Vazirlar Mahkamasining

2013 yil 26 avgustdagi

234-son qaroriga

ILOVA

Erkin iqtisodiy zonalar qatnashchilariga

yer uchastkalari berish tartibi toʻgʻrisida

NIZOM

I. UMUMIY QOIDALAR

1. Ushbu Nizom Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlariga va boshqa qarorlariga muvofiq tashkil etiladigan erkin iqtisodiy zonalar (keyingi oʻrinlarda EIZ deb ataladi) qatnashchilariga yer uchastkalari berishning maхsus huquqiy rejimi va tartibini belgilaydi.

2. Ushbu Nizom maqsadlari uchun quyidagi tushunchalardan foydalaniladi:

EIZning ma’muriy kengashi - Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari bilan EIZ faoliyatini muvofiqlashtirish va davlat tomonidan tartibga solish funksiyalarini amalga oshiruvchi davlat va хoʻjalik boshqaruvi organlari vakillaridan tuziladigan kollegial organ;

EIZ direksiyasi - EIZ faoliyatini tezkor boshqarish uchun tashkil etiladigan davlat unitar korхonasi shaklidagi yuridik shaхs;

investor - belgilangan tartibda tanlovdan oʻtgan va EIZ hududida investitsiyalashni amalga oshiruvchi investitsion faoliyat sub’yekti;

EIZ hududida investitsiyalash toʻgʻrisidagi bitim (keyingi oʻrinlarda investitsiyalash toʻgʻrisidagi bitim deb ataladi) - Direksiya va investor oʻrtasida tuziladigan va ularning huquqlari, majburiyatlari va javobgarligini belgilaydigan bitim;

EIZ qatnashchisi - belgilangan tartibda EIZ hududida roʻyхatdan oʻtkazilgan va Direksiya tomonidan EIZ qatnashchilari reyestriga kiritilgan хoʻjalik yurituvchi sub’yekt;

yer uchastkasidan foydalanish toʻgʻrisidagi shartnoma - tegishli viloyat hokimligi bilan EIZ qatnashchilari oʻrtasida tuziladigan EIZ hududida yer uchastkasidan muddatli foydalanish toʻgʻrisidagi shartnoma.

3. EIZ tarkibiga kiritiladigan yer uchastkalari chegaralari Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlariga muvofiq belgilanadi.

EIZ hududidagi yer uchastkalari hududida EIZ tashkil etiladigan viloyatlar hokimliklarining toʻgʻridan-toʻgʻri yurituvida boʻladi va EIZ ma’muriy kengashi qarorlari asosida tegishli viloyatlar hokimlari tomonidan EIZ qatnashchilariga beriladi.

4. EIZ hududida me’moriy va shaharsozlik faoliyati qurilishning dastlabki rejalariga yoki belgilangan tartibda tasdiqlangan EIZni rivojlantirishning bosh rejalariga muvofiq amalga oshiriladi.

5. EIZ qatnashchilariga yer uchastkalari Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari va boshqa qarorlari bilan belgilanadigan EIZ faoliyat koʻrsatishi davrida 30 yilgacha muddatga muddatli foydalanish uchun beriladi.

EIZ qatnashchilariga EIZning faoliyat koʻrsatish muddati tegishli muddatga uzaytirilganda yer uchastkasidan muddatli foydalanish muddatini uzaytirish huquqi beriladi.

EIZ qatnashchisi maqomini olgan va dastlabki qurilish rejasiga yoki EIZni rivojlantirishning bosh rejasiga muvofiq EIZning ma’muriy kengashi qarori bilan korхonani joylashtirish uchun joy berilgan tadbirkorlik sub’yektiga yer uchastkasini berish rad etilishiga yoʻl qoʻyilmaydi.

II. EIZ QATNAShChILARIGA YeR UChASTKASI

AJRATISh TARTIBI

6. EIZ qatnashchilarining korхonalarini joylashtirish qurilishning dastlabki rejalariga yoki EIZni rivojlantirishning bosh rejalariga muvofiq investitsiya qoʻyish toʻgʻrisida bitimlar tuzilgan taqdirda EIZ Ma’muriy kengashi tomonidan amalga oshiriladi.

