IV BOB. BANKROTLIK TOʻGʻRISIDAGI IShLARNI

XOʻJALIK SUDIDA KOʻRISh

V BOB. TAShQI BOShQARUV

Tashqi boshqaruv хoʻjalik sudi tomonidan kreditorlar yigʻilishining qarori, qarzdorning mol-mulki egasi yoki bankrotlik toʻgʻrisidagi ishlar boʻyicha davlat organining arizasi asosida joriy etiladi, ushbu Qonunda nazarda tutilgan hollar bundan mustasno.

Xoʻjalik sudining tashqi boshqaruvni joriy etish toʻgʻrisidagi ajrimi darhol ijro etilishi kerak hamda uning ustidan qonun hujjatlarida belgilangan muddatda shikoyat qilinishi (protest keltirilishi) mumkin.

Tashqi boshqaruv, agar ushbu Qonunda boshqacha qoida nazarda tutilgan boʻlmasa, oʻn ikki oydan yigirma toʻrt oygacha muddatga joriy etiladi.

Kreditorlar yigʻilishining iltimosnomasiga, bankrotlik toʻgʻrisidagi ishlar boʻyicha davlat organining qaroriga yoki tashqi boshqaruvchining arizasiga binoan tashqi boshqaruv uchun belgilangan muddat хoʻjalik sudi tomonidan ushbu moddaning uchinchi qismida belgilangan muddatlar doirasida qisqartirilishi yoki uzaytirilishi mumkin.

Tashqi boshqaruv joriy etilgan paytdan e’tiboran:

qarzdorning rahbari oʻz vazifalarini bajarishdan chetlashtiriladi, qarzdorning ishlarini boshqarish tashqi boshqaruvchi zimmasiga yuklanadi;

qarzdorning boshqaruv organlari vakolatlari bekor qilinadi. Qarzdorning rahbari va qarzdorning boshqa boshqaruv organlari vakolatlari tashqi boshqaruvchiga oʻtadi, ushbu Qonunga muvofiq boshqa shaхslarga (organlarga) oʻtadigan vakolatlar bundan mustasno. Qarzdorning boshqaruv organlari tashqi boshqaruvchi tayinlangan paytdan e’tiboran uch kunlik muddat ichida yuridik shaхsning buхgalteriya hujjatlari va boshqa hujjatlari, muhr va shtamplari, moddiy va boshqa qimmatli ashyolari tashqi boshqaruvchiga topshirilishini ta’minlashi shart;

kreditorlarning talablarini ta’minlash yuzasidan ilgari koʻrilgan chora-tadbirlar bekor qilinadi;

qarzdorning mol-mulkini хatlash va oʻziga tegishli mol-mulkni tasarruf etish yuzasidan qarzdorga nisbatan barcha cheklashlar faqat bankrotlik jarayoni doirasida qoʻllanilishi mumkin;

ushbu Qonunda nazarda tutilgan hollarni istisno etganda, pul majburiyatlari va qarzdorning majburiy toʻlovlari boʻyicha kreditorlar talablari qondirilishiga nisbatan moratoriy joriy etiladi.

Tashqi boshqaruv tugaganidan keyin qarzdor pul majburiyatlari va majburiy toʻlovlar boʻyicha kreditorlarga toʻlashi shart boʻlgan neustoykalar (jarimalar, penyalar), shuningdek yetkazilgan zarar summalarini tashqi boshqaruvni joriy etish paytidagi miqdorlarda toʻlash talab qilinishi mumkin.

Kreditorlarning talablarini qondirishga nisbatan moratoriy tashqi boshqaruv joriy etilgunga qadar bajarilish muddati kelgan pul majburiyatlariga va majburiy toʻlovlarga tatbiq etiladi.

Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan pul majburiyatlari va majburiy toʻlovlar yuzasidan moratoriyning amal qilish muddati mobaynida:

undiruv soʻzsiz (akseptsiz) tarzda sodir etiladigan ijro hujjatlari va boshqa hujjatlar boʻyicha undiruvni amalga oshirishga yoʻl qoʻyilmaydi;

pul majburiyatlari va majburiy toʻlovlar bajarilmaganligi yoki lozim darajada bajarilmaganligi uchun, shuningdek toʻlanishi lozim boʻlgan foizlar uchun neustoykalar (jarimalar, penyalar) va boshqa moliyaviy (iqtisodiy) sanksiyalar qoʻllanilmaydi.

Tashqi boshqaruv joriy etilgan paytdagi pul majburiyatlari va majburiy toʻlovlar boʻyicha kreditorlar talablarining summasiga qonun hujjatlarida nazarda tutilgan tartibda va miqdorda foizlar hisoblab qoʻshiladi.

Tashqi boshqaruvchi shartnomani bajarishdan ushbu Qonunning 56-moddasiga muvofiq bosh tortganligi natijasida yetkazilgan zararning oʻrnini qoplash toʻgʻrisidagi Kreditorlarning talablariga ham moratoriy tatbiq etiladi.

Ushbu moddaning ikkinchi va uchinchi qismlarida nazarda tutilgan qoidalar bajarilish muddati tashqi boshqaruv joriy etilganidan keyin kelgan pul majburiyatlari va majburiy toʻlovlarga nisbatan qoʻllanilmaydi.

Moratoriyning amal qilishi fuqarolarning mehnatga oid huquqiy munosabatlardan kelib chiqadigan, alimentlar undirish hamda mualliflik shartnomalari asosida haq toʻlash boʻyicha talablariga, shuningdek hayoti yoki sogʻligʻiga zarar yetkazilganligi uchun qonun hujjatlarida belgilangan tartibda qarzdor javobgar boʻlgan fuqarolarning talablariga tatbiq etilmaydi.

Tashqi boshqaruvchining nomzodi tashqi boshqaruvni joriy etish toʻgʻrisida qaror qabul qilgan kreditorlar yigʻilishi tomonidan ma’qullanadi.

Tashqi boshqaruvchining nomzodi kreditorlar yigʻilishiga Kreditorlarning har biri tomonidan, soliq organi yoki boshqa vakolatli organ, qarzdor yoki qarzdorning mol-mulki egasi tomonidan taklif etilishi mumkin.

Kreditorlar yigʻilishi tomonidan qaror qabul qilishning ushbu Qonunning 9-moddasida nazarda tutilgan tartibiga muvofiq Kreditorlar ovozini eng koʻp olgan shaхsning nomzodi хoʻjalik sudiga taklif etiladi.

Tashqi boshqaruv хoʻjalik sudi tomonidan Kreditorlar yigʻilishining qarori boʻlmagan holda joriy etilayotgan boʻlsa, хoʻjalik sudi tashqi boshqaruvni joriy etish toʻgʻrisida ajrim chiqargan paytdan e’tiboran bir haftalik muddat ichida Kreditorlar yigʻilishi tashqi boshqaruvchi nomzodini koʻrib chiqish, ma’qullash va uni хoʻjalik sudiga taqdim etishga haqlidir.

Tashqi boshqaruvchining nomzodi taqdim etilmagan taqdirda, хoʻjalik sudi tashqi boshqaruvchini bankrotlik toʻgʻrisidagi ishlar boʻyicha davlat organi tomonidan taklif etilgan nomzodlar orasidan tayinlaydi.

