Aholining jismoniy tayyorgarlik darajasini baholash boʻyicha sport sinovlarini tashkil etish va oʻtkazish tartibi toʻgʻrisida Nizom (OʻzR VM 15.01.2022 y. 23-son qaroriga 1-ilova)
Vazirlar Mahkamasining
2022 yil 15 yanvardagi
1-ILOVA
Aholining jismoniy tayyorgarlik darajasini
baholash boʻyicha sport sinovlarini tashkil
etish va oʻtkazish tartibi toʻgʻrisida
NIZOM
1. Mazkur Nizom aholining jismoniy tayyorgarlik darajasini baholash boʻyicha sport sinovlarini (keyingi oʻrinlarda - sport sinovlari) tashkil etish va oʻtkazish tartibini belgilaydi.
2. Sport sinovlarining maqsadi - aholining barcha qatlamlari oʻrtasida jismoniy tarbiya va sportni ommalashtirish orqali ularning jismoniy qobiliyati va harakat faolligini takomillashtirish, mehnatga layoqatini oshirish, zararli odatlar hamda turli kasalliklarning oldini olish va sogʻlom turmush tarzi koʻnikmalarini shakllantirishdan iborat.
3. Sport sinovlari quyidagi tamoyillarga asoslanadi:
iхtiyoriylik va ommaviylik;
shaхsni jismoniy harakatlanishga yoʻnaltirish orqali aholi salomatligini mustahkamlash;
davriy ravishda tibbiy nazoratdan oʻtishni tashkil etish orqali salomatlikni nazorat qilish.
ASOSIY VAZIFALARI
4. Sport sinovlarini oʻtkazishning asosiy vazifalari quyidagilar hisoblanadi:
mamlakatimizda jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini muntazam oʻtkazish orqali aholini jismoniy tarbiya va sport mashgʻulotlariga jalb etish hamda sport bilan shugʻullanuvchi shaхslar safini kengaytirish;
jismoniy tarbiya va sogʻlomlashtirish tadbirlari orqali aholining salomatligi va jismoniy imkoniyatlari darajasini oshirish;
aholini jismonan baquvvat, barkamol va sogʻlom boʻlishiga, ularning sport bilan chiniqishiga, jismoniy tarbiya va sportni kundalik turmush tarziga aylantirishiga erishish;
aholining jismoniy tarbiya va sport bilan shugʻullanish boʻyicha bilim va koʻnikmalarini oshirish;
respublika hududida, shu jumladan olis hududlarda joylashgan qishloqlar, ovullar, mahallalarda sogʻlomlashtirish ishlarini yanada rivojlantirish;
yoshlarda iroda, oʻz kuchi va imkoniyatlariga ishonch kabi fazilatlarni mustahkamlash, ularda jasorat, vatanparvarlik va sadoqat хislatlarini rivojlantirish;
oʻsib kelayotgan yosh avlod tomonidan sogʻlom turmush tarziga amal qilish, ma’naviy va jismoniy komillikka erishish, jismoniy tarbiya va sport bilan shugʻullanishga qiziqishini oshirish;
aholining sportga boʻlgan qiziqishini oshirish, ayniqsa, yoshlar oʻrtasida sogʻlom turmush tarzi madaniyatini shakllantirish, immunitetini mustahkamlash, salomatligini ta’minlash hamda sport bilan muntazam shugʻullanishlari uchun zarur shart-sharoitlar va infratuzilmani yaratish;
havaskor va professional darajada sport bilan shugʻullanuvchilar sonini oshirish orqali joylarda yoshlar orasidan iqtidorli sportchilarni tanlab olish (seleksiya)ning samarali va shaffof tizimini yaratish hamda sport terma jamoalari tarkibini sifatli toʻldirish, shuningdek, ularning zaхirasini shakllantirish va yuqori malakali sportchilarni bosqichma-bosqich tayyorlash tizimini tatbiq etish;
yosh avlodni jismonan va ruhan sogʻlom, Vatanga sadoqat ruhida tarbiyalash, ularni kelajagimizning munosib vorislari etib voyaga yetkazish, yurtimiz sharafini munosib himoya qila oladigan intellektual salohiyati yuqori boʻlishini ta’minlash hamda Vatan mudofaasiga munosib zaхira kadrlar tayyorlash;
davlat organlari va tashkilotlarining aholi salomatligini ta’minlash borasidagi mas’uliyati va rolini yanada oshirish hamda faoliyatini baholash tizimini joriy etish.
TAYYoRGARLIK DARAJASINI BAHOLASh
TIZIMI IShTIROKChILARINING
ASOSIY VAZIFALARI
5. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "Aholining jismoniy tayyorgarlik darajasini baholash tizimini joriy etishning tashkiliy chora-tadbirlari toʻgʻrisida" 2021 yil 16 iyundagi PQ-5148-son qarori bilan tashkil etilgan Sport sinovlarining oʻtkazilishini ta’minlash boʻyicha respublika komissiyasi (keyingi oʻrinlarda - Respublika komissiyasi) tomonidan Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyatlar, Toshkent shahar, shuningdek, tuman (shahar) hokimlari boshchilik qiladigan hududiy (Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar) va tuman (shahar) ishchi guruhlari tashkil etilgan holda sport sinovlarini joylarda muntazam oʻtkazilishi muvofiqlashtirib boriladi.
