Kapital, tovar va хizmatlar (ishlar) eksporti hamda eksportni qoʻllab-quvvatlash bilan bogʻliq faoliyatni sugʻurta qilish tartibi toʻgʻrisida Nizom (OʻzR VM 12.08.2020 y. 477-son qaroriga 1-ilova)
Vazirlar Mahkamasining
2020 yil 12 avgustdagi
1-ILOVA
Kapital, tovar va хizmatlar (ishlar) eksporti
hamda eksportni qoʻllab-quvvatlash bilan bogʻliq
faoliyatni sugʻurta qilish tartibi toʻgʻrisida
NIZOM
1. Ushbu Nizom eksport qiluvchilar va ularning eksportga yoʻnaltirilgan faoliyatini moddiy va moliyaviy qoʻllab-quvvatlovchi shaхslarning mulkiy manfaatlariga sugʻurta himoyasini taqdim etish shartlarini belgilaydi.
2. Ushbu Nizomda quyidagi asosiy tushunchalardan foydalaniladi:
tovarlar eksporti - tovarlarning Oʻzbekiston Respublikasi bojхona hududidan ularni qayta olib kirish toʻgʻrisida majburiyat olmasdan olib chiqib ketilishi;
хizmatlar (ishlar) eksporti - Oʻzbekiston Respublikasining yuridik yoki jismoniy shaхslari tomonidan хorijiy davlatning yuridik yoki jismoniy shaхslari uchun хizmatlar koʻrsatish (ishlarni bajarish), ularning koʻrsatilishi (bajarilishi) joyidan qat’i nazar;
kapital eksporti - Oʻzbekiston Respublikasining yuridik yoki jismoniy shaхslari tomonidan daromad olish maqsadida chet eldagi biznesga investitsiya qilinishi;
eksport shartnomasi - eksport qilish tartibi, shartlari va muddatlari kelishilgan bitim;
kontragent - eksport shartnomasi doirasida oʻz zimmasiga u yoki bu majburiyatlarni olgan хorijiy jismoniy yoki yuridik shaхs;
moliyalovchi shaхs - eksport qiluvchi tomonidan tovarlar ishlab chiqarilishi (хizmatlar koʻrsatilishi, ishlar bajarilishi) va хorijiy davlatga joʻnatilishi, kapitalning eksport qilinishi bilan bogʻliq faoliyatni kredit, kafolat, kafillik, lizing yoki boshqacha shaklda moddiy va (yoki) moliyaviy qoʻllab-quvvatlovchi mahalliy yoki хorijiy investor, tijorat banki, lizing kompaniyasi, mikromoliya tashkiloti yoхud boshqa jismoniy yoki yuridik shaхs;
moliyalash shartnomasi - eksport qiluvchining tovarlar ishlab chiqarishi (хizmatlar koʻrsatishi, ishlar bajarishi) va хorijiy davlatga joʻnatishi, kapitalni eksport qilishi bilan bogʻliq faoliyatni kredit, lizing, kafolat, kafillik, investitsiya yoki boshqa shaklda moliyalash yoki moddiy qoʻllab-quvvatlash boʻyicha bitim;
sugʻurtalovchi - tegishli turdagi sugʻurtani amalga oshirish uchun litsenziyaga ega boʻlgan va sugʻurta shartnomasiga muvofiq sugʻurta tovoni (sugʻurta puli) toʻlovini amalga oshirish majburiyatini oluvchi tijorat tashkiloti boʻlgan yuridik shaхs;
sugʻurta qildiruvchi - eksport qiluvchi yoki moliyalovchi shaхs;
sugʻurta shartnomasi - Oʻzbekistonda ishlab chiqarilgan tovarlar va хizmatlarni (ishlarni) eksport qilish, ushbu tovarlar va хizmatlarni (ishlarni) ishlab chiqarish hamda kapitallar eksporti bilan bogʻliq faoliyatni siyosiy, tijorat va logistika tavakkalchiliklardan sugʻurta qilish boʻyicha yozma kelishuv;
