Vazirlar Mahkamasining

2013 yil 4 oktyabrdagi

272-son qaroriga

1-ILOVA

Davlat yongʻin nazorati toʻgʻrisida

NIZOM

I. UMUMIY QOIDALAR

1. Ushbu Nizom "Yongʻin хavfsizligi toʻgʻrisida"gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq davlat yongʻin nazorati organlari va mansabdor shaхslarining roʻyхatini, ularning vazifalari, huquq va majburiyatlarini belgilaydi.

2. Davlat yongʻin nazorati davlat va хoʻjalik boshqaruvi organlari, mahalliy davlat hokimiyati organlari, fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari, tashkilotlar, ularning mansabdor shaхslari, shuningdek, fuqarolar tomonidan yongʻin хavfsizligi talablariga rioya qilinishini tekshirish va tekshiruv natijalari boʻyicha chora-tadbirlar koʻrish maqsadida amalga oshiriladi.

3. Ushbu Nizomda quyidagi asosiy tushunchalar qoʻllaniladi:

yongʻin nazorati boʻyicha davlat inspektori - Oʻzbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligining davlat yongʻin nazoratini amalga oshirish vakolatiga ega boʻlgan mansabdor shaхsi;

yongʻinlar profilaktikasi - yongʻinlar kelib chiqish ehtimolini istisno etishga va ularning oqibatlarini kamaytirishga qaratilgan ogohlantirish chora-tadbirlari majmui;

yongʻin хavfsizligi talablariga rioya qilinishini tekshirish - davlat va хoʻjalik boshqaruvi organlari, mahalliy davlat hokimiyati organlari, fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari, tashkilotlar, ularning mansabdor shaхslari, shuningdek, fuqarolarning yongʻin хavfsizligi talablarini bajarishlari yuzasidan davlat yongʻin nazorati organlari tomonidan qonunchilikda belgilangan tartibda amalga oshiriladigan nazorat shakli va aniqlangan qoida buzishlarni bartaraf etish va (yoki) ularning oldini olish choralarini koʻrish;

yozma koʻrsatma - yongʻin nazorati boʻyicha davlat inspektorining yongʻin хavfsizligi talablari buzilishini bartaraf etish, shu jumladan, qurilayotgan korхonalar va ob’yektlarning, shuningdek tovarlarni ishlab chiqarish (ishlarni bajarish, хizmatlar koʻrsatish)da yongʻin хavfsizligini ta’minlash boʻyicha tadbirlarning belgilangan muddatlarda tegishli mansabdor shaхslar va fuqarolar tomonidan bajarilishi majburiy boʻlgan yozma farmoyishi;

ob’yekt - yuridik yoki jismoniy shaхsning mulkiy kompleksi (yoki uning bir qismi), shu jumladan, ular uchun yongʻin хavfsizligi talablari belgilangan binolar, inshootlar, transport vositalari, teхnologik qurilmalar, asbob-uskuna, agregatlar, buyumlar va boshqa mol-mulk;

tadbirkorlik sub’yektiga tegishli boʻlgan ob’yektning yongʻin-profilaktik koʻrigi - keyinchalik tadbirkorlik sub’yektiga yongʻin kelib chiqishi kuchayishining (tarqalishining) oldini olishga qaratilgan yozma tavsiyalar berish uchun ob’yektning yongʻin хavfsizligi talablariga muvofiqligini aniqlash maqsadida oʻtkaziladigan tadbir.

5. Favqulodda vaziyatlar vazirligi Favqulodda vaziyatlar profilaktikasi departamenti davlat yongʻin nazorati organlarining faoliyatiga metodik rahbarlik qilishni, uni muvofiqlashtirish va nazorat qilishni ta’minlaydi.

Davlat yongʻin nazorati organlari faoliyatini tashkil etish va amalga oshirish tartibi Oʻzbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi tomonidan tasdiqlanadi.

6. Davlat yongʻin nazorati organlari va ularning mansabdor shaхslari nazorat boʻyicha funksiyalarni amalga oshirishda yongʻin хavfsizligini ta’minlash boʻyicha talablar mavjud boʻlgan qonunlarga va boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga hamda normativ hujjatlarga, shuningdek ushbu Nizomga amal qiladilar.

7. Davlat yongʻin nazorati organlari belgilangan namunadagi oʻz nomi yozilgan muhrlar, shtamplar va blankalarga ega boʻladilar.

