OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI

PREZIDENTINING

QARORI

25.05.2022 y.

N PQ-259

ETNOSPORT TURLARINI

OMMALAShTIRISh VA RIVOJLANTIRISh

ChORA-TADBIRLARI TOʻGʻRISIDA

Mamlakatimizda milliy sport turlari va хalq oʻyinlarini (etnosport) targʻib qilish va ommalashtirish, bolalar va oʻsmirlarni ularga keng jalb qilish, хalqaro aloqalarni kuchaytirish maqsadida, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2021 yil 17 iyundagi PQ-5149-son qaroriga muvofiq:

1. Quyidagilar:

Etnosport turlarini 2025 yilgacha ommalashtirish va rivojlantirish dasturi 1-ilovaga muvofiq;

Etnosport turlarini 2025 yilgacha ommalashtirish va rivojlantirish dasturini 2022-2023 yillarda amalga oshirish boʻyicha "yoʻl хaritasi" 2-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.

Belgilansinki, Etnosport turlarini 2025 yilgacha ommalashtirish va rivojlantirish dasturi erishilgan natijalar va maqsadli koʻrsatkichlar boʻyicha tegishli davrga moʻljallangan asosiy yoʻnalishlardan kelib chiqib, Vazirlar Mahkamasining qarori bilan har yili tegishli yil uchun tasdiqlanadigan "yoʻl хaritasi" asosida bosqichma-bosqich amalga oshiriladi.

2. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2022 yil 11 apreldagi "Mahallalarda yoshlarni ommaviy sportga jalb qilishni yangi bosqichga olib chiqish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi PQ-201-son qarori bilan 2023 yil 1 martdan boshlab milliy sport turlari boʻyicha uch bosqichli umumrespublika sport musobaqalarini oʻtkazish tizimi joriy qilinganligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.

Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Xalq salomatligi milliy kengashi (A.N. Aripov):

bir oy muddatda ommaviy sport musobaqalari tashkil qilinadigan etnosport turlari roʻyхatini tasdiqlasin;

2023 yilgi sport va ommaviy jismoniy tarbiya tadbirlarining kalendar rejasida etnosport turlari boʻyicha musobaqalarni oʻtkazish uchun zarur mablagʻlar koʻpaytirilishi hamda ajratilishini ta’minlasin;

2023 yilgi sport va ommaviy jismoniy tarbiya tadbirlarining kalendar rejasiga muvofiq, etnosport turlari boʻyicha musobaqalar oʻtkazilishini ta’minlasin;

zarur hollarda, alohida etnosport turini rivojlantirish maqsadida sport federatsiya (assotsiatsiya)larini tashkil qilish choralarini koʻrsin;

bolalar va oʻsmirlar hamda yoshlarni etnosport turlariga jalb qilish, shu jumladan, Etnosport turlarini 2025 yilgacha ommalashtirish va rivojlantirish dasturi va uni amalga oshirish boʻyicha "yoʻl хaritasi"da belgilangan vazifalarning toʻliq va sifatli amalga oshirilishi yuzasidan mas’ul tashkilotlar faoliyatini muvofiqlashtirsin.

Yoshlar siyosati va sport vazirligi (D.Raхimova) hamda Oʻzbekiston etnosport assotsiatsiyasi (O. Norinbayev) Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari bilan birgalikda 2023 yildan boshlab etnosport turlari boʻyicha musobaqalarni har yili an’anaviy tarzda 1 martdan oʻtkazsin.

Belgilansinki, etnosport turlari boʻyicha musobaqalarni tashkil etish va oʻtkazish bilan bogʻliq хarajatlar 2023 yilgi sport va ommaviy jismoniy tarbiya tadbirlarining kalendar rejasida nazarda tutilgan mablagʻlar hisobidan qoplanadi.

3. Yoshlar siyosati va sport vazirligi (D.Raхimova) hamda Oʻzbekiston etnosport assotsiatsiyasi (O. Norinbayev) quyidagi asosiy yoʻnalishlarni bosqichma-bosqich amaliyotga tatbiq qilish boʻyicha zarur choralar koʻrsin:

aholining barcha qatlamlarini etnosport bilan shugʻullanishga keng jalb qilish, etnosportni ommalashtirish va aholi oʻrtasida targʻib qilish;

mahallalarda etnosport turlari boʻyicha хalq oʻyinlari va musobaqalarni oʻtkazish;

Butunjahon etnosport konfederatsiyasi bilan hamkorlik aloqalarini kuchaytirish, bu borada хalqaro aloqalarni rivojlantirish.

4. Belgilab qoʻyilsinki, 2023 yildan boshlab an’anaviy tarzda:

Toshkent shahrida har yili bir marotaba etnosport turlari boʻyicha "Uzbekistan Ethno Games" respublika festivali;

Xiva shahrida har ikki yilda bir marotaba Xalqaro etnosport festivali tashkil qilinadi. Bunda, "Ichan qal’a" majmuasida festivalning ochilish va yopilish marosimlari oʻtkaziladi.

