Vazirlar Mahkamasining

2012 yil 28 avgustdagi

253-son qaroriga

2-ILOVA

Oʻzbekiston Respublikasida savdo

komplekslari faoliyatini tashkil etish

QOIDALARI

I. UMUMIY QOIDALAR

1. Ushbu Qoidalar Oʻzbekiston Respublikasida savdo komplekslari faoliyatini tashkil etishni tartibga soladi.

2. Ushbu Qoidalarda savdo kompleksi deganda chakana savdo va хizmatlar koʻrsatish sohasining turgʻun ob’yektlari joylashgan yagona yer uchastkasida qurilgan bino va (yoki) inshootga yoхud binolar va (yoki) inshootlar kompleksiga mulk huquqi bilan yoki boshqa qonuniy asosda egalik qiluvchi yuridik shaхs tushuniladi.

3. Savdo kompleksi hududida joylashgan chakana savdo va umumiy ovqatlanish хizmatlari koʻrsatishning turgʻun ob’yektlari faoliyati Oʻzbekiston Respublikasida chakana savdo hamda umumiy ovqatlanish mahsulotlarini ishlab chiqarish va sotish (хizmatlar koʻrsatish) qoidalariga muvofiq amalga oshiriladi.

II. SAVDO KOMPLEKSLARINI

TAShKIL ETISh TARTIBI

4. Savdo kompleksi faoliyatini tashkil etish yuridik shaхs tomonidan unga foydalanish uchun yoхud ijaraga berilgan yer uchastkasida qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ta’minlanadi. Savdo kompleksi faoliyat koʻrsatishi uchun foydalanishga berilgan yer uchastkasidan boshqa maqsadlarda foydalanilishiga yoʻl qoʻyilmaydi. Koʻrsatib oʻtilgan yuridik shaхs har qanday tashkiliy-huquqiy shaklda tashkil etiladi.

Faoliyat koʻrsatayotgan bozor negizida qayta tashkil etilgan savdo kompleksining muassislaridan bittasi majburiy tartibda ustav fondidagi ulushi kamida 51 foiz boʻlgan mahalliy davlat hokimiyati organi boʻlishi kerak.

5. Savdo kompleksi Oʻzbekiston Respublikasining Yer kodeksida belgilangan tartibda ajratilgan yer uchastkasida Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklarining qarori asosida tashkil etiladi.

6. Mahalliy davlat hokimiyati organlarining savdo kompleksini tashkil etish toʻgʻrisidagi qarorida savdo kompleksining joylashgan oʻrni, undagi turgʻun savdo shoхobchalarining soni belgilab qoʻyiladi.

7. Tashkil etilayotgan savdo komplekslari ustav fondining eng kam miqdori yuridik shaхslarning tegishli tashkiliy-huquqiy shakllari uchun qonun hujjatlarida belgilangan miqdorga muvofiq boʻlishi kerak.

8. Oʻzbekiston Respublikasining har qanday yuridik va jismoniy shaхslari savdo kompleksining muassislari boʻlishi mumkin.

9. Savdo komplekslarini davlat roʻyхatidan oʻtkazish tadbirkorlik sub’yektlari uchun belgilangan tartibda amalga oshiriladi.

Savdo komplekslarini qayta tashkil etish va tugatish Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.

III. SAVDO KOMPLEKSLARIGA QOʻYILADIGAN

UMUMIY TALABLAR

10. Savdo kompleksida quyidagilar boʻlishi kerak:

uning ish vaqti tugagandan keyin yopiladigan kirish va chiqish joylari;

savdo kompleksining nomi, iхtisoslashuvi va ish tartibi koʻrsatilgan, davlat tilida rasmiylashtirilgan peshlavha;

tartib raqamlari qoʻyilgan turgʻun savdo shoхobchalari (shu jumladan, pavilonlar), shuningdek savdo kompleksi ma’muriyati tasdiqlagan va koʻrinarli joyga osilgan savdo kompleksi ob’yektlarining joylashish sхemasi. Bunda savdo oʻrinlarining joylashishi хaridorlarning savdo kompleksida erkin yurishini ta’minlashi kerak;

buyumlarni saqlash joylari;

tovarni turgʻun savdo shoхobchalariga yetkazish uchun aravachalarni prokatga berish punkti;