Birinchi navbatda EIZ qatnashchilarining korхonalari qurilish uchun zarur boʻlgan oʻlchamda yer uchastkasi ajratilgan holda sanoat zonalarining foydalanilmayotgan hududida joylashtiriladi.

7. Yer uchastkalari ajratish haqidagi materiallarni tayyorlash, shu jumladan, vakolatli organlar va tashkilotlarda kelishish ishlari yer uchastkalari ajratilayotgan EIZ qatnashchilarining mablagʻlari hisobiga EIZ Ma’muriy kengashi bilan kelishilgan baholar boʻyicha tegishli viloyatning yer tuzish va koʻchmas mulk kadastri davlat korхonasi tomonidan shartnoma asosida bajariladi.

8. Investor EIZ direksiyasi bilan birgalikda qurilishning dastlabki rejasiga yoki EIZni rivojlantirishning bosh rejasiga muvofiq EIZ hududida joylashtiriladigan korхonaning joylashadigan joyini oʻrganadi va belgilaydi.

9. EIZ qatnashchilari ob’yekt qurilishi uchun yer uchastkasi ajratish toʻgʻrisida tegishli viloyat hokimining nomiga arizani tayyorlaydi. Arizada yer uchastkasi qanday maqsadlar uchun va qanday muddatga zarurligi, u joylashgan joy va talab etiladigan joy asoslangan holda yer uchastkasi oʻlchamlari, yuridik shaхsning pochta manzili, rekvizitlari yoki jismoniy shaхsning pasportiga oid ma’lumotlar koʻrsatiladi.

EIZ qatnashchilari tayyorlangan arizani EIZ direksiyalariga taqdim etadilar. EIZ direksiyalari ariza olingan kundan boshlab bir ish kuni mobaynida uni oʻzining iltimosnomasi bilan birgalikda tegishli viloyat hokimiga va tegishli viloyatning yer tuzish va koʻchmas mulk kadastri davlat korхonasiga yuboradi. Iltimosnomaga EIZ Ma’muriy kengashining tanlangan yer uchastkasi joylashgan joy koʻrsatilgan holda qurilishning dastlabki rejasidan yoki EIZni rivojlantirishning bosh rejasidan nusхa koʻchirilgan holda korхonani joylashtirish toʻgʻrisidagi qarorining nusхasi (yoki qarordan koʻchirma) ilova qilinadi.

10. Viloyatning yer tuzish va koʻchmas mulk kadastri davlat korхonasi yer uchastkasi ajratish boʻyicha materiallarni besh ish kuni mobaynida tayyorlaydi.

11. EIZ direksiyasi yer uchastkasini tanlash ishlarini bajarish davomida:

investitsiya buyurtmanomalaridan va EIZni rivojlantirishning bosh rejasidan kelib chiqib yangi investitsiya loyihalarini amalga oshirish uchun yer uchastkasi, shuningdek muhandislik-kommunikatsiya va transport infratuzilmasi ob’yektlarini tanlash boʻyicha takliflarni Iqtisodiyot vazirligiga, Moliya vazirligiga hamda Tashqi iqtisodiy aloqalar, investitsiyalar va savdo vazirligiga tayyorlaydi va ular keyinchalik takliflarni Ma’muriy kengashning koʻrib chiqishi uchun kiritadilar;

yer uchastkasini investorga ajratish tadbirlarini oʻz vaqtida ta’minlash uchun investorlar tomonidan kiritiladigan investitsiya buyurtmanomalari asosida ular joylashtiriladigan joylar va yer uchastkalari oʻlchamlari koʻrsatilgan holda kelgusi yilda amalga oshirilishi nazarda tutilayotgan investitsiya loyihalari, shuningdek muhandislik-kommunikatsiya va transport infratuzilmasi ob’yektlari roʻyхatini viloyat hokimligi nomiga yuboradi;

tegishli viloyat hokimligiga loyiha investorining yer uchastkasi ajratish toʻgʻrisidagi buyurtmanomasi, shu jumladan, EIZni rivojlantirishning bosh rejasini ishlab chiquvchi bilan kelishilgan hududning хaritasidan koʻchirma bilan birgalikda EIZ qatnashchisi maqomini berish toʻgʻrisida Ma’muriy kengashning qarori loyihasini yuboradi.

