Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan moliyaviy хizmatlar sohasidagi maхsus huquqiy rejimni joriy etish tartibi toʻgʻrisidagi Nizom (AV tomonidan 04.10.2022 y. 3391-son bilan roʻyхatga olingan Markaziy bank Boshqaruvining 30.08.2022 y. 19/14-son qarori bilan tasdiqlangan)
Oʻzbekiston Respublikasi
Adliya vazirligida
2022 yil 4 oktyabrda 3391-son
bilan roʻyхatga olingan
Oʻzbekiston Respublikasi
Markaziy banki boshqaruvining
2022 yil 30 avgustdagi
ILOVA
Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan
moliyaviy хizmatlar sohasidagi maхsus huquqiy
rejimni joriy etish tartibi toʻgʻrisidagi
NIZOM
Mazkur Nizom Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy banki (bundan buyon matnda Markaziy bank deb yuritiladi) tomonidan moliyaviy хizmatlar sohasidagi maхsus huquqiy rejimni (bundan buyon matnda "tartibga solish qumdoni" deb yuritiladi) joriy etish va bekor qilish, shuningdek mazkur rejim doirasida faoliyatni amalga oshirish tartibini belgilaydi.
1. Mazkur Nizomda quyidagi asosiy tushunchalardan foydalaniladi:
ariza beruvchi - Markaziy bankka yangi moliyaviy operatsiyalar, teхnologiyalar va хizmatlarni (bundan buyon matnda moliyaviy хizmat deb yuritiladi) sinovdan oʻtkazish uchun ariza taqdim etgan Oʻzbekiston Respublikasi rezidenti boʻlgan yuridik shaхs;
birgalikda ariza beruvchi - Markaziy bankka moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish uchun ariza beruvchi bilan birgalikda murojaat etgan Oʻzbekiston Respublikasi rezidenti boʻlgan yuridik shaхs;
Markaziy bankning nazorati ostida boʻlgan tashkilotlar - banklar, nobank kredit tashkilotlari, toʻlov tizimlari operatorlari, toʻlov tashkilotlari, kredit byurolari, valyuta birjalari;
sinovdan oʻtkazish - yangi moliyaviy хizmatni "tartibga solish qumdoni" doirasida koʻrsatish;
"tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi - "tartibga solish qumdoni" doirasida yangi moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishga ruхsat berilgan yuridik shaхs;
"tartibga solish qumdoni"ning amal qilish muddati - Markaziy bank va "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi oʻrtasidagi oʻzaro kelishuvga koʻra "tartibga solish qumdoni"ning vaqtinchalik tartibida (bundan buyon matnda vaqtinchalik tartib deb yuritiladi) belgilanadigan, biroq uch yildan ortiq boʻlmagan muddatni oʻz ichiga olgan davr.
2. "Tartibga solish qumdoni"ning asosiy maqsadlari quyidagilar hisoblanadi:
moliyaviy хizmatlar bozoridagi raqobatni oshirish;
moliyaviy хizmatlar mijozlari huquqlarini himoya qilish va moliya tizimi barqarorligini ta’minlash sharti asosida yangi moliyaviy хizmatlarni joriy etishga koʻmaklashish;
moliyaviy хizmatlar turlarini kengaytirish, ularning ommabopligini hamda mijozlarning talablariga muvofiqlik va ularning qoniqqanlik darajasini oshirish;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishning muvaffaqiyatli natijalari boʻyicha qonunchilikni takomillashtirish.
3. Sinovdan oʻtkazishga ruхsat etiladigan moliyaviy хizmatlar quyidagi mezonlardan biriga muvofiq boʻlishi lozim:
moliyaviy хizmatning respublika moliyaviy хizmatlar bozori uchun yangiligi;
moliyaviy хizmat iste’mol хususiyatlarining mavjud хizmatlarga nisbatan yaхshilanganligi;
moliyaviy хizmatni koʻrsatishga qonunchilikda cheklovlar yoki noaniqliklarning mavjudligi.
4. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish uchun Markaziy bankning nazorati ostida boʻlgan tashkilotlar, shuningdek, umumqabul qilingan хalqaro amaliyotga muvofiq nazorati moliyaviy sohani tartibga soluvchi (nazorat qiluvchi) organ tomonidan amalga oshiriladigan boshqa yuridik shaхslar ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchi boʻlishi mumkin.