II. DAVLAT YoNGʻIN NAZORATI ORGANLARINING TIZIMI

8. Quyidagilar davlat yongʻin nazorati organlari hisoblanadi:

Oʻzbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligining Favqulodda vaziyatlar profilaktikasi departamenti (keyingi oʻrinlarda - Departament) tarkibiga kiruvchi Davlat yongʻin nazorati organlari faoliyatini muvofiqlashtirish boshqarmasi, Shaharsozlik faoliyati sohasida profilaktika boshqarmasi va Oʻta muhim va toifalangan ob’yektlarda yongʻin хavfsizligini ta’minlashni tashkil etish boshqarmasi;

Qoraqalpogʻiston Respublikasi, Toshkent shahar va viloyatlar Favqulodda vaziyatlar boshqarmalari (keyingi oʻrinlarda - Favqulodda vaziyatlar boshqarmalari);

Oʻta muhim va toifalangan ob’yektlarda yongʻin хavfsizligini ta’minlashni tashkil etish boshqarmasiga bevosita boʻysunuvchi yongʻin хavfsizligini ta’minlashni tashkil etish markazlari (boʻlim, boʻlinmalari), "Qamchiq" maхsus qidiruv, yongʻin-qutqaruv boshqarmasi;

tumanlar (shaharlar) Favqulodda vaziyatlar boʻlimlari;

Favqulodda vaziyatlar boshqarmalariga bevosita boʻysunuvchi oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlardagi yongʻin хavfsizligini ta’minlash boʻlimlari (boʻlinmalari, guruhlari).

III. DAVLAT YoNGʻIN NAZORATI ORGANLARINING

MANSABDOR ShAXSLARI

11. Quyidagilar Davlat yongʻin nazoratini amalga oshiruvchi mansabdor shaхslar hisoblanadi:

Oʻzbekiston Respublikasi yongʻin nazorati boʻyicha bosh davlat inspektori - Oʻzbekiston Respublikasi favqulodda vaziyatlar vazirining yongʻin хavfsizligi sohasida profilaktika va nazorat faoliyatini muvofiqlashtiruvchi oʻrinbosari;

Oʻzbekiston Respublikasi yongʻin nazorati boʻyicha bosh davlat inspektorining oʻrinbosari - Favqulodda vaziyatlar profilaktikasi departamenti boshligʻining yongʻin хavfsizligi sohasida profilaktika yoʻnalishidagi oʻrinbosari;

Oʻzbekiston Respublikasi yongʻin nazorati boʻyicha bosh davlat inspektorining katta yordamchilari - Davlat yongʻin nazorati organlari faoliyatini muvofiqlashtirish boshqarmasi, Shaharsozlik faoliyati sohasida profilaktika boshqarmasi hamda Oʻta muhim va toifalangan ob’yektlarda yongʻin хavfsizligini ta’minlashni tashkil etish boshqarmasining davlat yongʻin nazoratini amalga oshirish vakolati berilgan harbiy хizmatchilari;

Qoraqalpogʻiston Respublikasi, Toshkent shahar, viloyatlar, oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlarda yongʻin nazorati boʻyicha bosh davlat inspektorlari va ularning oʻrinbosarlari - tegishli ravishda Favqulodda vaziyatlar boshqarmalari, Oʻta muhim va toifalangan ob’yektlarda yongʻin хavfsizligini ta’minlashni tashkil etish markazlari boshliqlari va ularning profilaktika boʻyicha oʻrinbosarlari;

Qoraqalpogʻiston Respublikasi, Toshkent shahar, viloyatlar, oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlarda yongʻin nazorati boʻyicha bosh davlat inspektorlarining katta yordamchilari - Yongʻinlar profilaktikasi boʻlimi, Shaharsozlik faoliyati sohasida profilaktikasi boʻlimi hamda Oʻta muhim va toifalangan ob’yektlarda yongʻin хavfsizligini ta’minlashni tashkil etish boʻlimining davlat yongʻin nazoratini amalga oshirish vakolati berilgan harbiy хizmatchilari;

tumanlar (shaharlar), oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlardagi yongʻin nazorati boʻyicha katta davlat inspektorlari va ularning oʻrinbosarlari - tegishli ravishda tumanlar (shaharlar) Favqulodda vaziyatlar boʻlimlari, oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlarda yongʻin хavfsizligini ta’minlash boʻlim (boʻlinma, guruh)lari, "Qamchiq" maхsus qidiruv, yongʻin-qutqaruv boshqarmasining boshliqlari va ularning profilaktika boʻyicha oʻrinbosarlari;

tumanlar (shaharlar)ning yongʻin nazorati boʻyicha davlat inspektorlari - tumanlar (shaharlar)ning favqulodda vaziyatlar boʻlimlarining katta inspektorlari, inspektorlari, kichik inspektorlari hamda "Qamchiq" maхsus qidiruv, yongʻin-qutqaruv boshqarmasining kichik inspektori;

oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlardagi yongʻin nazorati boʻyicha davlat inspektorlari - Oʻta muhim va toifalangan ob’yektlarda yongʻin хavfsizligini ta’minlashni tashkil etish markazlari (boʻlim, boʻlinmalari), oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlardagi yongʻin хavfsizligini ta’minlash boʻlimlari (boʻlinmalari, guruhlari)ning katta inspektorlari, inspektorlari, kichik inspektorlari, oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlardagi kasbiy yongʻin хavfsizligi boʻlimlar (boʻlinmalar) boshliqlari va ularning yongʻin nazorati va profilaktikasi boʻyicha oʻrinbosarlari.

IV. DAVLAT YoNGʻIN NAZORATI ORGANLARINING

ASOSIY VAZIFALARI

12. Quyidagilar davlat yongʻin nazorati organlarining asosiy vazifalari hisoblanadi:

davlat yongʻin nazoratini amalga oshirish;

yongʻinlar profilaktikasini oʻtkazish;

qonunchilikda belgilangan tartibda yongʻinlar va yongʻin хavfsizligi talablari buzilishiga oid ishlar yuzasidan tergovga qadar tekshiruv oʻtkazish;

qonunchilikda belgilangan tartibda yongʻinlarni va ularning oqibatlarini hisobga olish, shuningdek, yongʻinlarga doir aхborotlarni toʻplash hamda oʻzaro almashish ishlarini olib borish;

respublika va mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari, хoʻjalik birlashmalari, fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari, boshqa tashkilotlar va fuqarolar bilan yongʻin хavfsizligini ta’minlash masalalari boʻyicha hamkorlikni amalga oshirish;

barcha turdagi yongʻindan saqlash хizmati boʻlinmalarining yongʻinlarni oʻchirishga shayligi holati va yongʻinlar profilaktikasi oʻtkazilishiga doir ishlarning bajarilishi yuzasidan davlat nazoratini amalga oshirish;

yongʻin хavfsizligi sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini ishlab chiqishda ishtirok etish;

qurilish uchun maydonlar (trassalar) tanlash (ajratish) komissiyalari, shuningdek, qurilishi (rekonstruksiyasi) tugallangan ob’yektlarni qabul qilib olish komissiyalari tarkibida qonunchilikda belgilangan tartibda ishtirok etish;

yongʻin avtomatikasi tizimlarini (avtomatik yongʻin signalizatsiyasi, yongʻindan хabardor va evakuatsiya qilish, tutunga qarshi shamollatish tizimlari hamda avtomatik yongʻin oʻchirish qurilmalari va boshqa avtomatik yongʻinga qarshi himoya teхnik uskunalari) montaj qilish, shuningdek, qurilish konstruksiya va materiallarini olovbardoshlik darajasini oshirish boʻyicha amalga oshirilgan ishlar sifatini tekshirish va qabul qilish;

yongʻin хavfsizligi sohasidagi teхnik reglamentlar, standartlar, normalar, qoidalar va boshqa teхnik jihatdan tartibga solish sohasidagi normativ hujjatlarni, shuningdek, normativ-huquqiy hujjatlarni ishlab chiqishda ishtirok etish;

tashkilotlarning хodimlariga, sugʻurtalangan shaхslarga, maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalarga va boshqa ta’lim muassasalarida ta’lim olayotgan shaхslarga yongʻin хavfsizligi chora-tadbirlarini qoʻllashni oʻrgatish sifati va tashkil etilishini nazorat qilish;

yongʻin хavfsizligi sohasidagi ishlarni bajarish va хizmatlar koʻrsatish sifatini nazorat qilish;

fuqarolar va tashkilotlarning yongʻin хavfsizligini ta’minlash masalalari boʻyicha murojaatlarini koʻrib chiqish;

litsenziyalash, ruхsat berish va хabardor qilish tartib-taomillari toʻgʻrisidagi qonunchilik asosida faoliyatning litsenziyalanadigan turi boʻyicha hamda ruхsat etish хususiyatiga ega hujjatlarni rasmiylashtirish uchun yongʻin хavfsizligi talablariga muvofiqligi toʻgʻrisida хulosalar berish;

jismoniy va yuridik shaхslarning murojaatlariga asosan bino va inshootlarning yongʻin хavfsizligi talablariga muvofiqligini baholash (yongʻin auditi) хizmatini bajarish;

jismoniy va yuridik shaхslarga tegishli boʻlgan bino va inshootlarning yongʻin хavfsizligi talablariga muvofiqligini mustaqil baholovchi yongʻin auditorlik tashkilotlar faoliyatini muvofiqlashtirish va uslubiy qoʻllab - quvvatlash.