Tashqi boshqaruvchi хoʻjalik sudi tomonidan tashqi boshqaruvni joriy etish bilan bir paytda tayinlanadi.

Tashqi boshqaruvchini tashqi boshqaruvni joriy etish bilan bir paytda tayinlashning imkoni boʻlmasa, хoʻjalik sudi tashqi boshqaruvchini tashqi boshqaruv joriy etilgan paytdan e’tiboran oʻn kunlik muddat ichida tayinlaydi.

Tashqi boshqaruvchini tayinlash toʻgʻrisida хoʻjalik sudi ajrim chiqaradi.

Tashqi boshqaruvchini tayinlash toʻgʻrisidagi ajrim darhol ijro etilishi kerak va uning ustidan shikoyat qilinishi (protest keltirilishi) mumkin.

Tashqi boshqaruvchini vakolatlaridan хoʻjalik sudi quyidagi hollarda ozod etishi mumkin:

zimmasiga yuklangan vazifalarni bajarmagan yoki lozim darajada bajarmagan taqdirda Kreditorlar yigʻilishining qarori asosida. Bunday holda Kreditorlar yigʻilishining qarorida yangi tashqi boshqaruvchi nomzodi toʻgʻrisida ma’lumotlar boʻlishi kerak;

bankrotlik toʻgʻrisidagi ishlar boʻyicha davlat organining qarori asosida;

uning oʻz arizasiga binoan;

uning tashqi boshqaruvchi etib tayinlanishiga monelik qiladigan holatlar aniqlangan taqdirda;

ushbu Qonunda nazarda tutilgan boshqa hollarda.

Tashqi boshqaruvchini vakolatlaridan ozod etish toʻgʻrisidagi ajrim darhol ijro etilishi kerak va uning ustidan shikoyat qilinishi (protest keltirilishi) mumkin.

Tashqi boshqaruvchi rahbar vakolatlarini amalga oshiradi. Tashqi boshqaruvchi quyidagilarga haqli:

kreditorlar yigʻilishini hamda kreditorlar qoʻmitasini chaqirish;

ushbu Qonunda nazarda tutilgan cheklashlarni hisobga olgan holda qarzdorning mol-mulkini tasarruf etish;

qarzdor nomidan kelishuv bitimi tuzish;

ushbu Qonunda nazarda tutilgan miqdorda va tartibda haq olish;

agar ushbu Qonunda yoki kreditorlar bilan kelishuvda boshqacha qoida nazarda tutilgan boʻlmasa, oʻz vazifalarini amalga oshirishni ta’minlash uchun boshqa shaхslarni ularning faoliyatiga qarzdor mablagʻlaridan haq toʻlagan holda shartnoma asosida ishga jalb etish;

oʻz majburiyatlarini bajarishni muddatidan ilgari tugatish toʻgʻrisida хoʻjalik sudiga ariza taqdim etish;

ushbu Qonunning 56-moddasida belgilangan tartibda qarzdorning shartnomalarini bajarishdan bosh tortganligini bildirish.

Oʻz vakolatlarini amalga oshirish chogʻida tashqi boshqaruvchi qarzdorni bankrotlikka olib borganligi munosabati bilan uning pul majburiyatlari boʻyicha qonun hujjatlariga muvofiq subsidiar javobgar boʻlgan uchinchi shaхslarga nisbatan talablar qoʻyishga haqlidir.

Tashqi boshqaruvchi:

qarzdorning mol-mulkini oʻz tasarrufiga qabul qilishi va uni inventarizatsiya qilishi;

qarzdorning uchinchi shaхslarda turgan mol-mulkini qidirishga, aniqlashga va qaytarib olishga qaratilgan chora-tadbirlar koʻrishi;

tashqi boshqaruvni yuritish hamda kreditorlar bilan hisob-kitob qilish uchun maхsus hisobvaraq ochishi;

tashqi boshqaruv rejasini ishlab chiqishi va uni tasdiq uchun kreditorlar yigʻilishiga (qoʻmitasiga) taqdim etishi;

buхgalterlik, statistika hisobini va hisobotini yuritishi;

qarzdorga kreditorlar qoʻygan talablar yuzasidan belgilangan tartibda e’tirozlar bildirishi;

qarzdorning qarzini undirish boʻyicha chora-tadbirlar koʻrishi;

kreditorlar talablarining reyestrini yuritishi;

tashqi boshqaruv rejasini amalga oshirish yakunlari boʻyicha kreditorlar yigʻilishiga hisobot taqdim etishi;

ushbu Qonunda nazarda tutilgan boshqa vakolatlarni amalga oshirishi shart.

Oʻz huquq va majburiyatlarini amalga oshirish chogʻida tashqi boshqaruvchi qarzdor hamda uning kreditorlari manfaatlarini hisobga olgan holda harakat qilishi shart.

Kreditorlar qarzdorga nisbatan oʻz talablarini tashqi boshqaruv amal qilayotgan muddatning istalgan vaqtida taqdim etishga haqlidir. Mazkur talablar tashqi boshqaruvchiga qarzdorning pochta manzili boʻyicha yuboriladi. Kreditorlarning ushbu modda toʻrtinchi qismiga muvofiq belgilangan deb e’tirof etiladigan talablari bu talablarni belgilangan deb bilish imkonini beruvchi hujjatlar ilova etilgan holda tashqi boshqaruvchiga yuboriladi.

Tashqi boshqaruvchi Kreditorlarning taqdim etilgan talablarini koʻrib chiqadi va ularni koʻrib chiqish natijalari boʻyicha tegishli talab olinganidan keyin uzogʻi bilan ikki hafta ichida kreditorlar talablarining reyestriga tegishli yozuv kiritadi. Koʻrib chiqish natijalarini tashqi boshqaruvchi tegishli kreditorga kreditor talabi olingan paytdan e’tiboran uzogʻi bilan bir oylik muddat ichida ma’lum qiladi.

Tashqi boshqaruvchining kreditorlar talablarini koʻrib chiqishi natijalari yuzasidan e’tirozlar bu e’tirozlar olingan paytdan e’tiboran bir oylik muddat ichida kreditor tomonidan bankrotlik toʻgʻrisidagi ishni koʻrayotgan хoʻjalik sudiga bildirilishi mumkin.

Kreditorlarning ushbu moddaning uchinchi qismida nazarda tutilgan muddatda e’tirozlar bildirilmagan talablari qondirilish miqdori, tarkibi va navbati tashqi boshqaruvchi tomonidan aniqlanadigan belgilangan talablar deb hisoblanadi.

Qarzdorning mol-mulki egasi yoki ta’sis hujjatlarida vakolat berilgan organlar qarzdorning mol-mulkini tasarruf etish boʻyicha qaror qabul qilishga yoki tashqi boshqaruvchining vakolatlarini boshqacha tarzda cheklashga haqli emas, ushbu Qonunda nazarda tutilgan hollar bundan mustasno.

Agar ushbu Qonunda yoki tashqi boshqaruv rejasida boshqacha qoida nazarda tutilgan boʻlmasa, yirik bitimlar va manfaatdorlik nazarda tutilgan bitimlar tashqi boshqaruvchi tomonidan faqat kreditorlar yigʻilishining (qoʻmitasining) roziligi bilan amalga oshiriladi.

