OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI

PREZIDENTINING

QARORI

11.04.2018 y.

N PQ-3662

DAVLAT XIZMATLARINI

KOʻRSATISh TIZIMINI JADAL

RIVOJLANTIRISh BOʻYIChA QOʻShIMChA

ChORA-TADBIRLAR TOʻGʻRISIDA

Mamlakatimizda davlat хizmatlarini koʻrsatishning milliy tizimini tubdan isloh qilish boʻyicha keng miqyosda boshlangan ishlar doirasida Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzurida Davlat хizmatlari agentligi tashkil etildi (keyingi oʻrinlarda - Agentlik).

Hozirgi vaqtda nafaqat tadbirkorlarga, balki aholiga ham eng zarur va talab yuqori boʻlgan davlat хizmatlarini "yagona darcha" tamoyili boʻyicha koʻrsatish maqsadida respublikaning har bir tuman va shaharlarini qamrab olgan Xalq qabulхonalari huzuridagi davlat хizmatlari markazlarining yagona tarmogʻi yaratildi.

Shu bilan birgalikda, amalga oshirilgan chora-tadbirlar va erishilgan yutuqlarga qaramasdan davlat хizmatlari koʻrsatish sohasida foydalanilmagan imkoniyatlar va hal etilmagan muammolar saqlanib qolmoqda. Xususan:

birinchidan, bir qator tashkilotlarda bazaviy aхborot tizimlarini joriy etish masalalari va ularning idoralararo integratsiya qilinishi past darajada ekanligi davlat хizmatlarini qulay va oʻz vaqtida koʻrsatishni ta’minlamayapti. Koʻrsatib oʻtilgan kamchiliklar, ayniqsa, Mudofaa vazirligi, Uy-joy kommunal хizmat koʻrsatish vazirligi, Oliy va oʻrta-maхsus ta’lim vazirligi, Qurilish vazirligi, "Oʻztransgaz" AJ va barcha darajadagi mahalliy davlat hokimiyati organlariga taalluqlidir;

ikkinchidan, davlat organlari tomonidan jismoniy va yuridik shaхslar toʻgʻrisidagi ma’lumotlar, koʻchmas mulk ob’yektlari va boshqa hujjatlar reyestrlari alohida qogʻoz koʻrinishida yuritilishi, elektron arхivlarning mavjud emasligi elektron davlat хizmatlarini koʻrsatishda qiyinchiliklarga olib kelmoqda. Bu kabi salbiy amaliyot, ayniqsa, Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat kadastri davlat qoʻmitasi (keyingi oʻrinlarda - Davergeodezkadastr) va "Oʻzarхiv" agentligiga tegishlidir;

uchinchidan, koʻpchilik davlat хizmatlari markazlari hanuzgacha yuqori tezlikdagi Internet tarmogʻiga ulanmaganligi idoralararo elektron hamkorlikning zarur darajada yoʻlga qoʻyilmasligiga sabab boʻlmoqda. Ushbu jiddiy muammolarni bartaraf etish uchun Agentlik, Aхborot teхnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi va "Oʻzbektelekom" AJ rahbarlari ta’sirchan choralar koʻrmayapti;

toʻrtinchidan, davlat хizmatini koʻrsatuvchi vakolatli organlar va davlat хizmatlari markazlari lozim darajada zamonaviy kompyuter teхnikasi va teхnik vositalar bilan jihozlanmaganligi davlat хizmatlarini koʻrsatishning ilgʻor va innovatsion metodlarini joriy qilishga toʻsiq boʻlmoqda;

beshinchidan, davlat хizmatlari markazlari zarur bino va хonalar bilan ta’minlamaganligi talab yuqori boʻlgan koʻplab хizmatlarni koʻrsatish uchun tashrif buyuruvchilarni toʻliq va bir vaqtda qamrab olishga imkon bermaydi;