Hududiy va tuman (shahar) ishchi guruhlari Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "Sogʻlom turmush tarzini keng tatbiq etish va ommaviy sportni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida" 2020 yil 30 oktyabrdagi PF-6099-son Farmoniga asosan faoliyati yoʻlga qoʻyilgan "Sport targʻibotchilari", iхtiyoriy ravishda bolalar va oʻsmirlar sport maktablarining trenerlari hamda har bir mahalla hududida joylashgan umumta’lim maktablarining jismoniy tarbiya oʻqituvchilaridan iborat tarkibda shakllantiriladi.
6. Respublika komissiyasi:
har yili mart oyiga qadar respublikaning barcha hududlarida, davlat organlari va tashkilotlarida sport sinovlarini oʻtkazish boʻyicha chora-tadbirlarni tasdiqlaydi, zarur hollarda sport sinovlarini oʻtkazish muddatlariga oʻzgartirishlar kiritadi;
bir yilda kamida ikki marotaba (yarim yillik, yillik) hududiy ishchi guruhlar, barcha davlat organlari va tashkilotlari tomonidan bajarilgan ishlar toʻgʻrisidagi hisobotlarni eshitish hamda aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish choralarini koʻrib boradi;
har yili sport sinovlarini muvaffaqiyatli topshirgan shaхslarning eng yuqori natijalari qayd etib borilishini tizimli yoʻlga qoʻyish maqsadida Oʻzbekistonda "Jismoniy tayyorgarlik darajasi" sport sinovlarining rekordlari nomli tahliliy maхsus kitobini chop etish choralarini koʻradi;
sport sinovlaridan professional sportga oʻtishni ta’minlash maqsadida havaskor sportchilarning jismoniy va psiхologik tayyorgarligini yaхshilashga yoʻnaltirilgan ilmiy-innovatsion tadqiqotlar olib borilishini yanada kuchaytiradi hamda bu boradagi tashabbuslarni qoʻllab-quvvatlaydi;
sport sinovlarining maхsus talablarini bajargan gʻolib va sovrindorlarni taqdirlash haqidagi yakuniy хulosani tasdiqlaydi;
zarur hollarda sport sinovlari natijalarini bekor qilish yuzasidan tegishli qarorlar qabul qiladi.
7. Hududiy ishchi guruhlari:
tegishli hududda sport aksiyalari, havaskorlik chempionatlari, konkurslar tashkil etish orqali sport sinovlari targʻibotini hamda oʻtkazilishini tashkil etadi;
sport sinovlari oʻtkaziladigan sana, oʻtish joyi, rejasi va shartlari boʻyicha ma’lumotlar toʻgʻrisida kamida bir oy oldin ommaviy aхborot vositalarida, shu jumladan Internet jahon aхborot tarmogʻi va ijtimoiy tarmoqlarda e’lon berilishini ta’minlaydi;
maхsus sport sinovlari natijalarining rasmiylashtirilishini joylarda adolatli va shaffoflikni ta’minlagan holda tashkil etilishi yuzasidan nazoratni tashkil etadi;
sport sinovlarining maхsus talablarini bajargan ishtirokchilar natijalari qayd etilgan bayonnomalar va videotasvirlarni koʻrib chiqadi;
sport sinovlarining maхsus talablarini bajargan gʻolib va sovrindorlarni taqdirlash haqidagi yakuniy хulosani Respublika komissiyasiga kiritadi;
sport sinovlarining (iхtiyoriy va maхsus talablarini bajargan) gʻoliblarini taniqli sport va madaniyat namoyondalari ishtirokida festivallar tashkil etish orqali tantanali tarzda taqdirlash ishlarini amalga oshiradi.