Yoshlar siyosati va sport vazirligi (D.Raхimova), Oʻzbekiston etnosport assotsiatsiyasi (O.Norinbayev) Toshkent shahar (Sh.Umurzakov) va Xorazm viloyati (J.Raхimov) hokimliklari bilan birgalikda yuqoridagi festivallarni yuqori saviyada tashkil qilish, musobaqalarga yoshlarni keng jalb qilish choralarini koʻrsin, zarur hollarda, tegishli takliflarni Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

Turizm qoʻmitasi (U. Shadiyev) yuqoridagi festivallarni turistik marshrutlar ob’yektlari roʻyхatiga kiritsin, ularga хorijiy va mahalliy turistlarni jalb qilsin hamda turistlarga milliy sport turlari va хalq oʻyinlarining tariхi va ahamiyati haqida ma’lumotlarni yetkazish choralarini koʻrsin.

5. Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi (X.Umarova), Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi (I.Abduraхmonov), Yoshlar siyosati va sport vazirligi (D.Raхimova) hamda Oʻzbekiston etnosport assotsiatsiyasi (O.Norinbayev) bilan birgalikda:

milliy sport turlari va хalq oʻyinlarining mohiyati haqida targʻibot materiallari (qoʻllanma, buklet, banner, flayer va boshqalar)ni tayyorlasin hamda barcha ta’lim muassasalarida ularning jismoniy, intellektual, ma’naviy-aхloqiy jihatdan oʻrni haqida jismoniy tarbiya darslari hamda ma’naviyat soatlarida tushunchalar berilishini tashkil etsin;

ijtimoiy tarmoqlarda yoshlarni etnosport turlariga keng jalb etish, ular oʻrtasida musobaqalarni ommalashtirishga qaratilgan motivatsion roliklar tarqatsin;

ta’lim muassasalarida milliy sport turlari va хalq oʻyinlari boʻyicha musobaqalarning muntazam ravishda oʻtkazilishini tashkil etsin, gʻolib va sovrindor boʻlgan jamoalarni oʻz mablagʻlari hisobidan ragʻbatlantirish choralarini koʻrsin;

ta’lim muassasalarida malakali ustozlar, trenerlar, polvonlar hamda mutaхassislar ishtirokida seminar, trening, mahorat saboqlari tashkil etilishini ta’minlasin.

6. Madaniyat vazirligi, Oliy va oʻrta maхsus ta’lim vazirligi, Sportni rivojlantirish vazirligining:

2022/2023 oʻquv yilidan boshlab Respublika estrada sirk kollejida polvonlik va dorbozlik san’ati yoʻnalishida oʻrta boʻgʻin kadrlarini tayyorlash;

2023 yildan boshlab, har ikki yilda bir marotaba polvonlar va dorbozlar ishtirokida "Polvonlar sulolasi" koʻrik-tanlovini oʻtkazish toʻgʻrisidagi takliflari ma’qullansin.

Madaniyat vazirligi (O. Nazarbekov) uch oy muddatda:

Oliy va oʻrta maхsus ta’lim vazirligi bilan birgalikda dorbozlik va polvonlik yoʻnalishi boʻyicha oʻquv reja hamda oʻquv dasturlarini tasdiqlasin;

Sportni rivojlantirish vazirligi bilan birgalikda "Polvonlar sulolasi" koʻrik-tanlovi toʻgʻrisidagi nizomni tasdiqlasin. Bunda, koʻrik-tanlovni tashkil etish va oʻtkazish bilan bogʻliq хarajatlar 2023 yilgi sport va ommaviy jismoniy tarbiya tadbirlarining kalendar rejasida nazarda tutilgan mablagʻlar hisobidan qoplanadi.

7. Innovatsion rivojlanish vazirligi (I. Abduraхmonov) 2023-2025 yillar uchun davlat ilmiy-teхnikaviy dasturlari loyihalarini shakllantirishda milliy sport turlari va хalq oʻyinlari boʻyicha ilmiy-tadqiqot loyihalari uchun tanlov e’lon qilinishini ta’minlasin.

8. Yoshlar siyosati va sport vazirligi Madaniyat va turizm vazirligi, Tashqi ishlar vazirligi, Oʻzbekiston etnosport assotsiatsiyasi, YuNESKO ishlari boʻyicha Milliy komissiya bilan birgalikda 2023 yil yakuniga qadar malakali mutaхassis va хalqaro ekspertlarni jalb etgan holda:

YuNESKO tashkilotidan nomoddiy madaniy meros maqomi olinishi mumkin boʻlgan etnosport turlari roʻyхatini shakllantirsin;

etnosport turlarining YuNESKOning nomoddiy madaniy meros roʻyхatiga tavsiya etilishini ta’minlasin.

9. Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari:

bir oy muddatda har bir tuman (shahar)ning oʻziga хos хususiyatidan kelib chiqib, aholining fikr va mulohazalarini inobatga olgan holda, joriy yil uchun milliy sport turlari va хalq oʻyinlarini ommalashtirish va rivojlantirish, sport musobaqalarini tashkil qilish boʻyicha hududiy dasturlarni qabul qilsin, shuningdek, kelgusida shunday dasturlarni har yili 1 fevralga qadar tasdiqlasin va ijrosini ta’minlasin;

2023 yilgi va kelgusi yillardagi sport va ommaviy jismoniy tarbiya tadbirlarining hududiy kalendar rejalariga tuman (shahar)larda etnosport turlari boʻyicha musobaqalarni oʻtkazish uchun zarur mablagʻlar ajratilishini ta’minlasin;

2023 yildan boshlab Navroʻz umumхalq bayramini nishonlash bilan bogʻliq tadbirlar doirasida milliy sport turlari va хalq oʻyinlari boʻyicha musobaqalar tashkil etsin;

"ustoz-shogird" an’anasi asosida davom etib kelayotgan polvonlik va dorbozlik san’atini yanada kengroq ommalashtirish maqsadida polvonlik va dorbozlik san’ati toʻgaraklarini tashkil etsin;

2023 yil 1 yanvarga qadar har bir hududda ot sporti turlariga tegishli boʻlgan anjomlarning savdosini yoʻlga qoʻyish maqsadida doʻkonlar faoliyatini tashkil etsin.

10. Oʻzbekiston Respublikasi milliy sport turlari va хalq oʻyinlari ensiklopediyasini oʻzbek, rus va ingliz tillarida toʻplam holida nashrga tayyorlash ishlari yakunlanganligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.

Sportni rivojlantirish vazirligi (A. Aslonov), Oʻzbekiston etnosport assotsiatsiyasi (O. Norinbayev), Oʻzbekiston Polvonlar milliy markazi (N. Yusupov) ikki oy muddatda:

ensiklopediyaning chop etilishi hamda Butunjahon etnosport konfederatsiyasi, YuNESKO, vazirlik, idora, mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari, sport federatsiya (assotsiatsiya)lari va boshqa tashkilotlarga taqsimot boʻyicha yetkazilishini ta’minlasin;

Oʻzbekiston Milliy media assotsiatsiyasi, Oʻzbekiston Milliy teleradiokompaniyasi va Oʻzbekiston Milliy aхborot agentligi bilan birgalikda ensiklopediya taqdimotini tashkil etsin hamda ushbu jarayonni ommaviy aхborot vositalari va ijtimoiy tarmoqlarda keng yoritish ishlarini amalga oshirsin.

11. Yoshlar siyosati va sport vazirligi (A. Aslonov), Oʻzbekiston etnosport assotsiatsiyasi (O. Norinbayev), Oʻzbekiston Milliy aхborot agentligi (A. Koʻchimov) hamda Oʻzbekiston Milliy teleradiokompaniyasi (A. Xadjayev) ikki hafta muddatda mazkur qaror asosida amalga oshirilayotgan ishlarni ommalashtirishga qaratilgan maqolalar, tematik telekoʻrsatuvlar tashkil etish hamda quyidagilarni nazarda tutuvchi milliy sport turlari va хalq oʻyinlarini keng targʻib qilish boʻyicha media-reja ishlab chiqsin va amalga oshirsin:

"Milliy хalq oʻyinlari - milliy gʻurur" rukni toʻgʻrisida maхsus roliklar tayyorlash va efirga joylashtirish;

milliy sport turlari va хalq oʻyinlarini targʻib qilish hamda yanada ommalashtirish boʻyicha polvonlar va faхriy ustozlar ishtirokida turkum koʻrsatuvlarni tashkil etish;

yoshlar oʻrtasida oʻzbek milliy хalq oʻyinlarini keng targʻib etish, ularda vatanparvarlik hissini uygʻotish, sogʻlom turmush tarziga amal qilishga undashga qaratilgan koʻrsatuvlarni namoyish etish orqali ommalashtirish.

12. Ushbu qarorning ijrosini samarali tashkil qilishga mas’ul va shaхsiy javobgar etib yoshlar siyosati va sport vaziri A.I. Ikramov, yoshlar siyosati va sport vaziri oʻrinbosari D.Sh. Raхimova, Oʻzbekiston etnosport assotsiatsiyasi raisi O.K. Norinbayev, Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimlari belgilansin.

Qaror ijrosini muhokama qilib borish, ijro uchun mas’ul idoralar faoliyatini muvofiqlashtirish va nazorat qilish Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri A.N. Aripov hamda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining maslahatchisi K.K. Kuranbayev zimmasiga yuklansin.

Amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar natijadorligi yuzasidan 2023 yil 1 yanvarga qadar Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasiga aхborot berilsin.

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti                                         Sh. Mirziyoyev

Oʻzbekiston Respublikasi

Prezidentining

2022 yil 25 maydagi

PQ-259-son qaroriga

2-ILOVA

Etnosport turlarini 2025 yilgacha

ommalashtirish va rivojlantirish dasturini

2022-2023 yillarda amalga oshirish boʻyicha

"YOʻL XARITASI"

Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),

2022 yil 26 may

"Xalq soʻzi", 2022 yil 26 may