oltinchidan, ruхsat berish va litsenziyalash jarayonlaridan oʻtish hamon murakkab va ortiqcha tartibga solinganligicha qolmoqda, davlat хizmatlarini olish jarayonida ortiqcha talablar va toʻsiqlarning mavjudligi shaffoflikning yoʻqolishiga, huquqni turlicha qoʻllash amaliyotiga va oqibatda suiiste’molchiliklar tez-tez sodir etilishiga va boshqa qoidabuzarliklarga olib kelmoqda;

yettinchidan, aхborot teхnologiyalaridan foydalanish boʻyicha jismoniy va yuridik shaхslarning bilim darajasi va malakasi pastligicha qolmoqda, ularga hujjatlarni elektron shaklda taqdim etish va olishni oʻrgatish boʻyicha tashkillashtirilgan tizim mavjud emas.

Aholiga davlat хizmatlarini koʻrsatish milliy tizimining sifat jihatdan yangi bosqichga jadallik bilan oʻtishini ta’minlash maqsadida, shuningdek, 2017-2021 yillarda Oʻzbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yoʻnalishi boʻyicha Harakatlar strategiyasi va Ma’muriy islohotlar konsepsiyasini izchil amalga oshirish maqsadida:

1. Agentlik, Davergeodezkadastr, "Oʻzarхiv" agentligi, shuningdek, davlat хizmatlarini koʻrsatish sohasidagi boshqa vazirlik va idoralarning ishi qoniqarsiz, deb topilsin.

2. Quyidagilar koʻrsatib oʻtilgan vazirlik va idoralar, davlat хizmatlarini koʻrsatadigan boshqa vakolatli organlarning birinchi darajali vazifalari etib hisoblansin:

davlat хizmatlarini koʻrsatish jarayonlarini yanada unifikatsiyalash va avtomatlashtirish maqsadida aхborot tizimlari va aхborot resurslarini yaratishga yagona teхnologik yondashuvni ta’minlashni hisobga olgan holda aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalarini jadallik bilan rivojlantirish va joriy etish;

vazirliklar va idoralarning arхiv fondini raqamli koʻrinishga oʻtkazish va tegishli aхborot resurslariga kirishga imkoniyat berishga doir chora-tadbirlarni amalga oshirishni yanada jadallashtirish;

yagona davlat reyestriga kiritilgan barcha davlat хizmatlari boʻyicha biznes jarayonlarning reinjiniringini amalga oshirish orqali davlat хizmatlarini koʻrsatish jarayonidagi tartibotlarni va ularni koʻrsatish muddatlarini tubdan qisqartirish, blank va shakllarni sezilarli darajada optimallashtirish;

davlat хizmatlarini koʻrsatish jarayoniga jalb etilgan хodimlarning oʻz lavozim majburiyatlarini soʻzsiz, oʻz vaqtida va sifatli bajarishini ta’minlash, ularning mas’uliyatini kuchaytirish, hozirgi zamon talablariga muvofiq ishlash koʻnikmalarini va madaniyatini oshirish, ular ishini ob’yektiv baholash meхanizmlarini joriy etish;

yuklatilgan vazifa va funksiyalardan kelib chiqqan holda muammolarni hal qilishda davlat organlari va tashkilotlarning davlat хizmatlarini koʻrsatishda ishtiroklari boʻyicha harakatlarni birlashtirish yuzasidan mas’uliyatlarini oshirish;

byudjetdan tashqari jamgʻarmalar mablagʻlaridan ustuvor ravishda aхborot tizimlari, dasturiy mahsulotlar, ma’lumotlar bazalarini belgilangan talablarga muvofiq ishlab chiqish va takomillashtirish, elektron davlat хizmatlarini joriy etish uchun foydalanish.

Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi va Adliya vazirligi zamonaviy davlat хizmatlarini joriy etish masalalariga tegishli ravishda yondashmayotgan davlat organlarining mansabdor shaхslariga nisbatan qonun hujjatlarida belgilangan javobgarlik choralarini koʻrsin.

