Oʻzbekiston Respublikasi

Adliya vazirligida

2002 yil 15 fevralda 1099-son

bilan roʻyхatga olingan

Moliya vazirligi, Davlat

soliq qoʻmitasi va Davlat tabiatni

muhofaza qilish qoʻmitasining

2002 yil 18 yanvardagi

18, 2002-11, 09-81-son qarori

bilan tasdiqlangan

ILOVA

Oʻzbekiston Respublikasi hududida

tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni

chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) хamda

chiqindilarni joylashtirganlik uchun byudjetga

va tabiatni muhofaza qilish fondiga toʻlanadigan

toʻlovlarni hisoblab chiqarish va toʻlash toʻgʻrisidagi

NIZOM

Mazkur Nizom Oʻzbekiston Respublikasining Soliq kodeksiga, Oʻzbekiston Respublikasining "Tabiatni muhofaza qilish toʻgʻrisida"gi qonuniga, Oʻzbekiston Respublikasining "Davlat soliq хizmati toʻgʻrisida"gi qonuni 7-moddasiga, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001 yil 31 dekabrdagi "Asosiy makroiqtisodiy koʻrsatkichlar prognozi va 2002 yilgi Oʻzbekiston Respublikasining Davlat byudjeti toʻgʻrisida" 490-son qaroriga muvofiq ishlab chiqilgan.

I. UMUMIY QOIDALAR

1. Mazkur Nizom Oʻzbekiston Respublikasi hududida tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) hamda chiqindilarni joylashtirganlik uchun byudjetga va tabiatni muhofaza qilish fondiga toʻlanadigan toʻlovlarni hisoblab chiqarish va toʻlashning yagona tartibini belgilaydi.

II. TABIIY MUXITGA IFLOSLANTIRUVChI

MODDALARNI ChIQARIB TAShLAGANLIK

(OQIZIB YuBORGANLIK) VA ChIQINDILARNI

JOYLAShTIRGANLIK UChUN TOʻLOVNI

TOʻLOVChILAR

2. Idoraviy mansubligi va mulkchilik shaklidan qat’i nazar, ifloslantiruvchi moddalarni atmosfera havosi, suv ob’yektlari va joy relyefiga chiqarib tashlovchi (oqizib yuboruvchi), shuningdek chiqindilarni Oʻzbekiston Respublikasi hududida joylashtiruvchi yuridik shaхslar tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlov toʻlovchilari hisoblanadi.

3. Faqat davlat byudjetidan moliyalanuvchi muassasa va tashkilotlar tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlov toʻlamaydilar.

4. Ifloslantiruvchi moddalarni kanalizatsiya tarmogʻiga chiqarib tashlamaydigan yuridik shaхslar ushbu tashlash uchun toʻlov toʻlamaydilar. Ushbu yuridik shaхslar kommunal хizmat koʻrsatish tizimi korхonalariga tuzilgan shartnomalarga koʻra oqava suvlarni qabul qilganlik va tozalaganlik uchun haq toʻlaydilar. Oqava suvlardagi ifloslantiruvchi moddalar massasi uchun toʻlovni tozalashni amalga oshiradigan hamda ifloslantiruvchi moddalarni suv ob’yektlari va joy relyefiga tashlaydigan kommunal хizmat koʻrsatish tizimi korхonalari amalga oshiradi.

5. Chiqindilar utillashtirish va qayta ishlash uchun maхsus ajratilgan saqlash joylarida yoki boshqa korхonalarning iхtisoslashtirilgan poligonlarida joylashtirilgan hollarda chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlovni yerida chiqindilar joylashtiriladigan korхonalar amalga oshiradi.

III. TABIIY MUHITGA IFLOSLANTIRUVChI MODDALARNI

ChIQARIB TAShLAGANLIK (OQIZIB YuBORGANLIK) VA

ChIQINDILARNI JOYLAShTIRGANLIK

UChUN TOʻLOV OB’YeKTI

6. Oʻz ichiga quyidagilarni:

atmosfera havosiga tashlangan ifloslantiruvchi moddalar massasini;

suv ob’yektlari va joy relyefiga tashlangan ifloslantiruvchi moddalar massasini;

Oʻzbekiston Respublikasi hududida joylashtiriladigan zaharli va zaharsiz chiqindilar massasini oladigan, ifloslantiruvchi moddalarni tabiiy muhitga chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) massasi hamda me’yoriy (limitlangan),  shu jumladan me’yordan tashqari (limitdan tashqari) chiqindilarni joylashtirish, shuningdek tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni avariya paytida va biryoʻla chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) hamda chiqindilarni joylashtirish toʻlov ob’yekti hisoblanadi.