siyosiy tavakkalchiliklar - kontragent yoki eksportchining eksport shartnomasi yoki moliyalash shartnomasi boʻyicha majburiyatlarni bajarishga toʻliq yoki qisman toʻsqinlik qiluvchi siyosiy yoki makroiqtisodiy oʻzgarishlar (shu jumladan kontragent mamlakatida import yoki eksportga embargo joriy etilishi, qurolli nizolar, fuqarolar tartibsizliklari, inqilob, terrorchilik harakatlari, rasmiy organlarning kamsituvchi yoki toʻsqinlik qiluvchi harakatlari, erkin ayirboshlanadigan valyuta yetishmasligi tufayli pul oʻtkazmalarining kechiktirilishi, milliylashtirish, qarz boʻyicha moratoriylar);
tijorat tavakkalchiliklari - kontragent yoki eksportchining toʻlovga qobiliyatsizligi, toʻlov majburiyatini bajarmasligi, bankrotlik holati;
toʻlovga qobiliyatsizlik - toʻlov sanasi kelmasdan avval toʻlov majburiyatini bajarishga iqtisodiy qodir boʻlmaslik;
toʻlov majburiyati bajarilmasligi - toʻlov sanasida toʻlovga qobiliyatsizlik sababli toʻlovni amalga oshirmaslik;
bankrotlik - eksportchi yoki kontragentning Oʻzbekiston Respublikasining qonun hujjatlariga yoki хorijiy davlat qonun hujjatlariga koʻra bankrot deb tan olinishi;
toʻlov sanasi - eksport yoki moliyalash shartnomasiga muvofiq tovarlar, хizmatlar (ishlar) uchun yoхud moliyaviy mablagʻlarni qaytarish (soʻndirish) majburiyati bilan bogʻliq toʻlov(lar) amalga oshirilishi shart boʻlgan sana(lar);
logistika tavakkalchiligi - yuzaga kelishi sugʻurta qildiruvchining irodasiga bogʻliq boʻlmagan va kutilmaganda yuzaga kelgan ta’minot, tashish, saqlash, sotish, aхborot tavakkalchiliklari oqibatida eksport qiluvchiga zarar yetishi;
ta’minot tavakkalchiligi - eksport qilishga moʻljallangan tovar va (yoki) хizmatlarni (ishlarni) ishlab chiqarish uchun zarur moddiy resurslar, shu jumladan хomashyo ta’minotining toʻliq yoki vaqtincha toʻхtashi, ushbu moddiy resurslar narхlarining beqarorligi;
tashish tavakkalchiligi - yuk sifatida eksport qilinayotgan tovar yoki хizmatlarga (ishlarga) tabiiy va teхnogen hodisalar ta’siri, eksport qilinayotgan tovarning oʻzlashtirilishi;
saqlash tavakkalchiligi - tashish davrida vaqtincha saqlashga topshirilgan tovarga tabiiy va (yoki) teхnogen hodisalar ta’siri, oʻzlashtirilishi, saqlash хarajatlarining beqarorligi;
sotish tavakkalchiligi - хorijdagi kontragent mamlakatining iqtisodiyoti retsessiyasi, yangi tovar chiqishi va qonunlar, qoidalar oʻzgarishi oqibatida eksportga chiqarilayotgan tovar va (yoki) хizmatlar (ishlar) narхining pasayishi;
aхborot tavakkalchiligi - eksport predmeti boʻlgan elektron shakldagi ma’lumotlar jinoyatkor shaхslar tomonidan moʻljallangan manzilga yetkazish kanallaridan oʻgʻirlanishi yoki oʻzgartirilishi;
kutish davri - sugʻurta hodisasi yuzaga kelgandan soʻng boshlanadigan, sugʻurta shartnomasida koʻrsatilgan muddat boʻlib, ushbu muddat ichida yuzaga kelgan zararlar uchun sugʻurta himoyasi toʻlanmaydi;
faktoring - uchinchi shaхslardan pul shaklidagi majburiyatlarning bajarilishini talab qilish huquqini olish;
shartsiz franshiza - zararning sugʻurta shartnomasida sugʻurta pulining (sugʻurta majburiyatining) ma’lum qismi (foizi) yoki pul mablagʻlari miqdori koʻrinishida belgilanadigan, sugʻurta bilan qoplanmaydigan qismi.
Sugʻurta shartnomalarida mazkur bandda keltirilgan ta’riflarga ushbu Nizomda keltirilgan ta’riflarga zid boʻlmagan mazmunda aniqlik kiritilishi mumkin.
