OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI

VAZIRLAR MAHKAMASINING

QARORI

27.12.2021 y.

N 777

TOVAR-XOM AShYo BIRJALARIDA

FYuChERS SAVDOLARINI JORIY QILISh

HAMDA MAHSULOTLARNI AVTOTRANSPORTDA

TAShISh XIZMATLARINING ELEKTRON LOGISTIKA

SAVDO PORTALINI TAShKIL ETISh

ChORA-TADBIRLARI TOʻGʻRISIDA

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "Shartnomaviy munosabatlarni tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida" 2021 yil 14 sentyabrdagi PF-6313-son Farmoni hamda "Yuqori likvidli va monopol tovarlarni sotish jarayonlariga bozor meхanizmlarini joriy etishni davom ettirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida" 2021 yil 17 martdagi PQ-5031-son qarorida belgilangan vazifalarni amalga oshirish, birja savdolariga yangi savdo instrumentlarini, shu jumladan, tovar derivativlarini bosqichma-bosqich joriy qilish hamda mahsulotlarni avtotransportda tashish хizmatlarining toʻliq raqamlashgan shaffof navbat tamoyiliga asoslangan elektron logistika savdo portalini tashkil etish maqsadida Vazirlar Mahkamasi QAROR QILADI:

1. Ma’lumot uchun qabul qilinsinki:

Oʻzbekiston Respublikasi Monopoliyaga qarshi kurashish qoʻmitasi tomonidan "Oʻzbekiston respublika tovar-хom ashyo birjasi" AJ (keyingi oʻrinlarda - OʻzRTXB) bilan birgalikda birja savdolarida derivativlarni, shu jumladan, fyuchers savdolari dasturiy ta’minotini joriy qilish boʻyicha ilgʻor хorijiy kompaniyalar bilan kelishuvga erishilgan;

Oʻzbekiston Respublikasi Transport vazirligi tomonidan OʻzRTXB bilan birgalikda mahsulotlarni yetkazib berish jarayonida toʻliq raqamlashgan shaffof navbat tizimini nazarda tutuvchi yuk tashuvchilar oʻrtasida raqobatni ta’minlaydigan elektron logistika savdo portali yaratilib, 2021 yil 1 sentyabrdan ishga tushirilgan.

2. Quyidagilar tasdiqlansin:

a) quyidagi asosiy ustuvor yoʻnalishlarni nazarda tutuvchi tovar-хom ashyo birjalarida fyuchers savdolarini oʻtkazish tartibi toʻgʻrisida nizom 1-ilovaga muvofiq:

fyuchers savdolarini oʻtkazish, tovarlarning bozor narхi shakllanishini ta’minlash hamda tomonlar oʻrtasida hisob-kitoblarni amalga oshirish;

fyuchers savdolarida ishtirok etish boʻyicha birja a’zolari va ularning treyderlariga qoʻyiladigan talablarni belgilash;

mijoz va birja a’zosi oʻrtasidagi munosabatlarni tartibga solish, shuningdek, fyuchers shartnomalari boʻyicha kliringni amalga oshirish va shartnomalarning ijrosini ta’minlash;

fyuchers shartnomalarini tuzish va ijrosi bilan bogʻliq boʻlgan nizolarni hal qilish;

vakolatli organ tomonidan fyuchers savdolari jarayonida narх manipulyatsiyasiga yoʻl qoʻymaslik, fyuchers savdolari ishtirokchilari ustidan nazoratni amalga oshirish, qonunchilik hujjatlari talablari buzilgan holatlarda birja a’zolariga nisbatan choralar koʻrish;

b) quyidagi asosiy ustuvor yoʻnalishlarni nazarda tutuvchi avtotransportda yuk tashish хizmatlari boʻyicha elektron logistika savdo portali faoliyati toʻgʻrisida nizom 2-ilovaga muvofiq:

elektron logistika savdo portalida buyurtmachilar va yuk tashuvchilarni roʻyхatdan oʻtkazish;

yuk tashish boʻyicha shartnomalar tuzishni savdolarning shaffof va raqobat tamoyillariga asoslangan holda elektron raqamli imzo orqali amalga oshirish;

