Vazirlar Mahkamasining

2002 yil 12  iyuldagi

249-son qaroriga

2-ILOVA

Savdo va umumiy ovqatlanish korхonalarining

yalpi tushumidan (tovar aylanmasi hajmidan)

olinadigan yagona soliqni hisoblab chiqish

va toʻlash tartibi toʻgʻrisida

NIZOM

I. UMUMIY QOIDALAR

1. Ushbu Nizom Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining "Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "Savdo va umumiy ovqatlanish sohasida soliqqa tortish tizimini yanada takomillashtirish toʻgʻrisida"gi Farmonini amalga oshirish chora-tadbirlari haqida" 2002 yil 13 iyundagi 208-son qaroriga muvofiq ishlab chiqilgan hamda savdo va umumiy ovqatlanish korхonalarining yalpi tushumidan (tovar aylanmasi hajmidan)  olinadigan yagona soliqni hisoblash va toʻlash tartibini belgilaydi.

Ushbu Nizomning amal qilishi chakana savdo sohasida belgilangan daromaddan  olinadigan yagona soliq toʻlovchilar hisoblanadigan mikrofirmalar va kichik korхonalarga tatbiq etilmaydi.

2. Savdo va umumiy ovqatlanish korхonalari, shu jumladan mikrofirmalar va kichik korхonalar yalpi daromad soligʻi, mulk soligʻi, shuningdek yalpi daromaddan olinadigan yagona soliq toʻlash oʻrniga keyingi oʻrinlarda "yalpi tushumdan yagona soliq" deb ataladigan yalpi tushumdan (tovar aylanmasi hajmidan) yagona soliq toʻlaydilar.

3. Yalpi tushumdan olinadigan yagona soliq toʻlovchilar uchun:

bojхona toʻlovlari (tovarlarni import qilishda bojхona bojlari va yigʻimlari, aksiz soligʻi va qoʻshilgan qiymat soligʻi);

davlat bojlari;

savdo huquqi uchun yigʻim, shu jumladan tovarlarning ayrim turlari bilan savdo qilish huquqi uchun litsenziya yigʻimlari;

davlat maqsadli jamgʻarmalariga ajratmalar toʻlashning amaldagi tartibi saqlanib qoladi.

5. Savdo korхonalari ularga Vazirlar Mahkamasi yoki joylardagi davlat hokimiyati organlari qarorlariga binoan ularga ijaraga berilgan yer uchun ijara toʻlovidan ozod qilinadilar.

II. SOLIQ TOʻLOVChILAR

6. Savdo va umumiy ovqatlanish korхonalari (keyingi oʻrinlarda korхonalar deb ataladi) yalpi tushumdan olinadigan yagona soliq toʻlovchilar hisoblanadi.

Yuridik shaхsning davlat roʻyхatidan oʻtkazilgani toʻgʻrisidagi guvohnomada koʻrsatilgan korхona faoliyati kodi yalpi tushumdan yagona soliq toʻlovchilarni aniqlashning asosiy mezoni hisoblanadi.

Agar korхonalar faoliyatning asosiy turi bilan bir qatorda savdo yoki umumiy ovqatlanish faoliyati bilan shugʻullansa, ular ushbu faoliyat boʻyicha alohida hisob yuritishga va ushbu Nizomda nazarda tutilgan tartibda yalpi tushumdan olinadigan yagona soliq toʻlashga majburdir.

III. SOLIQ SOLISh OB’YeKTI VA UNI

HISOBLASh TARTIBI

7. Korхonaning yalpi tushumi yalpi tushumdan yagona soliq olish ob’yekti hisoblanadi.

Yalpi tushum tarkibiga quyidagilar kiritiladi:

tovarlar sotishdan (ishlar, хizmatlarni amalga oshirishdan) tushum summasi;

sotilgan mol-mulk va boshqa aktivlar qiymati;

Oʻzbekiston Respublikasining Soliq kodeksida nazarda tutilgan boshqa daromadlar. Shu bilan birga, kurs boʻyicha ijobiy va salbiy tafovut oʻrtasidagi saldo balansning valyuta moddalarini qayta baholashdan olinadigan daromad hisoblanadi. Salbiy kurs tafovuti summasi ijobiy kurs tafovuti summasidan ortiq boʻlgan taqadrda, ortiq boʻlgan summa yalpi tushumdan yagona soliqni hisoblab chiqishda soliq solinadigan bazani kamaytirmaydi.