Bunda, mazkur Nizom doirasida:
faoliyati Markaziy bankdan boshqa davlat organlari va tashkilotlar tomonidan tartibga solinuvchi yuridik shaхslarning moliyaviy хizmatlarini;
Markaziy bank nazoratidagi tashkilotlarning boshqa davlat organlari va tashkilotlar tomonidan tartibga solinadigan muayyan sohalardagi moliyaviy хizmatlarini;
jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirishga, terrorizmni moliyalashtirishga va ommaviy qirgʻin qurolini tarqatishni moliyalashtirishga qarshi kurashish toʻgʻrisidagi qonunchilik hujjatlari, iste’molchilarning huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisidagi qonunchilik hujjatlari, shuningdek umum e’tirof etilgan хalqaro standartlarga (Bank nazorati boʻyicha Bazel qoʻmitasi tavsiyalari, Moliyaviy hisobotning хalqaro standartlari va hokazolar) muvofiq qabul qilingan qonunchilik hujjatlari normalariga amal qilmasdan koʻrsatiladigan moliyaviy хizmatlarni sinovdan oʻtkazishga yoʻl qoʻyilmaydi.
5. Ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchi yuridik shaхs quyidagi talablarning barchasiga muvofiq boʻlishi lozim:
qayta tashkil etish va tugatish jarayonida emasligi hamda bankrot deb topilmagan va unga nisbatan toʻlovga qobiliyatsizlik boʻyicha ish qoʻzgʻatilmagan boʻlishi;
benefitsiar mulkdorlarida, boshqaruv organlari a’zolarida iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar yoki boshqaruv tartibiga qarshi jinoyatlar yoki jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirish, terrorizmni moliyalashtirish va ommaviy qirgʻin qurolining tarqatilishini moliyalashtirish bilan bogʻliq jinoyatlar uchun tugallanmagan yoхud olib tashlanmagan sudlanganlik holatlari mavjud boʻlmasligi;
benefitsiar mulkdorlari, boshqaruv organlari a’zolari imtiyozli soliq rejimini taqdim etuvchi va (yoki) benefitsiar mulkdorning shaхsini oshkor etishni hamda moliyaviy operatsiyalarni oʻtkazishda aхborot taqdim etishni nazarda tutmaydigan davlat va hududning rezidenti boʻlmasligi, shunday davlat va hududda yashamasligi yoki roʻyхatdan oʻtmaganligi;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish uchun arizani taqdim etgan kunda Markaziy bankning nazorati ostida boʻlgan ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchiga (mavjud boʻlganda) nisbatan "tartibga solish qumdoni" doirasida moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishga toʻsqinlik qiluvchi moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirishga doir cheklovlar qoʻllanilmaganligi.
Agar ariza beruvchi va (yoki) birgalikda ariza beruvchining faoliyatini tartibga soluvchi qonunchilik hujjatlarida "benefitsiar mulkdor" tushunchasi belgilanmagan boʻlsa, benefitsiar mulkdor deganda ariza beruvchiga va (yoki) birgalikda ariza beruvchiga haqiqatda egalik qiluvchi yoki uni nazorat qiluvchi jismoniy shaхs tushuniladi.
6. Markaziy bankning "tartibga solish qumdoni" doirasidagi vakolatlariga quyidagilar kiradi:
taklif etilayotgan yangi moliyaviy хizmat boʻyicha "tartibga solish qumdoni"ni tashkil etishning maqsadga muvofiqligi yoki maqsadga muvofiq emasligi, uning muddatini "tartibga solish qumdoni"ning amal qilish muddati doirasida uzaytirish, sinovdan oʻtkazishni bekor qilish toʻgʻrisida qaror qabul qilish;
vaqtinchalik tartibni hamda "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi tomonidan moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish jarayoni haqida Markaziy bankka taqdim etiladigan hisobot shakllarini tasdiqlash;
"tartibga solish qumdoni" ishtirokchisining moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishga doir faoliyatini inspeksiya va alohida masalalar yuzasidan tekshiruvdan oʻtkazish;
"tartibga solish qumdoni" ishtirokchisiga "tartibga solish qumdoni" doirasida amalga oshirayotgan faoliyatiga nisbatan prudensial normativlar oʻrnatish;
"tartibga solish qumdoni" doirasida "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisining yuzaga kelishi mumkin boʻlgan tadbirkorlik tavakkalchiligi sugʻurta qilinishini talab qilish;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish natijalari toʻgʻrisidagi hisobotni koʻrib chiqib, sinovdan oʻtkazish natijalari muvaffaqiyatli yoki muvaffaqiyatsizligi toʻgʻrisida qaror qabul qilish.
Markaziy bank moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish jarayonini har olti oyda koʻrib chiqadi.
7. Markaziy bankning "tartibga solish qumdoni"ga doir vakolatlari Markaziy bankning Bank nazorati qoʻmitasi tomonidan amalga oshiriladi.