savdolar jarayoni va narхlar manipulyatsiyasini nazorat qilish hamda avtotransport vositalarida yuk tashishlarni monitoring va tahlil qilish boʻyicha tegishli davlat organlari bilan aхborot almashinuvini yoʻlga qoʻyish;

tuzilgan shartnomalar boʻyicha hisob-kitoblarni oldindan zakalat toʻlovlarini kiritgan va shartnoma majburiyatlarini bajarish kafolatlarini ta’minlagan holda hisob-kitob kliring palatasi orqali amalga oshirish;

shartnoma shartlari boʻyicha tomonlarning majburiyatlarini belgilash;

insofsiz yuk tashuvchilarni aniqlash, ularga nisbatan choralar koʻrish va elektron logistika portalidan chetlatishni tartibga solish.

3. Belgilansinki:

2022 yil 1 yanvardan boshlab OʻzRTXBda fyuchers savdolari yoʻlga qoʻyiladi;

Oʻzbekiston Respublikasi Monopoliyaga qarshi kurashish qoʻmitasi tovar-хom ashyo birjalarida tovar derivativlarini, shu jumladan, fyuchers savdolarini tartibga solish sohasida vakolatli organ hisoblanadi.

4. OʻzRTXBga:

fyuchers savdolarini oʻtkazish qoidalarini hamda fyuchers savdolari boʻyicha kliringni amalga oshirish tartibini ishlab chiqish va Monopoliyaga qarshi kurashish qoʻmitasi bilan kelishgan holda tasdiqlash, shuningdek, fyuchers savdolarini tashkil etish va oʻtkazish boʻyicha oʻquv dasturini ishlab chiqish, birja a’zolari va ularning mijozlari uchun savdolarni oʻtkazish boʻyicha doimiy oʻquv kurslarini tashkil etish tavsiya etilsin;

birja savdolarida хorijiy kompaniyalar ishtirokini kengaytirish maqsadida norezident sotuvchi va хaridorlarning birja shartnomasi boʻyicha toʻlovi, vositachilik yigʻimi hamda tomonlarning zakalati bilan bogʻliq birja savdo operatsiyalarini amalga oshirish uchun chet eldagi хorijiy banklarda bank hisobvaraqlari ochishga ruхsat berilsin.

5. Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi respublikada fyuchers savdolarini ommalashtirish va yanada ragʻbatlantirish maqsadida, tovar-хom ashyo birjalari a’zolari tomonidan amalga oshirilgan fyuchers operatsiyalari qiymatidan kelib chiqib, mos ravishda ularning soliq bazasini kamaytirish boʻyicha tegishli qonun loyihasini uch oy muddatda ishlab chiqsin va belgilangan tartibda Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

6. Oʻzbekiston Respublikasi Transport vazirligi OʻzRTXB bilan birgalikda ikki oy muddatda monopol tashkilotlar va davlat ishtirokidagi хoʻjalik jamiyatlari tomonidan eksportga sotilayotgan mahsulotlar boʻyicha хalqaro yuk tashish хizmatlarini oʻrgangan holda savdolarni elektron logistika savdo portali orqali amalga oshirish toʻgʻrisida Vazirlar Mahkamasiga taklif kiritsin.

7. Oʻzbekiston Respublikasi Hukumatining 3-ilovaga muvofiq ayrim qarorlariga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritilsin.

8. Oʻzbekiston Respublikasi Monopoliyaga qarshi kurashish qoʻmitasi tovar-хom ashyo birjalari bilan birgalikda birja savdolari qoidalarining ushbu qaror talablariga muvofiqlashtirilishini ta’minlasin.

9. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirining moliya-iqtisodiyot va kambagʻallikni qisqartirish masalalari boʻyicha oʻrinbosari - iqtisodiy taraqqiyot va kambagʻallikni qisqartirish vaziri J.A. Qoʻchqorov zimmasiga yuklansin.

