Пригодится каждому кадровику в декабре:
«Сиртдан таълим олаётган талаба – ходим ўртача иш ҳақи сақланган ҳолда 30 кунлик ўқиш таътили беришни сўрамоқда. Аммо у МКнинг 256-моддасига мувофиқ жорий йилда унга ажратилган 30 кундан фойдаланиб бўлган. Ушбу мақсад учун унга йиллик меҳнат татилидан фойдаланишни таклиф қилиш мумкинми? Йилига неча марта «ўқиш таътили»ни тақдим этишимиз шарт?»
Саволларга эксперт ва «Норма» кадрлар хизмати раҳбари Валерия ЛЯНДРЕС жавоб берди:
– Иш берувчи ходимнинг ўқиши учун ҳақ тўланадиган таътилини меҳнат таътили билан бир томонлама алмаштиришга ҳақли эмас. Ходимлар меҳнат таътилларидан дам олиш ва иш қобилиятини тиклаш учун фойдаланади 
ва у фақат ходимнинг ўз хоҳишига кўра ўқишга бағишланиши мумкин.
МК «ўқиш таътиллари» учун қандай муддатларни назарда тутади
ОТМларда таълим олаётган ходимларга ўқиш йили ва шаклига қараб турли давомийликдаги ўртача ойлик иш ҳақи сақланган ҳолда қўшимча таътиллар берилади .
Жумладан, олий ва ўрта махсус ўқув юртларида сиртдан таълим олаётган I ва II курс талабаларига лаборатория-имтиҳон сессиясида иштирок этиш учун ҳар йили камида ўттиз календарь кундан иборат таътиллар берилади.
Олий ва ўрта махсус ўқув юртларининг учинчи ва ундан кейинги курсларида сиртдан таълим олаётганларга эса ҳар йили камида қирқ календарь кундан иборат таътил тақдим қилинади.
Ўқишни якунлаш арафасида қуйидагилар учун иш ҳақи сақланган ҳолда таътил берилади:
1) олий ва ўрта махсус ўқув юртларида битирув имтиҳонларини топшириш даврида - камида ўттиз календарь кун;
2) диплом лойиҳасини (ишини) тайёрлаш ва ёқлаш даврида - тўрт ой.
Бундан ташқари, олий ва ўрта махсус ўқув юртларининг охирги курсларида ўқиётган ходимларга диплом лойиҳасига материаллар тўплаш учун ўттиз календарь кун муддат билан иш ҳақи сақланмаган ҳолда таътил берилади .
Агар йиллик меҳнат таътиллари, одатда, таътиллар жадвалига мувофиқ тақдим этилса, ўқиш ва ижодий таътиллар – уларга эҳтиёж пайдо бўлганда берилади.
Агар йиллик таътил ўқиш таътилига тўғри келса, ходим уни бошқа муддатга кўчириш ёки узайтиришга ҳақли.
Кўриб чиқилаётган вазиятда:
1. Ўқув юртидан келган чақирув-маълумотномани диқққат билан ўрганиб чиқинг – унда ўқиш курси, таътилнинг тури ва давомийлиги кўрсатилган бўлиши керак. Эҳтимол, жорий йилда талаба биринчи таътилни таълимнинг бир курси учун олган бўлиб, энди бошқаси учун сўраётган бўлиши мумкин.
Меҳнат кодексининг 256-моддасида айрим ҳолларда таътилнинг аниқ муддати эмас, балки унинг энг кам муддати кўрсатилади. Шунинг учун таътилнинг давомийлиги МКда кўрсатилган минимал муддатдан кўп бўлиши мумкин.
2. Зарурат бўлганда ОТМга асосли сўров юбориш ва талабаларни сессияга чақиришнинг қонунийлигини аниқлаштириш учун талаба ходимга берилган барча таътиллар ҳосибини юритинг.
Эътибор беринг
Тегишлича расмийлаштирилган ОТМ чақирув маълумотномасисиз ходим ўқиш таътили олишга ҳақли эмас.