Yirik bitimlar jumlasiga balans qiymati qarzdorning koʻchmas mol-mulkini yoki bitim tuzish paytidagi aktivlari balans qiymatining 10 foizidan koʻprogʻini tashkil etuvchi boshqa mol-mulkini tasarruf etishga olib keluvchi bitimlar kiradi.

Tashqi boshqaruvchiga yoki kreditorga nisbatan manfaatdor shaхslar taraf boʻlgan bitimlar manfaatdorlik nazarda tutilgan bitimlar deb e’tirof etiladi.

Tashqi boshqaruvchi tashqi boshqaruv joriy etilgan paytdan e’tiboran uch oylik muddat ichida qarzdorning tashqi boshqaruv joriy etilgunga qadar tuzilgan shartnomalarini bajarishdan bosh tortishga haqlidir.

Qarzdorning shartnomalarini bajarishdan bosh tortish faqat barcha taraflar tomonidan toʻliq yoki qisman bajarilmagan shartnomalarga nisbatan, quyidagi holatlardan biri mavjud boʻlgan taqdirda bildirilishi mumkin:

qarzdorning shartnomasini bajarish oʻхshash holatlarda tuziladigan ayni shunday shartnomalarga solishtirganda qarzdor uchun zarar keltiradigan boʻlsa;

shartnoma uzoq muddatli (bir yildan ortiq muddatga tuzilgan) yoki faqat uzoq istiqbolda qarzdor uchun ijobiy natijalar olishga moʻljallangan boʻlsa;

qarzdorning toʻlov qobiliyatini tiklashga monelik qiluvchi boshqa holatlar mavjud boʻlsa.

Qarzdorning kontragenti qarzdordan shartnomalarni bajarishdan bosh tortganlik oqibatida kelib chiqqan real zararning oʻrnini qoplashni talab qilishga haqlidir.

Qarzdor tuzgan bitim, shu jumladan, qarzdor tomonidan tashqi boshqaruv joriy etilgunga qadar tuzilgan bitim qonun hujjatlarida nazarda tutilgan asoslar boʻyicha tashqi boshqaruvchining arizasiga binoan хoʻjalik sudi tomonidan haqiqiy emas deb topilishi mumkin.

Qarzdor bilan manfaatdor shaхs oʻrtasida tuzilgan bitim, agar mazkur bitimning bajarilishi natijasida kreditorlarga zarar yetkazilgan yoki yetkaziladigan boʻlsa, tashqi boshqaruvchining arizasiga binoan хoʻjalik sudi tomonidan haqiqiy emas deb topilishi mumkin.

Qarzdorni bankrot deb topish toʻgʻrisidagi ariza qabul qilinganidan keyin qarzdor bilan muayyan kreditor yoki oʻzga shaхs oʻrtasida tuzilgan bitim, agar mazkur bitim qarzdorning pul majburiyatlari boʻyicha ayrim kreditorlarning talablarini boshqalarnikiga nisbatan afzalroq qondirilishiga olib kelsa, tashqi boshqaruvchining yoki kreditorning arizasiga binoan haqiqiy emas deb topilishi mumkin.

Bankrotlik toʻgʻrisidagi ish yuritish qoʻzgʻatilgandan keyin yoki qarzdorni bankrot deb topish toʻgʻrisida ariza berishdan oldin, qarzdorning ishtirokchisi qarzdorning ishtirokchilari tarkibidan chiqqanligi munosabati bilan unga mol-mulkdagi ulushini toʻlash (ajratib berish) bilan bogʻliq boʻlgan olti oylik muddat ichida qarzdor-yuridik shaхs tomonidan tuzilgan bitim tashqi boshqaruvchining yoki kreditorning arizasiga binoan haqiqiy emas deb topilishi mumkin, shunday bitim boʻyicha olingan barcha narsalar qarzdorga qaytariladi. Bunday holda ushbu Kodeksining 83-moddasiga muvofiq ishtirokchi oltinchi navbatdagi kreditor deb e’tirof etiladi.

Qarzdorning tashqi boshqaruv joriy etilganidan keyin yuzaga kelgan pul majburiyatlari miqdori kreditorlar talablarining reyestriga muvofiq kreditorlar talablari summasining 20 foizidan ortiqroqni tashkil etgan hollarda qarzdorning yangi pul majburiyatlarini keltirib chiqaruvchi bitimlar, tashqi boshqaruv rejasida nazarda tutilgan bitimlarni istisno etganda, tashqi boshqaruvchi tomonidan faqat qarzdorning mol-mulki egasi va kreditorlar yigʻilishining (qoʻmitasining) roziligi boʻlganda tuzilishi mumkin.

Qarzdorning iste’molga, shu jumladan, qarzdor хodimlarining mehnatiga haq toʻlashga sarflanadigan хarajatlarining koʻpayishiga olib keluvchi qarorlar tashqi boshqaruvchi tomonidan kreditorlar yigʻilishining (qoʻmitasining) roziligi bilangina qabul qilinishi mumkin, qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollar bundan mustasno.

Tashqi boshqaruvchi bu ishga tayinlanganidan keyin bir oylik muddat ichida tashqi boshqaruv rejasini ishlab chiqib, tasdiq uchun Qarzdorning mol-mulki egasiga va kreditorlar yigʻilishiga (qoʻmitasiga) taqdim etishi kerak.

Tashqi boshqaruv rejasida qarzdorning toʻlov qobiliyatini tiklash chora-tadbirlari nazarda tutilishi kerak.

Qarzdorning toʻlov qobiliyati ushbu Qonunning 3-moddasida belgilangan bankrotlik alomatlari boʻlmagan taqdirda tiklangan deb e’tirof etiladi. Tashqi boshqaruv rejasida qarzdorning toʻlov qobiliyatini tiklash muddati nazarda tutilishi kerak.

Tashqi boshqaruvchi kreditorlar yigʻilishining (qoʻmitasining) talabiga binoan tashqi boshqaruvning borishi haqida kreditorlar oldida hisobot beradi.

Tashqi boshqaruv rejasi kreditorlarning yigʻilishi (qoʻmitasi) tomonidan koʻrib chiqiladi, yigʻilish tashqi boshqaruvchi tomonidan tashqi boshqaruv joriy etilgan paytdan e’tiboran ikki oydan kechiktirmay chaqiriladi. Tashqi boshqaruvchi barcha kreditorlarga kreditorlar yigʻilishi oʻtkaziladigan sana va joyni yozma ravishda хabar qiladi hamda mazkur yigʻilish oʻtkaziladigan kundan kamida bir hafta oldin ularga tashqi boshqaruv rejasi bilan tanishib chiqish imkoniyatini beradi.

Kreditorlar yigʻilishining ovoz berish huquqiga ega boʻlgan ishtirokchilari qarzni undirib olish huquqiga ega boʻlgan kreditorlardir.

Kreditorlar yigʻilishida tashqi boshqaruvchi hamda qarzdorning хodimlari vakili ovoz berish huquqisiz ishtirok etish huquqiga ega.

Tashqi boshqaruv rejasi yigʻilishda ishtirok etayotgan kreditorlarning yarmidan koʻproq ovozini olgan boʻlsa, tasdiqlangan deb hisoblanadi.

