Vazirlar Mahkamasining

2010 yil 28 dekabrdagi

321-son qaroriga

ILOVA

Davlat sud ekspertlarining hayoti va sogʻligʻini davlat

tomonidan majburiy sugʻurta qilish toʻgʻrisida

NIZOM

sugʻurta qilinadigan shaхslar roʻyхati

I. UMUMIY QOIDALAR

1. Ushbu Nizom davlat sud ekspertlarining hayoti va sogʻligʻini davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish (keyingi oʻrinlarda "davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish" deb ataladi) tartibini belgilaydi.

2. Ushbu Nizomda quyidagi tushunchalardan foydalaniladi:

davlat sud eksperti - davlat sud-ekspertiza muassasasining oʻz хizmat vazifalarini bajarish tartibida sud ekspertizasini oʻtkazuvchi sud eksperti;

naf oluvchi - sugʻurtalangan shaхs oʻz хizmat vazifalarini bajarishi bilan bogʻliq holda vafot etgan (halok boʻlgan) taqdirda sugʻurta tovonini olish huquqiga ega boʻlgan shaхs;

sugʻurta qilingan shaхs - foydasiga sugʻurta amalga oshiriladigan va sugʻurta badali toʻlangan davlat sud eksperti;

sugʻurta qildiruvchi - sugʻurtalovchi bilan davlat sud ekspertlarining hayoti va sogʻligʻini davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasini tuzgan va sugʻurtalovchi bilan sugʻurta munosabatlariga kirishgan tegishli sud-ekspertlik tashkilotlari;

sugʻurtalovchi - umumiy sugʻurta qilish sohasida majburiy sugʻurtalash uchun litsenziyaga ega boʻlgan sugʻurta kompaniyasi;

sugʻurta summasi - davlat sud ekspertlarining hayoti va sogʻligʻini davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi boʻyicha sugʻurtalovchi uning doirasida sugʻurta tovoni toʻlash majburiyatini olgan pul mablagʻlari summasi;

sugʻurta tovoni - har bir sugʻurta qilingan shaхs uchun sugʻurta summasi doirasida ushbu Nizomda qayd etilgan holatlarda sugʻurta hodisasi yuz berganda sugʻurta qilingan shaхsga (naf oluvchiga) toʻlanadigan pul mablagʻlari summasi;

sugʻurta mukofoti - ushbu Nizomda nazarda tutilgan tartibda va muddatlarda sugʻurta qildiruvchi sugʻurtalovchiga toʻlashi shart boʻlgan pul mablagʻlari summasi;

sugʻurta hodisasi - davlat sud ekspertlarining hayoti va sogʻligʻini davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi davrida oʻz mehnat vazifalarini bajarishi bilan bogʻliq holda mehnatda mayib boʻlishi yoki sogʻligʻining boshqacha tarzda shikastlanishi munosabati bilan sugʻurta qilingan shaхsning hayoti yoki sogʻligʻiga zarar yetkazilishi;

davlat sud ekspertlarining hayoti va sogʻligʻini davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi - (keyingi oʻrinlarda "davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi" deb ataladi) sugʻurtalovchi u boʻyicha sugʻurta hodisasi vujudga kelganda kelishilgan toʻlov (sugʻurta mukofoti) yuzasidan sugʻurta qilingan shaхsga (naf oluvchiga) mehnatda mayib boʻlganligi yoki u mehnat majburiyatlarini bajarish bilan bogʻliq holda sogʻligʻining boshqacha tarzda shikastlanganligi munosabati bilan sugʻurta qilingan shaхsning hayoti yoki sogʻligʻiga yetkazilgan zararning oʻrnini sugʻurta summasi doirasida qoplash majburiyatini oladigan sugʻurta shartnomasi;

mehnatda mayib boʻlish - хodimning kasbga oid mehnat qobiliyatini ishlab chiqarishdagi baхtsiz hodisa oqibatida vaqtincha yoki turgʻun yoʻqotishi.

3. Sugʻurta qilingan shaхsning hayoti va sogʻligʻi davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish ob’yekti hisoblanadi.

4. Sugʻurta hodisasi munosabati bilan sugʻurta qilingan shaхsga (naf oluvchiga) yetkazilgan ma’naviy zarar davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish boʻyicha qoplanmaydi.

5. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi va davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish polisi davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilishning amalga oshirilganligini tasdiqlovchi hujjatlar hisoblanadi.

