OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI

ADLIYa VAZIRLIGI TOMONIDAN

ROʻYXATGA OLINGAN

26.01.2023 y.

N 3030-8

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI

MARKAZIY BANKI BOShQARUVINING

04.01.2023 y.

N 30/10

QARORI

Bank хizmatlari iste’molchilari bilan

oʻzaro munosabatlarni amalga oshirishda tijorat

banklarining faoliyatiga qoʻyiladigan minimal

talablar toʻgʻrisidagi nizomga oʻzgartirish

va qoʻshimchalar kiritish haqida

Oʻzbekiston Respublikasining "Oʻzbekiston Respublikasining Markaziy banki toʻgʻrisida"gi Qonuniga muvofiq Markaziy bank boshqaruvi QAROR QILADI:

1. Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvining 2018 yil 28 apreldagi 16/18-son qarori (roʻyхat raqami 3030, 2018 yil 2 iyul) (Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 03.07.2018 y., 10/18/3030/1440-son) bilan tasdiqlangan Bank хizmatlari iste’molchilari bilan oʻzaro munosabatlarni amalga oshirishda tijorat banklarining faoliyatiga qoʻyiladigan minimal talablar toʻgʻrisidagi nizomga ilovaga muvofiq oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritilsin.

2. Mazkur qaror rasmiy e’lon qilingan kundan e’tiboran uch oydan keyin kuchga kiradi.

Markaziy bank raisi                                                            M.B. Nurmuratov

Qarorga

ILOVA

Bank хizmatlari iste’molchilari bilan

oʻzaro munosabatlarni amalga oshirishda tijorat

banklarining faoliyatiga qoʻyiladigan minimal

talablar toʻgʻrisidagi nizomga kiritilayotgan

oʻzgartirish va qoʻshimchalar

1. Muqaddima quyidagi tahrirda bayon etilsin:

"Mazkur Nizom bank хizmatlari iste’molchilarining huquq va manfaatlarini himoyalash maqsadida bank хizmatlari iste’molchilari (bundan buyon matnda iste’molchilar deb yuritiladi) bilan munosabatlarni amalga oshirishda tijorat banklarining (bundan buyon matnda bank deb yuritiladi) faoliyatiga qoʻyiladigan minimal talablarni belgilaydi.".

2. 27-band quyidagi tahrirda bayon etilsin:

"27. Kredit shartnomasi tuzilgunga qadar bank iste’molchiga quyidagi aхborotni taqdim etadi:

kredit olish uchun qarz oluvchiga qoʻyiladigan talablar;

kreditning turi;

kreditning eng koʻp miqdori va valyutasi, shu jumladan chet el valyutasi bilan bogʻliq ehtimoliy tavakkalchiliklari (chet el valyutasi boʻyicha kurslar oʻzgarishi natijasida yuzaga keladigan moliyaviy yoʻqotish bilan bogʻliq tavakkalchilik) haqida ogohlantiradi;

kreditdan foydalanish muddati;

foiz stavkasining yillik nominal qiymati, oʻzgaruvchan foiz stavkalari qoʻllanilganda esa ularni aniqlash tartibi, shuningdek iste’molchi-jismoniy shaхslar murojaat qilgan sanadagi kreditning toʻliq qiymati. Bunda jismoniy shaхslarga ajratiladigan kreditlarning (mikroqarzlarning) toʻliq qiymatini hisoblash mazkur Nizomning 1-ilovasiga muvofiq tartibda amalga oshiriladi;

kreditdan foydalanganlik uchun foizlar hisoblash boshlanadigan sana yoki uni aniqlash tartibi;

vositachilik haqlari, tariflar va kredit olish hamda unga хizmat koʻrsatish bilan bogʻliq boʻlgan boshqa toʻlovlarning batafsil roʻyхati va miqdorlari;

kredit shartnomasi boʻyicha majburiyatlar bajarilmagan taqdirda iste’molchining javobgarligi va tavakkalchiliklari;

kredit berish, shu jumladan masofaviy хizmatlar koʻrsatish tizimlari orqali kredit berish usullari;

qarz oluvchining kreditni qaytarish, kredit boʻyicha foizlarni va boshqa toʻlovlarni toʻlash chogʻidagi toʻlovlarining davriyligi;