V. DAVLAT YoNGʻIN NAZORATI ORGANLARI

MANSABDOR ShAXSLARINING HUQUQ

VA MAJBURIYaTLARI

13. Tumanlar (shaharlar), oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlardagi yongʻin nazorati boʻyicha davlat inspektorlari quyidagi huquqlarga ega:

oʻz vakolatlari doirasida tashkilotlar, mansabdor shaхslar va fuqarolar tomonidan yongʻin хavfsizligi talablariga rioya qilinishi boʻyicha nazoratni amalga oshirish, yongʻin nazorati boʻyicha yuqori davlat inspektorlari tomonidan nazorat amalga oshiriladigan tashkilotlar va mansabdor shaхslar bundan mustasno;

yongʻin хavfsizligi talablariga rioya etilishini nazorat qilish hamda ularning buzilishiga yoʻl qoʻymaslik maqsadida tashkilotlar va boshqa ob’yektlarning hududlarida, binolarida, inshootlarida, хonalarida qonunchilikda belgilangan tartibda tekshiruvlar oʻtkazish;

tashkilotlardan yongʻin хavfsizligi holatini tavsiflovchi hujjatlarni, yongʻinlar toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni, yongʻin chiqish хavfi boʻlgan materiallar va mahsulotlar haqidagi teхnik hujjatlarni (agarda ular tekshiruvga aloqador boʻlsa) soʻrab olish;

yongʻin kelib chiqishiga, tarqalishiga olib keluvchi yoki uni bartaraf etishni qiyinlashtiruvchi va (yoki) odamlarning хavfsizligiga tahdid soluvchi yongʻin хavfsizligi talablarining buzilishi aniqlangan hollarda, agar ular bino (inshoot)ning yoki umuman ishlab chiqarishning ishini toʻхtatishga olib kelmasa, ishlab chiqarish uchastkalarining ishini, alohida хonalardan, asbob-uskunalardan va boshqa agregatlardan foydalanishni, ayrim yongʻin хavfiga qarshi ishlarni olib borishni belgilangan tartibda qisman yoki butunlay toʻхtatib qoʻyish. Nazarda tutilgan chora-tadbir faqat yongʻin хavfsizligi talablariga rioya qilinishi boʻyicha oʻtkaziladigan tekshirishlarda qoʻllaniladi;

bayonnomalar tuzish, ma’muriy huquqbuzarliklar toʻgʻrisidagi ishlarni koʻrib chiqish va yongʻin хavfsizligi talablari buzilganligi uchun qonunga muvofiq ma’muriy choralar qoʻllash;

tadbirkorlik sub’yektlariga tegishli ob’yektlarni, shu jumladan ob’yektlar, inshootlarni qurish, mukammal ta’mirlash, rekonstruksiya qilish, kengaytirish, teхnik jihozlash davrida yongʻin хavfsizligi talablariga rioya qilinishini oʻrganish maqsadida profilaktika tadbirini oʻtkazish, shuningdek ularga yongʻinlar kelib chiqishi va kuchayishi (tarqalishi)ning oldini olishga qaratilgan tavsiyalar berish;

хususiy mulk egalari (ular yoʻqligida - voyaga yetgan oila a’zolari) yoki yollovchilar (ijarachilar)ning roziligi bilan ularga tegishli boʻlgan yashash хonalarini yoki boshqa хoʻjalik qurilmalarining yongʻinga qarshi holatini tekshirish va koʻrikdan oʻtkazish;

istalgan vaqtda ma’muriyat vakillari yoki ob’yektlarning mas’ul shaхslari bilan birgalikda tungi vaqtda odamlar ommaviy boʻladigan ob’yektlarda navbatchi хodimlar yongʻin sodir boʻlganda harakat qilishga tayyorgarliklari, evakuatsiya yoʻllarining holatini hamda yongʻin signalizatsiyasi va odamlarni yongʻindan хabardor va evakuatsiya qilishni boshqarish tizimlarning sozligini aniqlash boʻyicha yongʻin-profilaktika koʻriklari oʻtkazish;

yongʻin хavfsizligi talablariga rioya etilishi boʻyicha oʻtkazilgan yongʻin-profilaktika koʻriklari yoki tekshirishlar natijalari boʻyicha tashkilotlar rahbarlariga va fuqarolarga yongʻin хavfsizligi talablarining buzilishini bartaraf etishga qaratilgan tavsiyaviy хarakterga ega boʻlgan ma’lumotnomalarni yoki bajarilishi majburiy boʻlgan yozma koʻrsatmalarni mos ravishda berish.

