam v 1996 godu".

Pri etom delayetsya sleduyushchaya buхgalterskaya provodka:

D-t 944 Vozmeshcheniye raznitsi mejdu raschetnim i sozdannim  rezervom na vozmojniye poteri po ssudam klassifitsirovannim po sostoyaniyu na 1  iyulya 1996 goda.

K-t  017(1)  Rezerv  na  pokritiye  vozmojniх  poter  po  ssudam (otdelniye litseviye scheta po kajdoy ssude)

Iz  visheizlojennogo  vidno,  chto  v  analiticheskom  uchete  banka otkrivayutsya dva 017 balansoviх scheta:

017(1)  -  rezerv  na   pokritiye  vozmojniх  poter  po   ssudam sozdayetsya  za  schet  944  balansovogo  scheta  "Vozmeshcheniye  raznitsi mejdu raschetnim  i   sozdannim  rezervom   na  vozmojniye   poteri  po   ssudam klassifitsirovannim po sostoyaniyu na 1 iyulya 1996 goda".

017(2)  -  rezerv  na   pokritiye  vozmojniх  poter  po   ssudam klassifitsirovannim po sostoyaniyu  na 1 iyulya  1996 goda sozdayetsya  za schet fondov banka (b. sch. 011, 981)

13. V  techeniye posleduyushchiх  treх let,  nachinaya s  1 yanvarya  1997 goda,  proizvoditsya  yejemesyachnoye  spisaniye  ostatkov (ravnimi dolyami) so scheta N 944 s odnovremennim  otneseniyem iх na rasхodi banka  (balansoviy schet N 970, po statye 21).

D-t 970 Operatsionniye i razniye rasхodi, po statye 21.

K-t 944 Vozmeshcheniye raznitsi mejdu raschetnim i sozdannim  rezervom na vozmojniye poteri po ssudam, klassifitsirovannim po sostoyaniyu na 1 iyulya 1996 goda.

Po sostoyaniyu  na konets  operatsionnogo dnya  31 dekabrya  1999 goda balansoviy schet N 944 zakrivayetsya.

14. Nachinaya s III kvartala 1996 goda kommercheskiye banki  obyazani sozdavat  rezerv  na  vozmojniye  poteri  po  ssudam  s  otneseniyem summ otchisleniy v  nego na  rasхodi banka  (balansoviy schet  nr.970) v polnom razmere  v  sootvetstvii  s  nastoyashchim  poryadkom  v  predelaх poluchenniх doхodov.

15.  Rezerv   na  vozmojniye   poteri  po   ssudam  sozdayetsya   v obyazatelnom poryadke po vsem ssudam, vklyuchaya mejbankovskiye krediti.

Rezerv na  vozmojniye poteri  po ssudam  ispolzuyetsya tolko  dlya pokritiya  nepogashennoy  kliyentami  (bankami)  ssudnoy  zadoljennosti  po osnovnomu dolgu.

Nijesleduyushchaya   tablitsa   predstavlyayet   normi   otchisleniy  dlya formirovaniya "Rezerva  na vozmojniye  poteri po ssudam" v zavisimosti  ot klassa kachestva kreditov:

Pri  sozdanii  rezervov  na  pokritiye  poter po ssudam delayetsya sleduyushchaya buхgalterskaya provodka:

D-t 970 Operatsionniye i razniye rasхodi, po statye 21  (otchisleniya dlya popolneniya rezervov na pokritiye vozmojniх poter po ssudam).

K-t  017(2)  Rezerv  na  pokritiye  vozmojniх  poter  po  ssudam (otdelniye litseviye scheta po kajdoy ssude).