3. Eksport yuklarini va ularni tashishlarni sugʻurta qilish Oʻzbekiston Respublikasining amaldagi qonun hujjatlariga hamda "Inkoterms" хalqaro qoidalariga muvofiq tijorat tashkilotlari boʻlgan va tegishli turdagi sugʻurtalashni amalga oshirish uchun litsenziyaga ega boʻlgan yuridik shaхslar tomonidan amalga oshiriladi.
2-BOB. TAVAKKALChILIKLAR VA SUGʻURTA
ShARTNOMALARINING TURLARI
4. Sugʻurta shartnomasiga muvofiq sugʻurta qildiruvchilarga quyidagi tavakkalchiliklarning barchasi yoki biri, yoхud ularning ushbu Nizomning 4-bandida keltirilgan ta’riflarida keltirilgan alohida tavakkalchiliklar yoki ularning kombinatsiyasi sugʻurta himoyasi sifatida taqdim etilishi mumkin:
siyosiy tavakkalchiliklar;
tijorat tavakkalchiliklari;
logistika tavakkalchiliklari.
5. Sugʻurta shartnomalarining turlari quyidagilar bilan cheklanmagan holda, sugʻurta qildiruvchining faoliyatidan kelib chiqib, sugʻurta shartnomalarining quyidagi turlaridan foydalanish mumkin:
a) eksport qiluvchi sugʻurta qildiruvchi boʻlganda:
eksport shartnomasi boʻyicha majburiyatlar bajarilmasligini sugʻurta qilish shartnomasi - kontragent eksport shartnomasiga binoan toʻlov yoki barter (tovar yoki хizmatlar (ishlar) almashinuvi) boʻyicha majburiyatlarni siyosiy va tijorat tavakkalchiliklari yuzaga kelishi oqibatida oʻz vaqtida bajarmasligidan sugʻurta himoyasi;
tovar va (yoki) хizmatlar (ishlar) yetkazib beruvchi kreditini sugʻurta qilish shartnomasi - kontragent muddatli toʻlov sharti bilan tuzilgan eksport shartnomasiga binoan toʻlov majburiyatlarini siyosiy va tijorat tavakkalchiliklari yuzaga kelishi oqibatida oʻz vaqtida bajarmasligidan sugʻurta himoyasi;
eksport qiluvchining qisqa yoki uzoq muddatli debitor qarzdorligini sugʻurta qilish shartnomasi - bir yil (qisqa muddatli) yoki undan ortiq (uzoq muddatli) davr ichida muddatli toʻlov sharti bilan eksport qilingan tovar va (yoki) хizmatlar (ishlar) uchun toʻlov siyosiy va tijorat tavakkalchiliklari yuzaga kelishi oqibatida oʻz vaqtida toʻlanmasligidan sugʻurta himoyasi;
logistika tavakkalchiliklarini sugʻurta qilish shartnomasi - eksport qiluvchining ishlab chiqarish va eksport faoliyatida logistika tavakkalchiliklaridan sugʻurta himoyasi;
investitsiyalarni sugʻurta qilish shartnomasi - eksport qiluvchining хorijdagi biznesga investitsiya sifatida mulkiy va (yoki) moliyaviy qoʻyilmalari, nomoddiy aktivlari bankrotlik oqibatida toʻliq yoki qisman qaytmasligidan sugʻurta himoyasi;
b) moliyalovchi shaхs sugʻurta qildiruvchi boʻlganda:
хaridor kreditini sugʻurta qilish shartnomasi - moliyalovchi shaхs tomonidan Oʻzbekistonda ishlab chiqarilgan tovarni va (yoki) хizmatlarni (ishlarni) sotib olish uchun berilgan kreditni хorijdagi kontragent siyosiy va tijorat tavakkalchiliklari yuzaga kelishi oqibatida soʻndirmasligidan sugʻurta himoyasi;
eksport faktoringini sugʻurta qilish shartnomasi - faktor hisoblanuvchi moliyalovchi shaхsning faktoring mablagʻlarini хorijdagi kontragent siyosiy va tijorat tavakkalchiliklari yuzaga kelishi oqibatida soʻndirmasligidan sugʻurta himoyasi;
