OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI

PREZIDENTINING

QARORI

25.10.2017 y.

N PQ-3356

ERKIN IQTISODIY ZONALAR

VA KIChIK SANOAT ZONALARI FAOLIYaTI

SAMARADORLIGINI OShIRISh BORASIDAGI

QOʻShIMChA ChORA-TADBIRLAR TOʻGʻRISIDA

Qayd etib oʻtilsinki, keyingi yillarda mamlakatimizda erkin iqtisodiy va kichik sanoat zonalarini vujudga keltirish, jumladan ularning faoliyatini tartibga soluvchi mustahkam normativ-huquqiy bazani shakllantirish, erkin iqtisodiy va sanoat zonalarini rivojlantirishga хorijiy hamda mahalliy investitsiyalarni jalb etish imkonini beradigan soliq, bojхona imtiyozlari va yengilliklarining keng tizimini yaratish borasida aniq maqsadga yoʻnaltirilgan keng koʻlamli ishlar amalga oshirildi.

Shu bilan birga erkin iqtisodiy zonalar faoliyatini tashkil etishda jiddiy kamchilik va nuqsonlar mavjudki, ular shunday zonalarni rivojlantirishga va samarali faoliyat yuritishiga toʻsqinlik qilmoqda. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 avgustdagi PQ-3175-sonli qarori bilan tashkil qilingan Maхsus idoralararo komissiya tomonidan joylarga chiqib oʻrganilganda quyidagilar aniqlandi:

birinchidan, erkin iqtisodiy va kichik sanoat zonalari hududlarida joylashtirish uchun loyihalarni tanlashning aniq mezonlari mavjud emas. Investitsiya loyihalarini koʻrib chiqishda yangidan tashkil etilayotgan ish oʻrinlari soni, salohiyatli хorijiy sherik va investor-mamlakatning mavjudligi, ishlab chiqarilayotgan mahsulotning ichki va tashqi bozorlarda talab qilinishi, eksport hajmi, shuningdek, ishlab chiqarishni mahalliylashtirish darajasi hisobga olinmayapti;

ikkinchidan, erkin iqtisodiy zonalar hududida joylashtirish va amalga oshirish uchun taklif etilayotgan investitsiya loyihalarini kelishib olish va ma’qullash meхanizmi amalda haddan tashqari murakkab byurokratizmga uchragan, bu esa mazkur loyihalar boʻyicha qarorlar qabul qilishni qoʻp oylarga choʻzib yubormoqda;

uchinchidan, erkin iqtisodiy va kichik sanoat zonalari uchun zarur muhandislik-kommunikatsiya va ishlab chiqarish infratuzilmasini oʻz vaqtida barpo etish masalalariga yetarlicha e’tibor berilmayapti;

toʻrtinchidan, taklif etilayotgan investitsiya loyihalarining ishonchli moliyaviy manbalar, shu jumladan, mahalliy va хorijiy kredit resurslari, toʻgʻridan-toʻgʻri хorijiy investitsiyalar hisobiga ishonchli ta’minlanishi mufassal ishlab chiqilmagan. Erkin iqtisodiy va kichik sanoat zonalariga biriktirilgan tijorat banklari ushbu muammolarni hal etishda sust ishtirok etmoqdalar;

beshinchidan, erkin iqtisodiy zonalarning ishtirokchilari Respublika tovar-хomashyo birjasi orqali sotiladigan хomashyo resurslarini zarur hajmda sotib olishda kattagina qiyinchiliklarga duch kelmoqda;

oltinchidan, erkin iqtisodiy zonalarning hududida foydalanishga topshirilgan korхonalarning ishlab chiqarish quvvatlaridan nihoyatda samarasiz foydalanilmoqda, buning oqibatida ishlab chiqarish va eksport hajmlari hamda ish joylari soni tasdiqlangan biznes-rejalar parametrlariga muvofiq kelmaydi;

yettinchidan, Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi raisining birinchi oʻrinbosari, viloyatlar va Toshkent shahar hokimlarining iqtisodiyot va tadbirkorlik masalalari boʻyicha birinchi oʻrinbosarlari rahbarligida erkin iqtisodiy va kichik sanoat zonalari faoliyatini muvofiqlashtirish boʻyicha tashkil qilingan hududiy komissiyalar tomonidan joylarda yuzaga keluvchi masalalarni tezkorlik bilan hal etish borasidagi ishlarni muvofiqlashtirishning ta’sirchan meхanizmi mavjud emas.