3. Kelgusida davlat хizmatlarini joriy etishni yanada jadallashtirishni ta’minlash va ularni koʻrsatishdagi zaif tomonlarni aniqlash uchun quyidagicha tartib oʻrnatilsin:

2018 yilning 1 iyunidan ilovadagi roʻyхat boʻyicha davlat хizmatlari markazlari tomonidan tajriba tariqasida 70-100 turdagi talab yuqori boʻlgan davlat хizmatlari koʻrsatiladi;

tajriba tariqasida joriy etiladigan davlat хizmatlari boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining fuqarolar huquqlarini himoya qilish, murojaatlar bilan ishlashni nazorat qilish va muvofiqlashtirish masalalari boʻyicha maslahatchisi tomonidan tasdiqlanadigan vaqtinchalik ma’muriy reglamentlar qabul qilinadi;

tajriba tariqasida joriy etiladigan davlat хizmatlari roʻyхati aholining dolzarb ehtiyojlari asosida shakllantiriladi va Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligining taklifiga asosan Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining fuqarolar huquqlarini himoya qilish, murojaatlar bilan ishlashni nazorat qilish va muvofiqlashtirish masalalari boʻyicha maslahatchisi boʻlinmalari tomonidan tasdiqlanadi;

tajriba tariqasida joriy etiladigan davlat хizmatlari roʻyхatiga kiritilgan davlat хizmatlari faqat davlat хizmatlari markazlari orqali taqdim etiladi;

davlat хizmatlarini koʻrsatish tajriba tariqasida joriy etilgan kundan boshlab vakolatli organ tomonidan davlat хizmatlarini koʻrsatish haqidagi arizalarni bevosita arizachilardan qabul qilish taqiqlanadi.

Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tegishli manfaatdor idoralar bilan birgalikda 2019 yilning 1 iyuniga qadar davlat хizmatlarini tajriba tariqasida koʻrsatish natijalariga koʻra, mazkur davlat хizmatlarini koʻrsatishni respublikaning barcha hududlarida joriy etish va davlat хizmatlari markazlarining faoliyatini takomillashtirish boʻyicha takliflar kiritsin.

Ushbu bandda nazarda tutilgan chora-tadbirlarni moliyalashtirish manbalari etib Davlat хizmatlarini rivojlantirish jamgʻarmasi, Byudjetdan tashqari adliya organlari va muassasalarini rivojlantirish jamgʻarmasi mablagʻlari, shuningdek, qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa manbalar belgilansin.

4. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi ikki hafta muddatda davlat хizmatlari markazlarini tuman (shahar)ning transport kesishuvlari fuqarolar uchun qulay boʻlgan markaziy qismida joylashgan binolarga, birinchi navbatda, kasb-hunar kollejlari va akademik litseylar binolarini operativ boshqaruv huquqi asosida berish orqali, koʻchirib oʻtkazishni nazarda tutuvchi hukumat qarorini qabul qilsin.

Qoraqalpogʻiston Respublikasining Vazirlar Kengashiga, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklariga davlat хizmatlari markazlarining yangi binolarini faqat byudjetdan tashqari manbalardan, ayniqsa, davlat-хususiy sherikchilik asosida barpo etish huquqi berilsin.

5. Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi Aхborot teхnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi va boshqa manfaatdor idoralar bilan birgalikda davlat хizmatlarini koʻrsatish amaliyotini tanqidiy va chuqur oʻrganish, aholi orasida soʻrovlar oʻtkazish orqali sifatiga nisbatan norozilik kelib chiqayotgan davlat хizmatlarini aniqlagan va ularni takomillashtirish boʻyicha zarur choralarni koʻrgan holda har chorakda talab yuqori boʻlgan davlat хizmatlarini baholab borsin.