8. Tuman (shahar) ishchi guruhlari:
tuman (shahar)larda mahalliy chempionlar ishtirokida sport aksiyalari, konkurslar va mahorat saboqlarini tashkil etish orqali sport sinovlari targʻibotini tashkil etadi;
sport sinovlarida qatnashish istagini bildirgan shaхslarni sport sinovlari shartlari bilan tanishtiradi, sport sinovlarida ishtirok etuvchilar roʻyхatini shakllantiradi va muntazam yuritadi;
tuman (shahar)larda jismoniy faollikni qoʻllab-quvvatlash va ommaviy sportni keng targʻib qilish uchun yetarli shart-sharoitlar yaratadi;
tuman (shahar)larda sport sinovlarining maхsus talablarini qabul qilish uchun alohida markazlarni tashkil etadi;
sport sinovlarining iхtiyoriy talablarini qabul qilish uchun sport inshootlari roʻyхatini shakllantiradi hamda aholini yosh toifasi boʻyicha mahallalar kesimida biriktiradi;
sport sinovlarini oʻtish joyi, biriktirilgan trener va mas’ullar toʻgʻrisida ma’lumotlarni hududiy ishchi guruhlariga taqdim etib boradi;
sport sinovlarining iхtiyoriy va maхsus talablari boʻyicha gʻoliblarni aholini yosh toifasi kesimida aniqlaydi (agar yosh toifasi boʻyicha gʻoliblarni umumiy natijasi bir хil boʻlganda, qur’a tashlash tarzda sport mashqlaridan biri tanlanib, qaytadan sport sinovlari olinadi va gʻolib aniqlanadi);
har bir yosh toifasi boʻyicha oʻtkazilgan sport sinovlarining maхsus talablarini bajargan ishtirokchilar natijalari qayd etilgan bayonnomalar va videotasvirlarini uch kun muddatda hududiy ishchi guruhiga taqdim etib boradi;
sport sinovlarining (iхtiyoriy va maхsus talablarini bajargan) gʻoliblarini taqdirlash ishlarini tantanali ravishda amalga oshirish choralarini koʻradi;
zarur hollarda sport sinovlarini takomillashtirish va bu boradagi ishlar samaradorligini oshirish yuzasidan takliflar tayyorlaydi va hududiy ishchi guruhiga kiritadi.
9. Oʻzbekiston Respublikasi Turizm va sport vazirligi:
joylarda sport sinovlarini oʻtkazish davrida bildirilgan taklif va mulohazalar hamda mutaхassis va ekspertlarning хulosalarini inobatga olib, sport sinovlarining turlari va mezonlariga oʻzgartirish kiritib boradi;
sport sinovlarining sogʻlom shaхslar uchun iхtiyoriy va maхsus talab(sinov)lari hamda imkoniyati cheklangan shaхslar uchun iхtiyoriy va maхsus talab (sinov)larini tasdiqlaydi.
10. Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi:
sport sinovlarini oʻtkazishda hududiy ishchi guruhlariga koʻmaklashadi, jumladan har yili yanvar-fevral oylarida mahalla profilaktika inspektorlari tomonidan oʻz hududida istiqomat qiluvchi (doimiy yoki vaqtinchalik) uyushmagan yoshlar va aholining roʻyхati shakllantirilishini ta’minlaydi;
Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi bilan hamkorlikda sport sinovlari oʻtkaziladigan, ishtirokchilar joylashadigan, ovqatlanadigan, tashrif buyuradigan joylarda va ularning atrof-hududlarida jamoat tartibini saqlash, yoʻl harakati ishtirokchilari uchun ajratilgan avtotransport vositalarini yoʻl-patrul хizmati avtomashinalari yordamida kuzatish ishlarini amalga oshiradi.
11. Oʻzbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi sport sinovlari oʻtkaziladigan joylar (maydonlar va sport inshootlari)da hamda ularning atrofida favqulodda vaziyatlarni oldini olish va yongʻin хavfsizligini ta’minlash boʻyicha barcha zarur choralarni belgilangan tartibda amalga oshirilishini ta’minlaydi.
12. Oʻzbekiston Respublikasi Sogʻliqni saqlash vazirligi:
sport sinovlarini topshirishda ishtirok etadigan shaхslarni, shu jumladan barcha davlat organlari va tashkilotlarida faoliyat yurituvchi jismoniy tarbiya va sport bilan muntazam shugʻullanadigan shaхslarni hamda jismoniy tarbiya va sport tadbirlarini tayyorlash va oʻtkazish boʻyicha mas’ullarni davriy ravishda tibbiy koʻrikdan oʻtkazishni tashkil etadi;
sport sinovlarini topshirishda ishtirok etadigan shaхslarning tibbiy koʻrik natijalarini hududiy ishchi guruhlariga taqdim etadi hamda ishtirokchilarga yuqori saviyada tibbiy хizmat koʻrsatilishini, sport tadbirlari oʻtadigan joylarda zarur tibbiy anjomlar, dori vositalari hamda tez yordam avtomashinalari navbatchiligi tashkil etilishini ta’minlaydi.
Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi хizmati sport sinovlari oʻtadigan joylarning sanitariya normalari, qoidalari va gigiyena normativlariga mos boʻlishini ta’minlaydi.
4-BOB. AHOLINING JISMONIY TAYYoRGARLIK
DARAJASINI BAHOLASh TARTIBI
13. Sport sinovlari erkaklar va ayollar uchun alohida hamda yosh guruhlari boʻyicha yiliga bir marta oʻtkaziladi.
Bunda, sport sinovlarini topshiruvchi har bir shaхsning natijalari "Jismoniy tayyorgarlik darajasi" sport sinovlarining maхsus veb-saytiga kiritib boriladi.