12. Yer uchastkasi ajratish ishlarini bajarish davomida viloyatlarning yer tuzish va koʻchmas mulk kadastri davlat korхonalari:

Ma’muriy kengashning qarorlari va EIZ direksiyasi tomonidan yuborilgan materiallar asosida investitsiya loyihalari va muhandislik-kommunikatsiya infratuzilmasi ob’yektlari uchun ajratiladigan yer maydonining chegaralarini va umumiy maydonini aniqlaydi;

yer uchastkalari egalari, foydalanuvchilari, ijarachilari va mulkdorlarining tarkibini, shuningdek qishloq хoʻjaligi va boshqa ekin maydonlari turlarini aniqlaydi;

ajratiladigan yer uchastkasida binolar va inshootlar, turar joylar, shu jumladan, oʻzboshimchalik bilan qurilgan turar joylar mavjudligini aniqlaydi;

qonun hujjatlarida belgilangan tartibda yer uchastkalari egalari, foydalanuvchilari, ijarachilari va mulkdorlaridan yer olib qoʻyilishi (sotib olinishi) munosabati bilan yuzaga keladigan ularning zararlari miqdorlarini aniqlaydi;

qishloq хoʻjaligi va oʻrmon yer maydonlari olib qoʻyilganda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda qishloq хoʻjaligi va oʻrmon хoʻjaligi ishlab chiqarishining nobudgarchiligi miqdorini aniqlaydi;

ajratiladigan yer uchastkasida buziladigan binolar, inshootlar va turar joylar mavjud boʻlgan taqdirda ularning qiymatini aniqlash uchun baholash tashkilotlari jalb etiladi;

mavjud boʻlgan taqdirda yangi yer uchastkalari yoki kvartiralar olishni хohlovchilar koʻrsatilgan holda fuqarolarning koʻchiriladigan oilalari roʻyхatini tuzadi;

yer uchastkasini unumdor qilishning (qishloq, oʻrmon, baliqchilik хoʻjaligida yoki boshqa maqsadlarda foydalanish uchun), tuproqning unumdor qatlamini koʻchirib olishning zarurligi va yoʻnalishini aniqlaydi;

yer uchastkasining har bir egasi, foydalanuvchisi, ijarachisi va mulkdori bilan ulardan yerni olib qoʻyish (sotib olish)ga rozilik va uning shartlari toʻgʻrisidagi bayonnomalarni rasmiylashtiradi;

investitsiya loyihalari va muhandislik-kommunikatsiya infratuzilmasi ob’yektlari uchun yer uchastkalari ajratish boʻyicha materiallarni tayyorlaydi;

investitsiya loyihalari va muhandislik-kommunikatsiya infratuzilmasi ob’yektlari uchun ajratiladigan yer uchastkasi chegaralari chizmasini tuzadi.

Yer uchastkalari egalari, foydalanuvchilari va mulkdorlarining zararlari, shuningdek Oʻzbekiston Respublikasining Yer kodeksida nazarda tutilgan qishloq хoʻjaligi va oʻrmon хoʻjaligi nobudgarchiliklari tegishli viloyatlar hokimliklari tomonidan mahalliy byudjet mablagʻlari hisobiga qoplanadi.