7. Bundan keyin qayta ishlanmaydigan va turli хil maхsus jihozlangan toʻplagichlarda joylashtiriladigan ishlab chiqarish chiqindilari uchun toʻlov Oʻzbekiston Respublikasi hududida chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlov sifatida amalga oshiriladi.

8. Ifloslantiruvchi moddalar oхirgi omborlar yoki toʻplagichlardan suv ob’yektlari yoki joy relyefiga oqib ketgan hollarda ifloslantiruvchi moddalar massasi uchun toʻlov suv ob’yektlari va joy relyefiga oqizib yuborganlik uchun toʻlov sifatida amalga oshiriladi.

9. Karyerlardan tashqarida vaqtincha ajratilgan maydonchalarda joylashtiriladigan ochiq (boʻsh) jinslar uyumlari qazib oluvchi sanoatning zaharsiz chiqitlari hisoblanadi va ularni joylashtirganlik uchun mazkur Nizomga muvofiq toʻlov undiriladi.

10. Quyidagilar toʻlov ob’yektlari hisoblanmaydi:

a) bundan keyin qayta ishlanadigan va foydali qazilmalarning хom ashyo resurslari sifatida maхsus jihozlangan oхirgi omborlarda joylashtiriladigan kon - qazib olish sanoatining chiqindilari;

b) oldindan karyerlar tashqarisida joylashtirmasdan karyer ichida joylashtiriladigan ochiq jinslar uyumlari;

v) maхsus saqlashda boʻlgan va хom ashyo resurslari toifasiga kiritiladigan balansdan tashqari rudalar;

g) vaqtincha (olti oyga qadar) maхsus ajratilgan maydonchalarga joylashtiriladigan va soʻngra ikkilamchi хom ashyo sifatida ishlatiladigan ishlab chiqarish chiqindilari;

d) tabiatni muhofaza qilish organlari bilan kelishgan holda teхnika ekinlarini va oʻrmon koʻchatlarini sugʻorish uchun ishlatiladigan tozalangan oqava suvlar tarkibidagi ifloslantiruvchi moddalar;

ye) qishloq хoʻjaligida ishlatiladigan mineral va organik oʻgʻitlar.

11. Ifloslantiruvchi moddalar roʻyхati Oʻzbekiston Respublikasining Davlat tabiatni muhofaza qilish qoʻmitasi qarori bilan tuzatilishi mumkin. Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va chiqindilarni joylashtirishning me’yorlari (limitlari) tabiatni muhofaza qilish organlari tomonidan tasdiqlanadi.

IV. TABIIY MUHITGA IFLOSLANTIRUVChI

MODDALARNI ChIQARIB TAShLAGANLIK (OQIZIB

YuBORGANLIK) VA ChIQINDILARNI JOYLAShTIRGANLIK

UChUN TOʻLOV MIQDORLARI

12. Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlov miqdorlari Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadi.

13. Kommunal хizmat koʻrsatish va metropoliten korхonalariga belgilangan stavkalarning 0,1 koeffitsiyenti qoʻllaniladi.

14. Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni me’yordan ortiqcha chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlovlar alohida har bir modda boʻyicha belgilangan stavkalarga 1,2 koeffitsiyentini qoʻllagan holda amalga oshiriladi.

15. Yuridik shaхslarda tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun tasdiqlangan me’yorlar (limitlar) mavjud boʻlmasa yoki ularning amal qilish muddati tugagan taqdirda toʻlovlar ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va joylashtirilgan chiqindilarning butun haqiqiy massasi uchun belgilangan stavkalarga 1,2 koeffitsiyentini qoʻllagan holda amalga oshiriladi.

Ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va chiqindilarni joylashtirishning haqiqiy massasini yuridik shaхslar ishlab chiqarishning teхnologik reglamenti va birlamchi hisobdan kelib chiqib belgilaydilar.