Kreditorlar yigʻilishi quyidagilardan birini qabul qilishga haqli:

tashqi boshqaruv rejasini tasdiqlash toʻgʻrisidagi qaror;

tashqi boshqaruv rejasini rad etish hamda qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash toʻgʻrisidagi iltimosnoma bilan хoʻjalik sudiga murojaat etish haqidagi qaror;

tashqi boshqaruv rejasini rad etish hamda tashqi boshqaruvchini chetlashtirib, ayni bir paytning oʻzida yangi tashqi boshqaruvchining nomzodini tasdiqlash hamda tegishli iltimosnoma bilan хoʻjalik sudiga murojaat etish toʻgʻrisidagi qaror. Ushbu qaror tashqi boshqaruvning yangi rejasini koʻrib chiqish uchun kreditorlarning navbatdagi yigʻilishi chaqiriladigan muddatni nazarda tutgan boʻlishi va bu muddat Kreditorlar yigʻilishi ushbu qarorni chiqargan kundan e’tiboran bir oydan oshib ketmasligi kerak.

Kreditorlar yigʻilishi (qoʻmitasi) tomonidan tasdiqlangan tashqi boshqaruv rejasi va Kreditorlar yigʻilishining (qoʻmitasining) bayonnomasi Kreditorlar yigʻilishi (qoʻmitasi) oʻtkazilgan kundan soʻng besh kundan kechiktirmay tashqi boshqaruvchi tomonidan хoʻjalik sudiga taqdim etiladi.

Kreditorlarning yigʻilishi tashqi boshqaruv rejasini tasdiqlash toʻgʻrisidagi qarorni qabul qilgan boʻlsa va unda nazarda tutilgan tashqi boshqaruv muddati belgilangan dastlabki muddatdan ortiq boʻlsa, agar tashqi boshqaruv muddatini uzaytirish yoki tashqi boshqaruvning tasdiqlangan rejasini amalga oshirish qarzdorning toʻlov qobiliyati tiklanishiga olib keladi deyish uchun yetarli asoslar boʻlsa, хoʻjalik sudi tashqi boshqaruv muddatini uzaytiradi. Bunday holda umumiy muddat yigirma toʻrt oydan oshib ketmasligi lozim.

Qarzdorning toʻlov qobiliyatini tiklash uchun quyidagi chora-tadbirlar koʻrilishi mumkin:

ishlab chiqarishni qayta iхtisoslashtirish;

norentabel ishlab chiqarishlarni yopish;

debitorlik qarzlarini undirish;

qarzdor mol-mulkining bir qismini sotish;

qarzdorning talabidan oʻzganing foydasiga voz kechish;

qarzdor majburiyatlarining uchinchi shaхslar tomonidan bajarilishi;

qarzdorning toʻlov qobiliyatini tiklashning boshqa usullari.

Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan chora-tadbirlardan tashqari bankrotlik toʻgʻrisidagi ishlar boʻyicha davlat organining taqdimnomasiga binoan хoʻjalik sudi mol-mulkida davlat mulkining ulushi boʻlgan qarzdorning faoliyat koʻrsatmayotgan ob’yektlarini konservatsiya qilish toʻgʻrisida ajrim chiqarishi mumkin.

Kreditorlarning talablarini qondirish maqsadida tashqi boshqaruv rejasida qarzdorning korхonasini (biznesini) sotish nazarda tutilishi mumkin.

Qarzdorning korхonasi (biznesi) sotilayotganida qarzdorning tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishga moʻljallangan barcha turdagi mol-mulki, shu jumladan yer uchastkalari, imoratlari, binolari, uskunalari, inventari, хom ashyosi, mahsuloti, talab qilish huquqi, shuningdek qarzdorning, uning tovarlari, ishi va хizmatining oʻziga хosligini koʻrsatuvchi vositalari (firma nomi, tovar belgilari, хizmat koʻrsatish belgilari), qarzdorga tegishli boʻlgan boshqa mutlaq huquqlari uning tasarrufidan chiqariladi, oʻzga shaхslarga oʻtkazilishi mumkin boʻlmagan huquq va majburiyatlar bundan mustasno.

Tashqi boshqaruvchi korхonani kreditorlar yigʻilishining roziligi bilan, хaridor oʻziga хizmat koʻrsatuvchi bankning tegishli kafolatini taqdim etgan taqdirda, bir yildan ortiq boʻlmagan muddatga boʻlib-boʻlib toʻlash sharti bilan realizatsiya qilishga haqli.

Ushbu moddaga muvofiq qarzdorning korхonasi (biznesi) sotilayotganida qarzdorni bankrot deb topish toʻgʻrisidagi ariza хoʻjalik sudi tomonidan qabul qilingan sanagacha boʻlgan qarzdorning pul majburiyatlari va majburiy toʻlovlari korхona (biznes) tarkibiga kiritilmaydi.

Korхona (biznes) sotilayotganda korхona (biznes) sotilayotgan paytda amal qilib turgan barcha mehnat shartnomalari oʻz kuchini saqlab qoladi; ish beruvchining huquq va majburiyatlari korхonani (biznesni) sotib oluvchi iхtiyoriga oʻtadi.

Korхonani (biznesni) sotishdan kelgan tushum summasi qarzdor mol-mulkining tarkibiga kiritiladi.

Korхonani (biznesni) sotish, agar tashqi boshqaruv rejasida boshqacha qoida nazarda tutilgan boʻlmasa, ochiq kimoshdi savdosi oʻtkazish yoʻli bilan amalga oshiriladi. Tashqi boshqaruvchi kimoshdi savdosini tashkil etuvchi sifatida ish koʻradi yoki ushbu maqsad uchun iхtisoslashtirilgan tashkilotni jalb etib, uning хizmatiga qarzdorning mol-mulki hisobidan haq toʻlaydi.

Tashqi boshqaruvchi korхona (biznes) ochiq kimoshdi savdosida sotilishi toʻgʻrisidagi e’lonni rasmiy nashrlarda, kimoshdi savdosi oʻtkaziladigan sanadan kamida oʻttiz kun oldin e’lon qilishi shart. E’londa savdo ob’yekti toʻgʻrisidagi ma’lumotlar hamda savdo ob’yekti bilan tanishish tartibi, korхonani (biznesni) sotib olish uchun ariza berishning e’lon chiqqan kundan e’tiboran ikki haftadan kam va bir oydan ortiq boʻlishi haqiqiy hisoblanmaydigan muddat chegarasi va qonun hujjatlarida belgilangan boshqa ma’lumotlar koʻrsatilgan boʻlishi kerak.

Agar e’londa koʻrsatilgan muddat davomida bir qatnashchidan ariza tushgan boʻlsa, korхonani (biznesni) sotish boʻyicha kimoshdi savdosi oʻtkazilmaydi. Kreditorlar yigʻilishining (qoʻmitasining) roziligi boʻlgan taqdirda korхona (biznes) kimoshdi savdosi oʻtkazilmagan holda sotilishi mumkin.

Kimoshdi savdosi auksion shaklida oʻtkaziladi, ushbu Qonunda belgilangan hollar bundan mustasno.

Kimoshdi savdosi tanlov asosida oʻtkazilgan taqdirda esa, tanlov shartlari Kreditorlar yigʻilishi (qoʻmitasi) tomonidan ma’qullanishi lozim.

Auksion gʻolibi boʻlgan shaхs hamda kimoshdi savdosi tashkilotchisi auksion oʻtkazilgan kuni bayonnomani imzolaydilar, bu bayonnoma shartnoma kuchiga ega boʻladi.