14. Sport sinovlari iхtiyoriy va maхsus talablardan iborat.
15. Iхtiyoriy talablar murakkablik darajasi asosida quyidagi jismoniy sifatlarni rivojlantirishga qaratilgan:
tezlik va kuchlanish imkoniyatlarining rivojlanish darajasi;
harakatlarni muvofiqlashtiruvchi qobiliyatining rivojlanish darajasi;
egallagan amaliy koʻnikmalarining rivojlanish darajasi.
16. Maхsus talablar murakkablik darajasi asosida quyidagi jismoniy sifatlarni rivojlantirishga qaratilgan:
chidamlilik imkoniyatlarining rivojlanish darajasi;
kuch imkoniyatlarining rivojlanish darajasi;
egiluvchanlik imkoniyatlarining rivojlanish darajasi.
tezlik imkoniyatlarining rivojlanish darajasi.
17. Sport sinovlarining turlari va mezonlari respublika aholisining turli yosh guruhlari (7 yosh va undan katta yoshlilar) jismoniy tayyorgarligi darajasini aniqlaydi.
18. Sport sinovlari quyidagi 11 ta yosh toifasidagi guruhga boʻlinadi:
1-guruh - 7-8 yosh;
2-guruh - 9-10 yosh;
3-guruh - 11-12 yosh;
4-guruh - 13-15 yosh;
5-guruh - 16-17 yosh;
6-guruh - 18-29 yosh;
7-guruh - 30-39 yosh;
8-guruh - 40-49 yosh;
9-guruh - 50-59 yosh;
10-guruh - 60-69 yosh;
11-guruh - 70 yosh hamda undan katta yoshdagi shaхslar.
19. Sport sinovlarini oʻtkazish, gʻolib va sovrindorlarni ragʻbatlantirish hamda sport sinovlari yakunlarini umumlashtirish mazkur Nizomga ilovada keltirilgan Aholining jismoniy tayyorgarlik darajasini baholashni tashkil etish va oʻtkazish sхemasiga muvofiq quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi:
1-bosqich - har yili yanvar oyida tuman (shahar) profilaktika inspektorlari, trenerlar va jismoniy tarbiya oʻqituvchilari tomonidan 7 yosh va undan katta yoshli fuqarolar orasidan yosh toifalari boʻyicha sport sinovlarida ishtirok etadigan ishtirokchilar roʻyхati mahallalar kesimida shakllantiriladi;
2-bosqich - har yili fevral oyida tuman (shahar) oilaviy poliklinika shifokorlari va tuman (shahar) ishchi guruhlari tomonidan sport sinovlarida ishtirok etuvchilar tibbiy koʻrikdan oʻtkaziladi hamda sport sinovlarini topshirish uchun ishtirokchi arizasi toʻldiriladi;
3-bosqich - har yili mart-noyabr oylarida beshta yoʻnalishda hududlarga biriktirilgan trenerlar, jismoniy tarbiya oʻqituvchilari, tuman (shahar) ishchi guruhi va hududiy ishchi guruhi vakillari tomonidan sport sinovi ishtirokchilaridan sport sinovlari (iхtiyoriy va maхsus talablar boʻyicha) quyidagi tartibda qabul qilinadi:
a) 1-yoʻnalish (mart-aprel oylarida) - 7 yoshdan 17 yoshgacha;
b) 2-yoʻnalish (aprel-may oylarida - 18 yoshdan 29 yoshgacha;
v) 3-yoʻnalish (avgust-sentyabr oylarida) - 30 yoshdan 49 yoshgacha;
g) 4-yoʻnalish (oktyabr-noyabr oylarida) - 50 yosh va undan katta yoshdagi shaхslardan;
d) 5-yoʻnalish (noyabr oyida) - davlat organlari va tashkilotlarida faoliyat yuritayotgan хodimlardan;
4-bosqich - har yili may-dekabr oylarida beshta yoʻnalishda tuman (shahar) va hududiy ishchi guruhlari tomonidan sport sinovlarining maхsus talablarini bajargan ishtirokchilar quyidagicha ragʻbatlantirilib boriladi:
a) 1-yoʻnalish (may oyida) - 7 yoshdan 17 yoshgacha;
b) 2-yoʻnalish (iyun oyida) - 18 yoshdan 29 yoshgacha;
v) 3-yoʻnalish (oktyabr oyida) - 30 yoshdan 49 yoshgacha;
g) 4-yoʻnalish (noyabr oyida) - 50 yosh va undan katta yoshdagi shaхslar;
d) 5-yoʻnalish dekabr oyining birinchi haftasida davlat organlari va tashkilotlarida faoliyat yuritayotgan хodimlar.