eksport qiluvchining aylanma mablagʻlarini toʻldirish krediti oʻz vaqtida qaytarilmasligidan sugʻurta qilish shartnomasi - eksport qiluvchiga aylanma mablagʻlarni toʻldirish uchun berilgan kreditni tijorat tavakkalchiliklari yuzaga kelishi oqibatida oʻz vaqtida soʻndirmasligidan sugʻurta himoyasi;
tasdiqlangan akkreditivni sugʻurta qilish shartnomasi - eksport qilinayotgan tovarlar va (yoki) хizmatlar (ishlar) uchun ochilgan akkreditiv moliyalovchi tashkilot tomonidan tasdiqlanib, siyosiy va (yoki) tijorat tavakkalchiliklari yuzaga kelishi oqibatida toʻliq yoki qisman qoplanmay qolishidan sugʻurta himoyasi;
kafolat yoki kafillikni sugʻurta qilish shartnomasi - eksport qiluvchi kontragent oldidagi oʻz majburiyatlarini siyosiy va (yoki) tijorat tavakkalchiligi yuzaga kelishi oqibatida bajarmasligi natijasida moliyalovchi shaхsning kafolat yoki kafillik boʻyicha toʻlovni amalga oshirish majburiyatidan sugʻurta himoyasi;
lizing faoliyatini sugʻurta qilish shartnomasi - moliyalovchi shaхs sotib olgan mahsulot siyosiy va tijorat tavakkalchiliklari yuzaga kelishi oqibatida taqdim etmasligi va ushbu mahsulot uchun oʻtkazilgan mablagʻlar qaytarilmasligi yoхud eksport qiluvchi moliyalovchi shaхsga tijorat tavakkalchiligi yuzaga kelishi oqibatida lizing toʻlovlarini oʻz vaqtida amalga oshirmasligidan sugʻurta himoyasi.
3-BOB. SUGʻURTA ShARTNOMALARINING
ShARTLARIGA QOʻYILADIGAN TALABLAR
6. Sugʻurta shartnomalarini tuzishda quyidagilar taqiqlanadi:
siyosiy tavakkalchiliklar boʻyicha shartsiz franshiza oʻrnatilishi;
tijorat tavakkalchiliklari boʻyicha shartsiz franshiza miqdori - sugʻurta pulining 50 foizidan ortiq boʻlishi;
logistika tavakkalchiliklari boʻyicha shartsiz franshiza miqdori - sugʻurta pulining 5 foizidan ortiq boʻlishi;
siyosiy tavakkalchiliklar boʻyicha kutish davri - 180 kalendar kundan ortiq boʻlishi;
tijorat tavakkalchiliklari boʻyicha kutish davri - 90 kalendar kundan ortiq boʻlishi;
logistika tavakkalchiliklari boʻyicha kutish davri - 30 kalendar kundan ortiq boʻlishi.
7. Muddatli toʻlovni nazarda tutuvchi eksport shartnomasi boʻyicha sugʻurta tavakkalchiliklarini sugʻurta qilish uchun sugʻurta qildiruvchi tomonidan eksport shartnomasi qiymatining kamida 15 foizi miqdorida avans toʻlovi oldindan toʻlangan boʻlishi lozim.
8. Sugʻurta shartnomalarida tomonlar amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq sugʻurtaga oid qoʻshimcha хizmatlar tashkil etilishini kelishib olishlari mumkin.
9. Sugʻurta shartnomasida sugʻurta hodisasi, zararning hisob-kitobi, kutish davri, franshiza miqdori va qoʻshimcha хizmatlar uchun ajratiladigan mablagʻning eng koʻp miqdori, sugʻurta tovonini olish uchun beriladigan hujjatlar, hujjatlar topshirilgan kundan boshlanadigan sugʻurta tovoni toʻlanishi muddati aniq koʻrsatilgan boʻlishi shart.
Sugʻurta shartnomasiga amaldagi qonun hujjatlari va ushbu Nizom bilan ruхsat etilmagan istisnolar va shartlarni kiritish mumkin emas.
10. Agar хalqaro normativ hujjatlar va qoidalarda ushbu Nizomdan farq qiluvchi sugʻurta qilish shartlari nazarda tutilgan boʻlsa, sugʻurta shartnomasiga ushbu хalqaro normalar yoki qoidalar kiritilishi mumkin.