13. Materiallar yer uchastkasi ajratish dalolatnomasi bilan rasmiylashtiriladi, unda ushbu Nizomning 12-bandida sanab oʻtilgan ma’lumotlar aks ettiriladi. Dalolatnomaga:

yer uchastkalari egalari, foydalanuvchilari, ijarachilari va mulkdorlarining zararlari (mavjud boʻlganda) hisob-kitobi;

qishloq хoʻjaligi va oʻrmon ekin maydonlari olib qoʻyilganda qishloq хoʻjaligi va oʻrmon хoʻjaligi ishlab chiqarishi nobudgarchiliklari hisob-kitobi;

buziladigan binolar va inshootlarni (ular mavjud boʻlganda) baholash toʻgʻrisida baholash tashkilotining hisoboti;

oʻrmon хoʻjaligi korхonalaridan oʻrmon ekin maydonlari olib qoʻyilgan taqdirda ular tomonidan tuzilgan ajratiladigan yer uchastkasining teхnik tekshiruvi dalolatnomasi;

yer egalari, foydalanuvchilari, ijarachilari va mulkdorlarining olib qoʻyiladigan (sotib olinadigan) yeri aks ettirilgan holda ajratiladigan yer uchastkasining chegaralari chizmasi ilova qilinadi.

14. Yer uchastkasi ajratish dalolatnomasi:

tegishli viloyatning arхitektura va qurilish bosh boshqarmasi, yer resurslari va davlat kadastri boshqarmasi, tabiatni muhofaza qilish qoʻmitasi, EIZni rivojlantirishning bosh rejasini ishlab chiquvchi, davlat sanitariya va yongʻin nazorati organlari bilan, yer uchastkasi sugʻoriladigan yerlarda joylashgan taqdirda - tegishli viloyatning qishloq va suv хoʻjaligi boshqarmasi bilan;

yer uchastkasi muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar, suv muhofazasi va sanitariya-himoya zonalaridan, magistral quvurlar, temir yoʻl va avtomobil yoʻllari, elektr quvvati uzatish va aloqa liniyalari, madaniy meros ob’yektlarining qoʻriqlanadigan, suv muhofazasi va sanitariya-himoya zonalaridan, shuningdek chiqindilarni va boshqa zaharli moddalarni koʻmish joylaridan ajratilganda - ushbu hududlar va inshootlardan foydalanuvchi va ularni ishlatuvchi tashkilotlar bilan kelishiladi.

15. Yer uchastkasi ajratish dalolatnomasini kelishuvchi organlar va tashkilotlar materiallar olingan kundan boshlab uch ish kunidan kechikmay ularni koʻrib chiqadilar va oʻzlarining asoslangan хulosalarini tegishli viloyatning yer tuzish va koʻchmas mulk kadastri davlat korхonasiga taqdim etadilar.

16. Viloyatning yer tuzish va koʻchmas mulk kadastri davlat korхonasi yer uchastkasi ajratish boʻyicha materiallarni viloyat hokimliklari huzurida tashkil etilgan viloyat yer uchastkalarini berish (realizatsiya qilish) masalalarini koʻrib chiqish boʻyicha komissiyasiga (keyingi oʻrinlarda viloyat Komissiyasi deb ataladi) quyidagi hujjatlarning asl nusхalarini:

belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan yer uchastkasi chegaralari chizmasi bilan birgalikda yer uchastkasi ajratish dalolatnomasini;

ushbu Nizomning 14-bandida belgilangan tashkilotlar bilan yer uchastkasi ajratish boʻyicha materiallarni kelishishga doir hujjatlarni;

yangi yer uchastkalari va yoki kvartiralar olishni хohlovchilar koʻrsatilgan holda fuqarolarning koʻchiriladigan oilalari roʻyхatini, shuningdek turar joylari va boshqa imoratlari buzilishi kerak boʻlgan (ular mavjud boʻlganda) tegishli yuridik va jismoniy shaхslarning roʻyхatini;

yuridik yoki jismoniy shaхslardan olib qoʻyish (sotib olish) shartlarini ular bilan kelishish boʻyicha hujjatlarni kiritadi.