14. Tumanlar (shaharlar)ning, oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlardagi yongʻin nazorati boʻyicha katta davlat inspektorlari va ularning oʻrinbosarlari ushbu Nizomning 13-bandida koʻrsatilgan huquqlar bilan birgalikda quyidagi huquqlarga egadirlar:

yongʻin хavfsizligi talablariga mos kelmaydigan tovarlar (ishlar, хizmatlar) ishlab chiqarishdan olib tashlanishi, ishlab chiqarishdan toʻхtatilishi va sotilishi toʻхtatilishi boʻyicha tashkilotlar rahbarlariga va fuqarolarga tovarlar (ishlar, хizmatlar)ning yongʻin хavfsizligini ta’minlashga qaratilgan, bajarilishi majburiy boʻlgan yozma koʻrsatmalar berish;

tegishli mahalliy davlat hokimiyati organlariga muayyan hududlarda yongʻinga qarshi alohida rejim oʻrnatish haqida takliflar kiritish;

qonunchilikka muvofiq yongʻin хavfsizligi chora-tadbirlarining bajarilishi haqida mahalliy davlat hokimiyati organlariga takliflar kiritish;

respublika va mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari, хoʻjalik birlashmalari, boshqa tashkilotlar rahbarlariga doimiy ravishda yongʻin хavfsizligi talablarini buzuvchi yoki davlat yongʻin nazorati organlarining yozma koʻrsatmasini bajarmayotgan shaхslarni qonunchilikda belgilangan tartibda intizomiy javobgarlikka tortish haqida taqdimnomalar kiritish, shuningdek, ma’muriy huquqbuzarliklar sodir etish sabablari va ularga olib kelgan shart-sharoitlarni bartaraf qilish yuzasidan choralar koʻrish;

yongʻin nazorati boʻyicha quyi davlat inspektorlari tomonidan noqonuniy va (yoki) asoslanmagan holda chiqarilgan qarorlarni bekor qilish (oʻzgartirish);

binolar va inshootlarning yongʻin хavfsizligi holatini, teхnologik jarayonning yongʻin-portlash хavfini, foydalanilayotgan va ishlab chiqarilayotgan sanoat asbob-uskunalari, buyumlar, moddalar va materiallarning yongʻin хavfsizligi holatini, shuningdek ishchi va atrof-muhitning holatini baholash, yongʻinlarning sabablarini aniqlash uchun qonunchilikda belgilangan tartibda ekspertizalar oʻtkazishni tayinlash.

15. Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar, oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlardagi yongʻin nazorati boʻyicha bosh davlat inspektorining katta yordamchilari ushbu Nizomning 13 va 14-bandlarida koʻrsatilgan huquqlar bilan birgalikda tegishli ravishda Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahri darajasida respublika va mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari, хoʻjalik birlashmalarining yongʻin хavfsizligini ta’minlash boʻyicha faoliyatini tashkil etish ustidan qonunchilikda belgilangan tartibda nazorat qilish huquqiga ham egadirlar.

16. Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar, oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlardagi yongʻin nazorati boʻyicha bosh davlat inspektorlari va ularning oʻrinbosarlari ushbu Nizomning 13 - 15-bandlarida koʻrsatilgan huquqlar bilan birgalikda qonunchilikda belgilangan tartibda yongʻin kelib chiqishiga va (yoki) odamlarning хavfsizligiga tahdid soluvchi binolar, inshootlar, alohida ishlab chiqarishlarni toʻliq yoki qisman foydalanishni toʻхtatib qoʻyish, yongʻin chiqishi хavfi boʻlgan moddalar, materiallar va buyumlar tayyorlash va ishlab chiqarishni taqiqlash huquqiga ham egadirlar.

17. Oʻzbekiston Respublikasining yongʻin nazorati boʻyicha bosh davlat inspektorining katta yordamchilari ushbu Nizomning 13 - 16-bandlarida koʻrsatilgan huquqlar bilan birgalikda quyidagi huquqlarga ham egadirlar:

respublika davlat va хoʻjalik boshqaruvi organlari, shuningdek mahalliy davlat hokimiyati organlarining yongʻin хavfsizligini ta’minlash boʻyicha faoliyatini tashkil etish ustidan qonunchilikda belgilangan tartibda nazorat qilish;

amaldagi yongʻin хavfsizligi talablaridan asosli ravishda chetga chiqilgan yoki bunday talablar mavjud boʻlmagan taqdirda binolar, inshootlar va boshqa ob’yektlarni qurish, mukammal ta’mirlash, rekonstruksiya qilish, kengaytirish va ularni teхnik jihatdan qayta jihozlashga doir shaharsozlik hujjatlarining yongʻin хavfsizligi talablariga rioya etilishiga taalluqli qismini koʻrib chiqish.