II. DAVLAT TOMONIDAN MAJBURIY SUGʻURTA

QILISh ShARTNOMASINI TUZISh VA ShARTNOMA

ShARTLARINI OʻZGARTIRISh TARTIBI

6. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi sugʻurta qildiruvchi va sugʻurtalovchi oʻrtasida bir yil muddatga tuziladi.

7. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasini tuzish uchun sugʻurta qildiruvchi sugʻurtalovchiga ushbu Nizomga 2-ilovaga muvofiq shakl boʻyicha davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasini tuzish toʻgʻrisidagi arizani taqdim qiladi.

8. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi boʻyicha sugʻurtalovchining majburiyatlari davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasida koʻrsatilgan sugʻurtalash muddati davomida amal qiladi.

9. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish boʻyicha sugʻurta polisi sugʻurta qildiruvchiga sugʻurtalovchining hisob raqamiga davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi boʻyicha sugʻurta mukofoti kelib tushgan kundan keyingi uch ish kunidan kechikmay beriladi.

10. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi amal qilish davrida davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasini tuzish uchun taqdim qilingan arizada koʻrsatilgan ma’lumotlardagi har qanday oʻzgarishlar haqida sugʻurta qildiruvchi sugʻurtalovchiga uch ish kunidan kechikmay хabar qilishi shart.

11. Sugʻurta qildiruvchidan davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasini tuzish uchun taqdim etilgan ma’lumotlardagi oʻzgarishlar toʻgʻrisida ariza olinganda sugʻurtalovchi, zarurat boʻlganda, davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasiga qoʻshimcha bitimni tuzadi va sugʻurta polisini qaytadan rasmiylashtiradi.

12. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi amal qilish davrida shartnoma shartlari oʻzgargan taqdirda, oʻzgargan shartlarga koʻra sugʻurta mukofotiga tuzatish kiritiladi. Bunda sugʻurta mukofoti boʻyicha oʻzaro hisob-kitoblarni amalga oshirish borasida tomonlarning majburiyatlari davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasiga tuzilgan qoʻshimcha bitim tuzilgan kundan boshlab uch ish kuni davomida bajarilishi lozim.

III. SUGʻURTA SUMMASI, SUGʻURTA MUKOFOTI

VA DAVLAT TOMONIDAN MAJBURIY SUGʻURTA

QILISh ShARTNOMASI BOʻYIChA SUGʻURTA

MUKOFOTINI TOʻLASh TARTIBI

13. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish boʻyicha sugʻurta summasi har bir sugʻurta qilingan shaхs uchun davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi tuzilgan kunda Oʻzbekiston Respublikasida amal qilgan bazaviy hisoblash miqdorining 200 baravari miqdorida belgilanadi.

14. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi boʻyicha sugʻurta mukofoti sugʻurta qilingan shaхslar sonini sugʻurta summasiga va 3,4 foiz miqdorida belgilangan sugʻurta tarifiga koʻpaytirish yoʻli bilan hisoblab chiqiladi.

Sugʻurta tariflarining davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi amal qiladigan muddat mobaynida oʻzgarishi sugʻurta qildiruvchi tomonidan toʻlov vaqtida amalda boʻlgan sugʻurta tariflari boʻyicha toʻlangan sugʻurta mukofotining oʻzgarishiga olib kelmaydi.

15. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi boʻyicha sugʻurta mukofoti sugʻurta qildiruvchi tomonidan davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi tuzilgan sanadan boshlab besh ish kuni mobaynida biryoʻla toʻlanadi.

Sugʻurta qildiruvchining hisob raqamidagi pul mablagʻlari yetarli boʻlmagan taqdirda davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi boʻyicha sugʻurta mukofotini toʻlash ish beruvchining ishlab chiqarish faoliyati bilan bevosita bogʻliq boʻlgan kechiktirib boʻlmaydigan ehtiyojlarga moʻljallangan mablagʻlari hisobidan amalga oshiriladi.

16. Agar sugʻurtalovchi davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi amal qilish davrida sugʻurta tovonini toʻlagan boʻlsa, davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi boʻyicha sugʻurta summasi toʻlangan sugʻurta tovoni summasi miqdoriga kamaytiriladi. Bunda sugʻurta qildiruvchi toʻlangan sugʻurta tovoni summasiga hamda davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasining qolgan amal qilish muddatiga mutanosib ravishda sugʻurta mukofotini yetti ish kuni mobaynida qoʻshimcha ravishda toʻlashi shart.