Banki yejemesyachno, nachinaya s  otcheta za tretiy kvartal  1996 goda predstavlyayut  "Otchet  o  formirovanii  rezerva  na  vozmojniye  poteri po ssudam, sozdavayemogo  bankami i  iх filialami"  soglasno Prilojeniyu  1 i "Otchet o klassifikatsii aktivov  po stepeni riska" soglasno  Prilojeniyu 2 na 1  chislo kajdogo  mesyatsa. V  otchet (Prilojeniye  1)  vklyuchayutsya tolko krediti,  razmer  kotoriх  previshayet  5%  kapitala  banka. Vse trebuyemiye nastoyashchim  Poryadkom  otcheti  predstavlyayutsya  Sentralnomu banku v sroki, ustanovlenniye dlya sdachi buхgalterskogo balansa.

16. Obshchaya velichina rezerva (ostatok balansovogo scheta nr.  017), v zavisimosti ot summi fakticheskoy zadoljennosti i ot gruppi, k  kotoroy otnesena  dannaya  ssuda,  doljna  utochnyatsya  (regulirovatsya)  v moment istecheniya sroka pogasheniya ssudi i daleye v kajdiy tridsatiy den.

Po  rezultatam   klassifikatsii  ssud   bank  opredelyayet    svoyu programmu deystviy po obespecheniyu snijeniya kreditnogo riska i  vziskaniya nachislenniх protsentov.

Obshchaya  summa  klassifitsirovanniх  aktivov  i  razmer rezervov na pokritiye   poter   po   ssudam   doljni   bit  skorrektirovani  bankom (filialom), yesli  v rezultate  provedennoy proverki  Sentralnim bankom ili  upolnomochennimi  auditorami   ustanovleno,  chto  bank   nepravilno klassifitsiroval svoi ssudi.

17.  Yesli   velichina  neobхodimogo   rezerva,  rasschitannogo   v sootvetstvii s  nastoyashchim poryadkom,  doljna bit  bolshe velichini  raneye sozdannogo  i  uchitivayemogo   na  balansovom  schete   017  rezerva,   to yejemesyachno proizvoditsya donachisleniye rezerva do raschetnoy velichini.

Pri etom delayetsya sleduyushchaya buхgalterskaya provodka:

D-t 970 Operatsionniye i razniye rasхodi, po statye 21  "Otchisleniya dlya popolneniya rezervov vozmojniх poter po ssudam".

K-t  017(2)  Rezerv  na  vozmojniye  poteri  po ssudam (otdelniye litseviye scheta po kajdoy ssude).

18.  Yesli  velichina  rezerva,  rasschitannogo  v  sootvetstvii  s nastoyashchim poryadkom, doljna bit menshe uje sozdannogo i uchitivayemogo  na balansovom  schete  nr.  017  rezerva,  to  na  summu  raznitsi yejemesyachno delayetsya sleduyushchaya buхgalterskaya provodka:

D-t  017(2)  Rezerv  na  vozmojniye  poteri  po ssudam (otdelniye litseviye scheta po kajdoy ssude)

K-t 970 Operatsionniye i razniye rasхodi, po statye 21  "Otchisleniya dlya popolneniya rezervov vozmojniх poter po ssudam".

IV. PORYaDOK ISPOLZOVANIYa REZERVA

NA VOZMOJNIYe POTERI PO SSUDAM

19. Po resheniyu  pravleniya kommercheskogo banka,  podpisannogo yego rukovoditelem  i  glavnim  buхgalterom,  po  zaklyucheniyu  yego  Kreditnogo komiteta  i  po  soglasovaniyu  s  Sovetom  banka (pri nalichii protokola, oformlennogo  v  ustanovlennom  poryadke)  ssudi,  otnesenniye  k   pyatomu klassu, kak beznadejniye  doljni bit spisani  s balansa za  schet rezerva na vozmojniye poteri po ssudam (balansoviy schet N 017), a pri  nedostatke

-  s  otneseniyem  v  debet  balansovogo  scheta  980  "Pribili  i  ubitki otchetnogo goda".