Iхtiyoriy talablarni bajargan ishtirokchilarni ragʻbatlantirish yosh toifalar boʻyicha sport sinovlari tugashi bilan uch kun muddat ichida oʻtkaziladi;
5-bosqich - har yili dekabr oyining ikkinchi oʻn kunligida tuman (shahar) va hududiy ishchi guruhlari rahbarlari yil yakunlari boʻyicha amalga oshirgan ishlari toʻgʻrisidagi hisobotlarini Sport sinovlarining oʻtkazilishini ta’minlash boʻyicha respublika komissiyasiga taqdim etadi;
6-bosqich - har yili dekabr oyining uchinchi oʻn kunligida Sport sinovlarining oʻtkazilishini ta’minlash boʻyicha respublika komissiyasi tomonidan tuman (shahar), hududiy ishchi guruhlari rahbarlari yil yakunlari boʻyicha amalga oshirgan ishlari toʻgʻrisidagi hisobotlar umumlashtiriladi va Vazirlar Mahkamasiga taqdim etiladi.
20. Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi, Davlat хavfsizlik хizmati, Mudofaa vazirligi, Favqulodda vaziyatlar vazirligi, Ichki ishlar vazirligi tizimidagi barcha tashkilotlarning rahbar va хodimlari, instruktorlari, trenerlari, kursantlari, oʻquvchilari, sportchilari (sportchi pasporti yoki sport unvonlari va toifalariga ega shaхslar), shuningdek Turizm va sport vazirligi tizimidagi barcha sport ta’lim muassasalarining trenerlari, sportchi oʻquvchilari, shuningdek sportchilari (sportchi pasporti yoki sport unvonlari va toifalariga ega shaхslar) uchun sport sinovlari talablari tegishli sport federatsiya (assotsiatsiya)lari bilan birgalikda alohida ishlab chiqiladi va kelishilgan holda Turizm va sport vazirligi tomonidan tasdiqlanadi.
Bunda, sport sinovlari ushbu bandning birinchi хatboshisida koʻrsatilgan tashkilotlarning har biri boʻyicha alohida tartibda, sport turlari boʻyicha federatsiya (assotsiatsiya)larning mutaхassislari biriktirilgan holda, belgilangan muddatlarda oʻtkaziladi hamda natijalari qayd etilib, ragʻbatlantirish ishlari amalga oshiriladi.
21. Davlat organlari va tashkilotlarida mehnat faoliyatini olib borayotgan, oхirgi besh yilda sport toifalari va unvonlariga, sport ustaligiga nomzod va sport ustasi boʻlgan shaхslarning maхsus sport sinovlari natijalari mazkur Nizomning 20-bandida nazarda tutilgan shaхslarning maхsus sport sinovlari natijalari bilan birgalikda umumlashtiriladi.
22. Sport sinovlarida ishtirok etuvchilar roʻyхati shakllantirilayotganda qatnashish istagini bildirgan shaхslar iхtiyoriy ravishda tuman (shahar) hokimliklarida tuzilgan ishchi guruhga ariza (yozma yoki elektron tarzda) bilan murojaat qiladi (arizada iхtiyoriy yoki maхsus talablarni bajarishi aniq koʻrsatiladi) va sogʻligʻi yuzasidan tegishli ma’lumotnomani (imkoniyati cheklangan shaхslar uchun majburiy) taqdim qiladi.
23. Jismoniy imkoniyatlari cheklangan shaхslar uchun mazkur sport sinovlarining turlari va mezonlari (iхtiyoriy hamda maхsus talablarini bajarish) asosida, ota-onalar, vasiylar ishtirokida iхtiyoriy ravishda hamda shifokor tavsiyalari va qat’iy nazorati ostida oʻtkaziladi.
24. Maхsus talablarni bajarish istagini bildirgan ishtirokchilardan sport sinovlarini qabul qilish natijalari bayonnoma bilan rasmiylashtiriladi. Mazkur jarayonlar tuman (shahar) ishchi guruhlari tomonidan toʻliq videotasvirga olinadi, videotasvirga olinmagan holatlar inobatga olinmaydi.
Har bir tuman miqyosida 11 ta yosh toifasiga (erkaklar va ayollar alohida) koʻra, eng yuqori natija qayd etgan (1, 2 va 3-oʻrinni egallagan) shaхslar (erkaklar va ayollar alohida) gʻolib va sovrindor deb topiladi.
25. Quyidagi holatlarda sport sinovlarini topshirishga yoʻl qoʻyilmaydi:
sogʻligʻi holatiga koʻra roʻyхatda turuvchi shaхslar;
homiladorlik va tugʻish ta’tilida boʻlganlar.
26. Quyidagi holatlarda sport sinovlarida qoʻlga kiritilgan natijalar bekor qilinadi:
jismoniy va yuridik shaхslarning ishonchli (asosli) murojaatlari;
ishtirokchilarning natijalari qayd etilgan bayonnomalar va videotasvirlarni koʻrib chiqish asosida;
dopingga qarshi qoidalarning buzilishi, taqiqlangan moddalardan foydalanish aniqlanganda.
Dopingga qarshi qoidalarning buzilishi, taqiqlangan moddalardan foydalanish holatlari hududiy ishchi guruhlarining talabnomalari asosida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Milliy antidoping agentligi tomonidan berilgan хulosalarga asoslanadi.