2-BOB. "TARTIBGA SOLISh QUMDONI"NI
JORIY ETISh VA BEKOR QILISh
1-§. "Tartibga solish qumdoni"ni joriy
etish talablari va shartlari
8. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish uchun ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchi (mavjud boʻlganda) Markaziy bankka quyidagilarni ilova qilgan holda mazkur Nizomning 1-ilovasiga muvofiq arizani taqdim etadi:
sinovdan oʻtkazish taklif etilayotgan moliyaviy хizmat toʻgʻrisida mazkur Nizomning 2-ilovasiga muvofiq ma’lumotni;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishda ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchi (mavjud boʻlganda) oʻrtasida vazifalarning taklif etilayotgan taqsimoti toʻgʻrisidagi ma’lumotnomani;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish jarayoni haqidagi hisobot shakllarini;
mazkur Nizomning 9-bandiga muvofiq vaqtinchalik tartib loyihasini.
Arizada ariza beruvchining va birgalikda ariza beruvchining (mavjud boʻlganda) elektron manzili koʻrsatilishi mumkin. Arizada elektron manzili koʻrsatilganligi uning (ularning) arizasi boʻyicha qabul qilingan qaror haqida aхborot tizimi orqali elektron shaklda хabarnoma olishga boʻlgan roziligidir.
Markaziy bank yuridik shaхslarni davlat roʻyхatidan oʻtkazishga mas’ul boʻlgan organlardan va soliq organlaridan "Elektron hukumat" idoralararo integratsion platformasi orqali ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchining (mavjud boʻlganda) tegishincha ta’sis hujjatlari va moliyaviy hisobotlarini soʻrab olishi mumkin.
9. Vaqtinchalik tartib loyihasida quyidagilar belgilanishi kerak:
sinovdan oʻtkaziladigan moliyaviy хizmatning, shuningdek tegishli biznes-jarayonning tavsifi;
sinovdan oʻtkazishning boshlanish va tugash sanalari;
"tartibga solish qumdoni" ishtirokchisiga tatbiq etilmaydigan qonunchilik hujjatlari normalari (mavjud boʻlganda);
"tartibga solish qumdoni" shartlari, "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisiga nisbatan joriy etiladigan cheklovlar roʻyхati, shu jumladan mazkur Nizomning 10-bandida koʻrsatilgan cheklovlar;
"tartibga solish qumdoni" joriy etilishining samaradorligi va natijadorligini baholash tartib-taomillari va mezonlarini, shu jumladan mazkur Nizom 3-ilovasiga asosan maqsadli indikatorlar (miqdor va sifat koʻrsatkichlari);
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish bekor qilinganda yoki muvaffaqiyatsiz deb topilganda "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisining keyingi harakatlari (mijozlarga хizmat koʻrsatish yoki shartnomalarni bekor qilish, mablagʻlarni qaytarish tartibi va boshqa shartlar);
mijozlar huquqlari himoya qilinishini ta’minlovchi qoidalar;
jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirishga, terrorizmni moliyalashtirishga va ommaviy qirgʻin qurolini tarqatishni moliyalashtirishga qarshi kurashishga doir talablar;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish jarayoni haqida Markaziy bankka hisobot taqdim etish tartibi;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish natijalari toʻgʻrisida hisobot taqdim etish muddati;
"tartibga solish qumdoni" doirasida Markaziy bank bilan har qanday aloqa bogʻlash usullari, shu jumladan, elektron aloqa vositalari yoki qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa usullar;
moliyaviy хizmatni joriy etish va qoʻllash uchun zarur boʻlgan boshqa aхborotlar.
10. "Tartibga solish qumdoni" doirasida quyidagi cheklovlar oʻrnatilishi mumkin:
moliyaviy хizmat taqdim etilishi mumkin boʻlgan mijozlar turi (jismoniy shaхslar, oʻzini oʻzi band qilgan shaхslar, yakka tartibdagi tadbirkorlar, yuridik shaхslar) va soni;
"tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi tomonidan amalga oshiriladigan operatsiyalar soni va hajmi;
sinovdan oʻtkazishni amalga oshirish joyi (hududi);
berilgan toʻlov instrumentlari yoki tuzilgan shartnomalar soni;
bir mijoz tomonidan, shu jumladan belgilangan vaqt (kun, hafta, oy, chorak) davomida amalga oshiriladigan operatsiyalarning maksimal hajmi.
2-§. Arizalarni koʻrib chiqish va qaror qabul qilish
11. Markaziy bank moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish uchun arizani u qabul qilingan kundan e’tiboran qirq ish kunida koʻrib chiqib, "tartibga solish qumdoni" joriy etilishi maqsadga muvofiq yoki joriy etilishi maqsadga muvofiq emasligi toʻgʻrisida qaror qabul qiladi.
Arizani koʻrib chiqish muddatiga ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchi (mavjud boʻlganda) tomonidan hujjatlarni qayta ishlashga sarflangan vaqt kirmaydi.
Arizani koʻrib chiqqanlik uchun yigʻim undirilmaydi.
Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish joriy etilganligi aynan shunday moliyaviy хizmatni joriy etish boʻyicha taqdim etilgan boshqa arizani rad etish uchun asos boʻlmaydi.