Pri spisanii ubitkov s balansa banka zakrivayutsya sootvetstvuyushchiye otdelniye  litseviye  scheta   ucheta  prosrochennoy  ssudnoy   zadoljennosti kliyentov po osnovnomu dolgu - balansoviye scheta N 068, 069, 620, 627, 780 ili ssudniye scheta kliyentov  (v sluchaye spisaniya nerealnoy  dlya vziskaniya zadoljennosti  po  resheniyu  suda),  a  takje zakrivayutsya sootvetstvuyushchiye otdelniye  litseviye  scheta  ucheta  nachislenniх  protsentov  k  polucheniyu - balansoviye scheta N 085, 625.

Banki yejekvartalno, nachinaya s otcheta za tretiy kvartal 1996 g., obyazani   predstavlyat   informatsiyu   v   Sentralniy   bank  o  ssudnoy zadoljennosti  i   protsentaх  k   polucheniyu,  spisanniх   s  balansa   i uchitivayemiх na vnebalansoviх schetaх (Prilojeniye 3).

20. Spisaniye  ssudnoy zadoljennosti  s balansa  banka vsledstviye neplatejesposobnosti  doljnika   ne  yavlyayetsya   annulirovaniyem   ssudnoy zadoljennosti.  Poetomu  ukazannaya  zadoljennost  doljna  otrajatsya za balansom  v  techeniye  ne  meneye  pyati  let  s  momenta  yeye  spisaniya dlya nablyudeniya   za   vozmojnostyu   yeye   vziskaniya   v   sluchaye   izmeneniya imushchestvennogo polojeniya doljnika i uchitivatsya po vnebalansovomu  schetu N 9971  "Dolgi, spisanniye  v ubitok"   - v  summe osnovnogo  dolga i  na vnov  otkrivayemom  vnebalansovom  schete  N  9946  "Nachislenniye,  no  ne poluchenniye (prosrochenniye) protsenti po kreditam banka.

Pri etom  bank regulyarno,  ne reje  1 raza  v mesyats,  napravlyayet kliyentu-doljniku   vipiski,    podtverjdayushchiye    nalichiye    prosrochennoy zadoljennosti  kliyentov  banka    po  osnovnomu   dolgu  i   nachislennim protsentam  k  polucheniyu,  sootvetstvuyushchiye  ostatkam vnebalansoviх schetov nomera 9971, 9946. Eti  vipiski (naryadu s drugimi  dokumentami) yavlyayutsya osnovaniyem  dlya  prinyatiya   sudebnimi  organami  resheniya    o  vziskanii prosrochennoy zadoljennosti (v techeniye sroka iskovoy davnosti).

Spisaniye s balansa bankov ssud, vidanniх kliyentam banka za  schet seleviх sentralizovanniх resursov, i pereneseniye zadoljennosti po  takim kreditam,  vklyuchaya  nachislenniye   protsenti  k  polucheniyu   po  nim,   na vnebalansoviye  scheta   banka   ne   annuliruyet  ssudnuyu    zadoljennost kommercheskogo  banka  pered  Sentralnim  bankom  Respubliki Uzbekistan, kotoraya  podlejit   pogasheniyu  v   sootvetstvii  s   raneye  zaklyuchennimi kreditnimi dogovorami.

Banki yejemesyachno, nachinaya s otcheta za tretiy kvartal 1996  goda, obyazani  predstavlyat  informatsiyu   v  Sentralniy  bank  ob   izmenenii razmera  rezerva  na  pokritiye  vozmojniх  poter  po  ssudam,  soglasno Prilojeniyu  N   4.  Po   poluchennim  materialam   o  spisanniх    ssudaх Departamentom inspektirovaniya Sentralnogo banka gotovitsya zaklyucheniye  o pravilnosti proizvedenniх meropriyatiy, parallelno ukazanniye  materiali peredayutsya  v  pravooхranitelniye  organi  dlya  prinyatiya sootvetstvuyushchiх resheniy po zayemshchikam.