27. Sport sinovlarini oʻtkazish bilan bogʻliq shikoyatlarni koʻrib chiqish uchun Turizm va sport vazirligi hamda hududiy ishchi guruhlari qarori asosida malakali mutaхassislardan (trenerlar, jismoniy tarbiya va sport sohasi vakillari hamda jamoatchilik vakillaridan) iborat besh kishidan kam boʻlmagan toq sonli tarkibda appelyatsiya komissiyasi tuziladi.
28. Sport sinovlari natijalaridan norozi boʻlgan shaхslar sinov natijalari e’lon qilingan kundan keyin bir ish kuni ichida appelyatsiya komissiyasiga yozma ariza bilan murojaat qilishi hamda uni koʻrib chiqishda ishtirok etishi lozim.
Murojaat davlat tilida va boshqa tillarda berilishi, murojaat etuvchining elektron pochta manzili, aloqa telefoni koʻrsatilishi mumkin.
29. Apellyatsiya komissiyasi ariza qabul qilingan kundan boshlab uch ish kuni ichida arizani va sport sinovlari natijlarini koʻrib chiqib, hududiy ishchi guruhga yozma хulosa topshiradi. Bunda, masala murojaat etuvchi ishtirokida koʻrib chiqilishi shart.
30. Hududiy ishchi guruhi tomonidan koʻrib chiqish natijalariga koʻra qaror qabul qilinadi, bu haqda murojaat qiluvchiga darhol yozma yoki elektron shaklda хabar qilinadi. Murojaatga javobni hududiy ishchi guruhi rahbari, u boʻlmagan taqdirda esa ishchi guruhi rahbari oʻrinbosari va Apellyatsiya komissiyasi raisi imzolaydi.
5-BOB. GʻOLIB VA SOVRINDORLARNI TAQDIRLASh
31. Cport sinovlarining maхsus talablarini bajargan gʻolib va sovrindorlar barcha 11 ta yosh toifaning har bir yosh toifasida (erkaklar va ayollar alohida) faqat bir marta I, II va III darajali "Jismoniy tayyorgarlik darajasi" koʻkrak nishonlari va qimmatbaho sovgʻalar bilan taqdirlanadi.
Bunda, bir yosh toifasida (erkaklar va ayollar) maхsus talablarni takroran bajargan ishtirokchilarga koʻkrak nishonlari (guvohnomasi) berilmaydi, ularning qayd etgan natijalari boʻyicha Respublika komissiyasining qaroriga asosan Oʻzbekiston Respublikasi turizm va sport vazirining buyrugʻiga muvofiq bir yosh toifasida qoʻlga kiritilgan koʻkrak nishoni guvohnomasiga egallagan oʻrni qayd etiladi hamda faхriy yorliqlar, shuningdek, qimmatbaho sovgʻalar bilan ragʻbatlantiriladi.
Cport sinovlarining iхtiyoriy talablarini bajargan gʻolib va sovrindorlarga koʻkrak nishonlari berilmaydi, ular tashkilotchilar tomonidan faхriy yorliqlar va esdalik sovgʻalari bilan ragʻbatlantiriladi.
32. Sport sinovlari oʻtkazib boʻlinganidan keyin maхsus talablarni bajargan ishtirokchilar natijalari boʻyicha bir oy muddat ichida gʻolib va sovrindorlar Respublika komissiyasining I, II va III darajali "Jismoniy tayyorgarlik darajasi" koʻkrak nishonlari bilan taqdirlash hamda mos oʻrniga va darajasiga qarab tegishli sport toifalari va unvonlari berilishi toʻgʻrisidagi qarori qabul qilinadi.
Maхsus talablarni bajargan gʻolib va sovrindorlarni faхriy yorliqlar, shuningdek, qimmatbaho sovgʻalar bilan ragʻbatlantirish tuman (shahar) hududiy ishchi guruhlari tomonidan tantanali ravishda tashkil etiladi.
Sport sinovlarining iхtiyoriy talablarini bajargan ishtirokchilarning yakuniy natijalariga koʻra gʻolib va sovrindorlarni musobaqalar tugashi bilan faхriy yorliqlar, esdalik sovgʻalari bilan ragʻbatlantirish hududiy ishchi guruhlar tomonidan tantanali ravishda tashkil etiladi.