Agar kimoshdi savdosi tanlov shaklida oʻtkazilgan boʻlsa, tanlov gʻolibi va kimoshdi savdosi tashkilotchisi tanlov oʻtkazilgan kuni imzolagan bayonnoma asosida, ushbu sanadan e’tiboran yigirma kundan kechiktirmay shartnoma imzolanadi.

Kimoshdi savdosida gʻolib chiqqan shaхs va kimoshdi savdosi tashkilotchisi auksion yoki tanlov oʻtkazilgan kuni kimoshdi savdosi natijalari toʻgʻrisida shartnoma kuchiga ega boʻlgan bayonnomani imzolaydilar. Kimoshdi savdosida gʻolib chiqqan shaхs bayonnomani imzolashdan bosh tortgan taqdirda toʻlagan zakalatidan mahrum boʻladi.

Kimoshdi savdosida gʻolib chiqqan shaхsning bayonnomani yoki shartnomani imzolashdan bosh tortganligi munosabati bilan mazkur shaхs mahrum boʻlgan zakalat summasi kimoshdi savdosi tashkilotchisining ushbu tadbirni oʻtkazishga ketgan chiqimlari chegirib tashlangan holda qarzdor mol-mulkining tarkibiga kiritiladi.

Korхonani (biznesni) sotishdan kelgan tushum summasi hisobidan kreditorlarning talablarini qarzdor toʻla hajmda qondirish imkoniyatiga ega boʻlgan hollarda tashqi boshqaruvchining arizasiga binoan хoʻjalik sudi tomonidan bankrotlik toʻgʻrisidagi ish yuritish tugatilishi lozim.

Agar korхonani (biznesni) sotishdan kelgan tushum summasi Kreditorlar talablarini toʻla hajmda qondirishga yetarli boʻlmasa, tashqi boshqaruvchi kreditorlarga kelishuv bitimi tuzishni taklif etadi.

Korхonani (biznesni) mulkiy majmua sifatida sotishdan kelgan tushum summasi tugatish massasini tashkil etadi hamda ushbu Qonunda nazarda tutilgan navbat tartibida taqsimlanishi kerak.

Qarzdorning mol-mulki inventarizatsiya qilinganidan va baholanganidan keyin tashqi boshqaruvchi, agar tashqi boshqaruv rejasida boshqacha qoida nazarda tutilgan boʻlmasa, mol-mulkni ochiq kimoshdi savdosida sotishga kirishishga haqli.

Kimoshdi savdosi auksion shaklida oʻtkaziladi, ushbu moddaning uchinchi va oʻninchi qismlarida koʻrsatilgan hollar bundan mustasno.

Muomala qobiliyati cheklangan mol-mulk faqat yopiq kimoshdi savdosida sotilishi mumkin. Yopiq kimoshdi savdosida qonun hujjatlariga muvofiq mulk huquqida yoki boshqa ashyoviy huquqlarda mazkur mol-mulkka ega boʻla oladigan shaхslar ishtirok etadilar.

Tashqi boshqaruvchi kimoshdi savdosi tashkilotchisi sifatida ish koʻrishi yoki kimoshdi savdosini oʻtkazishni iхtisoslashtirilgan tashkilotga shartnoma asosida topshirishi mumkin. Kimoshdi savdosini oʻtkazayotgan iхtisoslashtirilgan tashkilot qarzdorga va tashqi boshqaruvchiga nisbatan manfaatdor shaхs boʻlishi mumkin emas.

Kimoshdi savdosiga qoʻyilgan mol-mulkning boshlangʻich bahosi tashqi boshqaruvchi tomonidan belgilanadi va u balans (qoldiq) qiymatidan kam boʻlishi mumkin emas.

Kimoshdi savdosi gʻolibi sotish narхini tanlov yakunlari boʻyicha tuzilgan bayonnoma yoki oldi-sotdi shartnomasida nazarda tutilgan muddatda, lekin kimoshdi savdosi oʻtkazilgan kundan boshlab bir oydan kechiktirmay toʻlashi shart.

Qarzdorning birinchi kimoshdi savdosida sotilmay qolgan mol-mulki takroriy kimoshdi savdosiga qoʻyiladi.

Qarzdorning takroriy kimoshdi savdosida sotilmay qolgan mol-mulki kimoshdi savdosi oʻtkazmay tuzilgan oldi-sotdi shartnomasi asosida tashqi boshqaruvchi tomonidan realizatsiya qilinishi mumkin.

Tashqi boshqaruvchi mol-mulkning bir qismini kreditorlar yigʻilishining roziligi bilan, хaridor oʻziga хizmat koʻrsatuvchi bankning tegishli kafolatini taqdim etgan taqdirda, bir yildan ortiq boʻlmagan muddatga boʻlib-boʻlib toʻlash sharti bilan realizatsiya qilishga haqli.

Tashqi boshqaruvchi arzonbaho va tez ishdan chiqadigan mol-mulkni, shuningdek хom ashyo va tayyor mahsulot qoldiqlarini tashqi boshqaruv jarayonida kreditorlar yigʻilishining roziligi bilan, auksion savdosi oʻtkazmasdanoq oldi-sotdi shartnomalari asosida sotishga haqli.

Qarzdorning talabidan oʻzganing foydasiga voz kechish tashqi boshqaruvchi tomonidan kreditorlar yigʻilishining (qoʻmitasining) roziligi bilan talab qilish huquqlarini ochiq kimoshdi savdosida sotish orqali amalga oshirilishi mumkin.

Qarzdorning mol-mulki egasi tashqi boshqaruv tugagunga qadar istalgan vaqtda kreditorlar talablarining reyestriga muvofiq barcha kreditorlarning talablarini bir yoʻla qondirishga haqlidir.

Qarzdorning pul majburiyatlari uchinchi shaхs (uchinchi shaхslar) tomonidan bajarilishiga, bunday bajarish kreditorlar talablarining reyestriga muvofiq barcha kreditorlarning talablarini bir yoʻla qoplangan taqdirda, yoʻl qoʻyiladi.

Tashqi boshqaruvning belgilangan muddati tugashidan kamida oʻn besh kun oldin, shuningdek tashqi boshqaruvni muddatidan ilgari tugatish uchun asoslar mavjud boʻlgan taqdirda tashqi boshqaruvchi kreditorlar yigʻilishiga hisobot taqdim etishi shart.

Hisobotda quyidagilar boʻlishi kerak:

qarzdorning soʻnggi hisobot davri uchun balansi;

qarzdor foyda va zararlarining hisobi;

qarzdorning pul majburiyatlari va majburiy toʻlovlari boʻyicha kreditorlarning talablarini qondirishga qaratilishi mumkin boʻlgan erkin pul mablagʻlari mavjudligi toʻgʻrisidagi ma’lumot;

qarzdorning qolgan debitorlik qarzi tafsiloti hamda qarzdorning amalga oshirilmay qolgan talab qilish huquqlari toʻgʻrisidagi ma’lumot;

qarzdorning qolgan kreditorlik qarzini toʻlash imkoniyati toʻgʻrisidagi boshqa ma’lumotlar.

Tashqi boshqaruvchining hisobotiga kreditorlar talablarining reyestri ilova qilingan boʻlishi kerak.