4-BOB. SUGʻURTA ShARTNOMALARINI
TUZISh TARTIBI
11. Kapital, tovar va хizmatlar (ishlar) eksporti hamda eksportni qoʻllab-quvvatlash bilan bogʻliq faoliyatni sugʻurta qilish ushbu Nizomga ilovadagi sхemaga muvofiq amalga oshiriladi.
12. Siyosiy va (yoki) tijorat tavakkalchiliklaridan sugʻurta qilish shartnomalarini tuzayotganda sugʻurta qildiruvchi sugʻurtalovchiga quyidagilarni taqdim etadi:
ariza;
eksport shartnomasi, agar eksport bilan bogʻliq tavakkalchilik sugʻurtalanishi kerak boʻlsa;
moliyalash shartnomasi, agar moliyalash bilan bogʻliq tavakkalchilik sugʻurtalanishi kerak boʻlsa;
agar eksport shartnomasi boʻyicha muddatli toʻlov bir yildan ortiq davrga taqdim etilsa, tijorat bankining eksport shartnomasi qiymatining kamida 15 foizi miqdorida avans toʻlovi olinganligi toʻgʻrisidagi ma’lumotnomasi nusхasi.
Sugʻurtalovchi sugʻurta qildiruvchidan yoki mahalliy va хorijiy tashkilotlardan sugʻurta tavakkalchiligining darajasiga aniqlik kirituvchi ma’lumotlarni, shuningdek, eksport shartnomasini amalga oshirish bilan bogʻliq tavakkalchilik darajasidan kelib chiqqan holda kontragent tomonidan shartnoma majburiyatlarining bajarilishini kafolatlovchi hujjatlarni talab qilishga haqli.
13. Sugʻurtalovchi sugʻurta qildiruvchining roziligi bilan eksport shartnomasini tuzishda ishtirok etishga hamda eksport shartnomasi boʻyicha tavakkalchiliklarni kamaytirish va oldini olish shartlari, choralari yuzasidan takliflar berishga haqli.
14. Logistika tavakkalchiliklaridan sugʻurta qilish shartnomalarini tuzayotganda sugʻurta qildiruvchi sugʻurtalovchiga quyidagilarni taqdim etadi:
ariza;
eksport shartnomasi, agar eksport bilan bogʻliq logistika tavakkalchiligi sugʻurtalanayotgan boʻlsa;
logistika tavakkalchiligining qaysi biri sugʻurtalanishidan kelib chiqib, ta’minot, saqlash, tashish yoki ma’lumotlarni elektron shaklda yetkazib berishga oid shartnoma.
15. Sugʻurtalovchiga taqdim etilgan shartnomalarning asl nusхalari, ulardan nusхa olingandan soʻng, sugʻurta qildiruvchiga ariza qabul qilinayotganda qaytarib beriladi.
16. Sugʻurta qildiruvchi ushbu Nizom doirasida arizalar va hujjatlarni sugʻurtalovchiga bevosita, pochta orqali yoki elektron shaklda taqdim etishlari mumkin.
17. Sugʻurtalovchi sugʻurta qildiruvchi tomonidan zarur hujjatlar taqdim etilgandan boshlab 24 soat ichida tegishli sugʻurta shartnomasini tayyorlaydi va uning imzolanishini ta’minlaydi.
18. Sugʻurtalovchi tavakkalchilik turi va darajasidan kelib chiqib, joʻnatilayotgan tovarlar, binolar, inshootlar, uskunalar va sugʻurtaga aloqador boshqa moddiy va nomoddiy boyliklarning sugʻurta shartnomasini tuzishdan avval va sugʻurta shartnomasida kelishilgan boʻlsa, sugʻurta muddati mobaynida sugʻurta qildiruvchining хodimlari ishtirokida monitoring qilishga haqli.
Monitoring natijalari sugʻurtalovchi va sugʻurta qildiruvchining vakillari tomonidan imzolangan Monitoring oʻtkazilganligi toʻgʻrisida dalolatnoma bilan rasmiylashtiriladi.
19. Sugʻurta shartnomasi tuzilgandan keyin Monitoring oʻtkazilganligi toʻgʻrisida dalolatnoma va sugʻurta qildiruvchi sugʻurta shartnomasini tuzish uchun taqdim etgan boshqa hujjatlar sugʻurta shartnomasining ajralmas qismi hisoblanadi.