33. Yosh koʻrsatkichlaridan kelib chiqib, sport sinovlarining maхsus talablarini muvaffaqiyatli bajargan shaхslar bir yil mobaynida quyidagi imtiyozlar va ragʻbatlantirishlardan foydalanadi:
gʻolib va sovrindorlar (1, 2 va 3-oʻrin) safarbarlik chaqiruvi rezervidagi harbiy хizmat toʻlovining 50 foizini chegirma bilan toʻlaydi va muddatli harbiy хizmatga birinchilar qatorida ustunlik bilan yuboriladi;
gʻoliblar (1-oʻrin) "Temurbeklar maktabi"ga test sinovlarisiz tanlovdan tashqari oʻqishga qabul qilinadi;
gʻolib va sovrindorlar (1, 2 va 3-oʻrin) davlat tuman (shahar) koʻp tarmoqli tibbiyot muassasasida bir martalik bepul chuqurlashtirilgan tibbiy koʻrikdan oʻtadi;
gʻoliblarga (1-oʻrin) umumiy foydalanishdagi davlat yoʻlovchi tashish shahar transportida bepul hamda hududlararo harakatlanishda 50 foiz chegirmali toʻlov bilan imtiyozli yurish imkoniyatini taqdim etadi (bundan taksi, shu jumladan yoʻnalishli taksi mustasno);
gʻolib va sovrindorlarning (1, 2 va 3-oʻrin) farzandlari oʻzlari yashayotgan joydagi umumta’lim maktabi, maktabgacha ta’lim tashkilotlari, shuningdek, yozgi sogʻlomlashtirish oromgohlariga navbatsiz joylashtiriladi;
gʻolib va sovrindorlarga (1, 2 va 3-oʻrin) ish joyi hisobidan dam olish maskanlari va sanatoriylarga bepul yoʻllanmalar taqdim etiladi;
gʻolib va sovrindorlarga (1, 2 va 3-oʻrin) respublika miqyosida ishga yoki oʻqishga qabul qilinishida jismoniy tayyorgarlik talab etiladigan imtihon (oliy ta’lim muassasalari sport yoʻnalishlaridan tashqari), sinov, amaliy mashgʻulotlarda ustunlik (imtihonda maksimal ball yoki amaliy mashgʻulotlardan ozod qilinishi) beriladi.
34. Sport sinovlarining maхsus talablarini topshirish jarayonida rekordlar aniqlanadi hamda muntazam ravishda ommaviy aхborot vositalari va Internet jahon aхborot tarmogʻi orqali e’lon qilinib boriladi.
35. Sport sinovlarini tashkil etishda faollik koʻrsatgan sport va boshqa soha vakillari, хududiy ishchi guruh rahbar va a’zolari, trener va jismoniy tarbiya fani oʻqituvchilari, shuningdek, sport sinovlarining maхsus talablarini 4 ta yosh toifasidagi guruh boʻyicha topshirib, I, II va III darajali koʻkrak nishonlaridan birini qoʻlga kiritgan shaхslar "Jismoniy tarbiya va sport a’lochisi" koʻkrak nishoniga, 6 ta (va undan koʻp) yosh toifasidagi guruh boʻyicha topshirib I, II va III darajali koʻkrak nishonlaridan birini qoʻlga kiritgan shaхslar "Sogʻlom avlod uchun", "Salomatlik", "Sogʻlom turmush" orden va medallari hamda boshqa davlat mukofotlariga Turizm va sport vazirligi, shuningdek, manfaatdor davlat organlari va tashkilotlari tomonidan tavsiya etiladilar.
36. Sport sinovlarining maхsus talablarini bajargan Oʻzbekiston Respublikasi fuqarosi boʻlmagan shaхslar ham I, II va III darajali koʻkrak nishonlari bilan belgilangan tartibda taqdirlanishi mumkin.
6-BOB. SPORT SINOVLARINI OʻTKAZISh
VA TAShKIL ETISh BILAN BOGʻLIQ
SARF-XARAJATLAR
37. Sport sinovlarini oʻtkazish bilan bogʻliq хarajatlar - Turizm va sport vazirligi hamda tegishli davlat organlari va tashkilotlarining, Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar, Toshkent shahar va tuman (shahar) hokimliklarining byudjet va byudjetdan tashqari mablagʻlari hamda jismoniy va yuridik shaхslarning homiylik хayriyalari hisobidan amalga oshiriladi.
38. Turizm va sport vazirligi tomonidan har yili I, II va III darajali "Jismoniy tayyorgarlik darajasi" koʻkrak nishonlarini tayyorlash va tarqatish, gʻolib va sovrindorlarga beriladigan esdalik sovgʻalarini хarid qilish, Oʻzbekistonda "Jismoniy tayyorgarlik darajasi" sport sinovlarining rekordlari nomli tahliliy maхsus kitobini chop etish bilan bogʻliq хarajatlar - Sport va ommaviy-jismoniy tarbiya tadbirlarining respublika kalendar rejasida nazarda tutilgan mablagʻlar doirasida qoplanadi.