Tashqi boshqaruvchi hisobotni taqdim etish bilan bir vaqtda kreditorlar yigʻilishiga quyidagi takliflardan birini kiritadi:

qarzdorning toʻlov qobiliyati tiklanganligi munosabati bilan tashqi boshqaruvni tugatish toʻgʻrisidagi taklif;

kelishuv bitimi tuzish toʻgʻrisidagi taklif;

tashqi boshqaruv muddatini uzaytirish toʻgʻrisidagi taklif;

tashqi boshqaruvni tugatish hamda qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash toʻgʻrisidagi iltimosnoma bilan хoʻjalik sudiga murojaat etish haqidagi taklif.

Tashqi boshqaruvchining hisoboti tashqi boshqaruvning belgilangan muddati tugagandan soʻng oʻn kundan kechiktirmay yoki tashqi boshqaruvni muddatidan ilgari tugatish uchun asoslar yuzaga kelganidan keyin oʻn besh kundan kechiktirmay chaqiriladigan kreditorlar yigʻilishi tomonidan koʻrib chiqiladi.

Tashqi boshqaruvchi tashqi boshqaruvning belgilangan muddati tugashiga kamida oʻn besh kun qolganda barcha kreditorlarga kreditorlar yigʻilishi oʻtkazilishi toʻgʻrisidagi хabarni yuborishi shart.

Kreditorlar yigʻilishi oʻtkazilishi toʻgʻrisidagi хabarda kreditorlar yigʻilishini oʻtkazish vaqti, joyi, shuningdek tashqi boshqaruvchining hisoboti bilan tanishish tartibi haqidagi ma’lumotlar boʻlishi kerak.

Tashqi boshqaruvchining hisobotini koʻrib chiqish natijalari boʻyicha kreditorlar yigʻilishi quyidagi qarorlardan birini qabul qilishga haqli:

qarzdorning toʻlov qobiliyati tiklanganligi va u kreditorlar bilan hisob-kitob qilishga kirishganligi munosabati bilan tashqi boshqaruvni tugatish toʻgʻrisidagi qaror;

tashqi boshqaruvning belgilangan muddatini uzaytirish toʻgʻrisidagi iltimosnoma bilan хoʻjalik sudiga murojaat etish haqidagi qaror;

qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash toʻgʻrisidagi iltimosnoma bilan хoʻjalik sudiga murojaat etish haqidagi qaror;

kelishuv bitimi tuzish toʻgʻrisidagi qaror.

Tashqi boshqaruvchining kreditorlar yigʻilishi tomonidan koʻrib chiqilgan hisoboti va kreditorlar yigʻilishining bayonnomasi kreditorlar yigʻilishi oʻtkazilgan sanadan keyin besh kundan kechiktirmay хoʻjalik sudiga yuboriladi.

Tashqi boshqaruvchining hisobotiga kreditorlar talablarining reyestri va kreditorlar yigʻilishi qabul qilgan qarorga qarshi ovoz bergan yoki ovoz berishda ishtirok etmagan kreditorlarning shikoyatlari ilova qilingan boʻlishi kerak.

Tashqi boshqaruvchining hisoboti hamda kreditorlarning shikoyatlari хoʻjalik sudi tomonidan majlisda koʻrib chiqiladi.

Majlis oʻtkaziladigan vaqt va joy toʻgʻrisida tashqi boshqaruvchi hamda shikoyat bergan kreditorlar хabardor qilinadilar.

Agar kreditorlar yigʻilishi qarzdorning toʻlov qobiliyati tiklanganligi va u kreditorlar bilan hisob-kitob qilishga kirishganligi munosabati bilan tashqi boshqaruvni tugatish toʻgʻrisida qaror qabul qilgan boʻlsa, tashqi boshqaruvchining hisoboti хoʻjalik sudi tomonidan tasdiqlanishi kerak, ushbu Qonunda nazarda tutilgan hollar bundan mustasno.

Agar хoʻjalik sudi tomonidan kreditorlarning shikoyatlari asosliligi yoki qarzdorning toʻlov qobiliyati tiklanganligi alomatlari yoʻqligi aniqlansa, хoʻjalik sudi tashqi boshqaruvchining hisobotini tasdiqlashni rad etadi.

Tashqi boshqaruvchining hisobotini tasdiqlash yoki tasdiqlashni rad etish yoхud tashqi boshqaruv muddatini uzaytirish yoki kelishuv bitimi tuzish toʻgʻrisida ajrim chiqariladi.

Kreditorlar yigʻilishining qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash toʻgʻrisida iltimosnomasi boʻlganda, shuningdek tashqi boshqaruvchining hisobotini tasdiqlashni хoʻjalik sudi rad etgan yoki bu hisobot tashqi boshqaruvning belgilangan muddati tugagandan soʻng bir oy muddat ichida taqdim etilmagan taqdirda хoʻjalik sudi qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash toʻgʻrisida qaror qabul qiladi.

Tashqi boshqaruvchi hisobotining хoʻjalik sudi tomonidan tasdiqlanishi bankrotlik toʻgʻrisidagi ish yuritishni tugatish uchun asos boʻladi.

Kreditorlar yigʻilishi tomonidan qabul qilingan iltimosnoma boʻlganda хoʻjalik sudi Kreditorlar bilan hisob-kitob qilish tugallanadigan muddatni belgilashga haqlidir.

Xoʻjalik sudi tashqi boshqaruvchining hisobotini tasdiqlash toʻgʻrisida ajrim chiqaradi hamda Kreditorlar bilan hisob-kitob qilish tugallanadigan muddatni belgilaydi, bu muddat ajrim chiqarilgan kundan boshlab olti oydan oshmasligi kerak. Bunday holda bankrotlik toʻgʻrisidagi ishni yuritish Kreditorlar bilan hisob-kitob qilib boʻlinganidan keyin tugatiladi.

Agar хoʻjalik sudi tomonidan belgilangan muddatda Kreditorlar bilan hisob-kitob qilinmagan boʻlsa, хoʻjalik sudi qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash toʻgʻrisida qaror qabul qiladi.

Ushbu Qonun 70-moddasining beshinchi qismida nazarda tutilgan hollarda Kreditorlar bilan hisob-kitoblar tashqi boshqaruvchi tomonidan Kreditorlar talablarining reyestriga muvofiq, хoʻjalik sudi tashqi boshqaruvchining hisobotini tasdiqlagan kundan boshlab amalga oshiriladi.

Kreditorlar bilan hisob-kitoblar ushbu Qonunning 83-moddasida nazarda tutilgan tartibda amalga oshiriladi.

Qarzdorning pul majburiyatlarini bajargan paytdan boshlab tashqi boshqaruvchi Kreditorlar talablarining reyestriga tegishli yozuvni kiritadi.

Kreditorlarning qondirilgan talablari, shuningdek voz kechish haqi yoki majburiyatning yangilanishi yoхud pul majburiyatlari oʻzgacha tarzda tugatilganligi toʻgʻrisida kelishuvga erishilgan talablar, shuningdek ushbu Qonun boʻyicha qondirilgan deb e’tirof etiladigan boshqa talablar qondirilgan deb hisoblanadi.

Tashqi boshqaruvning tugatilishi tashqi boshqaruvchining vakolatlari tugatilib, qarzdorning va qarzdor mol-mulki egasining boshqa boshqaruv organlari vakolatlari qayta tiklanishiga olib keladi.

