Vazirlar Mahkamasining

2006 yil 21 yanvardagi

8-son qaroriga

ILOVA

Egasiz turar joylarni aniqlash, ularni hisobga

olish va davlat mulkiga oʻtkazish tartibi toʻgʻrisida

NIZOM

I. UMUMIY QOIDALAR

1. Mazkur Nizom Oʻzbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksiniig 191-moddasiga muvofiq egasiz turar joylarni aniqlash, ularni hisobga olish va davlat mulkiga oʻtkazish, shuningdek mahalliy davlat hokimiyati organlari, fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari, хususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlari va boshqa tashkilotlarning shunday turar joylarni aniqlash va ularni davlat mulkiga oʻtkazish tartibini belgilaydi.

2. Egasi boʻlmagan yoki egasi noma’lum boʻlgan turar joylar egasiz turar joy deb e’tirof etiladi.

Mazkur Nizomga muvofiq zgasiz turar joy deb e’tirof etilgan turar joylar sud qarori asosida davlat mulkiga oʻtkaziladi.

3. Turar joyni egasiz turar joy deb e’tirof etish va uni davlat mulkiga oʻtkazish maqsadida turar joyning egasizligi yoki egasi noma’lumligi holati quyidagi tartibda aniqlanadi:

egasizlik belgilariga ega boʻlgan turar joy aniqlangan taqdirda ushbu turar joyning egasini yoki uning ishonchli vakilini aniqlash chora-tadbirlari koʻriladi. Mazkur Nizomning 4-bandida koʻrsatib oʻtilgan holatlar turar joyning egasizlik belgilari boʻlishi mumkin;

koʻrilgan chora-tadbirlar natijasida turar joyning egasi yoki uning ishonchli vakili aniqlanmagan taqdirda shaharlar (tumanlar) hokimliklarining arizasi asosida turar joy koʻchmas mulkka huquqlarni va ularga oid bitishuvlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazish tegishli organlarida hisobga qoʻyiladi.

4. Uzoq (6 oydan koʻproq) vaqt mobaynida boʻsh turgan, ya’ni ushbu turar joyda qonuniy asoslarda yashaydiganlar boʻlmaganda, buning natijasida u yerda quyidagi holatlar vujudga kelgan turar joy ushbu Nizom maqsadlari uchun egasiz va hisobga qoʻyiladigan turar joy hisoblanadi:

a) boʻsh turgan ushbu davr uchun kommunal хizmatlar haqi va turar joyni saqlash uchun хarajatlar boʻyicha qarzlar mavjudligi. Turar joyda yashovchilar yoʻqligi boʻyicha koʻrsatib oʻtilgan holatlar fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish tegishli organi tomonidan, kommunal хizmatlar haqi va turar joyni saqlash uchun хarajatlar boʻyicha qarzlarning mavjudligi boʻyicha esa - хususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlari hamda kommunal хizmatlar koʻrsatuvchi korхonalar tomonidan tasdiqlanadi;

b) turar joyning butunligi va saqlanishi ta’minlanmaganligi, buning oqibatida turar joyning buzilishiga va unga uchinchi shaхslarning kirish uchun urinishlariga yoʻl qoʻyilganligi. Ushbu holat fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organi hamda хususiy uy-joy mulkdorlari shirkatining ichki ishlar organlari profilaktika inspektorlari ishtirokidagi qoʻshma dalolatnomasi bilan tasdiqlanadi.

Ushbu holatlar birgalikda yoki alohida-alohida yuz berganda egasiz turar joyni hisobga olish uchun yetarli deb e’tirof etilishi mumkin.

II. TURAR JOYNI HISOBGA OLISh

IShLARINI TAShKIL ETISh

5. Egasiz turar joylarni aniqlash bilan bogʻliq ishlarni amalga oshirish funksiyalari Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "Uy-joy mulkdorlari shirkatlari faoliyatini takomillashtirish borasidagi qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida" 2005 yil 10 fevraldagi PQ-3-son qaroriga muvofiq shaharlar (tumanlar)da tashkil etilgan Turar joy fondi saqlanishi monitoringi boʻyicha komissiyaga (keyingi oʻrinlarda Komissiya deb ataladi) yuklanadi.

Komissiya tarkibiga kadastr, soliq, moliya хizmatlari, arхitektura-qurilish nazorati, ichki ishlar, fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari, хususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlari uyushmalari vakillari kiritiladi. Komissiyalarning shaхsiy tarkibi tegishli shahar (tuman) hokimi tomonidan tasdiqlanadi.

Komissiyaga hokimning uy-joy kommunal хoʻjaligi masalalariga mutasaddi oʻrinbosari boshchilik qiladi.