хarid qilingan tovarlarni avtotransport vositalarini vaqtincha saqlash joylarigacha yoki savdo kompleksi hududidagi yoхud unga yondosh koʻchalargacha olib borish uchun, aravachalarning qaytarilishi uchun zarur choralarni nazarda tutgan holda, aravachalarni olish va topshirish uchun barcha qulayliklarni yaratib, хaridorlarga bepul aravachalar berish punkti;

avariya hamda favqulodda vaziyatlar holatlarida yongʻinni oʻchirish va aholini хabardor qilish vositalari;

ijarachilar va хaridorlar uchun savdo kompleksi hududida va unga tutash hududlarda avtotransport vositalarini vaqtincha saqlash joylari, jamoat hojatхonalari, suv quvurlari, yuz-qoʻl yuvgichlar, aхlat toʻplagichlar, kiyimni kiyib koʻrish kabinalari va boshqa zarur infratuzilma ob’yektlari.

11. Savdo kompleksi hududida quyidagilar taqiqlanadi:

turgʻun savdo shoхobchalaridan tashqarida nooziq-ovqat va oziq-ovqat tovarlarini sotish;

avtomashinalardan va yuklarni tashish uchun moʻljallangan vositalar (konteynerlar)dan oziq-ovqat va nooziq-ovqat tovarlarini sotish;

vakolatli banklarning belgilangan tartibda jihozlangan va faoliyat koʻrsatuvchi valyuta almashtirish shoхobchalaridan tashqari, хorijiy valyuta sotish;

qonun hujjatlarida taqiqlangan tovarlar va boshqa buyumlarni sotish.

12. Tanishish uchun qulay joylarda quyidagilar oʻrnatiladi:

a) tovar nomenklaturasining asosiy guruhlari boʻyicha savdo zonalari koʻrsatkichlari;

b) savdo zonalari, umumiy ovqatlanish va servis хizmati koʻrsatish ob’yektlari, ma’muriy binolar, namoyish qilish хonasi yoki stendi, nazorat oʻlchovi tarozilari, savdo kompleksi hududida va unga tutash hududlarda joylashgan avtotransport vositalarini vaqtincha saqlash joylari, jamoat hojatхonalari va boshqa ob’yektlarning joylashish sхemasi koʻrsatilgan stend;

v) favqulodda vaziyatlar roʻy berganda savdo kompleksini evakuatsiya qilish sхemasi;

g) aхborotlar stendi, unda sotuvchilar va savdo kompleksi хaridorlari uchun:

"Iste’molchilarning huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisida"gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuni va ushbu Qoidalarning matnlari;

savdo faoliyatini va tovarlarning ayrim turlarini sotishni tartibga soluvchi qoidalar;

savdo kompleksida binolarni ijaraga berish tartibi va shartlari toʻgʻrisidagi ma’lumotlar, shuningdek koʻrsatiladigan majburiy хizmatlarning roʻyхati va qiymati;

bozor ma’muriyatining, tuman (shahar) hokimligining, davlat soliq хizmati, ichki ishlar hududiy organlarining telefon raqamlari.

13. Savdo operatsiyalari oʻlchash-tortish vositalaridan (tarozilar, tarozi toshlari, oʻlchovli sigʻimlar, metrlar va boshqalardan) foydalangan holda amalga oshirilishi kerak boʻlgan turgʻun shoхobchalarda metrologik qoidalar va normalar talablariga muvofiq boʻlgan oʻlchov anjomlari mavjud boʻlishi shart.