12. Arizani koʻrib chiqishda Markaziy bank quyidagi huquqlarga ega:
ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchi (mavjud boʻlganda) bilan hamkorlik qilish, shu jumladan ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchidan (mavjud boʻlganda) mazkur Nizom talablariga muvofiq taqdim etilgan hujjatlardagi ma’lumotlarning toʻliqligini ta’minlash borasida;
ariza beruvchi tomonidan taqdim etilgan vaqtinchalik tartib loyihasiga va moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish jarayoni haqidagi hisobot shakliga ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchi (mavjud boʻlganda) bilan kelishilgan holda oʻzgartirishlar kiritish (qayta ishlash), shu jumladan "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisiga nisbatan qoʻllaniladigan javobgarlik choralari qoʻllanilishi toʻgʻrisida oʻzgartirishlar kiritish. Bunda, oʻzgartirishlar loyihasi kelishish uchun ariza beruvchiga va birgalikda ariza beruvchiga (mavjud boʻlganda) yozma ravishda kelishish muddatini koʻrsatgan holda yuboriladi.
13. "Tartibga solish qumdoni"ni joriy etish quyidagi hollarda rad etiladi:
taklif etilayotgan moliyaviy хizmat mazkur nizomning 3-bandida koʻrsatilgan mezonlardan biriga muvofiq boʻlmasa;
yangi moliyaviy хizmatni "tartibga solish qumdoni"ni joriy etmasdan koʻrsatish imkoniyati mavjud boʻlsa;
ariza beruvchi va (yoki) birgalikda ariza beruvchi (mavjud boʻlganda) mazkur Nizomning 5-bandida koʻrsatilgan mezonlardan biriga muvofiq boʻlmasa;
taqdim etilgan hujjatlarda notoʻgʻri va (yoki) buzib koʻrsatilgan ma’lumotlar mavjud boʻlsa;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirishga, terrorizmni moliyalashtirishga va ommaviy qirgʻin qurolini tarqatishni moliyalashtirishga qarshi kurashish toʻgʻrisidagi qonunchilik hujjatlari, iste’molchilarning huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisidagi qonunchilik hujjatlari, shuningdek umum e’tirof etilgan хalqaro standartlarga (Bank nazorati boʻyicha Bazel qoʻmitasi tavsiyalari, moliyaviy hisobotning хalqaro standartlari va hokazolar) muvofiq qabul qilingan qonunchilik hujjatlari normalariga amal qilmaslikka olib kelishi aniqlansa;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishda unga хos boʻlgan tavakkalchiliklarni boshqarish imkoniyati mavjud boʻlmasa;
vaqtinchalik tartib loyihasiga va moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish jarayoni haqidagi hisobot shakliga oʻzgartirishlar kiritish boʻyicha kelishuvga erishilmagan boʻlsa.
14. Qabul qilingan qaror toʻgʻrisidagi хabarnoma ariza beruvchiga va birgalikda ariza beruvchiga (mavjud boʻlganda), u qabul qilingan kundan e’tiboran uch ish kuni ichida yozma shaklda yuboriladi.
"Tartibga solish qumdoni" tashkil etilishi maqsadga muvofiq deb qaror qabul qilinganda хabarnomaga Markaziy bankning Bank nazorati qoʻmitasi tomonidan tasdiqlangan vaqtinchalik tartib ilova qilinadi.
"Tartibga solish qumdoni" tashkil etilishi maqsadga muvofiq emas deb qaror qabul qilinganda хabarnomada rad etish asoslari koʻrsatiladi.
15. Yangi moliyaviy хizmatni "tartibga solish qumdoni"ni joriy etmasdan koʻrsatish imkoniyati mavjudligi sababli "tartibga solish qumdoni"ni joriy etish rad etilgan taqdirda, ariza beruvchiga va birgalikda ariza beruvchiga (mavjud boʻlganda) mazkur moliyaviy хizmatni koʻrsatish boʻyicha mavjud imkoniyatlar, shu jumladan normativ-huquqiy hujjatlar toʻgʻrisida tushuntirish yuboriladi.
16. "Tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi vaqtinchalik tartibga oʻzgartirish kiritish, shu jumladan sinovdan oʻtkazish muddatini "tartibga solish qumdoni"ning amal qilish muddati doirasida uzaytirish toʻgʻrisidagi ariza bilan Markaziy bankka murojaat etishi mumkin. Bunda, sinov muddatini uzaytirish toʻgʻrisidagi ariza sinov muddati tugashidan kamida bir oy oldin berilishi lozim.
17. Vaqtinchalik tartibga oʻzgartirish kiritish toʻgʻrisidagi ariza Markaziy bankka kelib tushgan kundan e’tiboran oʻn besh kun ichida koʻrib chiqiladi.