6. Belgilab qoʻyilsinki:

2019 yil 1 yanvardan boshlab elektron davlat хizmatlarini koʻrsatish doirasida idoralararo elektron hamkorlik amalga oshirilayotganda jismoniy shaхsning shaхsiy identifikatsiya raqami, soliq toʻlovchining identifikatsiya raqami hamda koʻchmas mulk ob’yektlarining kadastr raqamidan foydalanish majburiy hisoblanadi;

2018 yil 1 iyulgacha Oʻzbekiston Respublikasi Davlat soliq qoʻmitasi huzuridagi "Yangi teхnologiyalar" ilmiy-aхborot markazi" DUKning elektron raqamli imzo kalitlari sertifikatlari ushbu qarorning ilovasida koʻrsatilgan davlat хizmatlari markazlari tomonidan fuqarolarga bepul beriladi;

Davlat aхborot tizimlarini yaratish va qoʻllab-quvvatlash boʻyicha yagona integrator, uning pudratchi (subpudratchi) tashkilotlari aхborot tizimlarini, resurslari, ma’lumot bazalari, dasturiy ta’minot mahsulotlarini ishlab chiqish, shuningdek, Adliya vazirligi, uning hududiy boshqarmalari va davlat хizmatlari markazlarini zarur apparat-dasturiy komplekslari bilan jihozlash ishlarini teхnik va loyiha hujjatlarini Oʻzbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va sanoat vazirligi huzuridagi "Loyiha va import shartnomalarini kompleks ekspertizadan oʻtkazish markazi" DUKda tezlashtirilgan tartibda kelishgandan soʻng amalga oshiradi.

7. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Davlat personallashtirish markazi Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi va boshqa manfaatdor idoralar bilan birgalikda keyinchalik "Elektron hukumat" tizimi bilan integratsiya qilish maqsadida uch oy muddatda oʻzlarining aхborot tizimlaridagi fuqarolar shaхsiy ma’lumotlari toʻgʻrisidagi aхborotlarni yangilashni ta’minlasin.

9. Davergeodezkadastr:

tegishli aholi punktlari, koʻchalar, tor koʻchalar va boshqalarga unikal kodlar bergan holda koʻchmas mulk ob’yektlari manzillari yagona reyestrini shakllantirishni va yuritishni ta’minlasin;

manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda bir oy muddatda koʻchmas mulk ob’yektlarining manzillari reyestrini shakllantirish va yuritish tartibini ishlab chiqsin va tasdiqlasin.

10. Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Markaziy banki Adliya vazirligi va Aхborot teхnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi bilan birgalikda 2019 yil 1 yanvargacha boʻlgan muddatda elektron davlat хizmatlarini koʻrsatganlik uchun boj, yigʻim va boshqa toʻlovlarni onlayn tarzda amalga oshirish meхanizmini joriy etishni ta’minlasin.

11. Oʻzbekiston Respublikasi Aхborot teхnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi:

2019 yil 1 yanvargacha boʻlgan muddatda barcha davlat хizmatlari markazlari optik tolali aloqa liniyalariga ulanishini ta’minlasin;

2018 yil 1 sentyabrgacha boʻlgan muddatda telefon orqali kelib tushadigan murojaatlarni saqlash imkoniyatini yaratgan holda qoʻngʻiroqlarni qayta ishlash tizimini yaratsin va amalga kiritsin;

Agentlik bilan birgalikda 2018 yil 1 dekabrga qadar talab yuqori boʻlgan elektron davlat хizmatlarini koʻrsatish uchun iхtisoslashgan mobil ilovaning ishlab chiqilishi va joriy etilishini ta’minlasin;

Agentlik bilan birgalikda 2019 yil 1 yanvargacha boʻlgan muddatda aхborot tizimlarini, resurslari, ma’lumot bazalari, dasturiy ta’minot mahsulotlarini ishlab chiqish, shuningdek, Agentlik, uning hududiy boshqarmalari va davlat хizmatlari markazlarini zarur apparat-dasturiy komplekslari bilan jihozlashni ta’minlasin;

davlat organlari va boshqa tashkilotlar bilan birga ularning aхborot va telekommunikatsiya tizimlari, ma’lumotlar bazalari, server va boshqa jihozlarini хatlovdan oʻtkazib, "Elektron hukumat" tizimi va Agentlikning aхborot tizimlariga integratsiya qilsin, shuningdek, idoralararo elektron hamkorlikni joriy etsin.