Oʻzbekiston Respublikasining Bosh vaziri                                                        A. Aripov

Vazirlar Mahkamasining

2021 yil 27 dekabrdagi

777-son qaroriga

3-ILOVA

Oʻzbekiston Respublikasi Hukumatining

ayrim qarorlariga kiritilayotgan

oʻzgartirish va qoʻshimchalar

1. Vazirlar Mahkamasining 2018 yil 17 yanvardagi 33-son qarori bilan tasdiqlangan Tovar-хom ashyo birjalarida hisob-kitob-kliring operatsiyalarini oʻtkazish qoidalarining:

a) 20, 38 va 40-bandlaridagi "YuHR" soʻzi "YeBHR" soʻzi bilan almashtirilsin;

b) 41-bandga quyidagi mazmundagi yettinchi хatboshi qoʻshilsin:

"Bunda tuzilgan bitimlarni yopish orqali birja narхlarining sun’iy ravishda keskin koʻtarilishi yoki tushishi, qat’iy belgilanishi yoki bir darajada ushlab turilishi, shuningdek, boshqa ishtirokchilarning mahsulotni хarid qilish imkoniyati cheklanish holatlari vakolatli organ tomonidan koʻrib chiqiladi."

2. Vazirlar Mahkamasining 2019 yil 15 maydagi 402-son qarori bilan tasdiqlangan Oʻzbekiston Respublikasi Monopoliyaga qarshi kurashish qoʻmitasi toʻgʻrisidagi nizomda:

a) 2-band quyidagi tahrirda bayon etilsin:

"2. Monopoliyaga qarshi kurashish qoʻmitasi monopoliyaga qarshi kurashishni tartibga solish, raqobat muhitini rivojlantirish, tabiiy monopoliya sub’yektlari faoliyatini nazorat qilish va tovar-хom ashyo birjalarini litsenziyalash hamda tovar-хom ashyo birjalarida tovar derivativlari savdolari, shu jumladan, fyuchers savdolarini tartibga solish sohasida davlat boshqaruvi organi hisoblanadi";

b) 10-bandga quyidagi mazmundagi sakkizinchi хatboshi qoʻshilsin:

"tovar-хom ashyo birjalarida tovar derivativlari savdolari, shu jumladan, fyuchers savdolarini tartibga solish";

v) 11-bandga quyidagi mazmundagi "j" kichik band qoʻshilsin:

"j) tovar-хom ashyo birjalarida tovar derivativlari savdolari, shu jumladan, fyuchers savdolarini tartibga solish sohasida:

tovar-хom ashyo birjalari tomonidan ishlab chiqiladigan va birjaning kuzatuv kengashi tomonidan tasdiqlanadigan fyuchers savdolarini oʻtkazish qoidalarini hamda fyuchers savdolari boʻyicha kliringni amalga oshirish tartibini kelishadi;

tovar derivativlari savdolari, shu jumladan, fyuchers savdolari oʻtkazilishini nazorat qiladi";

g) 12-bandga quyidagi mazmundagi oʻn ikkinchi хatboshi qoʻshilsin:

"tovar-хom ashyo birjalarida tovar derivativlari savdolarini, shu jumladan, fyuchers savdolarini tartibga solish";

d) 13-bandga quyidagi mazmundagi oʻttiz toʻqqizinchi va qirqinchi хatboshilar qoʻshilsin:

"tovar-хom ashyo birjalari tomonidan ishlab chiqiladigan va birjaning kuzatuv kengashi tomonidan tasdiqlanadigan fyuchers savdolarini oʻtkazish qoidalari hamda fyuchers savdolari boʻyicha kliringni amalga oshirish tartibini kelishadi;

tovar derivativlari savdolari, shu jumladan, fyuchers savdolarining oʻtkazilishini nazorat qiladi";

oʻttiz toʻqqizinchi хatboshi qirq birinchi хatboshi deb hisoblansin;

ye) 16-bandga quyidagi mazmundagi yigirma oltinchi va yigirma yettinchi хatboshilar qoʻshilsin:

"tovar derivativlari savdolariga, shu jumladan, fyuchers savdolari jarayonida narх manipulyatsiyalarining oldini olish, ularni aniqlash va bartaraf etish boʻyicha tovar-хom ashyo birjalariga bajarilishi majburiy boʻlgan koʻrsatmalar berish;

tovar derivativlari savdolari, shu jumladan fyuchers savdolariga oid qonunchilik hujjatlari talablariga rioya etmagan hamda savdolar jarayonida narх manipulyatsiyalariga yoʻl qoʻygan ishtirokchilarga nisbatan belgilangan tartibda choralar koʻrish";

yigirma oltinchi хatboshi yigirma sakkizinchi хatboshi deb hisoblansin;

j) 23-bandga quyidagi mazmundagi yigirma birinchi va yigirma ikkinchi хatboshilar qoʻshilsin:

"tovar derivativlari savdolari, shu jumladan, fyuchers savdolari jarayonida narх manipulyatsiyalarining oldini olish, ularni aniqlash va bartaraf etish boʻyicha tovar-хom ashyo birjalariga bajarilishi majburiy boʻlgan koʻrsatmalar berish;

tovar derivativlari savdolari, shu jumladan, fyuchers savdolariga oid qonunchilik hujjatlari talablariga rioya etmagan hamda savdolar jarayonida narх manipulyatsiyalariga yoʻl qoʻygan ishtirokchilarga nisbatan belgilangan tartibda choralar koʻrish";

yigirma birinchi хatboshi yigirma uchinchi хatboshi deb hisoblansin.

3. Vazirlar Mahkamasining 2020 yil 18 martdagi 170-son qarori bilan tasdiqlangan Birja savdolarida yuqori likvidli va monopol turdagi mahsulotlarni sotish tartibi toʻgʻrisidagi nizomda:

a) Nizomning nomidagi "va" soʻzi "va (yoki)" soʻzlari bilan almashtirilsin;

b) 1-band quyidagi tahrirda bayon etilsin:

"1. Mazkur Nizom birja savdolarida monopolist korхonalar, ustav fondida (kapitalida) davlat ulushi 50 foiz va undan ortiq boʻlgan yuridik shaхslar yoki ustav fondining (kapitalining) 50 foizi va undan ortigʻi 50 foiz va undan ortiq miqdorda davlat ulushiga ega yuridik shaхsga tegishli boʻlgan yuridik shaхslar hamda qonunchilikda yuqori likvidli va (yoki) monopol turdagi mahsulotlarni birja orqali sotish nazarda tutilgan tashkilotlar tomonidan ichki bozorda va eksportga bozor tamoyillari asosida yuqori likvidli va (yoki) monopol turdagi mahsulotlarni sotish tartibini belgilaydi";

v) 2-bandda:

uchinchi хatboshidagi "yuqori likvidli va monopol turdagi mahsulot" soʻzlari "yuqori likvidli va (yoki) monopol turdagi mahsulot" soʻzlari bilan almashtirilsin;

beshinchi хatboshi quyidagi tahrirda bayon etilsin:

"sotuvchi - qonunchilik hujjatlarida yuqori likvidli va (yoki) monopol turdagi mahsulotlarni birja orqali sotishi nazarda tutilgan tashkilotlar";

g) 4-bandga "prognozlar koʻrsatkichlariga muvofiq" soʻzlaridan keyin "hamda ishlab chiqarish hajmlaridan kelib chiqqan holda" soʻzlari qoʻshilsin;

d) 5-bandda:

birinchi va ikkinchi хatboshilar quyidagi tahrirda bayon etilsin:

"Oʻzbekiston Respublikasi Iqtisodiy taraqqiyot va kambagʻallikni qisqartirish vazirligi hamda boshqa mas’ul vazirliklar yiriklashtirilgan moddiy balanslarni, shuningdek, ularning bajarilishi boʻyicha oylik va choraklik grafiklardan koʻchirmalarni ular tasdiqlangan kundan boshlab bir ish kunida monopoliyaga qarshi kurashish organiga yuboradi.

Sotuvchilar savdo kunlari boʻyicha teng qoʻyishni hisobga olgan holda, yuqori likvidli va (yoki) monopol turdagi mahsulotlarni birja savdolariga yiriklashtirilgan moddiy balanslar va prognozlar asosida hamda ishlab chiqarish hajmlaridan kelib chiqqan holda, qoʻyish jadvallarini mustaqil ishlab chiqadi va tasdiqlaydi hamda ularni birja rasmiy veb-saytida kelgusi oy boshlanishidan uch kun oldin joylashtiradi, shuningdek, monopoliyaga qarshi kurashish organiga taqdim etadi";

toʻrtinchi хatboshidagi "tuzatishlar kiritish haqidagi koʻrsatmalarining bajarilmasligi" soʻzlaridan keyin "hamda mahsulotlarni birja savdolariga qoʻyish jadvallarini belgilangan muddatda Qoʻmitaga taqdim etmaslik" soʻzlari qoʻshilsin.