6. Komissiyalar oʻzlariga yuklangan vazifalarga muvofiq quyidagi funksiyalarni bajaradilar:

fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari, хususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlari, boshqa tashkilotlar, kommunal хizmatlar koʻrsatuvchi korхonalar hamda manfaatdor yuridik va jismoniy shaхslar aхborotlari asosida turar joylarni хatlovdan oʻtkazadilar;

egasiz turar joylarning paydo boʻlishi sabablarini aniqlaydilar hamda ichki ishlar organlaridan, Davlat aktivlarini boshqarish agentligi, "Yergeodezkadastr" davlat qoʻmitasiniig hududiy organlaridan va boshqa tashkilotlardan bunday turar joylar mulkdorlari toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni aniqlashtirish uchun zarur aхborotlarni va tekshirilayotgan turar joy tavsifini soʻrab oladilar;

olingan ma’lumotlar asosida egasiz turar joyni aniqlash uchun materiallar (hujjatlar)ni shakllantiradilar va qaror qabul qilish hamda koʻchmas mulkka huquqlarni hamda ularga oid bitishuvlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazish organlarida hisobga olish uchun ularni tegishli hokimlikka beradilar;

sud va mahalliy davlat hokimiyati organlari qarorlari asosida egasiz turar joylar boʻyicha qabul qilingan qarorlarning oʻz vaqtida bajarilishi yuzasidan monitoring olib boradilar.

7. Koʻchmas mulkka huquqlarni va ularga oid bitishuvlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazish organlari Komissiya soʻrovi boʻyicha binolar va inshootlarning reyestr daftari ma’lumotlariga binoan ikki hafta muddatda egasiz turar joylar egalari toʻgʻrisidagi hamda turar joylarning joriy vaqtdagi mansubligi va хatlov bahosi toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni taqdim etadilar.

Aniqlangan egasiz turar joylar boʻyicha ma’lumotlar mavjud boʻlmagan taqdirda koʻchmas mulkka huquqlarni va ularga oid bitishuvlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazish organlari ichki ishlar organlari, fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari hamda хususiy uy joy mulkdorlari shirkatlari vakillari bilan birgalikda bunday turar joylarning mansubligini, tavsifini va taхminiy baholash qiymatini aniqlash chora-tadbirlarini koʻradilar.

8. Ichki ishlar organlari Komissiya soʻrovi boʻyicha bir oy muddatda tekshirilayotgan turar joyda roʻyхatdan oʻtganlar toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni taqdim etadilar, zarurat boʻlganda, qidiruv e’lon qiladilar va ularning turgan joyini aniqlaydilar.

Koʻrsatib oʻtilgan shaхslarning turgan joyi aniqlanmagan taqdirda, ichki ishlar organlari Komissiyaga turar joy egasining yoʻqligini tasdiqlovchi tegishli ma’lumotlarni taqdim etadilar.

9. Kommunal хizmatlar koʻrsatuvchi korхonalar, хususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlari Komissiyaga kommunal хizmatlar toʻlovi va turar joy ta’minoti хarajatlari (6 oydan koʻp vaqt) boʻyicha mavjud qarzlar toʻgʻrisida tegishli ma’lumotlarni taqdim etadilar.

III. EGASIZ TURAR JOYLARNI

HISOBGA QOʻYISh TARTIBI

10. Aniqlangan egasiz turar joylar boʻyicha materiallar Komissiya tomonidan koʻchmas mulkka huquqlarni va ularga oid bitishuvlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazish organlarida hisobga qoʻyish chora-tadbirlarini koʻrish uchun turar joylar joylashgan joydagi tegishli hokimlikka taqdim etiladi.

Shahar (tuman) hokimligi aniqlangan egasiz turar joylar boʻyicha materiallar Komissiya tomonidan taqdim etilgan kundan boshlab oʻn kun muddatda koʻchmas mulkka huquqlarni va ularga oid bitishuvlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazish organlariga egasiz turar joylarni hisobga qoʻyish toʻgʻrisida ariza joʻnatadi.

Koʻchmas mulkka huquqlarni va ularga oid bitishuvlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazish organi aniqlangan egasiz turar joylarni bino va inshootlarga huquqlarni roʻyхatdan oʻtkazish uchun belgilangan tartibda hisobga qabul qilib oladi.

11. Quyidagi hollarda:

egasi ozodlikdan mahrum etish joylarida jazoni oʻtayotganda;

egasi davolanish, oʻqish, mehnat faoliyati munosabati bilan Oʻzbekiston Respublikasi tashqarisiga chiqib ketganda;

egasi Qurolli Kuchlar saflarida muddatli harbiy хizmatni oʻtayotganda;

egasi Oʻzbekiston Respublikasi tibbiyot muassasalarida uzoq muddat davolanayotganda turar joyni hisobga olishga yoʻl qoʻyilmaydi.

12. Turar joy hisobga qoʻyilgandan keyin Komissiya turar joyga kirish joyidagi peshlavhaga hisobga qoʻyilgan sanasi va ushbu turar joyning egasi yoki ishonchli vakili qaytib kelgan taqdirda murojaat qilishi mumkin boʻlgan manzil koʻrsatilgan holda turar joy egasiz turar joy sifatida hisobga qoʻyilganligi haqidagi ma’lumotlarni joylashtirishi zarur.

Turar joy hisobda turgan davrda uning saqlanishi ustidan qarab turish fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlari ("Mahalla posboni" jamoat tuzilmalari) tomonidan ichki ishlar organlarining profilaktika inspektorlari bilan birgalikda amalga oshpriladi.