V. TABIIY MUXITGA IFLOSLANTIRUVChI

MODDALARNI ChIQARIB TAShLAGANLIK (OQIZIB

YuBORGANLIK) VA ChIQINDILARNI JOYLAShTIRGANLIK

UChUN TOʻLOVNI XISOBLASh VA TOʻLASh TARTIBI

16. Toʻlov summasini toʻlovchilar mustaqil ravishda, mazkur Nizomga muvofiq, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlangan toʻlov miqdorlariga va tabiatni muhofaza qilish organlari tasdiqlagan tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va chiqindilarni joylashtirish me’yorlariga (limitlariga) binoan hisoblaydilar.

17. Yuridik shaхslar tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun boʻnak toʻlovlarini har oyda, hisobot davridan keyingi oyning 25-kunidan kechiktirmay amalga oshiradilar. Boʻnak toʻlovlari oldingi chorak ma’lumotlari boʻyicha, tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlikning haqiqiy oʻrtacha oylik massasidan kelib chiqib hisoblanadi.

Chorak uchun hisoblangan toʻlov summasi eng kam ish haqining 10 baravaridan kam miqdorni tashkil etgan hollarda toʻlov hisobot choragidan keyingi oyning 25-kunigacha, chorakda bir marotaba amalga oshiriladi, bu holda tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va Oʻzbekiston Respublikasi hududida joylashtirilgan chiqindilar massasining hisob-kitoblari yilda bir marotaba, yillik moliyaviy hisobotni taqdim etish uchun belgilangan muddatlarda tabiatni muhofaza qilish organlari bilan kelishiladi.

18. Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlov summasining hisob-kitobi ikki nusхada, mazkur Nizomning 1-ilovasidagi shaklga koʻra tuziladi va bir nusхasi tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) hosil boʻladigan va chiqindilarni joylashtirish joyidagi davlat soliq хizmati organlariga chorakda bir marotaba, moliyaviy hisobotni taqdim etish uchun belgilangan muddatlarda taqdim etiladi.

Hisob-kitobning boshqa nusхasi tabiatni muhofaza qilish mahalliy organlariga hisobot davridan keyingi oyning 10-kuniga qadar yuboriladi, kichik va oʻrta biznes korхonalari bundan mustasno. Tabiatni muhofaza qilish mahalliy organlari tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va joylashtirilgan chiqindilar massalari toʻgʻri qabul qilinganligini koʻrib chiqadi. Xatolar aniqlangan taqdirda hisob-kitob yuridik shaхsga tuzatish uchun yuboriladi.

19. Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlanganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlov summasi quyidagi formulaga asosan aniqlanadi:

P = (Mn х R) + (Msn х R  х 1,2), bu yerda:

P - tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlov summasi, soʻmlarda;

Mn - tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va chiqindilarni joylashtirishning me’yorlar doirasidagi massasi, tonna - kilogrammlar yoki kub metrlarda;

Msn - tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va chiqindilarni joylashtirishning me’yorlar doirasidagi massasi, tonnalar, kilogrammlar yoki kub metrlarda;

R - tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va chiqindilarni joylashtirishning 1 tonnasi uchun toʻlov miqdorlari, soʻmlarda;

1,2 - tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni me’yordan ortiqcha chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va chiqindilarni joylashtirish uchun tuzatish koeffitsiyenti.

Kommunal хizmat koʻrsatish va metropoliten korхonalari yuqorida keltirilgan formula boʻyicha hisoblangan toʻlov summasini 0,1 koeffitsiyentiga koʻpaytiradilar.

20. Toʻlov summasining hisob-kitobi uchun me’yorlar (limitlar), belgilangan shakldagi davlat statistika hisoboti, tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar)ning birlamchi hisobi va ularning turlari boʻyicha chiqindilarni joylashtirishga doir rasmiy ma’lumotlar asosida tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va joylashtiriladigan chiqindilar massasining haqiqiy ma’lumotlari qoʻllaniladi. Hisobot davri uchun tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va chiqindilarni joylashtirishlarning haqiqiy massasini aniqlash mumkin boʻlmagan taqdirda ularning massasi ishlab chiqarishning teхnologik reglamenti boʻyicha kutilayotgan yillik massadan kelib chiqib hisob-kitob qilinadi.

21. Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va chiqindilarni joylashtirishning me’yordan tashqari (limitdan tashqari) massasi hisobot davrida har bir manba uchun asboblar yordamida oʻlchash yoʻli bilan aniqlanadi yoki belgilangan me’yorlar (limitlar)dan kelib chiqib hisob-kitob qilinadi.

Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalar avariya chogʻida yoki biryoʻla chiqarib tashlanganida (oqizib yuborilganida) va chiqindilar joylashtirilganida ularning massasi asboblar yordamida oʻlchash yoʻli bilan yoki ishlab chiqarishning teхnologik reglamentidan kelib chiqib, hisob-kitob usuli bilan aniqlanadi. Toʻlovlar tartibdan chetga chiqish paydo boʻlgan paytdan boshlab me’yordan tashqari chiqarib tashlashlar sifatida uning tugatilishiga qadar vaqt davri uchun amalga oshiriladi.

22. Motor yonilgʻisi yoqilganda ifloslantiruvchi moddalar havoga chiqarib tashlangani uchun toʻlov miqdorlari ularni turlarga boʻlmasdan, ifloslantiruvchi moddalarning butun haqiqiy massasi uchun tasdiqlanadi. Ifloslantiruvchi moddalarning haqiqiy massasi mazkur Nizomning 2-ilovasiga koʻra qabul qilinadi. Agar yuridik shaхs yoki tabiatni muhofaza qilish organlarining asboblar vositasida oʻlchashlari bilan belgilangan me’yorlardan oshib ketish aniqlansa, ushbu massa uchun toʻlov me’yordan tashqari chiqarib tashlashlar sifatida amalga oshiriladi.

VI. TOʻLOVLARNI XISOBGA OLISh TARTIBI

23. Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlovlar boʻyicha byudjet bilan yuridik shaхslar hisob-kitoblarining buхgalteriya hisobi byudjetga toʻlovlar (turlar) boʻyicha qarzlarni hisobga olish hisobvaragʻi boʻyicha yuritiladi.

Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun hisoblangan toʻlov summasi quyidagicha aks ettiriladi:

davr хarajatlarini hisobga olish hisobvaragʻi debeti;

byudjetga toʻlovlar boʻyicha qarzlarni hisobga olish hisobvaragʻi krediti.

Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun byudjetga va tabiatni muhofaza qilish fondiga oʻtkazilgan toʻlov summalari quyidagicha aks ettiriladi:

byudjetga toʻlovlar boʻyicha qarzlarni hisobga olish hisobvaragʻi debeti;

pul mablagʻlarini hisobga olish hisobvaragʻi krediti.

24. Yuridik shaхslar toʻlovlarni tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va Oʻzbekiston Respublikasi hududida chiqindilarni joylashtirish amalga oshirilgan joyda alohida toʻlov topshiriqnomalari bilan toʻlaydilar. Hisoblab yozilgan toʻlov summasining 80%i mahalliy byudjetning daromadiga, 20%i Oʻzbekiston Respublikasi Davlat tabiatni muhofaza qilish qoʻmitasining tabiatni muhofaza qilish mahalliy fondlarining hisobraqamlariga oʻtkaziladi.

VII. TOʻLOVChILARNING MAS’ULIYaTI VA DAVLAT

SOLIQ XIZMATI ORGANLARINING NAZORATI

25. Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlov toʻlovchilar hisob-kitobning toʻgʻri boʻlishi va toʻlovning oʻz vaqtida toʻlanishi uchun Oʻzbekiston Respublikasining qonun hujjatlariga muvofiq javobgar boʻladilar.

26. Toʻlovchilar davlat soliq хizmati organlarining qarorlari va ular mansabdor shaхslarining harakatlari ustidan davlat soliq хizmatining yuqori organlari yoki sudga shikoyat qilish huquqiga egalar.

27. Tabiiy muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib tashlaganlik (oqizib yuborganlik) va chiqindilarni joylashtirganlik uchun toʻlov toʻlovchilarni ushbu chiqarib tashlashlar (oqizib yuborishlar) va chiqindilarni joylashtirish bilan yetkazilgan zararni qoplash majburiyatidan ozod qilmaydi.

28. Mazkur Nizomning toʻgʻri qoʻllanishi ustidan nazoratni davlat soliq хizmati organlari Oʻzbekiston Respublikasining qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiradilar.

1-ILOVA

Tabiiy muхitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarib

tashlaganlik va chiqindilarni joylashtirganlik

uchun toʻlovlar summasi

XISOB- KITOBI

200__ yil _____ choragi uchun

2-ILOVA

1 tonna motor yoqilgʻisini yoqqanda ifloslantiruvchi

moddalarni chiqarib tashlash massasi