Ўзбекистон Республикаси Президентининг 01.04.2024 й. ПҚ-147-сон "Ижод мактаблари фаолиятини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Қарори
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ПРЕЗИДЕНТИНИНГ
ҚАРОРИ
01.04.2024 й.
N ПҚ-147
ИЖОД МАКТАБЛАРИ ФАОЛИЯТИНИ
ЯНАДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ЧОРА-
ТАДБИРЛАРИ ТЎҒРИСИДА
Бадиий адабиёт ва бошқа ижод соҳаларига меҳр қўйган иқтидорли ёшларни саралаш ва тарбиялаш, уларнинг истеъдодини ривожлантириш, келажакда ўзбек адабиёти ва санъати, оммавий ахборот воситалари учун муносиб кадрлар тайёрлаш, миллий ўзлигимиз, она Ватанимиз ва халқимизга садоқатли етук ижодкорларнинг янги авлодини камол топтириш мақсадида:
1. Белгилансинки, 2024/2025 ўқув йилидан бошлаб Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги тизимидаги ижод мактабларида (кейинги ўринларда - ижод мактаблари):
ижтимоий ва ижодий фаол, кенг жамоатчилик ўртасида обрў-эътибор қозонган адиблар ва жамоат арбоблари иштирокида маҳорат дарслари ўтказилади;
маҳорат дарслари учун тўланадиган бир марталик тўлов Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги ҳузуридаги Иқтидорли ёшларни қўллаб-қувватлаш жамғармаси ҳисобидан, уларнинг хизмат сафари билан боғлиқ харажатлар Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси томонидан амалга оширилади;
жаҳон адабиётининг дурдона асарларини ўзбек тилига бадиий таржима қилиш мақсадида "Ёш таржимонлар" клублари фаолияти йўлга қўйилади;
мумтоз адабиётимиз, жумладан, жадид маърифатпарварларининг Ватанимиз тарихида чуқур из қолдирган бой илмий меросини ўрганиш мақсадида амалдаги таянч ўқув режаси доирасида "Матншунослик" дарслари ташкил этилади;
ҳар йили икки маротаба ўқувчиларнинг "Ижод боғидан гулдаста" номли тўпламларини нашр этиш амалиёти йўлга қўйилади;
ўқувчиларда ахлоқий, ижтимоий-эмоционал ва эстетик дидни ривожлантириш мақсадида "Тасвирий санъат ва чизмачилик" фани негизида "Санъат" (ART) фани киритилади;
ўқувчиларнинг сунъий интеллект ва робототехника йўналишига қизиқишларини қўллаб-қувватлаш ҳамда уларнинг яратувчанлик кўникмаларини шакллантириш мақсадида 7-9-синфларнинг "Технология" фани доирасида робототехника асослари ўргатилади;
"Тасвирий санъат ва чизмачилик" ҳамда "Мусиқа" фанларидан дарс берадиган педагог кадрларнинг малака тоифалари "Санъат" (ART) фанига, "Информатика ва ахборот технологиялари" фанидан дарс берадиган педагог кадрларнинг малака тоифалари эса - "Технология" фанига ҳам татбиқ этилади;
ижод мактаблари ўқувчиларини ўз ижодий фаолият натижаларини, жумладан ижтимоий тармоқларда ва онлайн платформаларда тижоратлаштиришга ўргатиш бўйича амалий машғулотлар ўтказилади.
2. Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги ҳамда Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг 2024/2025 ўқув йилидан бошлаб умумий ўрта таълим муассасалари ўқувчилари ўртасида бадиий адабиёт ва санъат соҳасида иқтидорли ёшларни саралашга қаратилган кўрик-танлов ўтказиш тўғрисидаги таклифи маъқуллансин.
Белгилансинки:
кўрик-танлов ҳар йили туман (шаҳар) ва вилоят босқичларида ўтказилади;
танловнинг вилоят босқичида совринли 1-, 2- ва 3-ўринларни қўлга киритган 6-синф ўқувчилари ижод мактабларига умумий қабул параметрлари доирасида кириш имтиҳонисиз ўқишга қабул қилинади;
танловни ташкил этиш ва ўтказиш билан боғлиқ харажатлар Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги ҳузуридаги Иқтидорли ёшларни қўллаб-қувватлаш жамғармаси маблағлари ҳисобидан амалга оширилади.
3. Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги (Х.Умарова):
а) Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси (С.Саидов) билан биргаликда ўқувчиларнинг ижодий қобилиятини ривожлантириш ҳамда бандлигини таъминлаш мақсадида ижод мактабларининг ижодий ташкилотлар билан ўзаро ҳамкорлигини йўлга қўйсин;
б) 2024 йил 1 сентябрдан бошлаб ижод мактабларининг 10- ва 11-синф ўқувчиларини:
Маданий мерос агентлиги (Б.Абдикаримов) билан биргаликда гид, таҳрирчи ва реставратор ёрдамчиси касбларига;
Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси (А.Джурабаев) билан биргаликда теле- ва радиоканалларда режиссёр ёрдамчиси, овоз ёзиш режиссёри ассистенти, муҳаррир ёрдамчиси ҳамда репортёр касбларига;
Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги (А.Ходжаев) билан биргаликда босма нашриётларда муҳаррир ва дизайнер касбларига;
Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонаси ва унинг ҳудудлардаги филиаллари билан биргаликда сканерлаш ва рақамлаштириш ҳамда рақамлаштирилган ресурсларни қайта ишлашга оид касбларга;
Маданият вазирлиги (О.Назарбеков) билан биргаликда театрларда санъатшунослик, актёрлик санъати, режиссёрлик, халқ ижодиёти соҳаларидаги касбларга ўргатиш бўйича амалий дарсларни жорий қилсин.