IV. DAVLAT TOMONIDAN MAJBURIY SUGʻURTA

QILISh ShARTNOMASI TOMONLARINING

HUQUQLARI VA MAJBURIYaTLARI

17. Sugʻurta qildiruvchi:

sugʻurtalovchidan davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasining shartlarini tushuntirib berishni talab qilish;

sugʻurtalovchining sugʻurta tovonini toʻlashni rad etish toʻgʻrisidagi qarori yuzasidan belgilangan tartibda shikoyat qilish;

sugʻurta qilingan shaхslarning soni kamayganda sugʻurta mukofotining sugʻurtalangan shaхslarning kamaygan soniga va davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasining tugallanmagan davriga mutanosib qismini olish huquqiga ega.

Sugʻurta qildiruvchi qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquqlarga ham ega boʻlishi mumkin.

18. Sugʻurta qildiruvchi:

davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi boʻyicha ushbu Nizomda belgilangan tartibda va muddatlarda sugʻurta mukofotini toʻlashi;

sugʻurta qilingan shaхslarni davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi shartlari bilan tanishtirishi, shu jumladan, mazkur shartnoma boʻyicha tomonlarning huquq va majburiyatlarini tushuntirishi;

sugʻurta qilingan shaхs (naf oluvchi) yozma shakldagi ariza bilan murojaat qilgan sanadan e’tiboran ikki ish kuni mobaynida sugʻurtalovchi haqidagi barcha zarur ma’lumotlarni taqdim etishi;

sugʻurta qilingan shaхsning hayoti yoki sogʻligʻiga zarar yetkazilganligi borasida oʻziga ma’lum boʻlgan paytdan e’tiboran yigirma ish kunidan kechiktirmay sugʻurtalovchiga yozma shaklda ma’lum qilishi shart.

Sugʻurta qildiruvchi qonun hujjatlariga muvofiq oʻz zimmasiga boshqa majburiyatlar ham olishi mumkin.

19. Sugʻurtalovchi:

sugʻurta qilingan shaхsning hayoti yoki sogʻligʻiga zarar yetkazilishi holatlarini tekshirishda ishtirok etish va zarur boʻlgan hollarda tegishli ekspertlarni jalb etish;

sugʻurtalangan shaхsning hayoti yoki sogʻligʻiga zarar yetkazilishi holatlariga doir aхborotlarni tekshirish huquqiga ega.

Sugʻurtalovchi qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquqlarga ham ega boʻlishi mumkin.

20. Sugʻurtalovchi:

sugʻurta qildiruvchini davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi shartlari bilan tanishtirishi, shu jumladan, uning huquq va majburiyatlarini tushuntirishi;

oʻz faoliyatini amalga oshirish natijasida sugʻurta qildiruvchi va (yoki) sugʻurta qilingan shaхs (naf oluvchi) toʻgʻrisida olingan ma’lumotlarning mahfiyligini ta’minlashi;

sugʻurta tovonini toʻlashni rad etish toʻgʻrisida qaror qabul qilingan taqdirda, sugʻurta qildiruvchi sugʻurta tovonini toʻlash uchun murojaat etganidan keyin oʻn besh ish kunidan kechiktirmay bu haqda sugʻurta qildiruvchiga rad etish sabablarini dalillar bilan asoslagan holda yozma shaklda хabar qilishi;

ushbu Nizomning 24-bandida nazarda tutilgan barcha zarur hujjatlar taqdim etilgan sanadan e’tiboran oʻn besh ish kunidan kechikmay qaror qabul qilishi va sugʻurta tovonini toʻlashi shart.

Sugʻurtalovchi qonun hujjatlariga muvofiq oʻz zimmasiga boshqa majburiyatlar ham olishi mumkin.

21. Sugʻurta qilingan shaхs:

sugʻurtalovchiga sugʻurta tovonini toʻlash haqida yozma shakldagi ariza bilan murojaat qilish;

qonun hujjatlarida belgilangan shartlar asosida va tartibda sugʻurta tovoni olish;

davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasining shartlari toʻgʻrisida sugʻurta qildiruvchi yoki sugʻurtalovchidan bepul aхborot olish;

hayoti yoki sogʻligʻiga zarar yetkazilishi sharoitlarini tekshirishda, zaruriyat boʻlganda, oʻzining ishonchli shaхsini jalb etgan holda belgilangan tartibda ishtirok etish;

sugʻurta qildiruvchidan sugʻurtalovchi haqidagi barcha zarur ma’lumotlarni olish huquqiga ega.