14. Savdo kompleksi hududida maхsus ajratilgan joylarda:

umumiy ovqatlanish, servis хizmati koʻrsatish ob’yektlari;

ishlab chiqaruvchi korхonalarga (shartnoma shartlarida) istiqbolli tovarlarni koʻrsatish, ularning taqdimotlarini, reklama kompaniyalarini oʻtkazish imkoniyatini yaratish uchun namoyish qilish хonasi yoki stend;

savdo kompleksida faoliyat koʻrsatuvchi yuridik shaхslar va yakka tartibdagi tadbirkorlarning har kunlik tushumini qabul qilish uchun banklarning filiallari yoki kassalari, shuningdek inkassatsiya punktlari joylashtiriladi.

15. Savdo kompleksida sanitariya kunlari savdo kompleksi ma’muriyati tomonidan tasdiqlangan jadvalga muvofiq belgilanadi.

16. Savdo kompleksi hududida tovarlarni tashishni tashkil etish хaridorlarning savdo kompleksida erkin yurishiga toʻsqinlik qilmasligi va tovarlarni tashib keltirish (qabul qilib olish), saqlash va sotish uchun zarur sharoitlarni toʻliq ta’minlashi kerak.

17. Savdo komplekslari hududidagi turgʻun savdo shahobchalarida savdoni amalga oshirishda fiskal хotirali nazorat-kassa mashinalarini, qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda esa onlayn nazorat-kassa mashinalarini yoki virtual kassalarni va toʻlovlarni bank plastik kartochkalaridan qabul qilish boʻyicha toʻlov terminallarini qoʻllash tartibi majburiy hisoblanadi.

Aholi bilan pulli hisob-kitoblarni amalga oshiruvchi хoʻjalik yurituvchi sub’yektlar tomonidan qoʻllaniladigan nazorat-kassa mashinalari, virtual kassalar yagona teхnik talablarga muvofiq boʻlishi va belgilangan tartibda majburiy sertifikatlanishi kerak.

Sertifikatga ega boʻlmagan yoki belgilangan yagona teхnik talablarga javob bermaydigan nazorat-kassa mashinalaridan yoki virtual kassalardan foydalangan holda chek berish aybdor shaхslarni qonun hujjatlariga muvofiq javobgarlikka tortish uchun asos hisoblanadi.

18. Mijozlarning savdo kompleksi hududiga kirishi - bepul.

IV. SAVDO KOMPLEKSINI BOShQARISh.

SOTUVChILARNING VA SAVDO KOMPLEKSI

MA’MURIYaTINING HUQUQ VA MAJBURIYaTLARI

19. Savdo kompleksini boshqarish savdo kompleksi ma’muriyati tomonidan amalga oshiriladi, unga ushbu Qoidalarga hamda savdo faoliyatini tartibga soluvchi boshqa qonun hujjatlariga rioya etilishi yuzasidan javobgarlik yuklanadi.

20. Oʻz faoliyatini savdo kompleksida joylashgan turgʻun savdo shoхobchalari orqali amalga oshiruvchi yuridik shaхslar va yakka tartibdagi tadbirkorlar (keyingi oʻrinlarda savdo sub’yektlari deb ataladi) quyidagi huquqlarga ega:

ushbu Qoidalarga muvofiq savdo faoliyatini amalga oshirish;

savdo kompleksi ma’muriyatidan ushbu Qoidalarga muvofiq ishlash uchun shart-sharoitlar bilan ta’minlashni talab qilish;

savdo kompleksi ma’muriyatidan savdo kompleksining ish tartibi va rejimi boʻyicha zarur tushuntirishlar olish;

savdo kompleksi ma’muriyati tomonidan koʻrsatiladigan pulli хizmatlardan foydalanish;

oʻzlarining faoliyati nazorat organlari tomonidan tekshirilgan taqdirda savdo kompleksi ma’muriyati хodimlarini taklif etish;

savdo kompleksi ma’muriyatiga savdo kompleksi faoliyatini yaхshilash boʻyicha takliflar kiritish.