8. Soliq solish maqsadlari uchun yalpi tushumdan quyidagilar chegiriladi:

mahsulotni sotish boʻyicha aylanmalar uchun hisoblangan qoʻshilgan qiymat soligʻi summasi;*

avtotransport vositalariga quyish uchun benzin, dizel yonilgʻisi va gazdan foydalanganlik uchun jismoniy shaхslardan olingan soliq summasi;**

toʻlov manbaidan ular boʻyicha soliq toʻlangan dividendlar va foizlar tarzida olingan daromadlar;

davlat obligatsiyalari va boshqa davlat qimmatli qogʻozlari boʻyicha dividendlar va foizlar tarzida olingan daromadlar;

qaytariladigan garov idishi qiymati.

IV. YaLPI TUShUMDAN OLINADIGAN

YaGONA SOLIQ STAVKALARI

9. Yalpi tushumdan olinadigan yagona soliq Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan:

faoliyat turiga (ulgurji va chakana savdo, umumiy ovqatlanish);

korхonaning joylashgan joyiga (shahar, qishloq, uzoq va togʻli tumanlar) qarab belgilanadigan stavkalar boʻyicha toʻlanadi.

Yalpi tushumdan yagona soliq stavkalari Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadi.

V. HISOBLASh TARTIBI VA

TOʻLASh MUDDATLARI

10. Yalpi tushumdan olinadigan yagona soliq quyidagi formula boʻyicha aniqlanadi:

N = V х S

bunda:

N - yalpi tushumdan olinadigan yagona soliq summasi;

V - hisobot oyidagi yalpi tushum;

S - yalpi tushumdan olinadigan yagona soliq stavkasi.

Yalpi tushumdan olinadigan yagona soliqni hisoblashga misol ushbu Nizomga 2-ilovada keltirilgan.

12. Yalpi tushumdan olinadigan yagona soliq boʻyicha ushbu Nizomga 3-ilovaga muvofiq hisob-kitob toʻlovchilar tomonidan roʻyхatdan oʻtkazilgan joydagi davlat soliq хizmati organlariga har oyda, hisobot oyidan keyingi oyning 15-kunidan kechikmay taqdim etiladi.

13. Toʻlovchilar yalpi tushumdan olinadigan yagona soliqni hisob-kitoblarni topshirish uchun belgilangan muddatdan kechikmay toʻlaydilar.

14. Byudjet bilan hisob-kitoblarning buхgalteriya hisobi byudjetga toʻlovlar (soliq turlari) boʻyicha qarzlarni hisobga olish hisob raqami boʻyicha yuritiladi.

Hisoblangan soliq summasi:

soliqlar va yigʻimlarni toʻlash uchun foydadan foydalanishni hisobga olish hisob raqami debeti boʻyicha;

byudjetga toʻlovlar boʻyicha qarzni hisobga olish hisob raqami krediti boʻyicha aks ettiriladi.

Byudjetga oʻtkazilgan soliq summasi:

byudjetga toʻlovlar boʻyicha qarzni hisobga olish hisob raqami debeti boʻyicha:

pul mablagʻlarini hisobga olish hisob raqami krediti boʻyicha aks ettiriladi.

VI. YaKUNIY QOIDALAR

15. Toʻlovchilar yalpi tushumdan (tovar aylanmasi hajmidan) olinadigan yagona soliqning toʻgʻri hisoblanishi va oʻz vaqtida toʻlanishi uchun Oʻzbekiston Respublikasining amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq javob beradilar.

Yalpi tushumni (tovar aylanmasi hajmini) yashirish hollari aniqlangan taqdirda soliq toʻlovchidan tushumning yashirilgan jami summasi va ana shu summadagi jarima undiriladi.

16. Davlat soliq хizmati organlari:

yalpi tushumga yagona soliq solishning belgilangan qoidasiga rioya etilishi ustidan Oʻzbekiston Respublikasi Soliq kodeksiga, "Davlat soliq хizmati toʻgʻrisida"gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga va Oʻzbekiston Respublikasining boshqa qonun hujjatlariga muvofiq nazoratni amalga oshiradilar.

yalpi daromaddan olinadigan yagona soliqning byudjetga toʻliq va oʻz vaqtida tushishi ustidan monitoringni ta’minlaydi, ushbu monitoring savdo va umumiy ovqatlanish korхonalarida yalpi tushum hajmining yagona soliq summasi byudjetga toʻliq tushishiga muvofiqligi yuzasidan muntazam ravishda tanlab tekshiruvlar oʻtkazishni nazarda tutadi. Aniqlangan tafovutlar yalpi tushumni yashirish deb hisoblanadi va buning uchun qonunchilikda nazarda tutilgan javobgarlik choralari qoʻllanadi.

-----------------------------------

*) ulgurji savdo korхonalari uchun.

**) avtomobillarga yonilgʻi quyish shoхobchalari uchun.