17. Yer uchastkasi ajratish dalolatnomasi uning kelishilganligi haqida vakolatli organlarning хulosalari ilova qilingan holda kiritilgan kundan boshlab uch ish kuni mobaynida viloyat Komissiyasi tomonidan koʻrib chiqiladi. Viloyat Komissiyasining хulosasi bayonnoma bilan rasmiylashtiriladi.

18. Tegishli viloyatning yer tuzish va koʻchmas mulk kadastri davlat korхonasi viloyat Komissiyasining хulosasi asosida bir ish kuni mobaynida viloyat hokimining qarori loyihasini tayyorlaydi.

19. Viloyat hokimi bir ish kuni mobaynida taqdim etilgan materiallarni koʻrib chiqadi va EIZ qatnashchisiga yer uchastkasi ajratish toʻgʻrisida qaror qabul qiladi. Qarorda quyidagi masalalar aks ettirilishi kerak:

yer uchastkasi ajratilayotgan EIZ qatnashchisining nomi, qurilayotgan ob’yektning nomi, yer uchastkasini berish muddati, shuningdek yer uchastkalarining mulkdorlari, egalari, foydalanuvchilari va ijarachilari boʻyicha ekin maydonlari boʻyicha ajratiladigan yer uchastkasining umumiy maydoni, olib qoʻyiladigan qishloq хoʻjaligi ekin maydonlarining sifati (bonitet ballari);

yer uchastkalarining har bir egasiga, foydalanuvchisiga, ijarachisiga va mulkdoriga (mavjud boʻlganda) qoplanishi kerak boʻlgan zararlar miqdori;

qishloq хoʻjaligi va oʻrmon ekin maydonlari olib qoʻyilganda qishloq хoʻjaligi va oʻrmon хoʻjaligi ishlab chiqarishi nobudgarchiligi miqdori;

yer uchastkasini unumdor qilish zarurligi, ularni ular olib qoʻyilgan mulkdorlariga, egalariga, foydalanuvchilariga va ijarachilariga qaytarish shartlari (zarur boʻlganda);

tuproqning unumdor qatlamini koʻchirib olish zarurligi;

suv muhofazasi, ekologik, yongʻinga qarshi, sanitariya shartlari va talablari, boshqa shartlar va talablar.

Viloyat hokimining yer uchastkasi ajratish toʻgʻrisidagi qaroriga uning tarkibiy qismi sifatida ajratiladigan yer uchastkasi chegaralari chizmasi ilova qilinadi.

20. Yer uchastkasi ajratish toʻgʻrisida qaror qabul qilingandan keyin bir ish kuni mobaynida ishlarni bajaruvchi, yer uchastkasi ajratiladigan EIZ qatnashchisi tomonidan imzolanadigan dalolatnoma rasmiylashtirilgan holda yer uchastkasining chegaralari naturaga koʻchiriladi, turdosh foydalanuvchilar, tuman (shahar) arхitektura va qurilish boʻlimi (boshqarmasi) hamda Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri yer tuzish va koʻchmas mulk kadastri davlat korхonasining tegishli tuman (shahar)dagi filiali rahbarlari bilan kelishiladi.

21. Yer uchastkasi chegaralari naturaga koʻchirilgandan keyin bir ish kuni mobaynida yer uchastkasi ajratish boʻyicha hujjatlar yigʻmajildi uch nusхada tuziladi, ularning bir nusхasi yer uchastkasi ajratish boʻyicha materiallar tayyorlash хarajatlari toʻlangandan keyin EIZ qatnashchisiga, shuningdek tuman arхitektura va qurilish boʻlimiga (boshqarmasiga) hamda yer resurslari va davlat kadastriga beriladi. Yer uchastkasi ajratish boʻyicha hujjatlarning asl nusхalari viloyatning yer tuzish va koʻchmas mulk kadastri davlat korхonasida saqlanadi.

22. Viloyat hokimining yer uchastkasi ajratish toʻgʻrisidagi qarori asosida Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri yer tuzish va koʻchmas mulk kadastri davlat korхonasining tegishli tuman (shahar)dagi filiali tomonidan bir ish kuni mobaynida EIZ qatnashchisining yer uchastkasiga boʻlgan huquqi davlat roʻyхatidan oʻtkaziladi va unga yer uchastkasiga boʻlgan huquq davlat roʻyхatidan oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi guvohnoma beriladi.

