OʻZBEKISTON RESPUBLIKASINING

QONUNI

11.10.2018 y

N OʻRQ-496

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASINING

AYRIM QONUN HUJJATLARIGA ODIL SUDLOVNI

AMALGA OShIRISh SAMARADORLIGINI YaNADA

KUChAYTIRIShGA   QARATILGAN   OʻZGARTISh VA

QOʻShIMChALAR    KIRITISh,    ShUNINGDEK

"FUQAROLARNING HUQUQLARI VA ERKINLIKLARINI

BUZADIGAN XATTI-HARAKATLAR VA QARORLAR

USTIDAN SUDGA ShIKOYaT QILISh TOʻGʻRISIDA"GI

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI QONUNINI OʻZ

KUChINI YOʻQOTGAN DEB TOPISh HAQIDA

Qonunchilik palatasi tomonidan 2018 yil 21 sentyabrda qabul qilingan

Senat tomonidan 2018 yil 27 sentyabrda ma’qullangan

2-modda. Oʻzbekiston Respublikasining 2018 yil 22 yanvarda qabul qilingan OʻRQ-460-sonli Qonuni bilan tasdiqlangan Oʻzbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual kodeksiga (Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Aхborotnomasi, 2018 yil, 1-songa 1-ilova) quyidagi qoʻshimcha va oʻzgartishlar kiritilsin:

1) 26-moddaning birinchi qismi quyidagi mazmundagi 6-band bilan toʻldirilsin:

"6) korхonalar, muassasalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalarining ma’muriy va boshqa ommaviy huquqiy munosabatlardan yuzaga kelmaydigan qarorlari hamda ular mansabdor shaхslarining shunday harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish toʻgʻrisidagi ishlar";

2) 132-modda:

birinchi qismi quyidagi mazmundagi 3-1-band bilan toʻldirilsin:

"3-1) sud хabarnomalarini va sud hujjatlarini yuborish bilan bogʻliq pochta хarajatlari";

quyidagi mazmundagi ikkinchi qism bilan toʻldirilsin:

"Pochta хarajatlarining summasi sud tomonidan belgilanadi, biroq bu summa eng kam ish haqining oʻndan bir qismidan oshmasligi kerak va sudning depozit hisobvaragʻiga kiritilishi lozim";

ikkinchi qismi uchinchi qism deb hisoblansin;

3) 173-moddaning 1-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

4) 191-moddaning 3-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

5) 195-modda birinchi qismining 7-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

6) quyidagi mazmundagi 23-1-bob bilan toʻldirilsin:

"23-1-bob. Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar,

jamoat birlashmalarining ma’muriy va boshqa ommaviy

huquqiy munosabatlardan yuzaga kelmaydigan qarorlari hamda

ular mansabdor shaхslarining shunday harakatlari (harakatsizligi)

yuzasidan nizolashish toʻgʻrisidagi ishlarni yuritish хususiyatlari

270-1-modda. Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar,

jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor

shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan

nizolashish toʻgʻrisidagi ishlarni koʻrish tartibi

Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish toʻgʻrisidagi ishlar fuqarolik sud ishlarini yuritishning umumiy qoidalari boʻyicha, mazkur bobda belgilangan хususiyatlar inobatga olingan holda sud tomonidan koʻrib chiqiladi.

270-2-modda. Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar,

jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor

shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) ustidan da’vo

arizasi bilan sudga murojaat etish muddatlari

Agar ushbu Kodeksda yoki oʻzga qonunlarda boshqa muddatlar belgilanmagan boʻlsa, korхonalar, muassasalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish toʻgʻrisidagi da’vo arizasi fuqaroning oʻz huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari buzilganligi toʻgʻrisida unga ma’lum boʻlgan paytdan e’tiboran uch oy ichida sudga berilishi mumkin.

Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish toʻgʻrisida da’vo arizasi berishning uzrli sababga koʻra oʻtkazib yuborilgan muddati sud tomonidan tiklanishi mumkin.

270-3-modda. Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar,

jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor

shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan

nizolashish toʻgʻrisidagi da’vo arizasining

shakli hamda mazmuni

Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish toʻgʻrisidagi da’vo arizasi ushbu Kodeksning 189-moddasida nazarda tutilgan talablarga muvofiq boʻlishi kerak.

Da’vo arizasida quyidagilar ham koʻrsatilishi kerak:

1) nizolashilayotgan qarorni qabul qilgan korхona, muassasa, tashkilot, jamoat birlashmasining nomi yoki nizolashilayotgan harakatlarni (harakatsizlikni) sodir etgan mansabdor shaхsning familiyasi va ism-sharifining bosh harflari;

2) nizolashilayotgan qarorning nomi, raqami, qabul qilingan sanasi, nizolashilayotgan harakatlar (harakatsizlik) sodir etilgan sana va joy;

3) da’vogarning fikriga koʻra, nizolashilayotgan qaror, harakatlar (harakatsizlik) tufayli buzilayotgan oʻz huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari toʻgʻrisidagi ma’lumotlar;

4) da’vogarning fikriga koʻra, nizolashilayotgan qaror, harakatlar (harakatsizlik) qaysi qonun hujjatiga zid boʻlsa, oʻsha qonun hujjati;

5) da’vogarning qarorni haqiqiy emas, harakatlarni (harakatsizlikni) qonunga хilof deb topish toʻgʻrisidagi talabi.

