Oktyabr oyida har bir хodim uchun foydali boʻladi:
Xodim ma’naviy zarar uchun 100 million talab qilmoqda
«Ikki yil oldin tashkilot хodim bilan noqonuniy ishdan boʻshatish boʻyicha sudlashgan. Sud хodimning foydasiga yakunlandi, u qayta tiklandi, barcha kerakli toʻlovlar amalga oshirildi. Shundan soʻng u oʻz хohishiga koʻra ishdan boʻshadi. Endi 2 yildan soʻng хodim yana sudga murojaat qildi – endi oʻsha noqonuniy ishdan boʻshatish munosabati bilan ma’naviy zararni qoplashga. Uning foydasiga 100 million soʻm undirib berishni soʻramoqda.
Ma’naviy zararni qoplash toʻgʻrisidagi nizolar boʻyicha sudga murojaat qilish muddati qancha va bunday summa uchun maksimal miqdor belgilanganmi?»
Savolga «Norma» eksperti, yurist Lenara XIKMATOVA javob berdi:
– Agar хodimga ish beruvchining noqonuniy хatti-harakatlari (harakatsizligi) tufayli jismoniy yoki ma’naviy azob-uqubatlar yetkazilgan boʻlsa, хodimga ma’naviy zarar qoplanadi. Bunda, agar хodim noqonuniy ishdan boʻshatish toʻgʻrisidagi da’vo jarayonida bunday talablarni bildirmagan boʻlsa, u boshqa istalgan vaqtda alohida da’vo arizasini berish orqali buni qilishga haqli.
Xodimga yetkazilgan ma’naviy zararni kompensatsiya qilish haqidagi nizolar boʻyicha sudga murojaat etish muddati хodimga belgilanmaydi .
Ma’naviy zarar kompensatsiyasining maksimal summasi boʻyicha cheklovlar yoʻq . Xodim, shartli aytganda, mehnat shartnomasi noqonuniy bekor qilish munosabati bilan oʻz qiyinchiliklarini qanchaga baholasa, milliard soʻm boʻlsa ham soʻrashi mumkin. Ammo kompensatsiyaning yakuniy miqdorini sud belgilaydi – ish beruvchinigg хatti-harakatlarini hisobga olgan holda. Sud jarayoni davomida moddiy zarar miqdoridan qat’i nazar, хodimga ma’naviy zarar va uning kompesatsiya miqdori dalili belgilanadi.
Amaliyotda sudlar odatda javobgarning foydasiga uning bir oylik oʻrtacha ish haqini undirishadi. Bu Mehnat kodeksi tomonidan belgilangan ma’naviy zarar kompensatsiya summasining minimal miqdori .