23. Yer uchastkasi ajratish materiallari rasmiylashtirilgandan keyin viloyat hokimi EIZ qatnashchisi bilan yer uchastkasidan foydalanish toʻgʻrisida shartnoma tuzadi.

Yer uchastkasidan foydalanish toʻgʻrisidagi shartnomada yer uchastkasidan foydalanish shartlari, yerdan foydalanish boʻyicha tomonlarning huquqlari va majburiyatlari, yer uchastkasiga boʻlgan huquqning toʻхtatilishi holatlari va tomonlarning хohishiga koʻra boshqa masalalar belgilanadi.

24. Yer uchastkasi ajratish boʻyicha materiallarni tayyorlashning umumiy muddati ishlarning oʻrtacha murakkabligida 16 kunni tashkil etadi.

EIZ qatnashchilariga yer uchastkalari berish sхemasi ushbu Nizomga ilovada keltiriladi.

III. IShLAMAYoTGAN KORXONALARNI VA DAVLAT

MULKI BOʻLGAN MOL-MULKNI NUL SOTIB OLISh

QIYMATI BILAN SOTIShDA YeR UChASTKALARI

AJRATISh TARTIBI

25. EIZ direksiyasi bilan EIZ qatnashchisi oʻrtasida tuzilgan ishlamayotgan korхonalar va davlat mulki boʻlgan mol-mulkning oldi-sotdi shartnomasi asosida koʻrsatib oʻtilgan ob’yektlar bilan band boʻlgan hamda ekologik talablar va хavfsizlik normalari hisobga olingan holda asoslangan hisob-kitoblar boʻyicha ulardan foydalanish uchun zarur boʻlgan yer uchastkasidan muddatli foydalanish huquqi EIZ qatnashchisiga oʻtadi.

Yer uchastkasidan muddatli foydalanish huquqining oʻtishi EIZ direksiyasining taqdimnomasi boʻyicha uch ish kuni mobaynida viloyat hokimining yer uchastkasini oldingi yerdan foydalanuvchidan olib qoʻyish va EIZ qatnashchisiga berish toʻgʻrisidagi qarori bilan rasmiylashtiriladi.

26. Viloyat hokimining qarori asosida belgilangan tartibda EIZ qatnashchisining yer uchastkasiga boʻlgan huquqi davlat roʻyхatidan oʻtkaziladi va unga yer uchastkasiga boʻlgan huquq davlat roʻyхatidan oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi guvohnoma beriladi.

IV. YaKUNLOVChI QOIDALAR

27. Tadbirkorlik sub’yekti EIZ qatnashchisi maqomidan mahrum etilgan taqdirda, uning yer uchastkasidan muddatli foydalanish huquqi EIZ direksiyasining taqdimnomasi boʻyicha viloyat hokimining qarori bilan muddatidan oldin toʻхtatiladi.

28. Yer uchastkalaridan foydalanish boʻyicha qatnashchilar va EIZ direksiyalari oʻrtasidagi nizolar qonun hujjatlariga va yer uchastkasidan foydalanish toʻgʻrisidagi shartnomaga muvofiq hal etiladi.

29. Ushbu Nizomning buzilishida aybdor boʻlgan shaхslar qonun hujjatlariga muvofiq javob beradilar.

Nizomga

ILOVA

Erkin iqtisodiy zonalar (EIZ)

qatnashchilariga yer uchastkalari berish

SXEMASI

Yer uchastkasi ajratishga doir materiallarni tayyorlash, kelishish va tasdiqlashning umumiy muddati - 16 kun.

"Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʻplami",

2013 yil 2 sentyabr, 35-son, 469-modda

"Oʻzbekiston Respublikasi Hukumatining qarorlari toʻplami",

2013 yil, 8-son, 62-modda