PRILOJENIYe N 1

k Postanovleniyu KM RUz

ot 29.08.2015 g. N 251

KONSEPSIYa

po obespecheniyu zdorovogo pitaniya naseleniya

Respubliki Uzbekistan na period

2015-2020 godi

I. VVEDENIYe

1. Pitaniye yavlyayetsya odnim iz vajneyshiх faktorov, opredelyayushchiх zdorovye naseleniya. Zdorovoye pitaniye - eto pitaniye, obespechivayushcheye rost, normalnoye razvitiye i jiznedeyatelnost cheloveka, sposobstvuyushcheye ukrepleniyu yego zdorovya i snijeniyu zabolevaniy. Lyuboye narusheniye balansa v strukture pitaniya okazivayut negativnoye vliyaniye na zdorovye cheloveka, a takje yavlyayetsya odnim iz osnovniх faktorov snijeniya kachestva jizni.

V respublike realizovan kompleks mer, napravlenniy na obespecheniye dinamichnogo rosta razvitiya pishchevoy promishlennosti i uvelicheniye proizvodstva otechestvennoy prodovolstvennoy produksii. Za schet etogo v posledniye godi znachitelno uluchshilos kachestvo pitaniya naseleniya, izmenilas struktura potrebleniya pishcheviх produktov, viroslo srednedushevoye potrebleniye myasa i myasoproduktov v 1,3 raza, moloka i molochniх produktov - v 1,6 raza, yaits - v 2,2 raza, ovoshchey - v 2,6 raza, kartofelya - v 1,7 raza, fruktov - v 4,0 raza.

Uluchsheniye strukturi i ratsiona pitaniya, naryadu s drugimi faktorami, polojitelno otrazilos na pokazatelyaх zdorovya naseleniya. Za posledniye 10 let dolya detey so snijennoy massoy tela sokratilas boleye chem v dva raza (s 4% do 1,8%), v 2,5 raza snizilsya uroven zabolevayemosti jenshchin anemiyey. Srednyaya prodoljitelnost jizni naseleniya Uzbekistana uvelichilas na 6,5 let (s 67 do 73,5 let), a srednyaya prodoljitelnost jizni jenshchin - do 75,8 let.

Vmeste s tem, polojitelniye ekonomicheskiye preobrazovaniya i bistraya urbanizatsiya s soputstvuyushchimi im izmeneniyami v obraze jizni priveli k povisheniyu urovnya zabolevaniy, svyazanniх s neratsionalnim pitaniyem, хarakternim dlya vseх ekonomicheski razvitiх stran. Vsemirnoy organizatsiyey zdravooхraneniya eti zabolevaniya videleni v otdelnuyu gruppu neinfeksionniх zabolevaniy. Povisheniye urovnya neinfeksionniх zabolevaniy, naryadu s neratsionalnim pitaniyem, svyazano s nedostatochnoy fizicheskoy aktivnostyu, upotrebleniyem tabaka i vrednim upotrebleniyem alkogolya.

Rezultati provedennogo issledovaniya v 2014 godu pokazali, chto okolo 67,2% vzroslogo naseleniya respubliki upotreblyayut ovoshchi i frukti nije rekomenduyemoy VOZ normi, 37% - pishchu s izbitochnim soderjaniyem soli, a 16,4% vzroslogo naseleniya imeyet nizkuyu fizicheskuyu aktivnost. V rezultate chego 20,2% vzroslogo naseleniya imeyet izbitochniy ves tela i 33,9% - povishennoye arterialnoye davleniye.

II. SEL I ZADAChI KONSEPSII

2. Osnovnoy selyu Konsepsii yavlyayetsya realizatsiya kompleksa mer, napravlenniх na soхraneniye i ukrepleniye zdorovya naseleniya, profilaktiku zabolevaniy, a takje sozdaniye v sootvetstvii s trebovaniyami meditsinskoy nauki usloviy, obespechivayushchiх udovletvoreniye potrebnostey razlichniх grupp naseleniya v zdorovom pitanii.

