Пригодится каждому кадровику в июле:
«Меҳнат дафтарчаларини ҳисобга олиш китобини тўлдириш керакми? 2020 йил январь ойидан бошлаб биз фақат электрон "меҳнат дафтарчаларини" юритяпмиз. Қоғоз меҳнат дафтарчаси бўлган янги ходимни ишга қабул қилишда ундан фақат нусха оламан ва қайтариб бераман. Бу тўғрими?».
- Йўқ, бу нотўғри.
Амалдаги қонунчиликка қоғоз меҳнат дафтарчаларини бекор қилиш ва уларни ҳисобга олишни тўхтатиш бўйича ўзгартиришлар киритилмаган. Меҳнат кодексининг 80-моддаси ва Меҳнат дафтарчаларини юритиш тартиби тўғрисидаги йўриқномага кўра ишга кираётган шахслар иш берувчига қоғоз меҳнат дафтарчасини тақдим қилиши, иш берувчидан эса уларга барча зарур ёзувларни киритиши талаб этилади.
Ҳозирги вақтда қоғоз меҳнат дафтарчалари Ягона миллий меҳнат тизимида шаклланадиган электрон меҳнат дафтарчалари билан параллель равишда олиб борилади (my.mehnat.uz).
Эътибор беринг
Агар ариза берувчи биринчи марта ишга кираётган бўлса, қоғоз меҳнат дафтарчаларини очишнинг ҳожати йўқ. Меҳнат фаолиятини 2020 йил 1 январдан кейин – электрон меҳнат дафтарчалари киритилгандан сўнг бошлаганлар учун иш стажи меҳнат шартномаси рўйхатдан ўтказилгач, фақат ЯММТда акс этади. Бу Бандликка кўмаклашиш марказлари (БКМ) меҳнат дафтарчалари бланкасини беришни тўхтатгани билан боғлиқ.Ходимларда қоғоз меҳнат дафтарчалари бўлгани ҳолда уларни юритмагани учун иш берувчини жазолаш мумкинми
- Ҳа, назорат органлари буни меҳнат қонунчилигининг бузилиши деб баҳолаши ва айбдор мансабдор шахсларни Маъмурий кодекснинг 49-моддасига биноан маъмурий жавобгарликка тортиши мумкин.
Қоғоз меҳнат дафтарчасини қандай юритиш керак
Меҳнат дафтарчаси ходимнинг иш стажини тасдиқловчи асосий ҳужжатдир. Иш берувчи корхонада беш кундан ортиқ ишлаган барча ходимларга меҳнат дафтарчасини тутиши шарт (ўриндошлик асосида ишловчилар бундан мустасно).
Меҳнат дафтарчасига қуйидаги маълумотларни киритинг 
:
- ишга қабул қилиш;
- бошқа доимий ишга ўтказиш;
- меҳнат шартномасини бекор қилиш ҳақида.
Ходимнинг илтимосига кўра меҳнат дафтарчасига ўриндошлик бўйича иш даврлари ва бошқа ишга вақтинча ўтказишлар тўғрисида ёзув киритилади.
Меҳнат дафтарчаси – бу қатъий ҳисобот ҳужжати бўлиб, уларни сейфда ёки ёнғинга чидамли шкафда сақланг.
Меҳнат дафтарчаларини ҳисобга олиш дафтарининг шакли уларни юритиш тартиби тўғрисидаги йўриқнома билан тасдиқланади. Унда 14та устун мавжуд: қабул қилиш/меҳнат дафтарчасини тўлдириш санаси, эгасининг тўлиқ Ф.И.Ш., китобча маълумотлари, ишдан бўшатилганда эгасига қайтарилганлиги ҳақидаги маълумотлар ва бошқалар.
Эътибор беринг
Китоб қуйидаги фактларни тасдиқлайди:
- ишга қабул қилинаётганда иш берувчига меҳнат дафтарчасини бериш;
- ишдан бўшатилганда эгасига қайтариб бериш.
Иккинчиси айниқса муҳим, чунки иш берувчи меҳнат дафтарчасини беришни кечиктирса, у бутун мажбурий прогул даври учун ходимга ўртача ойлик иш ҳақи тўлаши шарт . Ҳисобга олиш китобидаги ходим имзоси эса иш берувчи ҳужжатни эгасига ўз вақтида қайтарганини исботлайди.
Меҳнат дафтарчасини айнан меҳнат шартномасини бекор қилиш кунида эгасига қайтариш муҳимдир. Бу фактни меҳнат дафтарчаларини ҳисобга олиш китобида албатта акс эттириш керак. Агар ходим ишдан бўшатилган куни йўқ бўлса ёки "меҳнат давфтарчасини" олишдан бош тортса, гувоҳлар иштирокида бу ҳақида далолатнома тузинг. Шу куннинг ўзида ходим ишда бўлмаган тақдирда унга почта орқали меҳнат дафтарчасини олиб кетиш тўғрисида огоҳлантирувчи хабарнома юборинг . Ҳисобга олиш китобининг 12-устунига ("Меҳнат дафтарчаси берилган сана") бу ҳақида ёзиб қўйинг. Бундай ёзув меҳнат дафтарчасини беришни кечиктириш иш берувчининг айби билан юз бермаганини ва у уни эгасига ўз вақтида топшириш учун барча зарур чораларни кўрганини тасдиқлайди.