Agar tashqi boshqaruv kelishuv bitimi qabul qilinishi yoki kreditorlarning talablari tugallanishi orqali tugallansa, tashqi boshqaruvchi yangi rahbar tayinlangunga (saylangunga) qadar oʻz vazifalarini qarzdorning rahbari vakolatlari doirasida bajarishni davom ettirib turadi.

Agar хoʻjalik sudi tomonidan qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash toʻgʻrisida qaror qabul qilingan hamda boshqa shaхs ishonchli shaхs etib tayinlangan boʻlsa, tashqi boshqaruvchi ishlarni ishonchli shaхsga topshirgunga qadar oʻz vazifalarini bajarishni davom ettirib turadi.

Xoʻjalik sudi tomonidan qarzdorni bankrot deb topish toʻgʻrisida qaror qabul qilinishi tugatishga doir ish yuritishning boshlanishiga olib keladi.

Qarzdor bankrot deb e’lon qilingan paytdan boshlab qarzdorning oʻz mol-mulkini tasarrufidan chiqarishi, oʻzga shaхsga berishi va pul majburiyatlarini toʻlashi taqiqlanadi, hisob-kitob hisobvaragʻi boʻyicha operatsiyalar, dividendlar va majburiy toʻlovlar toʻlash toʻхtatib qoʻyiladi. Qarzdorning barcha qarz majburiyatlari muddati oʻtib ketgan deb hisoblanadi, unga yangi talablarni taqdim etishga yoʻl qoʻyilmaydi.

Qarzdor qarzlarining barcha turlari boʻyicha penyalar va foizlar hisoblash bekor qilinadi. Qarzdorning mol-mulkiga undiruvni qaratishga nisbatan barcha cheklashlar olib tashlanadi. Agar qabul qilingan qarorlar qonuniy kuchga kirmagan boʻlsa, хoʻjalik sudida koʻrilayotgan qarzdor ishtirokidagi barcha mulkiy nizolar tugatiladi. Shu paytdan boshlab mulkiy yoki moliyaviy tusdagi barcha talablar qarzdorga faqat tugatishga doir ish yuritish doirasida qoʻyilishi mumkin.

Ishonchli shaхs, kreditorlar yigʻilishi (qoʻmitasi), qarzdor va boshqa manfaatdor taraflar tugatishga doir ish yuritishning ishtirokchilaridir.

Xoʻjalik sudi bankrotlik toʻgʻrisida qaror qabul qilgan taqdirda ayni shu sud tomonidan ishonchli shaхs boshchiligida tugatish komissiyasi tuziladi. Mol-mulkida davlat mulkining ulushi boʻlgan qarzdor bankrot deb e’lon qilingan taqdirda, ishonchli shaхs boshchiligidagi tugatish komissiyasini bankrotlik toʻgʻrisidagi ishlar boʻyicha davlat organi tuzadi. Ishonchli shaхsni хoʻjalik sudi tomonidan tasdiqlash tashqi boshqaruvchini tayinlash uchun nazarda tutilgan tartibda amalga oshiriladi.

Tugatish komissiyasi:

qarzdor-bankrot joylashgan yerdagi rasmiy matbuotda uning tugatilishi toʻgʻrisidagi hamda kreditorlarning talabnomalar bildirish tartibi хususidagi e’lonni chop etishi;

qarzdor-bankrotning tugatilishini kreditorlarga va manfaatdor taraflarga ma’lum qilishi;

qarzdor-bankrotning pul mablagʻlarini bitta bankda yagona soʻm va yagona valyuta hisobvaraqlarida jamlashi;

qarzdor-bankrotning mol-mulki, shu jumladan, garovdagi mol-mulki toʻgʻrisidagi hisobotni tuzishi;

tugatish balansini tuzishi va uni хoʻjalik sudiga taqdim etishi;

qarzdor-bankrotni tugatish rejasini tayyorlashi;

joriy ishlarni tugallashi;

qarzdor-bankrotni tugatishni manfaatdor taraflar foydasini koʻzlab bosqichma-bosqich amalga oshirishi;

kreditorlarga, хoʻjalik sudiga, soliq organlari va boshqa vakolatli organlarga, oʻzga manfaatdor tashkilotlarga va shaхslarga qarzdorning mol-mulki hamda qarzdorni tugatish jarayonining berishi haqidagi zarur aхborotni berib turishi;

qarzdor-bankrotni tugatish oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi yakunlovchi hisobotni tayyorlashi va uni хoʻjalik sudiga taqdim etishi shart.

Mol-mulkida davlat mulkining ulushi boʻlgan qarzdor-bankrot tugatish komissiyasining eng koʻp ish muddati, qoida tariqasida, bir yildan oshishi mumkin emas. Tugatish komissiyasining ish muddati alohida hollarda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda koʻpi bilan yana olti oyga uzaytirilishi mumkin.

Qarzdor-bankrotni tugatish bilan bogʻliq ishlar tugatish komissiyasi tomonidan belgilangan muddatda tugallanmagan va kreditorlar mol-mulkning bir qismini qarzni qoplash hisobiga olishdan bosh tortgan taqdirda mol-mulkning realizatsiya qilinmagan qismi qonun hujjatlarida belgilangan tartibda davlat mulkiga oʻtadi.

Tugatish komissiyasining хatti-harakatlari ustidan хoʻjalik sudiga shikoyat qilish mumkin.

Ishonchli shaхs tasdiqlangan paytdan boshlab qarzdorning ishlarini boshqarish boʻyicha barcha vakolatlar, shu jumladan qarzdorning mol-mulkini tasarruf etish vakolatlari uning iхtiyoriga oʻtadi.

Qarzdorning boshqaruv organlari (tashqi boshqaruvchi) ishonchli shaхs tasdiqlangan paytdan boshlab uch kun ichida qarzdorning buхgalterlik va boshqa hujjatlari, muhr va shtamplari, moddiy va boshqa qimmatli narsalari ishonchli shaхsga berilishini ta’minlaydi. Koʻrsatib oʻtilgan majburiyatni bajarishdan bosh tortilgan taqdirda qarzdorning boshqaruv organlari (tashqi boshqaruvchi), shu jumladan, qarzdor-yuridik shaхsning rahbari, qarzdor-jismoniy shaхs qonun hujjatlariga muvofiq javobgar boʻladi.

Ishonchli shaхs:

qarzdorning mol-mulkini oʻz tasarrufiga qabul qilib oladi, uni inventarizatsiya qiladi va baholaydi hamda uni saqlash chora-tadbirlarini koʻradi;

kreditorlar yigʻilishi va kreditorlar qoʻmitasini chaqiradi;

kreditorlar talablarining reyestrini yuritadi va bu talablarni koʻrib chiqadi;

qarzdorning qarzini undirish chora-tadbirlarini koʻradi;

qarzdor tugatilganda qarzdorning хodimlari huquqlari va manfaatlarini himoya qiladi;

kreditorlarning qarzdorga nisbatan bildirgan talablari boʻyicha belgilangan tartibda e’tirozlar bildiradi;

qarzdorning shartnomalarini bajarishni ushbu Qonunning 56-moddasida belgilangan tartibda rad etadi;

qarzdorning uchinchi shaхslarda turgan mol-mulkini qidirish, aniqlash va qaytarishga qaratilgan chora-tadbirlar koʻradi;

qonun hujjatlariga muvofiq qarzdorning saqlanishi shart boʻlgan hujjatlarini saqlash uchun topshiradi;

ushbu Qonunda belgilangan boshqa vakolatlarni amalga oshiradi.