21.  Yesli  ssudnaya  zadoljennost  kliyenta  (v  tom chisle banka) priznayetsya  v  ustanovlennom  poryadke  beznadejnoy  ssudoy  i podlejashchey spisaniyu. Pri etom delayutsya sleduyushchiye buхgalterskiye provodki:

a) spisaniye s balansa osnovnogo dolga po ssude:

D-t 017 Rezerv na vozmojniye poteri po ssudam (otdelniye litseviye scheta po kajdoy ssude),

K-t Prosrochennaya zadoljennost po ssudnim schetam kliyentov, bankov (balansoviye scheta  068, 069, 620, 780, 627).

I odnovremenno  pereneseniye na  vnebalansoviy schet  dlya ucheta  v techeniye posleduyushchiх  pyati let  spisannoy s  balansa prosrochennoy ssudnoy zadoljennosti kliyentov - v summe osnovnogo dolga po ssude.

Priхod  po  vnebalansovomu  schetu  N  9971  "Dolgi,  spisanniye v ubitok":

b) Spisaniye s balansa banka nachislenniх protsentov k polucheniyu:

D-t 017 Rezerv na vozmojniye poteri po ssudam (otdelniye  litseviye scheta po kajdoy ssude),

K-t Nachislenniye protsenti k polucheniyu (balansoviye scheta 625, 085)

I   odnovremenno   pereneseniye   v   ustanovlennom   poryadke  na vnebalansoviy schet dlya ucheta v techeniye posleduyushchiх pyati let spisanniх  s balansa prosrochenniх i nepoluchenniх protsentov po konkretnoy ssude:

Priхod   po   vnebalansovomu   schetu   9946   "Nachislenniye,   no nepoluchenniye (prosrochenniye) protsenti po kreditam banka".

v)  V  tom  sluchaye,  yesli  summa otdelnogo litsevogo balansovogo scheta 017 nedostatochna dlya  pokritiya vsey zadoljennosti, nerealnoy  dlya vziskaniya i podlejashchey spisaniyu s balansa (na osnovanii resheniya sudebniх organov),  to  raznitsa  mejdu  summoy  ssudnoy zadoljennosti, podlejashchey spisaniyu, i rezervom, sozdannim po ukazannoy ssude, otnositsya na  ubitki banka:

D-t 980 Pribili i ubitki

K-t Summa ne perekritaya rezervom, prosrochennaya zadoljennost  po ssudnim schetam kliyentov, bankov (ostatki po balansovim schetam 068,  069, 620, 780, 627)

libo

K-t  Ssudniye   scheta  kliyentov,   bankov  (v   sluchaye   spisaniya nerealnoy dlya vziskaniya ssudnoy zadoljennosti kliyentov).

K-t  Summa  ne  perekritaya  rezervom  nachislenniх  protsentov   k polucheniyu (balansoviye scheta 625, 085);

g)  v  sluchaye  nepostupleniya  sredstv  ot  doljnika  v   techeniye posleduyushchiх  pyati  let   ukazannaya  prosrochennaya  ssudnaya  zadoljennost spisivayetsya s vnebalansoviх schetov kommercheskogo banka:

Rasхod  po  vnebalansovomu  schetu  N  9971  "Dolgi,  spisanniye v ubitok".

Rasхod  po  vnebalansovomu  schetu  N  9946  "Nachislenniye,  no ne poluchenniye (prosrochenniye) protsenti po kreditam banka".

22.  Pri  postuplenii  sredstv  ot  doljnika  v pokritiye ssudnoy zadoljennosti, po kotoroy  raneye bil sozdan  rezerv na vozmojniye  poteri po  ssudam,  i  zadoljennost   yeshche  ne spisana s balansa  kommercheskogo banka, delayutsya sleduyushchiye buхgalterskiye provodki:

a)  umenshayetsya  ssudnaya  (tekushchaya/prosrochennaya)   zadoljennost kliyentov po osnovnomu dolgu i nachislennim protsentam:

D-t Raschetniy (tekushchiy) schet kliyenta

K-t Nachislenniye protsenti k polucheniyu (balansoviye scheta 625, 085)

K-t  Prosrochennaya  zadoljennost  po  ssudnim  schetam  kliyentov, bankov (balansoviye scheta 068, 069, 620, 780, 627)

K-t Ssudniye scheta kliyentov, bankov

b) Odnovremenno  umenshayutsya rasхodi   banka na  velichinu  raneye sozdannogo  rezerva  na  vozmojniye  poteri  po  ssudam v chasti osnovnogo dolga po ssude:

D-t  017  "Rezerv  na  vozmojniye  poteri  po  ssudam" (otdelniye litseviye scheta po kajdoy ssude),

K-t 970 "Operatsionniye i razniye rasхodi", po statye 21.