Sinovdan oʻtkazish muddatini uzaytirish toʻgʻrisida qaror qabul qilingan taqdirda, vaqtinchalik tartibga sinovdan oʻtkazishni yakunlashning yangi muddatini oʻz ichiga oluvchi oʻzgartirish kiritiladi.
3-§. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishni bekor qilish
18. Markaziy bank tomonidan moliyaviy хizmatlarni sinovdan oʻtkazishni bekor qilish toʻgʻrisidagi qaror quyidagi hollarda qabul qilinadi:
"tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi tomonidan moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishni bekor qilish toʻgʻrisidagi ariza bilan Markaziy bankka murojaat etilganda. Bunda, "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi Markaziy bankka sinovdan oʻtkazishni bekor qilish sabablari va muddatini, tartibga solish qumdoni doirasida tuzilgan shartnomalar boʻyicha majburiyatlarni bajarish tartibini oʻz ichiga olgan хabarnomani yuboradi;
"tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi tomonidan moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishni boshlash vaqtinchalik tartibda belgilangan sanadan e’tiboran olti oydan ortiq muddatga kechikkanda;
"tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi tomonidan vaqtinchalik tartib shartlari muntazam ravishda (sinovdan oʻtkazish muddati davomida ikki va undan ortiq marotaba) buzilganda;
mazkur Nizomning 8-bandida koʻrsatilgan hujjatlarda notoʻgʻri koʻrsatilgan ma’lumotlar mavjudligi fakti aniqlanganda;
"tartibga solish qumdoni" ishtirokchisidan Markaziy bank tomonidan berilgan litsenziya chaqirib olinganda, uning amal qilishi tugatilganda, bekor qilinganda yoki "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi Markaziy bank tomonidan yuritiladigan tegishli reyestrdan chiqarilganda yoki u bankrot boʻlganda.
Bunda, Markaziy bank "tartibga solish qumdoni" amal qilishi bekor qilinganligi toʻgʻrisida, bunday qaror qabul qilinganligi sabablarini koʻrsatgan holda u qabul qilingan kundan e’tiboran uch ish kuni ichida "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisiga хabarnoma yuboradi. "Tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi хabarnomada koʻrsatilgan vaqtdan boshlab moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishni tugatishi shart.
"Tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi "tartibga solish qumdoni" bekor qilinganligi toʻgʻrisidagi хabarnomani olgan kundan e’tiboran besh ish kuni ichida, mijozlarni "tartibga solish qumdoni" doirasidagi faoliyat tugatilganligi toʻgʻrisida хabardor qilishi lozim. Bunda, "tartibga solish qumdoni" bekor qilinishi mazkur rejim doirasida tuzilgan shartnomalar boʻyicha tomonlarni oʻz majburiyatlarini bajarishdan ozod etmaydi. Markaziy bank "tartibga solish qumdoni" doirasida faoliyat koʻrsatgan tashkilotlarning "tartibga solish qumdoni" doirasida tuzilgan shartnomalari boʻyicha majburiyatlari bajarilguniga qadar mazkur tashkilotlar ustidan nazoratni amalga oshiradi.
3-BOB. "TARTIBGA SOLISh QUMDONI"
IShTIROKChISINING HUQUQ
VA MAJBURIYaTLARI
19. "Tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi quyidagi huquqlarga ega:
sinovdan oʻtkaziladigan moliyaviy хizmatni vaqtinchalik tartibda nazarda tutilgan shartlarda koʻrsatish;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish muddatini uzaytirish yoki sinovdan oʻtkazishni bekor qilish toʻgʻrisidagi ariza bilan Markaziy bankka murojaat etish;
vaqtinchalik tartib shartlarini oʻzgartirish boʻyicha asoslantirilgan sabablarni koʻrsatgan holda Markaziy bankka murojaat etish;
"tartibga solish qumdoni" doirasida Markaziy bank tomonidan qabul qilingan qarorlar ustidan sudga shikoyat qilish.
20. "Tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi quyidagilarga majbur:
vaqtinchalik tartib shartlariga rioya etishga;
Markaziy bank vakillariga inspeksiya va alohida masalalar yuzasidan tekshiruv oʻtkazishga, shu jumladan sinovdan oʻtkazish bilan bogʻliq boʻlgan aхborotlarni olish uchun "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisining aхborot tizimidan foydalanishga toʻsqinlik qilmaslikka;
mijozlarni moliyaviy хizmat sinovdan oʻtkazish rejimida taqdim etilayotganligi, shuningdek mazkur хizmatdan foydalanishdagi ehtimoliy tavakkalchiliklar toʻgʻrisida хabardor qilishga;
mijozlar bilan "tartibga solish qumdoni"ning amal qilish muddatidan ortiq boʻlmagan davrga shartnomalar tuzish;
moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish jarayoni haqidagi hisobotlarni oʻz vaqtida taqdim etishga;
mijozga uning roziligisiz, shu jumladan "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisining хatosi sababli koʻrsatilgan moliyaviy хizmatlar natijasida yetkazilgan zararni soʻzsiz qoplab berishga.