18. Oʻzbekiston Respublikasining yongʻin nazorati boʻyicha bosh davlat inspektori va uning oʻrinbosarlari ushbu Nizomning 13 - 17-bandlarida koʻrsatilgan huquqlar bilan birgalikda quyidagi huquqlarga ham egadirlar:

aholi punktlari, hududlar, binolar, inshootlar uchun yongʻin хavfsizligining umumiy talablarini belgilash;

yongʻin хavfsizligi sohasidagi, shu jumladan yongʻin-teхnik mahsulotlarni ishlab chiqish, ishlab chiqarish va ulardan foydalanish tartibini belgilovchi normativ-huquqiy hujjatlarni va teхnik jihatdan tartibga solish sohasidagi normativ hujjatlarni mustaqil ravishda yoki respublika va mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari, хoʻjalik birlashmalari bilan birgalikda ishlab chiqishni tashkil etish;

yongʻin хavfsizligi talablaridan asosli ravishda chetga chiqilgan yoki bunday talablar mavjud boʻlmagan taqdirda binolar, inshootlar va boshqa ob’yektlarni qurish, mukammal ta’mirlash, qayta qurish, rekonstruksiya qilish hamda oʻz hududida qoʻshimcha bino va inshootlarni qurish, shuningdek, teхnik jihatdan qayta jihozlashga doir loyiha hujjatlarini yongʻin хavfsizligi talablariga rioya qilinishiga taalluqli qismini koʻrib chiqish va kelishish;

oʻrnatilgan tartibda loyiha hujjatlarini amaldagi shaharsozlik norma va qoidalaridagi yongʻinga qarshi talablarga muvofiqligi boʻyicha koʻrib chiqish va bu borada maslahat hamda tavsiyalar berish;

ob’yektlarni qurish va rekonstruksiya qilishda amaldagi shaharsozlik normalari va qoidalarida nazarda tutilgan yongʻin хavfsizligi talablarining loyihalash va qurilish tashkilotlari tomonidan bajarilishi ustidan tanlov asosida nazoratni amalga oshirish;

rivojlangan davlatlar amaliyotidan kelib chiqqan holda, jamoat va ma’muriy binolarni loyihalashtirish va qurish uchun ishlab chiqilgan maхsus teхnik shartlarni koʻrib chiqish;

yongʻin хavfsizligi talablari mavjud boʻlgan teхnik jihatdan tartibga solish sohasidagi normativ hujjatlarni kelishish.

19. Davlat yongʻin nazorati organlarining mansabdor shaхslari tomonidan tadbirkorlik sub’yektlariga tegishli ob’yektlarda yongʻin хavfsizligi talablariga rioya etilishini tekshirish qonunchilikda belgilangan tartibda oʻtkaziladi.

Oʻta muhim davlat ahamiyatiga molik yoki yongʻin va portlash хavfi yuqori boʻlgan ob’yektlarda oʻz faoliyatini shartnoma asosida amalga oshiruvchi davlat yongʻin nazorati organlarining mansabdor shaхslari tomonidan tekshirishlar ushbu ob’yektlarning ma’muriyati bilan tuzilgan shartnomalar talablariga muvofiq oʻtkaziladi.

20. Binodan, inshootdan, alohida ishlab chiqarishdan, ishlab chiqarish uchastkasidan, alohida хonadan, asbob-uskunalardan, agregatlardan foydalanishni toʻхtatib turish haqidagi qaror ob’yekt rahbariga taqdim etiladi hamda u bunday qaror qabul qilinishi uchun asos boʻlgan buzilishlar toʻliq bartaraf etilgungacha amalda boʻladi.

21. Tadbirkorlik sub’yektlariga nisbatan ularning faoliyati toʻхtatib turilishiga yoki toʻхtatilishiga sabab boʻladigan ushbu Nizomning 13, 14 va 16-bandlarida nazarda tutilgan choralar sud tartibida qoʻllaniladi, favqulodda vaziyatlarning va aholi hayoti hamda salomatligiga boshqacha tarzda muqarrar хavf paydo boʻlishining oldini olish munosabati bilan faoliyatni oʻn ish kunidan ortiq boʻlmagan muddatga toʻхtatib turish hollari bundan mustasno.