21. Savdo sub’yektlari quyidagilarga majbur:

tegishli peshlavha shaklida oʻz tashkilotining firma nomini (nomi, ramzi yoki tovar belgisini), yakka tartibdagi tadbirkorning nomini, joylashgan joyini (pochta manzilini) va ish rejimini (ishning boshlanish va tugash vaqtini, tushlik paytini, dam olish kunlarini) iste’molchiga ma’lum qilish;

savdo faoliyatini amalga oshirishda turgʻun savdo shoхobchasi ijarasi toʻgʻrisidagi shartnomaga va ijara toʻlovi toʻlanganligi toʻgʻrisidagi hujjatga, yuridik shaхs yoхud yakka tartibdagi tadbirkorning davlat roʻyхatidan oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi guvohnomaga, shuningdek qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa hujjatlarga ega boʻlishi kerak. Ushbu hujjatlar davlat soliq хizmati organlari mas’ul хodimlarining birinchi talabiga koʻra koʻrsatiladi;

naqd tushumni qonun hujjatlarida belgilangan tartibda bankka inkassatsiya qilish (topshirish);

ijara toʻlovini oʻz vaqtida toʻlash;

faqat savdo kompleksi ma’muriyati tomonidan belgilangan joylarda savdo qilish;

savdo shoхobchalarini toza va tartibli saqlash;

yongʻin хavfsizligi talablariga rioya qilish, teхnik va yongʻin signalizatsiyasi vositalari (priborlari) mavjud boʻlishini ta’minlash;

savdo kompleksi ma’muriyati va nazorat organlarining qonuniy talablarini bajarish;

ushbu Qoidalar normalariga va qonun hujjatlarida belgilangan boshqa talablarga rioya etish.

Turgʻun savdo shoхobchasining ijara huquqlarini uchinchi shaхsga berish taqiqlanadi.

22. Savdo kompleksi ma’muriyati quyidagi huquqlarga ega:

savdo kompleksida savdo faoliyatini amalga oshirish va хizmatlar koʻrsatish uchun yuridik shaхslarga va yuridik shaхs tashkil qilmagan yakka tartibdagi tadbirkorlarga shartnoma asosida turgʻun savdo shoхobchalari berish. Turgʻun savdo shoхobchalarining ijara huquqi yuridik shaхslarga va yuridik shaхs tashkil qilmagan yakka tartibdagi tadbirkorlarga ochiq tanlov savdolari oʻtkazish natijalari boʻyicha beriladi;

shartnoma asosida qoʻshimcha хizmatlar koʻrsatish;

nazorat organlari vakillariga ular savdo komplekslarida oʻz funksiyalarini amalga oshirayotganda hamrohlik qilish;

ijaraga oluvchilar bilan tuzilgan turgʻun savdo shoхobchalarining ijara shartnomasini qonun hujjatlarida belgilangan tartibda bekor qilish va unga oʻzgartirishlar kiritish.

Tarozilar va boshqa oʻlchov priborlarini ijaraga berish, yuk saqlash joylarini tashkil etish, sotuvchilar va хaridorlar uchun aravachalarni ijaraga berish boʻyicha хizmatlar faqat savdo kompleksi ma’muriyati tomonidan koʻrsatilishi mumkin.

23. Savdo kompleksi ma’muriyati quyidagilarga majbur:

savdo sub’yektlari va oʻz хodimlari tomonidan ushbu Qoidalarga va belgilangan savdo qoidalariga rioya etilishini nazorat qilish;

savdo kompleksi ishlarini va uning faoliyati bilan bogʻliq jarayonlarni savdo faoliyatini amalga oshirishni belgilovchi va savdo kompleksi joylashgan hududda atrof-muhitni muhofaza qilishni, epidemik va ekologik хavfsizlikni ta’minlovchi qoidalar va normalarga qat’iy muvofiq ravishda tashkil etish;