«Сиртдан таълим олаётган талаба – ходим ўртача иш ҳақи сақланган ҳолда 30 кунлик ўқиш таътили беришни сўрамоқда. Аммо у МКнинг 256-моддасига мувофиқ жорий йилда унга ажратилган 30 кундан фойдаланиб бўлган. Ушбу мақсад учун унга йиллик меҳнат татилидан фойдаланишни таклиф қилиш мумкинми? Йилига неча марта «ўқиш таътили»ни тақдим этишимиз шарт?»
Саволларга эксперт ва «Норма» кадрлар хизмати раҳбари Валерия ЛЯНДРЕС жавоб берди:
– Иш берувчи ходимнинг ўқиши учун ҳақ тўланадиган таътилини меҳнат таътили билан бир томонлама алмаштиришга ҳақли эмас. Ходимлар меҳнат таътилларидан дам олиш ва иш қобилиятини тиклаш учун фойдаланади (МК 133-м.) ва у фақат ходимнинг ўз хоҳишига кўра ўқишга бағишланиши мумкин.
МК «ўқиш таътиллари» учун қандай муддатларни назарда тутади
ОТМларда таълим олаётган ходимларга ўқиш йили ва шаклига қараб турли давомийликдаги ўртача ойлик иш ҳақи сақланган ҳолда қўшимча таътиллар берилади (МК 256-м.).
Жумладан, олий ва ўрта махсус ўқув юртларида сиртдан таълим олаётган I ва II курс талабаларига лаборатория-имтиҳон сессиясида иштирок этиш учун ҳар йили камида ўттиз календарь кундан иборат таътиллар берилади.
Олий ва ўрта махсус ўқув юртларининг учинчи ва ундан кейинги курсларида сиртдан таълим олаётганларга эса ҳар йили камида қирқ календарь кундан иборат таътил тақдим қилинади.
Ўқишни якунлаш арафасида қуйидагилар учун иш ҳақи сақланган ҳолда таътил берилади:
олий ва ўрта махсус ўқув юртларида битирув имтиҳонларини топшириш даврида - камида ўттиз календарь кун;
диплом лойиҳасини (ишини) тайёрлаш ва ёқлаш даврида - тўрт ой.
Бундан ташқари, олий ва ўрта махсус ўқув юртларининг охирги курсларида ўқиётган ходимларга диплом лойиҳасига материаллар тўплаш учун ўттиз календарь кун муддат билан иш ҳақи сақланмаган ҳолда таътил берилади (МК 256-м.).
Агар йиллик меҳнат таътиллари, одатда, таътиллар жадвалига мувофиқ тақдим этилса, ўқиш ва ижодий таътиллар – уларга эҳтиёж пайдо бўлганда берилади.
Агар йиллик таътил ўқиш таътилига тўғри келса, ходим уни бошқа муддатга кўчириш ёки узайтиришга ҳақли.
Кўриб чиқилаётган вазиятда:
Ўқув юртидан келган чақирув-маълумотномани диқққат билан ўрганиб чиқинг – унда ўқиш курси, таътилнинг тури ва давомийлиги кўрсатилган бўлиши керак. Эҳтимол, жорий йилда талаба биринчи таътилни таълимнинг бир курси учун олган бўлиб, энди бошқаси учун сўраётган бўлиши мумкин.
Меҳнат кодексининг 256-моддасида айрим ҳолларда таътилнинг аниқ муддати эмас, балки унинг энг кам муддати кўрсатилади. Шунинг учун таътилнинг давомийлиги МКда кўрсатилган минимал муддатдан кўп бўлиши мумкин.
2. Зарурат бўлганда ОТМга асосли сўров юбориш ва талабаларни сессияга чақиришнинг қонунийлигини аниқлаштириш учун талаба ходимга берилган барча таътиллар ҳосибини юритинг.
Эътибор беринг! Тегишлича расмийлаштирилган ОТМ чақирув маълумотномасисиз ходим ўқиш таътили олишга ҳақли эмас.
Логотип