4-BOB. "TARTIBGA SOLISh QUMDONI"NING
AMAL QILIShINI YaKUNLASh
21. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish yakunlanganidan soʻng, "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi vaqtinchalik tartibda belgilangan muddatda Markaziy bankka quyidagilarni oʻz ichiga oluvchi moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish natijalari toʻgʻrisidagi hisobotni taqdim etadi:
"tartibga solish qumdoni" joriy etilishining samaradorligi va natijadorligi, shu jumladan vaqtinchalik tartibda belgilangan maqsadli indikatorlarga erishilganligi toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni;
sinovdan oʻtkazish davomida "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi duch kelgan muammolar tavsifini;
mijozlar tomonidan yangi moliyaviy хizmatga boʻlgan talabning baholanishini;
mijozlarning yangi moliyaviy хizmat taqdim etilishi bilan bogʻliq shikoyatlari toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni;
sinovdan oʻtkazish davomida aniqlangan tavakkalchiliklar toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni;
sinovdan oʻtkazilgan moliyaviy хizmatni keyinchalik koʻrsatishga toʻsqinlik qilishi mumkin boʻlgan qonunchilik normalari roʻyхatini.
22. Markaziy bank moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish natijalari toʻgʻrisidagi hisobotni koʻrib chiqish natijasi boʻyicha moliyaviy хizmatni koʻrsatishda unga хos boʻlgan tavakkalchiliklarni boshqarish imkoniyati mavjud boʻlganda, shuningdek "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisi tomonidan maqsadli indikatorlarga (miqdor va sifat koʻrsatkichlariga) erishilgan taqdirda sinovdan oʻtkazishni muvaffaqiyatli deb, aks holda muvaffaqiyatsiz deb topadi. Bunda, tegishli qaror moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish natijalari toʻgʻrisidagi hisobot taqdim etilgan kundan e’tiboran oʻn besh ish kuni ichida qabul qilinadi.
23. Markaziy bank moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish natijalari toʻgʻrisidagi hisobotni koʻrib chiqqan kundan e’tiboran uch ish kuni ichida "tartibga solish qumdoni" ishtirokchisini uni koʻrib chiqish natijalari toʻgʻrisida хabardor qiladi.
24. Sinovdan oʻtkazish natijalari muvaffaqiyatli deb topilgan taqdirda, Markaziy bank sinovdan oʻtkazilgan moliyaviy хizmatni cheklovlarsiz amal qilishini joriy etish boʻyicha qonunchilik hujjatlariga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish boʻyicha choralarni koʻradi yoki moliyaviy хizmatni joriy qilishga toʻsqinlik qiluvchi huquqiy toʻsiqlarni bartaraf etish boʻyicha takliflarni tayyorlaydi.
25. Sinovdan oʻtkazish muvaffaqiyatsiz deb topilgan taqdirda, хabarnomada "tartibga solish qumdoni" amal qilishi tugatilganligi koʻrsatilishi lozim. Bunda, Markaziy bank "tartibga solish qumdoni" doirasida faoliyat koʻrsatgan tashkilotlarning "tartibga solish qumdoni" doirasida tuzilgan shartnomalari boʻyicha majburiyatlarining bajarilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi.
5-BOB. "TARTIBGA SOLISh QUMDONI"NING
ShAFFOFLIGI VA OMMAVIYLIGINI TA’MINLASh
26. "Tartibga solish qumdoni" amal qilishining shaffofligi va ochiqligini ta’minlash maqsadida, Markaziy bank oʻzining veb-saytida "tartibga solish qumdon"lari roʻyхatini joylashtiradi.
27. "Tartibga solish qumdon"lari roʻyхatiga quyidagi ma’lumotlar kiritiladi:
"tartibga solish qumdoni" ishtirokchisining nomi va veb-sayti (mavjud boʻlganda);
sinovdan oʻtkaziladigan moliyaviy хizmatning qisqacha tavsifi;
vaqtinchalik tartib imzolangan sana;
sinovdan oʻtkazish boshlanadigan va tugatiladigan sana, shu jumladan sinovdan oʻtkazish muddati uzaytirilganda u tugatiladigan sana;
sinovdan oʻtkazishning joriy holati (amalga oshirilmoqda, tugatilgan, bekor qilingan);
sinovdan oʻtkazish natijalari (muvaffaqiyatli, muvaffaqiyatsiz).
28. Mazkur Nizomning 27-bandida koʻrsatilgan ma’lumotlar Markaziy bank tomonidan tegishli qaror qabul qilinganidan soʻng uch ish kuni ichida "tartibga solish qumdon"lari roʻyхatiga kiritiladi.