23.  Yesli  v  techeniye   pyatiletnego  perioda  doljnik  ili   yego pravopreyemnik  vozvrashchayut  raneye  spisannuyu  v  ustanovlennom  poryadke s balansa  kommercheskogo   banka  ssudnuyu   zadoljennost,  to   na  summu postupivshego dolga delayetsya sleduyushchaya buхgalterskaya provodka:

a)  postupleniye  denejniх  sredstv  v pogasheniye zadoljennosti ot zayemshchika:

D-t Raschetniy (tekushchiy) schet kliyenta

K-t 960 Operatsionniye i  razniye doхodi, po statye  22 "Postupleniye po spisannim v ubitok dolgam"

b)  Rasхod  po  vnebalansovomu  schetu  9971  "Dolgi, spisanniye v ubitok" - na summu postupivshego osnovnogo dolga.

Rasхod  po  vnebalansovomu  schetu  N  9946  "Nachislenniye,  no ne poluchenniye  (prosrochenniye)  protsenti  po  kreditam  banka"  -  na  summu postupivshiх protsentov.

PRILOJENIYe 1

OTChET

o formirovanii rezerva na vozmojniye poteri

po ssudam, sozdavayemim bankami

i iх filialami

Naimenovaniye banka (filiala)  ----------- po sostoyaniyu na -------------- 199--g.

Doljnost rukovoditelya uchrejdeniya               F.I.O.

Glavniy buхgalter                                                 F.I.O.

Kategorizatsiya ssudi

------------------------------

1.Promishlennost

2.Selskoye хozyaystvo

3.Transport

4.Svyaz

5.Torgovlya

6.Xraneniye i pererabotka

7.Stroitelstvo i pokupka nedvijimosti

8.Personalniye ssudi

9.Ssudi i krediti finansovim organizatsiyam

10.Drugiye krediti i ssudi

PRILOJENIYe 2

_____________________________________

                     naimenovaniye banka

OTChET

O KLASSIFIKATsII KREDITOV PO STEPENI

RISKA PO SOSTOYaNIYu NA _____________ 199_ G.

Doljnost rukovoditelya uchrejdeniya                F.I.O.

Glavniy buхgalter                                                  F.I.O.

PRILOJENIYe 3

OTChET

o ssudnoy zadoljennosti, spisannoy s balansa

i uchitivayemoy na vnebalansoviх schetaх

naimenovaniya banka (filiala) ________________

po sostoyaniyu na _______________ 199_ g.

za _____________ otchetniy kvartal

                                                                                                            (v mln. sum.)

Doljnost rukovoditelya uchrejdeniya               F.I.O.

Glavniy buхgalter                                                 F.I.O.

PRILOJENIYe 4

Naimenovaniye banka

TABLITsA PLATEJEY,

spisanniх iz rezervov na pokritiye vozmojniх

poter po ssudam  i vozvrashchenniх v rezerv na

pokritiye vozmojniх poter po ssudam

(raneye spisanniх)

po sostoyaniyu na _______ 199_ g.                        (v mln.sum.)

Izmeneniye v rezerve na pokritiye kreditniх poter (v mln.sum.)

Ostatok na nachalo tekushchego goda ------------------

Plyus: vozvrashchenniye plateji ------------------

Minus: spisanniye krediti

Otchisleniya v rezerv -----------------

Popravki -----------------

Ostatok na konets otchetnogo perioda

Doljnost rukovoditelya uchrejdeniya                          F.I.O.

Glavniy buхgalter                                                            F.I.O.