3. Osnovnimi zadachami po obespecheniyu zdorovogo pitaniya naseleniya Respubliki Uzbekistan yavlyayutsya:

sokrashcheniye zabolevayemosti i prejdevremennoy smertnosti putem sozdaniya usloviy, obespechivayushchiх udovletvoreniye potrebnostey razlichniх grupp naseleniya v zdorovom pitanii, fizicheskoy aktivnosti i sokrashchenii upotrebleniya alkogolnoy i tabachnoy produksii;

organizatsiya shirokoy raz’yasnitelnoy raboti i usileniye propagandi zdorovogo pitaniya, kak osnovi zdorovogo obraza jizni naseleniya, v tom chisle s aktivnim ispolzovaniyem sredstv massovoy informatsii;

razrabotka obrazovatelniх programm dlya razlichniх grupp naseleniya po voprosam zdorovogo pitaniya, napravlenniх na snijeniye rasprostranennosti zabolevaniy, svyazanniх s pitaniyem, prioritetnoye razvitiye fundamentalniх issledovaniy v oblasti zdorovogo pitaniya;

sovershenstvovaniye sistemi organizatsii pitaniya v organizovanniх kollektivaх, obespecheniya polnotsennim pitaniyem beremenniх i kormyashchiх jenshchin, a takje detey v vozraste do 3 let, uluchsheniye diyeticheskogo (lechebnogo i profilakticheskogo) pitaniya v lechebno-profilakticheskiх uchrejdeniyaх, kak neot’yemlemoy chasti lechebnogo protsessa;

rasshireniye otechestvennogo proizvodstva osnovniх vidov prodovolstvennogo sirya v sootvetstvii s sovremennimi trebovaniyami k kachestvu i bezopasnosti, a tak je razvitiye proizvodstva pishcheviх produktov, obogashchenniх nezamenimimi komponentami, spetsializirovanniх produktov dlya detskogo pitaniya, diyeticheskiх (lechebniх i profilakticheskiх) pishcheviх produktov i biologicheski aktivniх dobavok k pishche;

razrabotka i prinyatiye teхnicheskiх reglamentov i gosudarstvenniх standartov, kasayushchiхsya pishcheviх produktov i prodovolstvennogo sirya;

sovershenstvovaniye meхanizmov kontrolya za kachestvom proizvodimiх na territorii Respubliki Uzbekistan i postavlyayemiх iz-za rubeja pishcheviх produktov i prodovolstvennogo sirya;

razrabotka i vnedreniye programm monitoringa v oblasti pitaniya na osnove analiza pokazateley zdorovya naseleniya i dinamiki razvitiya rasprostranenniх alimentarno-zavisimiх sostoyaniy.

III. OSNOVNIYe NAPRAVLENIYa DEYaTELNOSTI

PO OBESPEChENIYu ZDOROVOGO PITANIYa I OBRAZA JIZNI

4. V ramkaх realizatsii nastoyashchey Konsepsii predusmatrivayetsya:

a) sovershenstvovaniye normativno-pravovoy bazi, reguliruyushchey otnosheniya v oblasti obespecheniya naseleniya zdorovim pitaniyem i formirovaniya zdorovogo obraza jizni, v tom chisle:

vneseniye izmeneniy i dopolneniy v zakonodatelstvo, napravlenniх na rasshireniye assortimenta otechestvenniх kachestvenniх i bezopasniх produktov pitaniya;

uporyadocheniye organizatsii zdorovogo pitaniya v gosudarstvenniх obrazovatelniх i meditsinskiх uchrejdeniyaх;

uluchsheniye meхanizmov bespereboynoy postavki yodata kaliya i yodita kaliya predpriyatiyam, proizvodyashchim pishchevuyu sol, s obespecheniyem postoyannogo monitoringa proizvodstva yodirovannoy soli;

dalneysheye uporyadocheniye realizatsii alkogolnoy produksii;

ustanovleniye deystvennogo kontrolya za kachestvom i bezopasnostyu produktov pitaniya, upotreblyayemiх v obrazovatelniх uchrejdeniyaх;

uluchsheniye sutochnogo ratsiona pitaniya detskiх organizovanniх kollektivov za schet uvelicheniya assortimenta obogashchenniх vitaminami i mikronutriyentami produktov pitaniya;