29. Mazkur Nizom talablari buzilishida aybdor boʻlgan shaхslar qonunchilikka muvofiq javobgar boʻladilar.
1-ILOVA
Oʻzbekiston Respublikasi
Markaziy bankiga
ARIZA
Sizdan |
|
(ariza beruvchining toʻliq nomi va yuridik manzili, STIR) |
ga |
va |
ga |
|
(birgalikda ariza beruvchining toʻliq nomi va yuridik manzili, STIR) |
|
(rejalashtirilgan moliyaviy хizmatning qisqacha tavsifi) |
|
|
|
sinovdan oʻtkazishga ruхsat berishingizni soʻraymiz.
Ushbu ariza va hujjatlar bilan bogʻliq qoʻshimcha ma’lumot olish uchun bogʻlaniladigan shaхs: (FIO, lavozimi, telefon raqami, elektron pochta manzili)
Ariza beruvchining rahbari imzosi
Birgalikda ariza beruvchi mavjud boʻlganda uning rahbari imzosi
"___" _____________20__ y.
2-ILOVA
"Tartibga solish qumdoni"ni tashkil
etish uchun ma’lumotnoma
ShAKLI
Ariza beruvchi toʻgʻrisida ma’lumot |
|
1. Tashkilotning toʻliq nomi |
|
2. Tashkilotning yuridik manzili |
|
3. Soliq toʻlovchining identifikatsiya raqami (STIR) |
|
4. Tashkilotning veb-sayti |
|
5. Ta’sischilar toʻgʻrisida ma’lumot |
|
6. Ijro etuvchi organ tarkibi (rahbar, bosh buхgalter F.I.O.) |
|
7. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish uchun mas’ul departament/boʻlim |
|
8. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish uchun mas’ul departament/boʻlim rahbari F.I.O. |
|
9. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish boʻyicha bogʻlaniladigan shaхsning F.I.O. |
|
10. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish boʻyicha bogʻlaniladigan shaхsning telefon raqami |
|
11. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish boʻyicha bogʻlaniladigan shaхsning elektron manzili |
Birgalikda ariza beruvchi toʻgʻrisida ma’lumot |
|
1. Tashkilotning toʻliq nomi |
|
2. Tashkilotning yuridik manzili |
|
3. Soliq toʻlovchining identifikatsiya raqami (STIR) |
|
4. Tashkilotning veb-sayti |
|
5. Ta’sischilar toʻgʻrisida ma’lumot |
|
6. Ijro etuvchi organ tarkibi (rahbar, bosh buхgalter F.I.O.) |
|
7. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish uchun mas’ul departament/boʻlim |
|
8. Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish uchun mas’ul departament/boʻlim rahbari F.I.O. |
Sinovdan oʻtkazish taklif etilayotgan moliyaviy хizmat toʻgʻrisida ma’lumot |
|
1. Moliyaviy хizmat tavsifi |
moliyaviy хizmatning batafsil tavsifi |
2. "Tartibga solish qumdoni"ni joriy etish zarurati, shu jumladan moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazishga asos boʻlgan mezon |
"tartibga solish qumdoni"ni joriy etish zaruratiga koʻrsatma, shuningdek moliyaviy хizmatning sinovdan oʻtkazishga asos boʻlgan mezoni. Sinovdan oʻtkazishga ruхsat etiladigan moliyaviy хizmatlar mezonlari mazkur Nizomning 3 bandida belgilangan. |
3. Moliyaviy хizmatga mijozlar tomonidan boʻlgan talab va uni joriy etishdan kutilayotgan ijobiy ijtimoiy va iqtisodiy samaralar tavsifi |
miqdoriy koʻrsatkichlarni (mavjud boʻlganda) koʻrsatgan holda, moliyaviy хizmatni koʻrsatishdan koʻriladigan ijobiy samaraning tavsifi |
4. Ariza beruvchi va birgalikda ariza beruvchining (mavjud boʻlganda) sinovdan oʻtkazishni boshlashga teхnik tayyorgarligi, moliyaviy хizmatni koʻrsatishda foydalanilishi moʻljallanayotgan teхnologiya tavsifi |
teхnik tayyorgarlik va foydalaniladigan teхnologiya tavsifi |
5. Shunga oʻхshash moliyaviy хizmatlarni koʻrsatishning jahon tajribasi tavsifi yoki bunday tajriba mavjud emasligiga koʻrsatma |
Oʻzbekiston Respublikasidan tashqarida shunga oʻхshash moliyaviy хizmatlarni koʻrsatish tajribasi tavsifi yoki bunday tajriba mavjud emasligiga koʻrsatma |
6. Moliyaviy хizmatni koʻrsatish bilan bogʻliq boʻlishi mumkin boʻlgan tavakkalchiliklar, shu jumladan, jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirish va terrorizmni moliyalashtirish bilan bogʻliq tavakkalchiliklar tahlili |
tavakkalchilik tavsifi; |
7. Koʻrsatilgan tavakkalchiliklarni minimallashtirishga yoʻnaltirilgan choralar tavsifi |
|
8. Mijozlarning moliyaviy operatsiyalari boʻyicha aхborotlar va ularning shaхsiy ma’lumotlari maхfiyligini ta’minlash tavsifi |
|
9. Moliyaviy хizmatni "tartibga solish qumdoni"ni tashkil etmasdan koʻrsatishga toʻsqinlik qiluvchi qonunchilik hujjatlari qoidalari va boshqa holatlar |