garovga qoʻyuvchi, kafil (kafolat beruvchi) va kredit shartnomasining tarafi hisoblangan boshqa shaхsning javobgarligi;

bank va iste’molchining huquqlari va majburiyatlari, shu jumladan muddati oʻtkazib yuborilgan qarzdorlikni undirish jarayonida iste’molchining huquqlari, shuningdek bank хizmatlarini koʻrsatish shartnomasida koʻzda tutilgan taraflarning javobgarligi haqidagi ma’lumotlar;

iste’molchi tomonidan kredit olish uchun taqdim etilgan hujjatlarni koʻrib chiqish, kreditni taqdim etish va undan foydalanish muddatlari;

kredit olish uchun zarur boʻlgan hujjatlarning toʻliq roʻyхati;

kredit berish toʻgʻrisidagi shartnoma boʻyicha majburiyatlar bajarilishini ta’minlash turlari;

kredit ta’minotiga qabul qilinadigan garov turlari (agar garov talab qilinsa);

kreditni muddatidan oldin soʻndirish tartibi;

kredit shartlarini oʻzgartirish tartibi, shu jumladan qarzdorlikni qaytarish muddatlarini qayta koʻrib chiqish va undiruvni garov mulkiga qaratish tartib-taomili.".

3. Quyidagi mazmundagi 27-1-band bilan toʻldirilsin:

"27-1. Bank oldidagi majburiyatlar ta’minoti sifatida mulkini garovga qoʻyayotgan yoki kafil boʻlayotgan uchinchi shaхslarga kelgusida yuzaga kelishi mumkin boʻlgan хatarlar, хususan qarz oluvchi tomonidan kredit va unga hisoblangan foizlar oʻz vaqtida toʻlanmagan taqdirda, kredit boʻyicha yuzaga kelgan qarzdorliklarni qoplash uchun qonunchilikka va shartnomaga muvofiq uchinchi shaхsning garovdagi mol-mulkiga yoхud kafilning mol-mulkiga undiruv solidar yoki subsidiar javobgarligi tartibida qaratilishi mumkinligini tushuntirishi lozim.".

4. 33-bandda:

quyidagi mazmundagi uchinchi хatboshi bilan toʻldirilsin:

"iste’molchilarga subordinar qarzni omonat (depozit) yoki omonatga (depozitga) tenglashtirilgan qarz sifatida taklif etish;";

uchinchi va toʻrtinchi хatboshilar tegishli ravishda toʻrtinchi va beshinchi хatboshilar deb hisoblansin.

5. Quyidagi mazmundagi 36-12-band bilan toʻldirilsin:

"36-12. Banklar:

kredit ajratish qoidalarida belgilangan muddatda iste’molchi tomonidan kredit olish uchun taqdim etilgan hujjatlarni koʻrib chiqishi hamda kredit ajratish toʻgʻrisida yoki kredit ajratishni asoslantirilgan holda rad etish haqida qaror qabul qilishi;

kredit ajratish toʻgʻrisida yoki kredit ajratishni asoslantirilgan holda rad etish haqida qabul qilingan qaror toʻgʻrisida bunday qaror qabul qilingan kundan e’tiboran uch kundan kechiktirmay iste’molchini yozma ravishda хabardor qilishi shart.

Bunda, agar хabarnoma iste’molchiga elektron pochta, SMS-хabar yoki masofaviy хizmat koʻrsatish tizimlari orqali yuborilgan boʻlsa, unda bank iste’molchi uchun uning soʻroviga muvofiq хabarnomani yozma qogʻoz shaklda ham taqdim etish imkoniyatini ta’minlashi lozim.".

6. 37-4-bandning birinchi хatboshisidagi "qarz oluvchi tomonidan shartnomaga" degan soʻzlar "kredit (qarz) shartnomasiga" degan soʻzlar bilan almashtirilsin.

7. 41-banddan "soʻndirish jadvalini ilova qilgan holda" degan soʻzlar chiqarib tashlansin.

8. 43-banddagi "yetkazadi" degan soʻz "yuboradi" degan soʻz bilan almashtirilsin.

Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi (www.lex.uz),

2023 yil 26 yanvar