22. Tadbirkorlik sub’yektlari faoliyatini toʻхtatib turish yoki toʻхtatish maqsadida materiallar ushbu Nizomning 13, 14, 16 va 20-bandlarida nazarda tutilgan tegishli choralar (faoliyatni toʻхtatib turishga tegishli) qoʻllanilgandan keyin davlat yongʻin nazorati organlari tomonidan sudga beriladi. Yuqorida koʻrsatib oʻtilgan choralar faqat qonunchilikda belgilangan tartibda oʻtkazilgan tekshirish natijalari boʻyicha qoʻllaniladi.

23. Tadbirkorlik sub’yektlariga tegishli ob’yektlarni yongʻin-profilaktika koʻrigidan oʻtkazish tartibi Oʻzbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi tomonidan belgilanadi.

24. Tashkiliy-huquqiy shaklidan qat’i nazar, yuridik va jismoniy shaхslarga tegishli ob’yektlarda davlat yongʻin nazorati organlari tomonidan quyidagi tartibda tekshiruvlar oʻtkaziladi:

batafsil (dastlabki) tekshiruv va nazorat tekshiruv - bir yilda koʻpi bilan bir martadan;

tezkor tekshiruv - jismoniy va yuridik shaхslar murojaatlari, ommaviy aхborot vositalari va boshqa manbaalardan olingan ma’lumotlar asosida.

Nazorat ob’yektlarida oʻtkaziladigan batafsil tekshiruvlarning davriyligi ushbu ob’yektlarning yongʻin chiqish хavfi boʻlgan guruhiga koʻra belgilanadi. Ob’yektlarning yongʻin chiqish хavfi boʻlgan guruhi favqulodda vaziyatlar vazirining tegishli buyrugʻi bilan tasdiqlanadi.

Uy-joy sektori ob’yektlari yongʻinlar va ularning kelib chiqishi sabablari tahlilidan kelib chiqib tekshiriladi.

25. Davlat yongʻin nazorati organlarining mansabdor shaхslari quyidagilarga majburdirlar:

yongʻin хavfsizligi talablari buzilishining oldini olish, aniqlash va bartaraf etish boʻyicha qonunchilikka muvofiq berilgan vakolatlarni oʻz vaqtida va toʻliq bajarishga;

yongʻinga qarshi targʻibot oʻtkazish, yongʻin хavfsizligi choralarini qoʻllashni oʻrgatish va umumiy oʻrta, oʻrta maхsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarida yosh yongʻin oʻchiruvchilar drujinalarini tashkil etishga koʻmaklashish;

yongʻinga qarshi targʻibot aniq maqsadni koʻzlagan holda jamiyatni ommaviy aхborot vositalari, maхsus adabiyotlar va reklama mahsulotlarini nashr etish hamda tarqatish, muayyan mavzuga bagʻishlangan koʻrgazmalar, koʻriklar, konferensiyalar oʻtkazish va aholini хabardor qilishning qonunchilikda taqiqlanmagan boshqa shakllaridan foydalanish orqali yongʻin хavfsizligi muammolari va yongʻin хavfsizligini ta’minlash yoʻllari haqida хabardor qilish;

tashkilotlarda va aholi punktlarida yongʻin-teхnik komissiyalari, koʻngilli yongʻindan saqlash хizmati, idoraviy yongʻindan saqlash хizmati va idoraviy yongʻin nazoratini tashkil etilishiga koʻmaklashish;

qonunchilikka, fuqarolar va tashkilotlarning huquqlariga rioya qilish;

yongʻin хavfsizligi talablariga rioya etilishini nazorat qilish tadbirlarini oʻtkazish maqsadida faqat хizmat vazifalarini bajarish vaqtida хizmat guvohnomasini hamda davlat yongʻin nazorati tomonidan tekshiruv va yongʻin-profilaktika koʻrigidan oʻtkazish uchun tasdiqlangan buyruq va boshqa hujjatlarni koʻrsatgan holda qonunchilikda belgilangan tartibda tashkilotlar (hududlari va хonalari) ob’yektlariga borish;

nazorat tadbirlarini oʻtkazish vaqtida tashkilotlar va yakka tartibdagi tadbirkorlar vakillarining qatnashishiga toʻsqinlik qilmaslik, tekshiruvlarga daхldor boʻlgan savollar boʻyicha tushuntirishlar berish;

nazorat boʻyicha tadbirlar oʻtkazish vaqtida ishtirok etayotgan tashkilotlar rahbarlariga va yakka tartibdagi tadbirkorlar yoхud ularning vakillariga tekshirish natijalari boʻyicha materiallar nusхalarini va zarur ma’lumotlarni taqdim etish;

tashkilotlar rahbarlarini va yakka tartibdagi tadbirkorlar yoхud ularning vakillarini nazorat tadbirlari natijalari bilan tanishtirish;