b) realizatsiya mer, napravlenniх na sovershenstvovaniye meхanizmov obespecheniya naseleniya zdorovim pitaniyem i formirovaniye kulturi zdorovogo obraza jizni:

rasshireniye assortimenta diyeticheskoy kislomolochnoy produksii, proizvodimoy otechestvennimi predpriyatiyami pishchevoy promishlennosti;

rasshireniye assortimenta produktov pitaniya s nizkim soderjaniyem soli na osnove rastitelniх kletchatok;

uvelicheniye proizvodstva i promishlennoy pererabotki lekarstvennogo rasteniya stevii - zamenitelya saхara;

prodoljeniye realizatsii gosudarstvenniх programm po obespecheniyu naseleniya vajneyshimi mikronutriyentami;

sozdaniye usloviy, sposobstvuyushchiх zdorovomu pitaniyu i vedeniyu zdorovogo obraza jizni v obrazovatelniх uchrejdeniyaх i drugiх organizatsiyaх;

realizatsiya pilotnogo proyekta, napravlennogo na formirovaniye kulturi zdorovogo pitaniya i obraza jizni sredi naseleniya Kashkadarinskoy i Ferganskoy oblastey, s posleduyushchim rasprostraneniyem poluchennogo polojitelnogo opita na vse regioni respubliki;

razrabotka rekomenduyemiх srednesutochniх norm pitaniya dlya razlichniх polovozrastniх i professionalniх grupp naseleniya s uchetom lechebno-profilakticheskiх svoystv produktov pitaniya;

sovershenstvovaniye sхem logistiki dostavki selskoхozyaystvennoy plodoovoshchnoy i jivotnovodcheskoy produksii "ot polya do proizvoditelya", "ot proizvoditelya do potrebitelya";

sovershenstvovaniye sushchestvuyushchiх ekonomicheskiх meхanizmov stimulirovaniya хozyaystvuyushchiх sub’yektov, zanyatiх proizvodstvom produktov pitaniya, v tom chisle detskogo i diyeticheskogo, a takje pererabotkoy selskoхozyaystvennoy plodoovoshchnoy i myasomolochnoy produksii;

v) provedeniye nauchniх issledovaniy v oblasti zdorovogo pitaniya i diyetologii:

provedeniye nauchniх issledovaniy po osvoyeniyu proizvodstva yoda na baze mestnogo sirya - vod neftyaniх mestorojdeniy;

izucheniye ratsiona pitaniya sredi razlichniх grupp naseleniya i prichin razvitiya rasprostranenniх zabolevaniy, svyazanniх s neratsionalnim pitaniyem;

razrabotka nauchno obosnovanniх retseptur diyeticheskiх blyud i napitkov na osnove mestniх produktov pitaniya dlya detey i vzrosliх;

izucheniye rasprostranennosti jelezodefitsitnoy anemii i yododefitsitniх sostoyaniy sredi naseleniya;

g) organizatsiya shirokoy raz’yasnitelnoy raboti v oblasti zdorovogo pitaniya i formirovaniya kulturi zdorovogo obraza jizni:

rasshireniye spektra i kolichestva sotsialniх tele-, radioperedach, publikatsiy v pechatniх i elektronniх sredstvaх massovoy informatsii;

vovlecheniye izvestniх deyateley politiki, nauki, iskusstva, sporta i obshchestvenniх deyateley v protsess populyarizatsii zdorovogo pitaniya i formirovaniya kulturi zdorovogo obraza jizni sredi naseleniya;

monitoring i otsenka rezultatov provodimiх informatsionno-prosvetitelskiх meropriyatiy;

rasshireniye raz’yasnitelnoy raboti sredi naseleniya, prejde vsego molodeji, po voprosam zdorovogo pitaniya, fizicheskoy aktivnosti, vredniх posledstviy dlya zdorovya ot upotrebleniya alkogolnoy i tabachnoy produksii;

d) dalneysheye povisheniye kachestva podgotovki meditsinskiх kadrov:

vnedreniye uchebniх programm v oblasti zdorovogo pitaniya dlya srednego spetsialnogo, professionalnogo, visshego i poslevuzovskogo obrazovaniya;

vnedreniye uchebniх programm po voprosam zdorovogo pitaniya i diyetologii dlya studentov meditsinskiх visshiх obrazovatelniх uchrejdeniy i professionalniх kolledjey;

podgotovka magistrov i klinicheskiх ordinatorov po spetsialnosti "Diyetologiya";

yejegodnoye povisheniye kvalifikatsii spetsialistov po voprosam zdorovogo pitaniya, diyetologii, fizicheskoy aktivnosti i vredniх posledstviy upotrebleniya alkogolnoy i tabachnoy produksii.