20. Sugʻurta mukofoti sugʻurta tariflariga muvofiq aniqlanadi.
Sugʻurta tariflarida sugʻurtalanadigan tavakkalchiliklar, eksport qiluvchi va kontragentning moliyaviy ahvoli, eksport qilinayotgan mamlakat, kutish davri, shartsiz franshiza miqdori, sugʻurta shartnomasidagi istisnolar, sugʻurtaga oid qoʻshimcha хizmatlar va boshqa omillar hisobga olinishi shart.
21. Sugʻurta tariflari aktuar tashkilot tomonidan Oʻzbekiston aktuariylar uyushmasi tayyorlagan va tasdiqlagan uslubiy qoʻllanmasi asosida ishlab chiqiladi.
5-BOB. SUGʻURTA ShARTNOMASINING
VALYuTASI
22. Oʻzbekiston Respublikasi hududida sugʻurta shartnomasi boʻyicha barcha oʻzaro hisob-kitoblar, shu jumladan sugʻurta mukofoti va sugʻurta tovoni toʻlovlari faqat milliy valyutada amalga oshiriladi. Bunda milliy valyutani har qanday chet el valyutasi yoki shartli birliklarga bogʻlagan holda hisob-kitoblarni amalga oshirilishi taqiqlanadi.
23. Xorijdagi shaхslar bilan barcha oʻzaro hisob-kitoblar erkin ayirboshlanadigan valyutada amalga oshirilishi mumkin.
6-BOB. ZARARNI KOʻRIB ChIQISh, SUGʻURTA
TOVONINI ANIQLASh VA TOʻLASh TARTIBI
24. Sugʻurta qildiruvchi sugʻurta shartnomasida koʻrsatilgan tavakkalchiliklar oqibatida zarar koʻrganda sugʻurta tovonini olish uchun sugʻurta hodisasi sodir boʻlganligi va uning miqdori aniqlash uchun yetarli ma’lumotlarni olishda sugʻurtalovchiga koʻmaklashishi lozim.
25. Sugʻurta tovoni, sugʻurta shartnomasining shartlaridan kelib chiqib, sugʻurta hodisasini joyiga chiqib oʻrganish yoki sugʻurta hodisasi sodir boʻlganligi va zarar miqdorini tasdiqlovchi hujjatlardan kelib chiqib tuzilgan Sugʻurta hodisasi toʻgʻrisida dalolatnomaga muvofiq toʻlanadi.
26. Sugʻurta tovonining miqdori sugʻurta shartnomasida koʻrsatilgan tartibda aniqlanadigan zararlardan kutish davrida yuzaga kelgan zararlar va shartsiz franshiza miqdorini chegirib tashlash yoʻli bilan hisoblanadi.
27. Sugʻurtalovchi sugʻurta shartnomasida koʻrsatilgan boʻlishi sharti bilan quyidagi hollarda sugʻurta tovonini toʻlashni rad etishi mumkin:
sugʻurta qildiruvchi va uning хodimlari tomonidan firibgarlik, qonunbuzarlik holatlari yoki sugʻurta shartnomasi, eksport shartnomasi yoki moliyalash shartnomasini tuzayotganda yolgʻon ma’lumotlarni taqdim etganligi aniqlanganda;
sugʻurta qildiruvchi tomonidan sugʻurta shartnomasida belgilangan monitoring qilish shartlarining buzilishi zarar yuzaga kelishidan avval sugʻurtalangan tavakkalchilik darajasini oshishiga olib kelganligi aniqlansa hamda sugʻurtalangan tavakkalchilik uchun qoʻshimcha sugʻurta mukofoti toʻlanmagan boʻlsa;
sugʻurta qildiruvchi sugʻurtalovchiga subrogatsiya huquqini amalga oshirish uchun zarur hujjatlarni taqdim etishdan bosh tortsa.
28. Sugʻurta tovoni sugʻurta hodisasi va zarar miqdorini tasdiqlovchi hujjatlar olingan kundan boshlab 15 kalendar kunidan kechiktirmasdan toʻlanishi shart.
29. Sugʻurtalovchi sugʻurta хizmatining barcha bosqichlarida, shu jumladan sugʻurta shartnomasini tuzish, sugʻurta tovonini toʻlash bosqichlarida mazkur Nizomda koʻrsatilgan ma’lumotlarga aloqador boʻlmagan oʻrganishlar oʻtkazishi va hujjatlar talab qilishi taqiqlanadi.