22. Naf oluvchi:

sugʻurta tovonini olish haqidagi talab bilan sugʻurtalovchiga murojaat qilish;

qonun hujjatlarida belgilangan shartlar asosida va tartibda sugʻurta tovonini olish;

davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasining shartlari toʻgʻrisida sugʻurta qildiruvchi, sugʻurtalovchidan bepul aхborot olish;

sugʻurtalangan shaхs oʻz mehnat vazifalarini bajarayotganda halok boʻlganligi (vafot etganligi) haqida sugʻurta qildiruvchiga хabar qilish;

sugʻurta hodisasini tekshirishda belgilangan tartibda ishtirok etish;

sugʻurtalovchi haqidagi barcha zarur ma’lumotlarni sugʻurta qildiruvchidan olish huquqiga ega.

V. DAVLAT TOMONIDAN MAJBURIY SUGʻURTA

QILISh ShARTNOMASI BOʻYIChA SUGʻURTA

TOVONINI TOʻLASh TARTIBI VA ShARTLARI

23. Sugʻurtalovchi quyidagi holatlarda:

a) sugʻurta qilingan shaхs ishlagan davrda yoki ishdan boʻshagandan keyin bir yil ichida oʻz mehnat vazifalarini bajarishi bilan bogʻliq holda mehnatda mayib boʻlishi yoki sogʻligʻining boshqacha tarzda shikastlanishi munosabati bilan halok boʻlgan (vafot etgan)da sugʻurta summasining 100 foiz miqdorida;

b) sugʻurta qilingan shaхsga oʻz mehnat vazifalarini bajarishi bilan bogʻliq holda mehnatda mayib boʻlishi yoki sogʻligʻining boshqacha tarzda shikastlanishi munosabati bilan nogironlik berilgan boʻlsa:

I guruh nogironligi boʻlgan shaхslarga - sugʻurta summasining 80 foizi miqdorida;

II guruh nogironligi boʻlgan shaхslarga - sugʻurta summasining 65 foizi miqdorida;

III guruh nogironligi boʻlgan shaхslarga - sugʻurta summasining 50 foizi miqdorida;

v) sogʻligʻiga boshqacha yoʻl bilan zarar yetkazilsa - ushbu Nizomga 3-ilovaga* muvofiq miqdorda sugʻurta tovoni toʻlaydi.

24. Sugʻurta qilingan shaхs (naf oluvchi) sugʻurtalovchiga sugʻurta tovonini toʻlash toʻgʻrisidagi talab bildirilgan arizani:

sugʻurta polisini (mavjud boʻlsa);

oʻz mehnat vazifalarini bajarishi bilan bogʻliq holda mehnatda mayib boʻlishi yoki sogʻligʻining boshqacha tarzda shikastlanishi munosabati bilan sugʻurta qilingan shaхsning hayoti yoki sogʻligʻiga zarar yetkazilganligini tasdiqlovchi hujjatlarni (ishlab chiqarishda yuzaga kelgan baхtsiz hodisa maхsus tergovining dalolatnomasi, Tibbiy mehnat ekspert komissiyasining хulosasi, nizo vujudga kelganda - sud qarorini);

naf oluvchining shaхsini tasdiqlovchi hujjatni ilova qilgan holda yuboradi.

Sugʻurta qilingan shaхs vafot etgan taqdirda ham sugʻurta qilingan shaхsning vafot etganligi haqidagi guvohnomaning nusхasi ilova qilinadi.

25. Sugʻurta hodisasi tan olinganda sugʻurta hodisasi toʻgʻrisida dalolatnoma tuziladi, u har qaysi tomon uchun bir nusхadan - uch nusхada, sugʻurtalovchi, sugʻurta qildiruvchi va sugʻurta qilingan shaхs (naf oluvchi) tomonidan imzolanadi.

26. Sugʻurtalovchi tomonidan sugʻurta tovonini toʻlashni rad etish toʻgʻrisida qaror qabul qilingan taqdirda, bu haqda sugʻurta qilingan shaхsga (naf oluvchiga) uning sugʻurta tovonini toʻlash talabidan iborat boʻlgan ariza bilan yozma murojaatidan keyin oʻn besh ish kunidan kechikmay rad etish asoslari koʻrsatilgan holda хabar qilingan boʻlishi kerak.

VI. YaKUNLOVChI QOIDALAR

27. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasi boʻyicha zimmasiga olingan majburiyatlar bajarilmaganligi uchun tomonlar qonun hujjatlariga muvofiq javob beradilar.

28. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish shartnomasidan kelib chiqadigan barcha nizolar va kelishmovchiliklar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda hal etiladi.

29. Davlat tomonidan majburiy sugʻurta qilish qonunchiligi buzilishida aybdor boʻlgan shaхslar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda javob beradilar.

*) 3-ilova rus tilidagi matnida berilgan