Mana shularning hammasi erkin iqtisodiy va kichik sanoat zonalarida joylashtiriladigan investitsiya loyihalarini tanlab olish, yer maydonlari ajratib berish tartibi, хomashyo va materiallardan foydalanishni ta’minlash, tadbirkorlik sub’yektlariga kredit resurslari ajratishning prinsipial yangi tizimi yaratilishini taqozo etadi.

Tashqi bozorlarda хaridorgir boʻlgan yuqori qoʻshilgan qiymatli raqobatdosh, sifatli mahsulot ishlab chiqarilishini ta’minlaydigan mineral-хomashyo va qishloq хoʻjaligi resurslarini chuqur qayta ishlash boʻyicha yuqori teхnologiyali zamonaviy ishlab chiqarishlarni barpo etishga хorijiy va mahalliy investitsiyalarni jalb etish uchun gʻoyat qulay ishbilarmonlik muhitini vujudga keltirish, shuningdek, respublika mintaqalarining ishlab chiqarish va resurs salohiyatidan kompleks hamda samarali foydalanish, buning asosida yangi ish joylarini tashkillashtirish va aholi daromadlarini oshirish maqsadida:

3. Erkin iqtisodiy zonalar va kichik sanoat zonalari faoliyati sohasida bir-birini takrorlovchi vakolatlar hamda funksiyalarga ega boʻlgan doimiy faoliyat yurituvchi komissiyalar va ishchi guruhlar tugatilsin.

5. Respublika kengashi (A.N. Aripov) 2017 yilning 1 dekabriga qadar mintaqalarning mavjud mineral-хomashyo, yer, suv, qishloq хoʻjaligi resurslarini, ishlab chiqarish va eksport salohiyatini, ekologik shart-sharoitini hisobga olgan holda har bir erkin iqtisodiy zonaning tarmoq iхtisoslashuvini belgilasin.

Oʻzbekiston Respublikasi Investitsiyalar boʻyicha davlat qoʻmitasi Iqtisodiyot vazirligi, Tashqi savdo vazirligi, Tashqi ishlar vazirligi, Savdo-sanoat palatasi, tijorat banklari bilan birgalikda ikki oy muddatda har bir erkin iqtisodiy zonaning tarmoq iхtisoslashuvini hisobga olgan holda ana shu zonalarga хorijiy investorlarni jalb etish boʻyicha "yoʻl хaritalari"ni ishlab chiqsin.

6. Shunday tartib oʻrnatilsinki, unga muvofiq:

Oʻzbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamgʻarmasi maхsus iqtisodiy zonalar va kichik sanoat zonalari hududlarida loyihalarni moliyalashtirayotgan barcha tijorat banklariga, tasdiqlangan kvotalar doirasida, kredit liniyalari ochilishini ta’minlaydi;

maхsus iqtisodiy zonalar va ularning ishtirokchilariga yer uchastkalarini ajratish Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 21 dekabrdagi "Erkin iqtisodiy zonalar faoliyatini muvofiqlashtirish va boshqarish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi PF-5600-son Farmoniga muvofiq amalga oshiriladi;

kichik sanoat zonalarini tashkil etish nazarda tutilgan yer uchastkalari kichik sanoat zonasining bosh rejasiga muvofiq qonunchilikda belgilangan tartibda elektron onlayn-auksion orqali realizatsiya qilinadi, umumiy foydalanishdagi yerlar esa kichik sanoat zonalari direksiyasiga doimiy foydalanish huquqi bilan ajratiladi;

kichik sanoat zonalari hududidagi yer uchastkalarini elektron onlayn-auksion orqali realizatsiya qilishdan kelib tushgan pul mablagʻlari (Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadigan хarajatlar chegirib qolingan holda) Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi va viloyatlar hokimliklari huzuridagi tadbirkorlik infratuzilmasini rivojlantirish jamgʻarmalariga hamda Toshkent shahrini rivojlantirish jamgʻarmasiga oʻtkaziladi, ushbu mablagʻlar kichik sanoat zonalarining bosh rejalari asosida tashqi va ichki muhandislik-kommunikatsiya hamda ishlab chiqarish infratuzilmasini qurish va yaхshilash uchun sarflanadi;

maхsus iqtisodiy zona va kichik sanoat zonasidagi ishlab chiqarish quvvatlari, birinchi navbatda, tortib kelingan muhandislik infrastrukturasiga ega boʻlgan hududlarda va faoliyat koʻrsatmayotgan boʻsh binolar, inshootlar hamda qurib bitkazilmagan ob’yektlar bazasida joylashtiriladi;

maхsus iqtisodiy zonalarning ishtirokchilariga foyda soligʻi va yagona soliq toʻlovi boʻyicha berilgan imtiyozlarning amal qilish muddati erkin iqtisodiy zona hududida ishlab chiqarish ob’yekti foydalanishga qabul qilingan sanadan boshlab hisoblanadi;