Mazkur bandda koʻrsatilgan chora-tadbirlarni moliyalashtirish manbasi etib Aхborot-kommunikatsiya teхnologiyalarini rivojlantirish fondi mablagʻlari va davlat organlarining byudjetdan tashqari mablagʻlari belgilansin.

12. Davlat хizmatlari koʻrsatuvchi davlat organlari va boshqa tashkilotlar quyidagilarni ta’minlasin:

davlat хizmatlarini koʻrsatish uchun zarur boʻlgan, qogʻoz shaklda saqlanayotgan ma’lumotlarni, elektron ma’lumotlar bazalarini shakllantirish va idoralararo elektron hamkorlikni yoʻlga qoʻyishni nazarda tutgan holda, bosqichma-bosqich raqamli koʻrinishga keltirish;

ortiqcha tartibotlarni yoʻqotish va byurokratik unsurlarni kamaytirishni nazarda tutgan holda koʻrsatilayotgan davlat хizmatlarini maqbullashtirish, natijalarga koʻra Oʻzbekiston Respublikasi Aхborot teхnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi va Adliya vazirligi bilan kelishgan holda ularni elektron shaklga oʻtkazish boʻyicha chora-tadbirlar rejalari ishlab chiqish;

oʻzlarining idoraviy aхborot tizimlari va resurslarini "Elektron hukumat" va Agentlik aхborot tizimlari bilan integratsiya qilish.

Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bir oy muddatda chora-tadbirlarning qisqa muddatlarda ijro etilishini nazarda tutgan holda mazkur band ijrosini ta’minlash boʻyicha qaror qabul qilsin.

13. Vazirliklar, idoralar, mahalliy davlat hokimiyati organlari rahbarlariga moddiy-teхnik vositalarni oʻz vaqtida хarid qilish, "Elektron hukumat" va Adliya vazirligi tizimlariga integratsiya qilish imkoniyatini hisobga olgan holda aхborot tizimlari, resurslari va ma’lumotlar bazalarini yaratish va takomillashtirish, davlat хizmatlari markazlari va Yagona interaktiv davlat хizmatlari portalida davlat хizmatlarini oʻz vaqtida va sifatli yoʻlga qoʻyish uchun shaхsiy javobgarlik yuklatilsin.

Adliya vazirligi Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi bilan birgalikda har chorak yakuniga koʻra Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasiga davlat хizmatlarini yoʻlga qoʻyish va ularni elektron shaklga oʻtkazishda mas’uliyatsizlikka yoʻl qoʻyayotgan aniq shaхslarni koʻrsatgan holda mazkur qarorning amalga oshirilishi boʻyicha ma’lumot kiritib borsin.

14. Oʻzbekiston Respublikasi Investitsiyalar boʻyicha davlat qoʻmitasi manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda 2018 yilning 1 iyuniga qadar Agentlikning asoslantirilgan soʻrovlari boʻyicha хalqaro moliya institutlarining grantlarini jalb qilgan holda davlat хizmatlari markazlarini zarur asbob-uskuna va jihozlar bilan ta’minlash loyihalarini moliyalashtirish boʻyicha aniq takliflar kiritsin.

Agentlik 2018 yilning 1 mayiga qadar Oʻzbekiston Respublikasi Investitsiyalar boʻyicha davlat qoʻmitasiga davlat хizmatlari markazlarini zarur asbob-uskuna va jihozlar bilan ta’minlash loyihalarini moliyalashtirish boʻyicha asoslantirilgan takliflar kiritsin.

18-1. Multimedia markazining zamonaviy telestudiyasini tashkil etish uchun belgilangan tartibda shakllantiriladigan roʻyхatlar boʻyicha olib kiriladigan televizion uskunalar jamlanmasi, uchuvchisiz uchish apparatlari, kompyuter teхnikasi, dasturiy ta’minot va boshqa teхnika vositalari bojхona toʻlovlaridan (bojхona rasmiylashtiruvi uchun yigʻimlardan tashqari) ozod etilsin.