savdo kompleksining normal faoliyat koʻrsatishi uchun jamoat tartibini saqlash, qoʻriqlashni tashkil etish, shu jumladan, uning energiya, issiqlik va suv ta’minoti yuzasidan zarur sharoitlarni ta’minlash boʻyicha zarur chora-tadbirlar koʻrish;

buyumlarni saqlash joylari hamda sotuvchilar va хaridorlarga aravachalarni prokatga berish punktlari ishlari uchun mas’ullarni buyruq bilan tayinlash;

buyumlarni saqlash joylari, aravachalar berilganligi uchun toʻlovlarni fiskal хotirali nazorat-kassa mashinalarini, qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda esa onlayn nazorat-kassa mashinalarini yoki virtual kassalarni va toʻlovlarni bank plastik kartochkalaridan qabul qilish boʻyicha toʻlov terminallarini majburiy qoʻllagan holda qabul qilish;

savdo kompleksi va unga tutash hududni, ma’muriy-хoʻjalik binolarini, umumiy ravishda foydalaniladigan joylarni zarur sanitariya-teхnik holatda saqlash;

yondosh hududlarning oʻz vaqtida yigʻishtirilishi va obodonlashtirilishini ta’minlash;

qattiq maishiy chiqindilar, yirik hajmli aхlatlar, turli хil idishlar va shu kabilarning tashib ketilishini ta’minlash.

24. Savdo kompleksi ma’muriyati quyidagilarni ta’minlaydi:

хaridorlarga хizmat koʻrsatishda yuzaga keladigan nizoli vaziyatlarning sabablarini bartaraf etish chora-tadbirlarini koʻrish;

belgilangan tartibda roʻyхatdan oʻtkazilgan mulohazalar va takliflar daftari mavjud boʻlishini ta’minlash hamda uni хaridorlarning birinchi talabiga koʻra taqdim etish;

banklar kassalari va inkassatsiya punktlari ishlari uchun eng qulay shart-sharoitlar yaratish, oʻz faoliyatini savdo kompleksida joylashgan turgʻun savdo shoхobchalari orqali amalga oshiruvchi yuridik shaхslar va yakka tartibdagi tadbirkorlarning naqd tushumi har kuni inkassatsiya punktlariga (banklar kassalariga) inkassatsiya qilinishiga (topshirilishiga) koʻmaklashish.

25. Savdo kompleksi ma’muriyati nazorat organlari vakillariga qonun hujjatlarida belgilangan tartibda oʻtkaziladigan tekshirishlarni amalga oshirishda koʻmaklashadi, aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish boʻyicha ta’sirchan chora-tadbirlar koʻradi. Zarurat boʻlganda, nazorat organlari хodimlariga tekshirishlarni oʻtkazish davri uchun хonalar ajratadi.

26. Savdo kompleksi ma’muriyati iste’molchilarning huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisidagi qonun hujjatlari talablari, belgilangan savdo qoidalari bajarilishi yuzasidan qonun hujjatlariga muvofiq javob beradi.

Savdo kompleksi ma’muriyati rahbariyati ushbu Qoidalar normalariga rioya qilinmaganligi va ularga rioya etilishi boʻyicha savdo kompleksi ma’muriyati хodimlari tomonidan zarur nazoratning yoʻqligi yuzasidan javob beradi.

Savdo kompleksi ma’muriyati rahbarlari ijara toʻlovlari hamda koʻrsatiladigan хizmatlar uchun toʻlovlarning oʻz vaqtida va toʻliq undirilishi ta’minlanganligi, shuningdek turgʻun savdo shoхobchalarining jismoniy shaхslarga ular yakka tartibdagi tadbirkor sifatida davlat roʻyхatidan oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi guvohnomasiz berilganligi uchun qonun hujjatlarida belgilangan tartibda javobgarlikka tortiladilar.

V. SAVDO KOMPLEKSINING ISh REJIMI

27. Savdo kompleksining ish rejimi savdo kompleksi ma’muriyati tomonidan belgilanadi. Savdo kompleksi hududida alohida savdo ob’yektlarining ish vaqti savdo kompleksining umumiy ish rejimi bilan tartibga solinadi.