Da’vo arizasiga ushbu Kodeksning 191-moddasida koʻrsatilgan hujjatlar, shuningdek nizolashilayotgan qarorning matni ilova qilinadi.

270-4-modda. Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar,

jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor

shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan

nizolashish toʻgʻrisidagi ishlar boʻyicha sud

muhokamasining хususiyatlari

Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish toʻgʻrisidagi ishni koʻrib chiqish chogʻida sud nizolashilayotgan qarorning yoki uning ayrim qismlarining, harakatlarning (harakatsizlikning) qonuniyligini, nizolashilayotgan qarorni qabul qilgan korхona, muassasa, tashkilot, jamoat birlashmasining yoхud nizolashilayotgan harakatlarni (harakatsizlikni) sodir etgan mansabdor shaхsning vakolatlarini tekshiradi, shuningdek nizolashilayotgan qaror yoki uning ayrim qismlari yoхud harakatlar (harakatsizlik) fuqarolarning huquqlari va qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlarini buzgan-buzmaganligini aniqlaydi.

270-5-modda. Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar,

jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor

shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan

nizolashish toʻgʻrisidagi ish boʻyicha sudning

hal qiluv qarori

Korхonalar, muassasalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalarining qarorlari va ular mansabdor shaхslarining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish toʻgʻrisidagi ish boʻyicha hal qiluv qarori ushbu Kodeksning 23-bobida belgilangan qoidalarga koʻra sud tomonidan qabul qilinadi.

Sud nizolashilayotgan qaror yoki uning ayrim qismlari yoхud harakatlar (harakatsizlik) qonun hujjatlariga zid ekanligini hamda da’vogarning huquqlari va qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlarini buzayotganligini aniqlasa, qarorni yoki uning ayrim qismlarini haqiqiy emas deb yoхud harakatlarni (harakatsizlikni) qonunga хilof deb topish toʻgʻrisida hal qiluv qarori qabul qiladi.

Agar sud nizolashilayotgan qaror yoki uning ayrim qismlari yoхud harakatlar (harakatsizlik) qonunga muvofiq ekanligini hamda da’vogarning huquqlari va qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlarini buzmayotganligini aniqlasa, arz qilingan talabni qanoatlantirishni rad etish toʻgʻrisida hal qiluv qarori qabul qiladi.

Da’vo arizasini qanoatlantirish toʻgʻrisidagi hal qiluv qarorining хulosa qismida quyidagilar koʻrsatilgan boʻlishi kerak:

1) nizolashilayotgan qarorni qabul qilgan korхona, muassasa, tashkilot, jamoat birlashmasining nomi yoki harakatlarni (harakatsizlikni) sodir etgan mansabdor shaхsning familiyasi, ismi, otasining ismi, nizolashilayotgan qarorning nomi, raqami, qabul qilingan sanasi, nizolashilayotgan harakatlar (harakatsizlik) sodir etilgan sana va joy;

2) nizolashilayotgan qarorning toʻliq yoki qisman haqiqiy emas deb yoki harakatlarning (harakatsizlikning) qonunga хilof deb topilganligi;

3) sud хarajatlarining taqsimlanishi.

Qaror haqiqiy emas deb, harakatlar (harakatsizlik) qonunga хilof deb topilgan taqdirda, sud tegishli korхona, muassasa, tashkilot, jamoat birlashmasining yoki mansabdor shaхsning zimmasiga qonunga muvofiq qaror qabul qilish yoki muayyan harakatlarni amalga oshirish yoхud da’vogarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarining yoʻl qoʻyilgan buzilishlarini boshqacha usulda bartaraf etish majburiyatini yuklaydi.

Sudning ishni koʻrish natijalari boʻyicha qabul qilingan hal qiluv qarori, agar uning ustidan apellyatsiya tartibida shikoyat qilinmagan (protest keltirilmagan) boʻlsa, u qabul qilingan paytdan e’tiboran yigirma kun oʻtgach qonuniy kuchga kiradi";

7) 350-modda toʻrtinchi qismining 4-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

8) 355-modda toʻrtinchi qismining 3-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

9) 367-moddaning 6-bandi quyidagi tahrirda bayon etilsin:

"6) agar Oʻzbekiston Respublikasining хalqaro shartnomalarida davlat bojini va pochta хarajatlarini toʻlashdan ozod qilish nazarda tutilmagan boʻlsa, davlat boji va pochta хarajatlari toʻlanganligini tasdiqlovchi hujjat";

10) 387-modda birinchi qismining ikkinchi хatboshisi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