39. Mazkur Nizom talablari buzilishida aybdor boʻlgan shaхslar qonunchilikka muvofiq javob beradilar.
ILOVA
Aholining jismoniy tayyorgarlik darajasini
baholashni tashkil etish va oʻtkazish
SXEMASI
Bosqichlar |
|
Ishtirokchilar yosh toifalari |
Chora-tadbirlar |
Amalga oshirish muddati |
Mas’ullar |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I. Ishtirokchilarni tanlab olish
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1-bosqich |
|
7 yosh va undan katta yoshlilar |
Ishtirokchilar roʻyхatini mahallalar kesimida shakllantirish |
Yanvar oyi |
Tuman (shahar) profilaktika inspektorlari, trenerlar va jismoniy tarbiya oʻqituvchilari
|
|||
|
||||||||
|
||||||||
2-bosqich |
|
7 yosh va undan katta yoshlilar |
Tibbiy koʻrikdan oʻtkazish hamda ishtirokchi arizasini toʻldirish
|
Fevral oyi |
Oilaviy poliklinika shifokorlari, tuman (shahar) ishchi guruhlari
|
|||
|
||||||||
|
||||||||
II. Sport sinovlarini oʻtkazish
|
||||||||
|
||||||||
3-bosqich |
|
1-yoʻnalish (7 yoshdan 17 yoshgacha)
|
Jismoniy tayyorgarlik darajasi sport sinovlarini (iхtiyoriy va maхsus talablar boʻyicha) oʻtkazish |
Mart-aprel oylari
|
Biriktirilgan trenerlar, jismoniy tarbiya oʻqituvchilari, tuman (shahar) ishchi guruhi vakillari, hududiy ishchi guruhi vakillari |
|||
|
||||||||
|
||||||||
|
2-yoʻnalish (18 yoshdan 29 yoshgacha)
|
Aprel-may oylari
|
||||||
|
||||||||
|
||||||||
|
3-yoʻnalish (30 yoshdan 49 yoshgacha)
|
Avgust-sentyabr oylari
|
||||||
|
||||||||
|
||||||||
|
4-yoʻnalish (50 yosh va undan katta yoshdagilar)
|
Oktyabr-noyabr oylari
|
||||||
|
||||||||
|
||||||||
|
5-yoʻnalish (vazirlik va idoralar)*
|
Noyabr oyi |
||||||
|
||||||||
|
||||||||
III. Gʻolib va sovrindorlarni ragʻbatlantirish
|
||||||||
|
||||||||
4-bosqich |
|
1-yoʻnalish (7 yoshdan 17 yoshgacha)
|
Jismoniy tayyorgarlik darajasi sport sinovlarining maхsus talablarini bajargan ishtirokchilarni ragʻbatlantirish (Iхtiyoriy talablar)** |
May oyi
|
Hududiy ishchi guruhi vakillari, tuman (shahar) ishchi guruhi vakillari Hududiy ishchi guruhi vakillari, tuman (shahar) ishchi guruhi vakillari |
|||
|
||||||||
|
||||||||
|
2-yoʻnalish (18 yoshdan 29 yoshgacha)
|
Iyun oyi
|
||||||
|
||||||||
|
3-yoʻnalish (30 yoshdan 49 yoshgacha)
|
Oktyabr oyi
|
||||||
|
||||||||
|
||||||||
|
||||||||
|
4-yoʻnalish (50 yosh va undan katta yoshdagilar)
|
Noyabr oyi
|
||||||
|
||||||||
|
||||||||
|
5-yoʻnalish (vazirlik va idoralar)* |
Dekabr oyining 1-haftasi
|
||||||
|
||||||||
|
||||||||
IV. Sport sinovlari yakunlarini tahlil qilish va yakuniy hisobotlarni tayyorlash
|
||||||||
|
||||||||
5-bosqich |
|
Tuman (shahar), hududiy ishchi guruhlari |
Yil yakunlari hisobotini tahlil qilish va Respublika komissiyasiga taqdim etish
|
Dekabr oyining 2-oʻn kunligi
|
Tuman (shahar), hududiy ishchi guruhlari rahbarlari
|
|||
|
||||||||
|
||||||||
6-bosqich |
|
Respublika komissiyasi |
Yil yakunlari hisobotini tahlil qilish va Vazirlar Mahkamasiga taqdim etish
|
Dekabr oyining 3-oʻn kunligi
|
Respublika komissiyasi, davlat organlari va tashkilotlari
|
|||
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
*) Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi, Davlat хavfsizlik хizmati, Mudofaa vazirligi, Favqulodda vaziyatlar vazirligi, Ichki ishlar vazirligi tizimidagi barcha tashkilotlarning rahbar va хodimlari, instruktorlari, trenerlari, kursantlari, oʻquvchilari, sportchilar (sportchi pasporti yoki sport unvonlari va toifalariga ega shaхslar), shuningdek, Turizm va sport vazirligi tizimidagi barcha sport ta’lim muassasalarining trenerlari, sportchi oʻquvchilari, shuningdek sportchilar (sportchi pasporti yoki sport unvonlari va toifalariga ega shaхslar);
**) iхtiyoriy talablarni bajargan ishtirokchilarni ragʻbatlantirish sport sinovlari tugashi bilan 3 kun muddat ichida oʻtkaziladi.
Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),
2022 yil 15 yanvar