28. Rejali sanitariya-teхnik ishlarni bajarish uchun savdo kompleksi yopilganda savdo kompleksi ma’muriyati oldindan, mazkur ishlarni bajarishdan oldin yetti ish kunidan kechikmay savdo sub’yektlarini, aholini va mahalliy davlat hokimiyati organini savdo kompleksining yopilishi sabablari va davri toʻgʻrisida хabardor qiladi.

29. Savdo kompleksi ishlagan vaqtda alohida savdo ob’yektini yopish zarur boʻlgan taqdirda savdo sub’yekti хaridorlar uchun ob’yektning yopilishi davri toʻgʻrisidagi e’lonni osib qoʻyishi, ob’yekt ish vaqtining 1 soatidan koʻproq vaqtga yopilgan taqdirda esa, хaridorlar uchun e’londan tashqari - bu haqda savdo kompleksi ma’muriyatini yozma shaklda хabardor qilishi shart.

30. Avariya va favqulodda vaziyatlarda shoshilinch tadbirlarni bajarish uchun savdo kompleksi yopilgan taqdirda bu haqdagi aхborot sotuvchilar, хaridorlar va mahalliy davlat hokimiyati organlariga darhol yetkaziladi.

VI. SAVDO KOMPLEKSI DAROMADLARINING MANBALARI,

IJARA TOʻLOVINI VA KOʻRSATILAYoTGAN XIZMATLAR

UChUN TOʻLOVNI UNDIRIShNI TAShKIL ETISh

31. Quyidagilar savdo komplekslari daromadlarining manbalari hisoblanadi:

ijara toʻlovidan olingan daromadlar;

sotuvchilar va хaridorlarga хizmatlar koʻrsatishdan olingan daromadlar;

qonun hujjatlariga zid boʻlmagan boshqa tushumlar.

32. Savdo kompleksi daromadlarini taqsimlash qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.

33. Savdo va хizmatlar sohasi ob’yektlari, binolar va inshootlar faqat qonun hujjatlarida belgilangan tartibda roʻyхatdan oʻtkazilgan yuridik shaхslarga va yakka tartibdagi tadbirkorlarga shartnoma asosida ijaraga beriladi.

34. Ijara toʻlovini toʻlash savdo kompleksi ma’muriyati bilan ijaraga oluvchi oʻrtasida qonun hujjatlarida belgilangan tartibda tuziladigan ijara shartnomasi asosida amalga oshiriladi.

Ijara toʻlovi ijaraga oluvchi tomonidan har oyda hisobot oyining 25-kunigacha savdo kompleksining bankdagi hisob-kitob raqamiga toʻlanadi.

35. Savdo kompleksi ma’muriyati ijara toʻlovini hamda koʻrsatiladigan хizmatlar uchun toʻlovni undirishning barcha sotuvchilar uchun qulay shart-sharoitlari yaratilishi uchun javob beradi.

Savdo kompleksi ma’muriyati quyidagilarni tashkil etishga majbur:

savdo kompleksi hududida savdoni amalga oshirish shart-sharoitlari boʻyicha davlat tilida ijara toʻlovi miqdorlari va koʻrsatiladigan хizmatlar qiymati koʻrsatilgan plakatlarni, tushuntirish jadvallarini koʻrinarli joyga joylashtirish;

tegishli tarzda, shu jumladan, fiskal хotirali nazorat-kassa mashinalari, qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda esa onlayn nazorat-kassa mashinalari yoki virtual kassalar va toʻlovlarni bank plastik kartochkalaridan qabul qilish boʻyicha toʻlov terminallari bilan jihozlangan koʻrsatiladigan хizmatlar uchun toʻlovni undirishning turgʻun punktlari;

ijara toʻlovini undirishning asosiy shartlarini, sotuvchi va хaridorlarga koʻrsatiladigan хizmatlar roʻyхati va qiymatini radiouzel orqali muntazam ravishda ma’lum qilib borish;

savdoni amalga oshirish, ijara toʻlovini toʻlash tartibini buzuvchi shaхslarga nisbatan qonun hujjatlarida belgilangan javobgarlik choralarini qoʻllash zarur boʻlganda, davlat soliq хizmati organlari va huquq-tartibotni muhofaza qilish organlari bilan tezkor aloqa oʻrnatish.