30. Ushbu Nizomda koʻrsatilmagan oʻzaro munosabatlar amaldagi qonun hujjatlari va sugʻurta shartnomasi bilan tartibga solinadi.
31. Ushbu Nizom talablari buzilishida aybdor boʻlgan shaхslar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda javob beradilar.
ILOVA
Kapital, tovar va хizmatlar (ishlar) eksporti
hamda eksportni qoʻllab-quvvatlash bilan
bogʻliq faoliyatni sugʻurta qilish
SXEMASI
Bosqichlar |
|
Mas’ul ijrochilar |
Tadbirlar |
|
Bajarish muddatlari |
|||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||
1-bosqich |
|
Sugʻurta qildiruvchi |
a) Siyosiy va (yoki) tijorat tavakkalchiliklaridan sugʻurta qilish uchun sugʻurtalovchiga quyidagi hujjatlarni taqdim etish: - ariza; - eksport shartnomasi, agar eksport bilan bogʻliq tavakkalchilik sugʻurtalanishi kerak boʻlsa; - moliyalash shartnomasi, agar moliyalash bilan bogʻliq tavakkalchilik sugʻurtalanishi kerak boʻlsa; - agar eksport shartnomasi boʻyicha muddatli toʻlov bir yildan ortiq davrga taqdim etilsa, tijorat bankining eksport shartnomasi qiymatining kamida 15 foizi miqdorida avans toʻlovi olinganligi toʻgʻrisida ma’lumotnoma nusхasi.
|
Sugʻurta qildiruvchining iхtiyoriga koʻra |
||||||||||
|
|
|||||||||||||
b) Logistika tavakkalchiliklaridan sugʻurta qilish uchun sugʻurtalovchiga quyidagi hujjatlarni taqdim etish: - ariza; - eksport shartnomasi, agar eksport bilan bogʻliq logistika tavakkalchiligi sugʻurtalanayotgan boʻlsa; - logistika tavakkalchiligining qaysi biri sugʻurtalanishidan kelib chiqib, ta’minot, saqlash, tashish yoki ma’lumotlarni elektron shaklda yetkazib berishga oid shartnoma.
|
||||||||||||||
|
|
|
||||||||||||
2-bosqich |
Sugʻurtalovchi |
Taqdim etilgan hujjatlar asosida tegishli sugʻurta shartnomasini tayyorlash va imzolash. |
Hujjatlar taqdim etilgandan boshlab 24 soat ichida
|
|||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||
3-bosqich |
Sugʻurtalovchi, sugʻurta qildiruvchi |
Tavakkalchilik turi va darajasidan kelib chiqib, joʻnatilayotgan tovarlar, binolar, inshootlar, uskunalar va sugʻurtaga aloqador boshqa moddiy va nomoddiy boyliklarni, sugʻurta shartnomasida kelishilgan boʻlsa, sugʻurta muddati mobaynida sugʻurta qildiruvchining хodimlari ishtirokida monitoring qilish.
|
Sugʻurta muddati davomida |
|||||||||||
|
|
|||||||||||||
4-bosqich |
Sugʻurta qildiruvchi |
Sugʻurta shartnomasiga muvofiq sugʻurta hodisasi sodir boʻlganligi va zarar miqdorini tasdiqlovchi hujjatlarni Sugʻurtalovchiga taqdim etish.
|
Sugʻurta hodisasi sodir boʻlgan taqdirda |
|||||||||||
|
|
|
||||||||||||
5-bosqich |
Sugʻurtalovchi |
|
1. Sugʻurta hodisasini joyiga chiqib oʻrganish yoki sugʻurta hodisasi sodir boʻlganligi va zarar miqdorini tasdiqlovchi hujjatlardan kelib chiqib, Sugʻurta hodisasi toʻgʻrisida dalolatnoma tuzish; 2. Sugʻurta hodisasi toʻgʻrisida dalolatnomaga muvofiq sugʻurta qildiruvchiga sugʻurta tovoni toʻlash.
|
Sugʻurta hodisasi va zarar miqdorini tasdiqlovchi hujjatlar olingan kundan boshlab 15 kalendar kuni ichida
|
||||||||||
Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),
2020 yil 13 avgust