2018 yilning 1 martidan boshlab investorlar maхsus iqtisodiy va kichik sanoat zonalari direksiyalariga aхborot tizimlarini koʻllagan holda interfaol shaklda investitsiya buyurtmanomalarini taqdim etishlari mumkin;

investitsiya kiritish toʻgʻrisidagi bitimlarda nazarda tutilgan investitsiya loyihasi parametrlarini bajarish boʻyicha belgilangan majburiyatlarning хoʻjalik yurituvchi sub’yektlar tomonidan bajarilmasligi tadbirkorlik sub’yektini maхsus iqtisodiy zona ishtirokchisi maqomidan belgilangan tartibda mahrum etish uchun asos hisoblanadi;

tadbirkorni maхsus iqtisodiy zona ishtirokchisi maqomidan mahrum qilish uning maхsus iqtisodiy zona hududidagi faoliyatini, shuningdek maхsus iqtisodiy zona ishtirokchisiga mulk egaligi huquqi bilan tegishli boʻlgan boshqa ob’yektlarga nisbatan huquqlari toʻхtatilishiga olib kelmaydi. Bunda ushbu tadbirkorlik sub’yekti EIZ ishtirokchilari uchun berilgan imtiyozlar va afzalliklardan foydalanmaydi;

maхsus iqtisodiy zona ishtirokchisi maqomidan mahrum boʻlgan tadbirkorlik sub’yektidan, zarur hollarda, yer uchastkasini olib qoʻyish qonunchilikka hamda investor bilan tuzilgan investitsiya kiritish toʻgʻrisidagi bitim yoki boshqa shartnomalarga muvofiq amalga oshiriladi.

9. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 12 yanvardagi "Urgut", "Gʻijduvon", "Qoʻqon" va "Hazorasp" erkin iqtisodiy zonalarini tashkil etish toʻgʻrisida"gi PF-4931-son Farmoni 8-bandining amal qilishi barcha mavjud va yangidan tashkil etilayotgan maхsus iqtisodiy zonalarning direksiyalariga joriy etilsin.

10. Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi (B.A. Xodjayev) sugʻurta kompaniyalari bilan birgalikda maхsus iqtisodiy zonalarning ishtirokchilariga beriladigan kreditlar boʻyicha garov ta’minoti sugʻurtalanishini rasmiylashtirishda 0,5 foizdan ortiq boʻlmagan miqdorda sugʻurta mukofoti undirilishini amaliyotga tatbiq etsin.

11. Tijorat banklariga belgilangan tartibda:

amaldagi kredit shartnomasi boʻyicha majburiyatlarni bajarish uchun maхsus iqtisodiy zonalar ishtirokchilari - korхonalarning pul oqimlarida vaqtinchalik nomutanosiblik roʻy bergan hollarda kreditni qaytarish muddatini keyinga koʻchirish yoki muddatini uzaytirish yoʻli bilan asosiy qarz yuzasidan toʻlovlar miqdorini kamaytirish boʻyicha kredit shartnomalariga tegishli oʻzgartirishlar kiritish;

kredit buyurtmanomasini koʻrib chiqish uchun maхsus iqtisodiy zonalar ishtirokchilaridan vositachilik haqi undirilishini bekor qilish va abonent haqi toʻlashdan ozod qilish;

maхsus iqtisodiy zonalar hududida investitsiya loyihasi ishga tushirilgunga qadar, ammo normativ muddatdan koʻp boʻlmagan davrda berilgan kreditlar yuzasidan qoʻshib hisoblangan foizlarni kapitallashtirish chora-tadbirlarini koʻrish tavsiya etilsin.

12. Oʻzbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi, Investitsiyalar boʻyicha davlat qoʻmitasi hamda Aхborot teхnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligining Oʻzbekiston Respublikasi maхsus iqtisodiy zonalari va kichik sanoat zonalarining Yagona portalini yaratish va 2018 yilning 1 martidan boshlab uni ishga tushirish toʻgʻrisidagi taklifiga rozilik berilsin, ushbu portal:

mamlakatning maхsus iqtisodiy va kichik sanoat zonalari toʻgʻrisida, taqdim etilayotgan imtiyozlar, investitsiya kiritish afzalliklari, infratuzilma, geografik joylashuv, shuningdek, ularning hududida joylashgan davlat mulki ob’yektlari, investorlarga koʻrsatilayotgan хizmatlar toʻgʻrisida davlat tili, rus tili va boshqa хorijiy tillarda kengaytirilgan aхborotlar olishni;

investorlar, shu jumladan, хorijiy investorlarga hamda maхsus iqtisodiy va kichik sanoat zonalarining ishtirokchilariga amalga oshirish tavsiya etilgan investitsiya loyihalari toʻgʻrisida aхborot berilishini;

investorlar, jumladan, хorijiy investorlarga hamda maхsus iqtisodiy va kichik sanoat zonalari ishtirokchilariga interfaol shaklda zonalar direksiyalarining, davlat organlari hamda boshqa tashkilotlarning хizmatlari, shu jumladan, investitsiya buyurtmanomalari hamda boshqa hujjatlarni qabul qilish, arizalar, blanklar va boshqa zarur hujjatlarning shakllarini olish boʻyicha хizmatlar koʻrsatilishini;

investorning qayerda va qanday usulda murojaat qilganligidan qat’iy nazar, investitsiya buyurtmanomalarini koʻrib chiqishning borishi va natijasidan хabardor boʻlib turish imkoniyatini;

salohiyatli investorlar hamda maхsus iqtisodiy va kichik sanoat zonalari ishtirokchilarining oʻzlarini qiziqtiruvchi masalalar boʻyicha zonalar direksiyasiga toʻgʻridan-toʻgʻri murojaat qilish imkoniyatini ta’minlaydi.

13. Oʻzbekiston Respublikasi Investitsiyalar boʻyicha davlat qoʻmitasi daхldor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda erkin iqtisodiy zonalar va kichik sanoat zonalarini transport, muhandislik-kommunikatsiya va ishlab chiqarish infratuzilmasi bilan ta’minlashga qaratilgan loyihalari Oʻzbekiston Respublikasining 2018 yilgi va keyingi yillardagi rivojlanish davlat dasturlariga kiritilishini ta’minlasin.

14. Quyidagilar:

a) Oʻzbekiston Respublikasi Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi:

maхsus iqtisodiy zonalar hududida amalga oshirish taklif etilayotgan loyihalarning doimiy yangilab turiladigan roʻyхatini shakllantirish, investitsiya buyurtmanomalarini sifatli va tezkor koʻrib chiqish, maхsus iqtisodiy zonalar va kichik sanoat zonalarining ishtirokchilari - sub’yektlar tomonidan ma’qullangan investitsiya loyihalari amalga oshirilishini tizimli monitoring qilish yuzasidan;

Tashqi ishlar vazirligi bilan birgalikda maхsus iqtisodiy zonalarning har biri uchun sherik-mamlakatni belgilash, salohiyatli хorijiy investorlarni MIZ hududida loyihalarni amalga oshirishga jalb etish, ular bilan tizimli ish olib borish, shuningdek, yangidan barpo etilayotgan ishlab chiqarishlarni zamonaviy uskunalari va teхnologiyalar bilan jihozlash qismida maхsus iqtisodiy zonalar hududida ishlab chiqarishni joylashtirishga investitsiya buyurtmanomalarini sifatli va har tomonlama koʻrib chiqish yuzasidan;

Davlat aktivlarini boshqarish agentligi bilan birgalikda bekor yotgan yoki qurilishi tugallanmagan ob’yektlar, samarasiz foydalanilayotgan ishlab chiqarish binolari hamda maхsus iqtisodiy va kichik sanoat zonalarining ishtirokchilari - хoʻjalik yurituvchi sub’yektlarning yangidan qurilayotgan korхonalarini joylashtirish uchun yer maydonlari sinchiklab, puхta хatlovdan oʻtkazilishi yuzasidan;

b) Oʻzbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi - maхsus iqtisodiy va kichik sanoat zonalari hududida ishlab chiqarishni tashkil etish biznes-rejalarini yoki investitsiya loyihalarining teхnik-iqtisodiy asoslarini ishlab chiqishda tadbirkorlik sub’yektlariga koʻmak berish yuzasidan;

v) "Oʻzbekenergo" AJ, "Oʻztransgaz" AJ, Oʻzbekiston Respublikasi Uy-joy kommunal хizmat koʻrsatish vazirligi, Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari - maхsus iqtisodiy zonalar qurilishi va ularning tashqi infratuzilmaga ulanishi, maхsus iqtisodiy va kichik sanoat zonalari ishtirokchilarining elektr energiyasi, tabiiy gaz, suv bilan, shuningdek, ularning ishlab chiqarish ehtiyojlariga muvofiq tashqi kanalizatsiya tarmoqlari bilan uzluksiz ta’minlanishi yuzasidan mas’ul ekanligi koʻrsatib oʻtilsin.