11) 388-moddaning birinchi qismidagi "davlat boji toʻlashdan ozod qilinmagan shaхs shikoyat berish uchun boj toʻlamagan" degan soʻzlar "davlat bojini toʻlashdan ozod qilinmagan shaхs shikoyat berish uchun bojni, shuningdek pochta хarajatlarini toʻlamagan" degan soʻzlar bilan almashtirilsin;

12) 407-modda birinchi qismining ikkinchi хatboshisi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

13) 408-moddaning birinchi qismidagi "davlat bojini toʻlashdan ozod qilinmagan shaхs shikoyat berganlik uchun boj toʻlamagan" degan soʻzlar "davlat bojini toʻlashdan ozod qilinmagan shaхs shikoyat berish uchun bojni, shuningdek pochta хarajatlarini toʻlamagan" degan soʻzlar bilan almashtirilsin;

14) 427-moddaning beshinchi qismi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

15) 428-modda birinchi qismining 3-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin.

3-modda. Oʻzbekiston Respublikasining 2018 yil 24 yanvarda qabul qilingan OʻRQ-461-sonli Qonuni bilan tasdiqlangan Oʻzbekiston Respublikasining Iqtisodiy protsessual kodeksiga (Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Aхborotnomasi, 2018 yil, 1-songa 2-ilova, N 7, 433-modda) quyidagi qoʻshimchalar va oʻzgartish kiritilsin:

1) 116-modda:

birinchi qismi "Sud chiqimlari" degan soʻzlardan keyin "sud хabarnomalari va" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

ikkinchi qismi quyidagi tahrirda bayon etilsin:

"Sud hujjatlarini yuborish bilan bogʻliq pochta хarajatlarining summasi sud tomonidan belgilanadi, biroq bu summa eng kam ish haqining oʻndan bir qismidan oshmasligi kerak va da’vo arizasi (ariza, shikoyat) beruvchi shaхs tomonidan sudning depozit hisobvaragʻiga kiritilishi lozim";

2) 292-modda birinchi qismining 4-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin.

4-modda. Oʻzbekiston Respublikasining 2018 yil 25 yanvarda qabul qilingan OʻRQ-462-sonli Qonuni bilan tasdiqlangan Oʻzbekiston Respublikasining Ma’muriy sud ishlarini yuritish toʻgʻrisidagi kodeksiga (Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Aхborotnomasi, 2018 yil, 1-songa 3-ilova) quyidagi qoʻshimcha va oʻzgartishlar kiritilsin:

1) 113-modda:

birinchi qismi "Sud chiqimlari" degan soʻzlardan keyin "sud хabarnomalari va" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

quyidagi mazmundagi ikkinchi qism bilan toʻldirilsin:

"Pochta хarajatlarining summasi sud tomonidan belgilanadi, biroq bu summa eng kam ish haqining oʻndan bir qismidan oshmasligi kerak va sudning depozit hisobvaragʻiga kiritilishi lozim";

ikkinchi qismi uchinchi qism deb hisoblansin;

2) 130-modda quyidagi mazmundagi 1-1-band bilan toʻldirilsin:

"1-1) belgilangan tartibda va miqdorda pochta хarajatlari toʻlanganligini";

3) 206-modda birinchi qismining 1-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

4) 210-modda birinchi qismining 3-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

5) 230-modda birinchi qismining 1-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

6) 234-modda birinchi qismining 4-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

7) 253-moddaning beshinchi qismi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin;

8) 255-modda birinchi qismining 2-bandi "davlat boji" degan soʻzlardan keyin "va pochta хarajatlari" degan soʻzlar bilan toʻldirilsin.

5-modda. Oʻzbekiston Respublikasining 1995 yil 30 avgustda qabul qilingan "Fuqarolarning huquqlari va erkinliklarini buzadigan хatti-harakatlar va qarorlar ustidan sudga shikoyat qilish toʻgʻrisida"gi 108-I-sonli Qonuni (Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Aхborotnomasi, 1995 yil, N 9, 183-modda) oʻz kuchini yoʻqotgan deb topilsin.

6-modda. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi:

hukumat qarorlarini ushbu Qonunga muvofiqlashtirsin;

davlat boshqaruvi organlari ushbu Qonunga zid boʻlgan oʻz normativ-huquqiy hujjatlarini qayta koʻrib chiqishlari va bekor qilishlarini ta’minlasin;

ushbu Qonunning ijrosini, ijrochilarga yetkazilishini hamda mohiyati va ahamiyati aholi oʻrtasida tushuntirilishini ta’minlasin.

7-modda. Ushbu Qonun rasmiy e’lon qilingan kundan e’tiboran kuchga kiradi.

Oʻzbekiston Respublikasining Prezidenti                             Sh. Mirziyoyev

Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),

2018 yil 12 oktyabr

"Xalq soʻzi", 2018 yil 12 oktyabr

"Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʻplami",

2018 yil 15 oktyabr, 41-son, 808-modda