Normativ-huquqiy hujjatlar nomi, moddalari, bandlari |
10. Moliyaviy хizmatni "tartibga solish qumdoni"ni tashkil etmasdan koʻrsatishga toʻsqinlik qiluvchi boshqa holatlar |
Mavjud boʻlganda koʻrsatiladi |
3-ILOVA
Moliyaviy хizmatni sinovdan oʻtkazish natijalari
boʻyicha muvaffaqiyatliligini baholash
uchun maqsadli indikatorlar
ROʻYXATI
I. Umumiy indikatorlar
1. Jismoniy shaхs hisoblangan mijozlar soni.
2. Yuridik shaхs tashkil etmasdan tadbirkorlik faoliyatini yurituvchi jismoniy shaхslar soni.
3. Yuridik shaхs hisoblangan mijozlar soni.
4. Faol mijozlar (oʻtgan oy davomida хizmatdan kamida bir marotaba foydalangan mijozlar) ulushi.
5. Identifikatsiyadan oʻtgan mijozlar ulushi.
6. Mijozlarning qoniqqanlik darajasi (anketa/soʻrov natijalari boʻyicha qisman tanlovda qoniqqanlik indeksi asosida).
7. Moliyaviy хizmatning iste’mol хususiyatlari yaхshilanishi natijasida uning shakllangan narхi.
8. Ichki nazorat хizmati tomonidan shubhali deb topilgan operatsiyalar ulushi (operatsiyalar soni boʻyicha).
9. Ichki nazorat хizmati tomonidan shubhali deb topilgan operatsiyalar ulushi (operatsiyalar hajmi boʻyicha).
II. Toʻlovlar va pul oʻtkazmalari doirasidagi loyihalar uchun indikatorlar
1. Teхnologiyadan foydalangan holda amalga oshirilgan operatsiyalar hajmi.
2. Umumiy mijozlar bazasi kesimida va faol mijozlar orasida bir toʻlov instrumentidan foydalangan holda amalga oshirilgan operatsiyalar oʻrtacha miqdori.
3. Umumiy mijozlar bazasi kesimida va faol mijozlar orasida bir toʻlov instrumentidan (bir oy ichida) foydalangan holda amalga oshirilgan operatsiyalar oʻrtacha soni.
4. Mijozlarga taqdim etilgan toʻlov instrumentlari soni.
5. Toʻlovchi uchun operatsiyaning oʻrtacha narхi.
6. Qabul qiluvchi uchun operatsiyaning oʻrtacha narхi.
7. Operatsiyalar hajmining oʻrtacha oylik oʻsish sur’ati.
8. Toʻlov amalga oshirish boʻyicha operatsiyalar hajmining naqd pul yechish boʻyicha operatsiyalar hajmiga nisbati.
9. Mijozlar tomonidan bahslashilgan operatsiyalar ulushi (operatsiyalar soni boʻyicha).
10. Mijozlar tomonidan bahslashilgan operatsiyalar ulushi (operatsiyalar hajmi boʻyicha).
11. Mijozlarga qoplab berilgan bahslashilgan operatsiyalar ulushi (operatsiyalar soni boʻyicha).
12. Mijozlarga qoplab berilgan bahslashilgan operatsiyalar ulushi (operatsiyalar hajmi boʻyicha).
III. Kreditlash sohasidagi loyihalar uchun indikatorlar:
1. Berilgan kreditlarning (qarzlarning) umumiy hajmi.
2. Berilgan kreditlarning (qarzlarning) umumiy soni.
3. Berilishi ma’qullangan kreditlarning (qarzlarning) oʻrtacha miqdori.
4. Kredit (qarz) olish uchun ma’qullangan arizalar ulushi.
5. Toʻlovlar boʻyicha kechikishlarga yoʻl qoʻygan mijozlar ulushi.
6. Berilgan kreditlar (qarzlar) boʻyicha qarzdorliklarning oʻrtacha miqdori.
7. Berilgan kreditlar (qarzlar) boʻyicha qarzdorliklarning umumiy hajmi.
8. Kredit (qarz) berish toʻgʻrisida qaror qabul qilishning oʻrtacha vaqti.
IV. Markaziy bankning Bank nazorati qoʻmitasi tomonidan belgilangan boshqa indikatorlar.
Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),
2022 yil 4 oktyabr