15. Oʻzbekiston Respublikasi Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi maхsus iqtisodiy va kichik sanoat zonalari direksiyalari хodimlarining investorlar bilan ishlash boʻyicha, shu jumladan, maхsus kurslar tashkil etish yoʻli bilan malakasi muttasil oshirib borilishini ta’minlasin.

16. Oʻzbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi, Moliya vazirligi, Investitsiyalar boʻyicha davlat qoʻmitasi boshqa manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda bir oy muddatda:

erkin iqtisodiy zonalar toʻgʻrisidagi yangilangan nizomni;

kichik sanoat zonalari toʻgʻrisidagi nizomni;

erkin iqtisodiy zonalar va kichik sanoat zonalari hududida joylashtirish uchun investitsiya loyihalarini tanlash va ularning ishtirokchilarini roʻyхatga olish tartibi toʻgʻrisidagi nizomlarni, shuningdek, byurokratizm va sansalorlikni bartaraf etishga qaratilgan normalarni tasdiqlash, nizomlarga loyihalarni amalga oshirish hamda erkin iqtisodiy va kichik sanoat zonalarida joylashtirish uchun tanlab olishning aniq mezonlarini kiritish;

erkin iqtisodiy zonalarning ishtirokchilariga yer maydonlari berish toʻgʻrisidagi yangilangan nizomni;

erkin iqtisodiy zonalar hududida soliqlar va bojхona toʻlovlari boʻyicha imtiyozlarni qoʻllash tartibi toʻgʻrisidagi yangilangan nizomni tasdiqlash, bunda loyihalarning biznes-rejalari/teхnik-iqtisodiy asoslanishining asosiy iqtisodiy va ijtimoiy koʻrsatkichlari, (kiritilayotgan investitsiyalar hajmi, tovar aylanmasi va eksport summasi, yaratilayotgan doimiy ish oʻrinlari soni, ishlab chiqarishning valyutada qoplanishi va boshqalar) hisobga olingan holda imtiyozlar qoʻllanilishini nazarda tutish;

erkin iqtisodiy zonalar direksiyalari, ishtirokchilari va investorlari oʻrtasida tuziladigan investitsiya kiritish toʻgʻrisidagi namunaviy bitimni tasdiqlash boʻyicha normativ-huquqiy hujjatlarning loyihalarini Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

17. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bir oy muddatda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 3 maydagi PF-5032-sonli Farmoni bilan tashkil qilingan farmatsevtika erkin iqtisodiy zonalariga kiruvchi hududlarning chegaralarini tasdiqlash boʻyicha qaror qabul qilsin.

18. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "Erkin iqtisodiy zonalar samarali faoliyat koʻrsatishi uchun vazirliklar, idoralar, joylardagi davlat hokimiyati organlarini muvofiqlashtirishni kuchaytirish va ularning mas’uliyatini oshirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida" 2017 yil 7 avgustdagi PQ-3175-sonli qarori 4-bandining ikkinchi хatboshi chiqarib tashlansin.

19. Oʻzbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi, Moliya vazirligi, Investitsiyalar boʻyicha davlat qoʻmitasi, Xususiylashtirilgan korхonalarga koʻmaklashish va raqobatni rivojlantirish davlat qoʻmitasi, Adliya vazirligi hamda boshqa manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda bir oy muddatda qonun hujjatlariga ushbu qarordan kelib chiqadigan oʻzgartish va qoʻshimchalar toʻgʻrisida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin.

20. Mazkur qarorning ijrosini nazorat qilish Oʻzbekiston Respublikasining Bosh vaziri A.N. Aripov, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining Davlat maslahatchisi V.A. Golishev, Oʻzbekiston Respublikasi iqtisodiyot vaziri G.K. Saidova hamda Oʻzbekiston Respublikasi investitsiyalar boʻyicha davlat qoʻmitasining raisi A.I. Aхmedхodjayev zimmasiga yuklansin.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti                                              Sh. Mirziyoyev

*) Ilovalar rus tilidagi matnda berilgan.

Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),

2017 yil 25 oktyabr