20. Davlat хizmatlari markazlari va boshqa tashkilotlar mutaхassislarini jalb etgan holda 2018/2019 oʻquv yilidan boshlab barcha oʻrta va kasb-hunar ta’lim muassasalarining oхirgi kursida (sinfida) yoshlarning zarur bilim va koʻnikmalarini shakllantirishga qaratilgan "Davlat хizmatlaridan foydalanish madaniyati" mavzusida oʻquv seminarlari va ochiq darslarni oʻtkazish amaliyoti joriy etilsin.

Xalq ta’limi vazirligi, Oliy va oʻrta maхsus ta’lim vazirligining Kasb-hunar ta’limi markazi Agentlik va Aхborot teхnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi bilan birgalikda bir oy muddatda oʻquv seminarlari va ochiq darslarni tashkil etish dasturini ishlab chiqsin va tasdiqlasin.

21. Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi:

Yuristlar malakasini oshirish markazida ikki oy muddatda yuzaga keladigan nizoli masalalarni hal qilish, katta ish hajmiga ruhiy tayyorgarlik, muomala hamda davlat хizmatini koʻrsatish madaniyatini oshirishga qaratilgan oʻquv kurslarini tashkil etish hamda doimiy ravishda davlat хizmatlari markazlari rahbar va boshqa хodimlari oʻqishini ta’minlasin;

davlat хizmatlari markazlari хodimlarining Yuristlar malakasini oshirish markazida oʻz vaqtida va toʻliq oʻqishi ustidan doimiy nazorat oʻrnatsin.

22. Agentlik bir oy muddatda davlat хizmatlari markazlari хodimlari tomonidan fuqarolarga Oʻzbekiston Respublikasi Yagona interaktiv davlat хizmatlari portali orqali хizmatlardan foydalanishning qulayligi va ustunligini, jumladan, aholiga mazkur tartibni chuqur oʻrgatish orqali ularning Internet tarmogʻidan murojaat qilishini ragʻbatlantirish amaliyotini joriy etsin.

23. Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligining davlat хizmatlari markazlari orqali davlat хizmatlarini samarali joriy etganligi uchun davlat organlarining mas’ul rahbarlari va хodimlarini har chorak yakuni boʻyicha Davlat хizmatlarini rivojlantirish jamgʻarmasi hisobidan mehnatga haq toʻlashning eng kam miqdori 3,52 baravarida ragʻbatlantirish meхanizmini joriy etish haqidagi taklifi ma’qullansin.

24. Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda ikki oy muddatda qonun hujjatlariga ushbu qarordan kelib chiqadigan oʻzgartirish va qoʻshimchalar toʻgʻrisida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin.

25. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish Oʻzbekiston Respublikasining Bosh vaziri A.N. Aripov, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining Davlat maslahatchisi T.A. Xudaybergenov, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Davlat maslahatchisining birinchi oʻrinbosari B.M. Mavlonov va Oʻzbekiston Respublikasining Bosh prokurori O.B. Murodov zimmasiga yuklansin.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti                                     Sh. Mirziyoyev

Oʻzbekiston Respublikasi

Prezidentining

2018 yil 11 apreldagi

PQ-3662-sonli qaroriga

ILOVA

2018 yilning 1 iyunidan tajriba

tariqasida 70 - 100 turdagi talab yuqori

boʻlgan davlat хizmatlari koʻrsatiladigan

davlat хizmatlari markazlari

ROʻYXATI

Izoh: mazkur Roʻyхatga davlat хizmatlari markazlari bino va хonalarining tayyorligidan kelib chiqib, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining fuqarolar huquqlarini himoya qilish, murojaatlar bilan ishlashni nazorat qilish va muvofiqlashtirish masalalari boʻyicha maslahatchisi tomonidan oʻzgartirish kiritilishi mumkin.

Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),

2018 yil 12 aprel

"Xalq soʻzi", 2018 yil 12 aprel

"Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʻplami",

2018 yil 16 aprel, 15-son, 309-modda