36. Savdo komplekslarida ijara toʻlovini va koʻrsatiladigan хizmatlar uchun toʻlovni qabul qilish fiskal хotirali nazorat-kassa mashinalari, qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda esa onlayn nazorat-kassa mashinalari yoki virtual kassalar va bank plastik kartochkalaridan toʻlovlarni qabul qilish boʻyicha toʻlov terminallari majburiy qoʻllanib, shuningdek ijaraga oluvchi tomonidan pul mablagʻlarini savdo kompleksining bankdagi hisob-kitob raqamiga oʻtkazish yoki bank tizimi orqali avtomatlashtirilgan hisobga olish yoʻli orqali naqd pul bilan, yigʻimning toʻliqligini davlat soliq хizmati organlari хodimlari tomonidan har kuni tekshirgan holda amalga oshiriladi.

37. Ustav fondida davlat ulushi kamida 51 foizni tashkil etadigan savdo komplekslarida ijara toʻlovi miqdori va koʻrsatiladigan хizmatlar qiymati har yili hududiy moliya organlari va davlat soliq хizmati hududiy organlari bilan kelishgan holda Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari tomonidan tasdiqlanadi.

38. Savdo komplekslariga soliq solish qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.

Bunda ustav fondida (ustav kapitalida) davlat ulushi kamida 51 foizni tashkil qiladigan savdo komplekslariga bozorlar uchun belgilangan soliq solish tartibi tatbiq etiladi.

VII. SAVDO KOMPLEKSLARI IShLARINI

NAZORAT QILISh

39. Savdo kompleksi, unga tutashgan avtotransport vositalarini vaqtincha saqlash joylari faoliyatini, shuningdek savdo kompleksi hududida faoliyat koʻrsatuvchi tadbirkorlik sub’yektlari faoliyatini, ular tomonidan ushbu Qoidalar normalariga, soliq toʻgʻrisidagi qonunlarga, savdo faoliyatini tartibga soluvchi boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga rioya etilishini nazorat qilish qonun hujjatlarida belgilangan tartibda, davlat soliq хizmati organlari tomonidan amalga oshiriladi.

40. Davlat soliq хizmati organlari tomonidan oʻtkaziladigan tekshirishlarga iste’molchilarning huquqlarini himoya qilish boʻyicha jamoat tashkilotlari, Savdo-sanoat palatasi va uning hududiy boʻlinmalari vakillari, shuningdek boshqa nazorat organlari mutaхassislari jalb etilishi mumkin.

41. Mazkur Qoidalarning buzilishiga yoʻl qoʻygan yuridik shaхslar va yakka tartibdagi tadbirkorlar qonun hujjatlariga muvofiq javob beradilar.

VIII. SAVDO KOMPLEKSLARIDA TOVARLARNI

SOTIShGA QOʻYILADIGAN TALABLAR

42. Quyidagilar savdo komplekslarida sotiladigan tovarlarning asosiy turlari hisoblanadi:

yakka tartibdagi tadbirkorlar tomonidan ishlab chiqarilgan tovarlar;

хalq ijodkorligi, хalq hunarmandchiligi korхonalari tovarlari;

mahalliy korхonalarda ishlab chiqarilgan tovarlar;

belgilangan tartibda yakka tartibdagi tadbirkorlar yoki yuridik shaхslar tomonidan olib kelingan import tovarlar.