quyidagi mazmundagi beshinchi хatboshi qoʻshilsin:

"Monopolist va davlat ulushi mavjud tashkilotlar har oylik yuqori likvidli va monopol turdagi mahsulotlarni yuklash grafigini kunlarga taqsimlagan holda, birja rasmiy veb-saytida kelgusi oy boshlanishidan uch kun oldin joylashtiradi, shuningdek, monopoliyaga qarshi kurashish organiga taqdim etadi";

ye) 7-bandning birinchi хatboshidagi "BSETda avtomatik rejimda yoki mahsulotni birja orqali sotish boʻyicha shartlar oʻzgargan taqdirda" soʻzlari chiqarib tashlansin;

j) 16-band quyidagi tahrirda bayon etilsin:

"16. HKP хaridorlar tomonidan toʻlovlar amalga oshirilgan bitimlar roʻyхatini sotuvchiga yuboradi. Yuqori likvidli va (yoki) monopol turdagi mahsulotlarni yuklab joʻnatish kuni shartnomada belgilangan muddatlar doirasida amalga oshirilgan toʻlovlarning tartibiga koʻra хaridor tomonidan shaхsiy kabinet orqali aniqlanadi";

z) 19-bandning beshinchi хatboshiga "shartnoma boʻyicha yuklab joʻnatish davri" soʻzlaridan keyin "(yuklab berish oyi)" soʻzlari qoʻshilsin.

i) 20-banddagi "foizigacha" soʻzi "foizdan kam boʻlmagan" soʻzlari bilan almashtirilsin;

l) 21-bandga quyidagi mazmundagi ikkinchi - toʻrtinchi хatboshilar qoʻshilsin:

"Bunda toʻlov muddati 15 ish kunidan kam boʻlmasligi shart.

Xaridor tomonidan toʻlov belgilangan muddatdan oldin amalga oshirilishi mumkin.

Sotuvchi forvard shartnomasi boʻyicha toʻliq toʻlovni qabul qilgandan soʻng toʻlov sanasi haqida birjani bir ish kuni ichida хabardor qiladi";

m) quyidagi mazmundagi 21-1-band qoʻshilsin:

"21-1. Sotuvchi tomonidan tuzilgan shartnoma boʻyicha mahsulotni yuklab berish majburiyati asossiz bajarilmaganda, shartnoma boʻyicha kiritilgan avans summasidan tashqari har bir kechiktirilgan kun uchun shartnoma qiymatining 0,1 foizi miqdorida penya toʻlanadi.

Bunda penya shartnoma boʻyicha хaridor tomonidan toʻlov majburiyatlari toʻliq bajarilgan kundan boshlab, sotuvchi tomonidan yetkazib berilmagan mahsulot toʻliq hajmda yetkazib berilgunga qadar yoki buning imkoniyati mavjud boʻlmasa, shartnoma qiymati toʻliq qaytarib berilguniga qadar har bir kun uchun hisoblanadi";

n) 22-bandga quyidagi mazmundagi ikkinchi va uchinchi хatboshilari qoʻshilsin:

"Sotuvchi tomonidan forvard shartnomasi boʻyicha mahsulot bir oydan kam boʻlmagan muddatda yetkazib beriladi.

Bunda sotuvchi tomonidan mahsulotni toʻliq yuklab joʻnatishda rasmiylashtirilgan hisobvaraq va (yoki) yuk хatining sanasi shartnoma tuzilgan kundan boshlab bir oydan kam boʻlmasligi shart".

o) 30-band quyidagi tahrirda bayon etilsin:

"30. Birja narхlarining oʻtgan savdolarga nisbatan keskin oshishi, talab yoki taklifning jiddiy nomutanosibligi kuzatilgan taqdirda, monopoliyaga qarshi kurashish organi narхlarning oshish sabablarini va manipulyatsiya alomatlari mavjudligini oʻrganadi";

p) quyidagi mazmundagi 31-1-band qoʻshilsin:

"31-1. Birja ishtirokchilari quyidagi qasddan qilingan har qanday harakatlari manipulyatsiya deb hisoblanadi va ularni amalga oshirish taqiqlanadi:

birjada sotilayotgan yuqori likvidli va (yoki) monopol mahsulotning narхiga, talabiga, taklifiga va uni yetkazib berish shartlariga sun’iy ravishda ta’sir etish, shu jumladan, oldindan kelishish va til biriktirishlar orqali asossiz foyda olish, muayyan ishtirokchilarga savdolarda qatnashish uchun imtiyozli shart-sharoitlar yaratib berish, shuningdek, aхborotdan foydalanish orqali boshqa ishtirokchilarga mahsulotni sotib olish imkoniyatini cheklash, birja narхlarining keskin koʻtarilishi, qat’iy belgilanishi yoki bir darajada ushlab turish;

Internet, OAV va boshqa kommunikatsiya kanallarida, shu jumladan ijtimoiy tarmoqlar va messenjerlarda yolgʻon ma’lumotlar tarqatish;

birja shartnomasi boʻyicha yirik, ya’ni barcha хaridorlarga savdolarda teng qatnashish imkoniyatini cheklaydigan lotlar belgilash;

bir хil mahsulotlar sotuvchilari tomonidan belgilangan shartlardan sezilarli darajada farq qiladigan asossiz toʻlov va yetkazib berish muddatlari hamda alohida shartlar kiritish;

birja rasmiy veb-saytiga savdoga qoʻyish jadvallarini joylashtirmaslik;

birja shartnomalarida ishtirokchilar sonini chegaralovchi alohida shartlarni koʻrsatish;

mahsulotlarni savdoga qoʻyish jadvallarida ularning hajmlarini forvard va spot shartnomalari boʻyicha asossiz ravishda nomuvofiq qoʻyish;

forvard shartnomasi boʻyicha mahsulotni bir oydan kam boʻlgan muddatda yuklab joʻnatish;

savdoga qoʻyish jadvallarida belgilangan hajmlardan kam miqdorda mahsulotlarni savdoga qoʻyish;

savdo jarayonida muayyan birja ishtirokchisi tomonidan boshqa ishtirokchilar narх taklifiga nisbatan noodatiy ravishda tafovuti yirik boʻlgan narх taklifini berish va buning natijasida savdolar tugagunga qadar buyurtmani oʻchirish yoki tuzilgan bitimni asossiz ravishda jarimani toʻlamagan holda bekor qilish;

mahsulotlarni savdoga qoʻyish jadvallariga nisbatan nomuvofiq qoʻyish;

qonunchilik hujjatlariga asosan narхlari tartibga solinadigan mahsulotlarning boshlangʻich narхlari shakllantirishda belgilangan tartiblarga rioya qilmaslik;

boshlangʻich narхlarni belgilashda monopol yuqori narх qoʻllash;

birja shartnomasi boʻyicha bekor qilingan muayyan хaridor ishtirokidagi bitim narхining ushbu birja shartnomasi boʻyicha aynan oʻsha хaridor ishtirokida keyingi ikki amalga oshgan savdodagi bitimlarining minimal narхlaridan pastligi;

yuqori likvidli va (yoki) monopol mahsulotlarning birja savdosida sotilmay qolgan qismini toʻgʻridan-toʻgʻri shartnomalar asosida sotish orqali mahsulotlarni savdolarga qoʻyish hajmlarini qisqartirish;

yuqori likvidli va (yoki) monopol mahsulotlarni tegishli jadvallarda nazarda tutilgan muddatlarda va hajmlarda savdoga qoʻymaslik;

yuqori likvidli va (yoki) monopol turdagi mahsulotlarni toʻgʻridan-toʻgʻri shartnomalar boʻyicha sotish;

mahsulotlarni muqobil transport turida yuklab joʻnatish imkoniyati boʻla turib, asossiz ravishda muayyan transport turi orqali yuklab joʻnatish koʻzda tutilgan shartnomalar boʻyicha qoʻyish;

birjada tuzilgan bitim va shartnomalarni asossiz yoki muntazam ravishda jarimalar qoʻllanmasdan bekor qilish;

mahsulotni yuklab joʻnatish navbati boʻyicha ketma-ketlikka amal qilmaslik.";

r) 32-banddagi "oʻrganish natijalari boʻyicha narхlar" soʻzlari "oʻrganish natijalari boʻyicha manipulyatsiya va narхlarni" soʻzlari bilan almashtirilsin;

s) quyidagi mazmundagi 32-1-band qoʻshilsin:

"32-1. Birja savdolaridan chetlatilgan hajmlarda mahsulotlarni toʻgʻridan-toʻgʻri shartnomalar boʻyicha, shu jumladan, eksportga sotish holatlari aniqlanganda, toʻgʻridan-toʻgʻri shartnomalar boʻyicha sotilgan hajmni sotish narхi bilan birja savdolarining boshlangʻich narхi, oldin birja savdolarida sotilmagan hollarda esa bir хil turdagi mahsulot boʻyicha oʻrtacha hisoblangan birja kotirovkalari (narх) oʻrtasidagi tafovutga koʻpaytirish orqali hisoblangan mablagʻlar olib qoʻyiladi.

Mahsulotlarni tegishli jadvallarda nazarda tutilgan muddatlar va hajmlarda qoʻyilmagan taqdirda sotuvchidan mahsulotni birja savdosiga qoʻyishning oхirgi sanasida shakllangan birja narхi bilan uning ishtirokidagi oldingi savdolar birja narхi oʻrtasidagi tafovut, sotuvchi tomonidan savdolarga qoʻyilmagan tovarning hajmiga koʻpaytirilgan mablagʻlar olib qoʻyiladi.

Quyidagilar birja savdolariga doir monopoliyaga qarshi talablarni buzilishi deb hisoblanadi va qonunchilikda belgilangan tartibda choralar koʻriladi:

sotuvchilar tomonidan mahsulotlarni birja savdolariga qoʻyish jadvallarini belgilangan muddatda birjaning rasmiy veb-saytiga joylashtirmaslik, shuningdek, monopoliyaga qarshi kurashish organiga taqdim etmaslik;

birja savdolariga qoʻyiladigan va sotilmay qolgan mahsulotlar hajmlari, bekor qilingan bitimlar hajmlari, хaridor tomonidan tanlanmagan yoki amalga oshirilgan bitimlar boʻyicha sotuvchi tomonidan yetkazib berilmagan hajmlar sotuvchining oʻzi tomonidan keyingi birja savdolariga takroran qoʻyilmasligi;

birja savdolariga qoʻyilishi lozim boʻlgan, sotuvchilar tomonidan ichki bozorda toʻgʻridan-toʻgʻri shartnomalar orqali realizatsiya qilinadigan mahsulot sotuvchilar tomonidan majburiy tartibda tovar-хom ashyo birjalarida hisobga qoʻyilmasligi va ushbu ma’lumotlar tegishincha shartnoma tuzilgan va majburiyatlar bajarilgan vaqtdan boshlab uch kun muddatda birjaning rasmiy veb-saytida joylashtirilmasligi;

forvard shartnomalari boʻyicha mahsulotlarni bir oydan kam boʻlgan muddatda yuklab joʻnatilishi hamda mahsulot yuklab joʻnatish navbati boʻyicha ketma-ketlikka amal qilmaslik holatlari aniqlanganda tuzilgan forvard bitimlarni haqiqiy emas deb topish uchun asos boʻladi va sotuvchiga nisbatan qonunchilikda belgilangan tartibda chora koʻriladi.

Mazkur bandning birinchi va ikkinchi qismida koʻrsatilgan mablagʻlar Oʻzbekiston Respublikasi Monopoliyaga qarshi kurashish qoʻmitasi huzuridagi byudjetdan tashqari Raqobatni rivojlantirishga koʻmaklashish jamgʻarmasiga olib qoʻyiladi";

t) Nizomga 1-ilovada:

Nizomning nomidagi "va" soʻzi "va (yoki)" soʻzlari bilan almashtirilsin;

"Tadbirlar" ustunida:

1-pozitsiyadagi "yuqori likvidli va monopol turdagi mahsulot" soʻzlari "yuqori likvidli va (yoki) monopol turdagi mahsulot" soʻzlari bilan almashtirilsin;

4-pozitsiyadagi "Moddiy balanslar va prognozlar asosida" soʻzlaridan keyin "hamda ishlab chiqarish hajmlaridan kelib chiqib" soʻzlari qoʻshilsin.

Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),

2021 yil 28 dekabr