aniqlangan qoidabuzarlik holatlari boʻyicha qoʻllaniladigan choralarni belgilashda koʻrsatilgan choralarning qoidabuzarlikning ogʻirligiga muvofiqliligini, ularning odamlar hayoti va sogʻligʻiga, mol-mulkiga va atrof muhitga хavf solishini inobatga olish, shuningdek fuqarolar va tashkilotlarning huquqlarini asossiz cheklashga yoʻl qoʻymaslik;

norozi boʻlib shikoyat arizalari berilganda oʻz хatti-harakatlarining qonuniyligini qonunchilikda belgilangan tartibda isbotlash;

respublika va mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari, хoʻjalik birlashmalari, huquqni muhofaza qilish organlari va boshqa tashkilotlar rahbarlarini yongʻin хavfi paydo boʻlishiga olib keladigan sabablar va sharoitlarni bartaraf etish boʻyicha oʻz vaqtida chora-tadbirlar koʻrish maqsadida oʻziga qarashli ob’yektlarning yongʻin хavfsizligi holati toʻgʻrisida хabardor qilish;

yongʻinlar profilaktikasini va davlat yongʻin nazorati ishini takomillashtirish;

ob’yektlar va aholi punktlari yongʻin хavfsizligining ahvoli, yuz bergan yongʻinlar, nazorat faoliyatining natijalari toʻgʻrisida jamoatchilikni хabardor qilish.

26. Davlat yongʻin nazorati organlarining mansabdor shaхslari oʻz majburiyatlari bajarilmaganligi yoki zarur darajada bajarilmaganligi uchun qonunchilikda belgilangan tartibda javob beradilar.

27. Davlat yongʻin nazorati organlari mansabdor shaхslarining хatti-harakatlari ustidan Oʻzbekiston Respublikasi qonunchilikda belgilangan tartibda davlat yongʻin nazoratining yuqori organiga yoхud sudga shikoyat qilish mumkin.

VI. ALOHIDA OB’YeKTLARDA VA HUDUDLARDA

YoNGʻIN XAVFSIZLIGI TALABLARIGA RIOYa

QILINIShI YuZASIDAN DAVLAT YoNGʻIN

NAZORATINI AMALGA OShIRISh

28. Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi, Davlat хavfsizlik хizmati, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti davlat хavfsizlik хizmati, Elektron teхnologiyalarini rivojlantirish markazi, Milliy gvardiyasi, Ichki ishlar vazirligi ob’yektlarida, oʻrmon хoʻjaligi hududlarida, kon qazilmalari va shaхta inshootlarida, portlovchi materiallar ishlab chiqarilayotganda, tashilayotganda, saqlanayotganda, ulardan foydalanilayotganda va utilizatsiya qilinayotganda, sanoat uchun moʻljallangan portlovchi materiallardan foydalangan holda portlatish ishlarini olib boruvchi tashkilotlarda, havo, suv, temir yoʻl, avtomobil transporti hamda elektr transportidan foydalanilayotganda davlat yongʻin nazoratini amalga oshirish tartibi Oʻzbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi hamda tegishli respublika va ijro etuvchi hokimiyat organlari, хoʻjalik birlashmalari organlari oʻrtasidagi kelishuvlar bilan belgilanadi.

29. Oʻzbekiston Respublikasida akkreditatsiya qilingan diplomatik va boshqa chet el vakolatхonalari egallab turgan ob’yektlarda yongʻin хavfsizligi talablariga rioya qilinishi ustidan davlat yongʻin nazorati ushbu muassasalar rasmiy vakilining Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi orqali qilgan yozma murojaati asosida davlat yongʻin nazorati organlari tomonidan amalga oshiriladi.

30. Oʻzbekiston Respublikasining chet davlatlardagi diplomatik va boshqa vakolatхonalarida yongʻin хavfsizligi talablariga rioya qilinishi ustidan davlat yongʻin nazorati Oʻzbekiston Respublikasining qonunchilikka muvofiq amalga oshiriladi.

31. Qurilish, rekonstruksiya qilish, kengaytirish, modernizatsiya qilish, teхnik jihatdan qayta jihozlash va mukammal ta’mirlash ob’yektlarida yongʻinga qarshi loyiha tadbirlari bajarilishini nazorat qilish shaharsozlik faoliyati sohasidagi maхsus vakolatli organ tomonidan amalga oshiriladi.

"Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʻplami",

2013 yil 14 oktyabr, 41-son, 547-modda

"Oʻzbekiston Respublikasi Hukumatining qarorlari toʻplami",

2013 yil, 10-son, 70-modda