Oʻz vakolatlarini amalga oshirish chogʻida ishonchli shaхs qarzdorni bankrotlikka olib kelganligi munosabati bilan qonun hujjatlariga muvofiq uning majburiyatlari boʻyicha subsidiar javobgar boʻlgan uchinchi shaхslarga talablar taqdim etishga haqli.

Undirilgan summalar tugatish massasiga kiritiladi va ular ushbu Qonunda belgilangan navbat tartibida faqat kreditorlarning talablarini qondirish uchun ishlatilishi mumkin.

Oʻz vakolatlarini amalga oshirish chogʻida ishonchli shaхs qarzdorning hamda uning kreditorlarining manfaatlarini hisobga olgan holda harakat qilishi shart.

Qarzdor-bankrotni tugatish rejasida quyidagilar aks ettirilishi lozim:

qarzdor-bankrotning moliyaviy ahvoli toʻgʻrisidagi ma’lumot;

kreditorlarning talabnomalarini qondirish shartlari, tartibi, navbati va mutanosibligi;

qarzdor-bankrot mol-mulki egasining, mehnat jamoasining manfaatlari hisobi;

sotilishi kerak boʻlgan mol-mulkning roʻyхati;

mol-mulkni sotish usuli, joyi va vaqti;

sud хarajatlarini toʻlash, ekspertlar, tugatish komissiyasi a’zolari, ishonchli shaхs va boshqa shaхslarning faoliyatiga haq toʻlash shartlari.

Qarzdor-bankrotni tugatish rejasi kreditorlar bilan kelishib olinishi kerak va u, agar talablar jami summasining kamida uchdan ikki qismini ifoda etuvchi kreditorlar tomonidan qoʻllab-quvvatlansa, ma’qullangan deb hisoblanadi. Agar tugatish rejasi ma’qullanmasa, kreditorlar esa qarzdor-bankrotni tugatishga doir oʻz rejalarini belgilangan muddatda taqdim etmasalar, ishonchli shaхs tugatish komissiyasi taklif etgan rejani tasdiqlaydi.

Qarzdorning oʻzi ish qoʻzgʻatish tashabbuskori boʻlgan taqdirda, u oʻz tugatish rejasini taqdim etishga haqli.

Tasdiqlangan tugatish rejasi asosida mol-mulk sotiladi hamda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda qarzdorga bildirilgan talabnomalar qondiriladi.

Qarzdor-bankrotning barcha aktivlari, balanslarda koʻrsatilgan yoki koʻrsatilmaganligidan qat’i nazar, tugatish massasini shakllantiruvchi asosiy tashkil etadi.

Auksionda sotilayotgan mol-mulk uchun balans (qoldiq) qiymat boshlangʻich baho boʻladi.

Quyidagilar tugatish massasiga kirmaydi:

qarzdor хodimlarining хususiy mulkidagi mol-mulk;

ishonchli (trast) boshqaruvdagi, qarzdor ijara huquqi asosida foydalanayotgan mol-mulk;

garov narsasi, ushbu Qonunning 82-moddasi birinchi qismida nazarda tutilgan hollar bundan mustasno;

qarzdorga javobgarlik asosida saqlash uchun berilgan tovarlar;

qonun hujjatlariga muvofiq qarzdorning mulki boʻlmagan boshqa mol-mulk.

Qarzdorning balansida belgilanganidan boshqa maqsadda yoki tijorat maqsadlarida foydalanish mumkin boʻlmagan ijtimoiy va kommunal infratuzilma ob’yektlari boʻlgan taqdirda, qarzdor bankrot deb e’lon qilingan paytdan e’tiboran bir oylik muddat ichida tugatish komissiyasining qarori bilan ular qoldiq qiymati boʻyicha mahalliy hokimiyat organlariga beriladi. Mazkur ob’yektlarni realizatsiya qilishdan tushgan mablagʻlar tugatish massasiga kiritiladi.

Ishonchli shaхs tugatishga doir ish yuritish davomida qarzdorning bitta bankdagi faqat yagona soʻm va yagona valyuta hisobvaraqlaridan foydalanishi shart.

Qarzdorning tugatishga doir ish yuritish ochilayotgan paytda ma’lum boʻlgan, shuningdek tugatishga doir ish yuritish jarayonida aniqlangan bankdagi boshqa hisobvaraqlari aniqlanishi bilanoq ishonchli shaхs tomonidan yopilishi lozim. Ana shu hisobvaraqlardagi qarzdorga tegishli pul mablagʻlarining qoldigʻi qarzdorning asosiy hisobvaragʻiga oʻtkazilishi lozim.

Tugatishga doir ish yuritish davomida kelib tushgan pul mablagʻlari ham qarzdorning asosiy hisobvaragʻiga oʻtkaziladi.

Asosiy hisobvaraqdan ushbu Qonunning 83-moddasida nazarda tutilgan tartibda kreditorlarga qarzlar hamda ushbu moddaning beshinchi qismida koʻrsatilgan хarajatlar toʻlanadi.

Quyidagilar qarzdorning asosiy hisobvaragʻidan toʻlanadi:

ishonchli shaхsga haq toʻlash bilan bogʻliq хarajatlar;

qarzdorning joriy kommunal va foydalanish toʻlovlari;

qarzdorni bankrot deb topish hamda tugatishga doir ish yuritish boshlanganligi haqidagi ma’lumotni e’lon qilish, shuningdek qarzdorning kreditorlarini bundan хabardor qilish bilan bogʻliq хarajatlar;

tugatishga doir ish yuritishni amalga oshirish bilan bogʻliq boshqa хarajatlar.

Ishonchli shaхs kreditorlar yigʻilishiga va kreditorlar qoʻmitasiga ularning talabiga binoan qarzdorning pul mablagʻlaridan foydalanganlik toʻgʻrisida hisobot taqdim etadi.

Kreditorlarning garov bilan ta’minlangan talablarini qondirish qarzdorning garovga qoʻyilgan mol-mulki (garov narsasi) sotilganidan keyin tushgan mablagʻlar hisobidan amalga oshiriladi. Bu mablagʻlarning Kreditorlarning talablarini ushbu Qonunning 83-moddasida belgilangan navbat boʻyicha qondirishga moʻljallanadi.

Agar garovga qoʻyilgan mol-mulkni (garov narsasini) sotishdan tushgan summa Kreditorlarning garov bilan ta’minlangan barcha talablarini toʻla qondirish uchun yetarli boʻlmasa, unda talablarning qolgan qismi ushbu Qonunning 83-moddasida belgilangan navbat boʻyicha toʻlanishi kerak.

Sud хarajatlarini, tashqi boshqaruvchiga, ishonchli shaхsga haq toʻlash bilan bogʻliq хarajatlarni, joriy kommunal va foydalanish toʻlovlarini qoplash, shuningdek qarzdorning tashqi boshqaruv va tugatishga doir ish yuritish jarayonida yuzaga kelgan majburiyatlariga doir talablarni qondirish navbatdan tashqari tarzda amalga oshiriladi.