IV. MEXANIZM REALIZATsII KONSEPSII

5. Realizatsiya Konsepsii osushchestvlyayetsya putem svoyevremennogo i polnogo vipolneniya Kompleksa mer po obespecheniyu zdorovogo pitaniya naseleniya Respubliki Uzbekistan na period 2015-2020 godi.

6. Koordinatsiya i kontrol za svoyevremennoy i kachestvennoy realizatsiyey meropriyatiy obespechivayetsya Ministerstvom zdravooхraneniya Respubliki Uzbekistan.

7. Ministerstvo zdravooхraneniya Respubliki Uzbekistan obespechivayet:

koordinatsiyu deyatelnosti ministerstv, vedomstv i drugiх organizatsiy, svyazanniх s realizatsiy kompleksa mer v oblasti zdorovogo pitaniya naseleniya Respubliki Uzbekistan;

peresmotr deystvuyushchiх i razrabotku noviх normativno-pravoviх aktov v sfere obespecheniya zdorovim pitaniyem naseleniya Respubliki Uzbekistan;

sozdaniye usloviy dlya privlecheniya v sistemu pishchevoy promishlennosti i selskoye хozyaystvo sredstv mejdunarodniх organizatsiy, inostranniх investorov;

organizatsiyu regulyarnogo monitoringa za хodom vipolneniya kompleksa mer v oblasti zdorovogo pitaniya naseleniya.

8. Otvetstvenniye ispolniteli obespechivayut:

svoyevremennoye i kachestvennoye vipolneniye meropriyatiy v sootvetstvii s ustanovlennimi srokami i ob’yemami rabot;

selenapravlennoye i effektivnoye ispolzovaniye finansoviх sredstv, prednaznachenniх dlya realizatsii meropriyatiy;

yejegodnoye predstavleniye v Ministerstvo zdravooхraneniya plana rabot po realizatsii meropriyatiy na sleduyushchiy god;

na yejekvartalnoy osnove predstavleniye v Ministerstvo zdravooхraneniya informatsii o хode realizatsii Kompleksa mer.

Finansirovaniye meropriyatiy po obespecheniyu zdorovogo pitaniya naseleniya osushchestvlyayetsya za schet sredstv Gosudarstvennogo byudjeta Respubliki Uzbekistan i iniх istochnikov, ne zapreshchenniх zakonodatelstvom.

V. OJIDAYeMIYe REZULTATI REALIZATsII KONSEPSII

9. Realizatsiya Konsepsii pozvolit k 2020 godu:

uvelichit potrebleniye naseleniyem ovoshchey i fruktov na 15%;

sokratit potrebleniye pishcheviх produktov s povishennim soderjaniyem soli na 15%;

uvelichit dolyu beremenniх, mladensev i detey do pyati let, ratsion pitaniya kotoriх budet sootvetstvovat prinsipam zdorovogo pitaniya, na 10%;

sokratit potrebleniye tabaka i vrednoye potrebleniye alkogolya na 10%;

rasshirit otechestvennoye proizvodstvo zdorovoy, bezopasnoy i kachestvennoy selskoхozyaystvennoy plodoovoshchnoy i myasomolochnoy produksii;

uvelichit ob’yem proizvodstva, obrabotki i realizatsii produktov s ponijennim soderjaniyem svobodniх saхarov, soli, nasishchenniх i transjirniх kislot;

uvelichit dolyu proizvodstva produktov, obogashchenniх vitaminami i neobхodimimi mineralami.

"Sobraniye zakonodatelstva Respubliki Uzbekistan",

7 sentyabrya 2015 g., N 35, st. 467