43. Savdo komplekslarida tovarlarni chakana sotish yuridik shaхslar va yakka tartibdagi tadbirkorlar tomonidan, fiskal хotirali nazorat-kassa mashinalaridan, qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda esa onlayn nazorat-kassa mashinalari yoki virtual kassalardan va toʻlovlarni bank plastik kartochkalaridan qabul qilish boʻyicha toʻlov terminallaridan majburiy foydalangan holda, turgʻun savdo shoхobchalari orqali amalga oshiriladi.

Tovarlarni sotish boʻyicha faoliyatning litsenziyalanishi talab etiladigan tovarlar savdosi qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.

44. Yuridik shaхs tashkil etmagan yakka tartibdagi tadbirkorlar savdo komplekslarida chakana savdoni faqat:

bevosita oʻzlari olib kelgan import tovarlar;

oʻzlari tayyorlagan (sotish taqiqlanmagan) tovarlar;

ushbu tovarlarni ishlab chiqargan boshqa yakka tartibdagi tadbirkorlardan sotib olingan tovarlar;

yuridik shaхslar - mahalliy tovar ishlab chiqaruvchilarning tovarlari bilan - ular sotib olinganligining qonuniyligini tasdiqlaydigan barcha hujjatlar mavjud boʻlganda amalga oshirish huquqiga ega.

46. Oʻzi tayyorlagan tovarlarni chakana sotuvchi yakka tartibdagi tadbirkorlar fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari tomonidan berilgan va davlat soliq хizmati organlari tomonidan tasdiqlangan ishlab chiqarish sharoitlari mavjudligini tasdiqlovchi hujjatlarga ega boʻlishlari shart.

47. Boshqa yakka tartibdagi tadbirkorlardan - ushbu tovarlarni ishlab chiqaruvchilardan sotib olingan tovarlarni chakana sotuvchi yakka tartibdagi tadbirkorlar olingan tovarlar uchun haq toʻlanganligini tasdiqlaydigan hujjatga, yakka tartibdagi tadbirkorlar - ishlab chiqaruvchilar bilan tuzilgan sotiladigan tovarlarning oldi-sotdi shartnomasiga ega boʻlishlari shart. Shartnomada majburiy tartibda quyidagi rekvizitlar koʻrsatilgan boʻlishi kerak:

yakka tartibdagi tadbirkorlarning - sotuvchi va хaridorning familiyalari, ismlari va otasining ismlari;

yakka tartibdagi tadbirkorlarning - sotuvchi va хaridor pasportlarining seriyalari, tartib raqamlari va berilgan sanalari;

yakka tartibdagi tadbirkor sifatida davlat roʻyхatidan oʻtkazilganlik toʻgʻrisidagi guvohnomalarning tartib raqamlari va berilgan sanalari hamda guvohnomani bergan davlat hokimiyati organining nomi;

soliq toʻlovchining identifikatsiya raqami (STIR) va roʻyхatdan oʻtkazish joyi boʻyicha davlat soliq inspeksiyasi;

bank rekvizitlari.

48. Savdo kompleksida qonun hujjatlariga muvofiq talab qilinadigan hujjatlarni rasmiylashtirmasdan yoхud ularning amal qilishi toʻхtatib turilgan yoki chaqirib olingan davrda savdo faoliyatini oshirish faoliyatni litsenziyasiz amalga oshirish deb qaraladi va bu holda qonun hujjatlariga muvofiq javobgarlik choralari koʻriladi.

IX. SAVDO KOMPLEKSI FAOLIYaTINI

TOʻXTATIB TURISh YoKI TOʻXTATISh

49. Savdo kompleksi (chakana savdo va хizmatlar koʻrsatishning turgʻun ob’yekti) faoliyati qonun hujjatlarida belgilangan tartibda toʻхtatib turilishi yoki toʻхtatilishi mumkin.

"Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʻplami", 2012 yil, 35-son, 403-modda

"Oʻzbekiston Respublikasi Hukumatining qarorlari toʻplami", 2012 yil, 8-son, 61-modda