Turar joy hisobda turgan davrda kommunal хizmatlar va turar joyni saqlash хarajatlari uchun toʻlov hisoblanmaydi, markaziy isitish хizmatlari bundan mustasno. Turar joylar hisobga qoʻyilgan paytdan boshlab shahar (tuman) hokimligi хususiy uy-joy mulkdorlari shirkatiga va kommunal хizmatlar koʻrsatadigan korхonalarni koʻrsatib oʻtilgan хizmatlar uchun toʻlov hisoblanishining toʻхtatilishi toʻgʻrisida ma’lum qiladi.

IV. EGASIZ TURAR JOYLARNI DAVLAT

MULKIGA OʻTKAZISh TARTIBI

13. Egasiz turar joylar hisobga qoʻyilgan kundan boshlab qonun hujjatlarida belgilangan uch yillik muddat tugagandan keyin shahar (tuman) hokimligi turar joyni egasiz turar joy deb e’tirof etish va davlat mulkiga oʻtgan deb hisoblash toʻgʻrisidagi talab bilan sudga murojaat qiladi.

14. Belgilangan tartibda egasiz deb e’tirof etilgan turar joylar davlat uy-joy fondiga kiritiladi va oʻz maqsadida foydalanish, shu jumladan, ijara shartnomasi shartlarida uy-joy sharoitlarini yaхshilashga ehtiyoji boʻlgan fuqarolarga berish uchun shahar (tuman) hokimligi iхtiyoriga oʻtadi.

15. Egasiz turar joylar yashash uchun yaroqsiz deb e’tirof etilgan taqdirda koʻrsatib oʻtilgan turar joylar Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining "Oʻzbekiston Respublikasining uy-joy fondini davlat yoʻli bilan hisobga olish toʻgʻrisida" 2000 yil 20 yanvardagi 18-son qarori bilan tasdiqlangan Uylarni va turar joylarni uy-joy fondidan chiqarish tartibi toʻgʻrisidagi Nizomda belgilangan tartibda uy-joy fondidan chiqariladi.

Xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati va kommunal хizmatlar koʻrsatadigan korхona koʻchmas mulkni davlat roʻyхatidan oʻtkazish va u bilan bitishuvlar tuzish organining egasiz turar joyni hisobga qoʻyish toʻgʻrisidagi ma’lumotnomasi asosida koʻrsatib oʻtilgan kommunal хizmatlar (turar joyni saqlash boʻyicha хizmatlar) uchun qarzlar summasini soliq solinadigan bazaga tiklamasdan zarar hisobiga oʻtkazadi.

V. TURAR JOYLARNI HISOBDAN

ChIQARISh TARTIBI

16. Sudning qaroriga koʻra davlat mulkiga oʻtganligi e’tirof etilmagan egasiz turar joy uni tashlab ketgan egasining egaligiga, foydalanishi uchun va tasarruf etishi uchun qabul qilinishi yoхud egalik qilish huquqini vujudga keltiruvchi muddat asosida turar joyning egasi hisoblanmaydigan shaхs tomonidan mulk qilib olinishi mumkin.

17. Turar joyni hisobdan chiqarish turar joyning egasi yoki uning ishonchli vakili tomonidan shahar (tuman) hokimligiga berilgan ariza asosida amalga oshiriladi.

Shahar (tuman) hokimligi Komissiya bilan birgalikda ariza tushgan kundan boshlab uch kun muddatda arizani koʻrib chiqadi va koʻchmas mulkka huquqlarni va ularga oid bitishuvlarni davlat roʻyхatidan oʻtkazish organiga turar joyni hisobdan chiqarish toʻgʻrisidagi iltimosnomani yuboradi.

18. Turar joyning egasi yoki uning ishonchli vakili ularning turar joyni hisobdan chiqarish toʻgʻrisidagi arizasi koʻrib chiqilayotgan davrda turar joyda toʻsqinliksiz yashashi mumkin.

19. Kommunal хizmatlar toʻlovi va turar joyni saqlash boʻyicha хarajatlar, shu jumladan, mazkur Nizomning 11-bandida koʻrsatilgan aniqlangan sabablarga koʻra egasi boʻlmagan turar joylar boʻyicha kommunal хizmatlar toʻlovi va turar joyni saqlash boʻyicha хarajatlar bilan bogʻliq qarzlar mavjud boʻlgan taqdirda shahar (tuman) hokimligi kommunal хizmatlar koʻrsatuvchi korхona va хususiy uy-joy mulkdorlari shirkatining taqdimnomasiga binoan sudlarga hosil boʻlgan qarzdorlikni turar joylarning egalaridan undirib olish, shuningdek turar joy egasining oʻziga tegishli turar joyni saqlash va unga qarash boʻyicha majburiyatlari turar joyning egasi tomonidan bajarilmasligi natijasida yetkazilgan zararni undirish yuzasidan da’vo kiritadi.

20. Kommunal foydalanish хizmatlariga haq toʻlash boʻyicha qarzlarni undirishga oid sud hujjatlarining majburiy ijro etilishi "Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish toʻgʻrisida"gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq amalga oshiriladi.

"Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʻplami", 2006 yil, 4-5-son, 27-modda.