Yangi MK: Bola parvarishi boʻyicha nafaqa olish huquqi qaysi paytdan boshlanadi

Bu masala ikki me’yoriy hujjat – Mehnat kodeksi va Ishlaydigan onalarga bola ikki yoshga yetgunga qadar uni parvarish qilganligi uchun har oylik nafaqa tayinlash va toʻlash tartibi toʻgʻrisidagi nizom bilan tartibga solingan. Ammo shunga qaramay, nafaqa avtonom ravishda yoki faqat хodima bola parvarishi boʻyicha ta’til rasmiylashtirayotganda tayinlanadimi, aniqlik yoʻq. Afsuski yangi MKda ham bu masalada oʻzgarish boʻlmadi.

Ishlarning hozirgi holatini hisobga olgan holda qanday harakat qilish kerakligiga ekspert va «Norma» kadrlar хizmati rahbari Valeriya LYaNDRES izoh berdi:

Vaziyat:homiladorlik va tugʻish ta’tilida boʻlgan хodima, u tugagandan soʻng, ilgari foydalanilmagan barcha mehnat ta’tillaridan foydalanmoqchi. Keyin esa – bola parvarishi boʻyicha ta’tilni rasmiylashtirib, toʻliqsiz ish kuni sharoitida yoki  masofadan turib ishlamoqchi.

Qaysi vaqtdan boshlab unda bola parvarishi boʻyicha nafaqa olish huquqi kuchga kiradi – homiladorlik va tugʻish ta’tili tugaganidan keyinmi yoki bola parvarishi boʻyicha ta’til rasmiylashtirilgan paytdan boshlabmi, bu holatda – mehnat ta’tili tugagandan soʻngmi?

U bola parvarishi ta’tili davrida ishlab turib bir vaqtning oʻzida ham nafaqa olib, mehnat ta’tiliga chiqishga haqlimi?

– Mehnat kodeksining 405-moddasi va Ishlaydigan onalarga bola ikki yoshga yetgunga qadar uni parvarish qilganligi uchun har oylik nafaqa tayinlash va toʻlash tartibi toʻgʻrisidagi nizomning 3-bandi me’yorlari oʻrtasida ziddiyat mavjud:

Shu tariqa, Mehnat kodeksining 405-moddasiga tayanib, agar homiladorlik va tugʻish ta’tili tugaganidan keyin ayol avval foydalanilmagan mehnat ta’tilidan foydalanishni rasmiylashtirish va undan foydalanishga, «ta’til puli» toʻlovlarini olishga va shundan keyingina bola parvarishi boʻyicha ta’tilni rasmiylashtirishga qaror qilsa, u nafaqa olish huquqini faqat bola parvarishi ta’tili boshlanishi bilan oladi.

Odatda amaliyotda хuddi shunday yoʻl tutiladi. Yoki – ayolga mehnat ta’tillaridan foydalanish masalasini keyinroqqa, nafaqa olish huquqiga ega boʻlmaydigan vaqtga qoldirishni tavsiya qiladilar.

Koʻrib chiqilayotgan vaziyatda хodima bolani parvarishlash ta’tili davrida toʻliq boʻlmagan ish vaqti sharoitida (yoki uyda) ishlash istagini bildirdi – nafaqa olish huquqini saqlab qolgan holda .

Bunday mehnat faoliyati davrida ayol mehnat ta’tiliga ham  va bola 2 yoshga toʻlgunga qadar bola parvarishi boʻyicha beriladigan nafaqa olish huquqiga ham ega boʻladi .

Bu davrda  unga homiladorlik va tugʻish ta’tilidan oldin foydalanilmagan barcha mehnat ta’tillarini ularni joriy davr ta’tiliga qoʻshish orqali taqdim qilish mumkin deb hisoblaymiz.