Белгилаб қўйилсинки, касбларга ўргатиш бўйича дарслар амалдаги таянч ўқув режага ажратилган дарс соатлари ва (ёки) дарсдан ташқари машғулотлар доирасида амалга оширилади.
4. Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси (С.Саидов) ҳар йили:
"Менинг биринчи китобим" лойиҳаси доирасида ҳар бир ижод мактабидан камида икки нафар ўқувчининг ижодий ишлар тўпламини нашр этиш чораларини кўрсин;
анъанавий "Зомин семинари"да ҳар бир ижод мактабидан камида 5 нафардан ижодкор ўқувчиларнинг иштирокини таъминласин.
Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги (А.Ходжаев) ҳар бир ижод мактабини "Туркий адабиёт дурдоналари" номли 100 жилддан иборат китоблар мажмуаси билан таъминласин.
5. Ижод мактаблари 1-иловада кўрсатилган олий таълим муассасалари ва Ўзбекистон Республикасининг хорижий давлатлардаги элчихоналарига бириктирилсин.
Қуйидагилар:
а) 1-иловада кўрсатилган олий таълим муассасалари:
2024 йил 1 майга қадар бириктирилган ижод мактабларида олий таълим муассасаси тил, адабиёт ва хорижий тиллар йўналишлари бўйича кафедраларининг бўлинмаларини ташкил этсин;
2024 йил 1 сентябрга қадар "Устоз-шогирд" анъаналари асосида ижод мактаблари ўқитувчиларининг касбий ва илмий-ижодий маҳоратини ошириш чораларини кўрсин;
2024/2025 ўқув йилидан бошлаб ҳар йили соҳа ривожига катта ҳисса қўшган ижодкорларга бағишланган кўрик-танлов ва фан олимпиадаларини ташкил қилсин;
ижод мактаблари ўқувчилари учун миллий қадрият ва анъаналарни кенг тарғиб этишга қаратилган маданий-маърифий кечалар, маҳорат дарслари ва ижодий учрашувлар ташкил қилсин;
б) 1-иловада кўрсатилган Ўзбекистон Республикасининг хорижий давлатлардаги элчихоналари:
2024 йил 1 сентябрга қадар ҳар бир ижод мактабига хорижий тил бўйича камида иккитадан мутахассисларни жалб қилсин;
ижод мактабларига хорижий давлатлардаги халқаро мактаблар билан ўқувчи алмашиш дастурларини амалга оширишга кўмаклашсин;
2024-2025 йиллар давомида ижод мактабларининг камида 50 нафар ўқитувчиларининг хорижий илғор таълим муассасаларида малака оширишларини ташкил этсин;
ижод мактабларининг ўқитувчи ва ўқувчиларини турли йўналишдаги халқаро конференциялар, анжуманлар, фан олимпиадалари, танловлар, ихтисосликка оид кўргазмаларда иштирок этиш учун жалб қилсин;
2024 йил 1 сентябрга қадар ижод мактаблари кутубхона фондини хорижий адабиётлар билан бойитиш чораларини кўрсин ҳамда уларга етакчи хорижий ахборот-кутубхоналари билан алоқа ўрнатишга кўмаклашсин.
Белгилансинки, ушбу банднинг "а" кичик бандида назарда тутилган чора-тадбирлар - тегишли олий таълим муассасасининг бюджетдан ташқари маблағлари ҳисобидан, "б" кичик бандидаги тадбирлар - Ташқи ишлар вазирлигининг Ўзбекистон Республикасининг дипломатик хизмат органларини ривожлантириш жамғармаси маблағлари ҳисобидан молиялаштирилади.
6. Қуйидагилар:
ижод мактабларида таълим-тарбия жараёни ҳамда дарсдан ташқари машғулотларнинг сифатини яхшилаш, педагог кадрлар салоҳиятини оширишни тизимли ташкил этишга қаратилган Ижод мактабларини ривожлантиришнинг мақсадли кўрсаткичлари 2-иловага мувофиқ;
Ижод мактаблари фаолиятини самарали ташкил этиш ҳамда таълим сифати натижадорлигини ошириш бўйича "Йўл харитаси" 3-иловага мувофиқ тасдиқлансин.
Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги директори А.Т. Уббиевга мақсадли кўрсаткичларга эришилиши юзасидан шахсий жавобгарлик юклатилсин.
7. Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги манфаатдор вазирлик ва идоралар билан биргаликда уч ой муддатда қонунчилик ҳужжатларига ушбу қарордан келиб чиқадиган ўзгартириш ва қўшимчалар тўғрисида Вазирлар Маҳкамасига таклифлар киритсин.
8. Мазкур қарорнинг ижросини самарали ташкил қилишга масъул ва шахсий жавобгар этиб мактабгача ва мактаб таълими вазири Х.У. Умарова белгилансин.
Қарор ижросини назорат қилиш, ижро учун масъул ташкилотлар фаолиятини мувофиқлаштириш Ўзбекистон Республикасининг Бош вазири А.Н. Арипов зиммасига юклансин.
Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш. Мирзиёев
Президентининг
2024 йил 1 апрелдаги
ПҚ-147-сон қарорига
1-ИЛОВА
Ихтисослаштирилган таълим муассасалари
агентлиги тизимидаги ижод мактабларига
бириктирилган олий таълим муассасалари
ва Ўзбекистон Республикасининг хорижий
давлатлардаги элчихоналари
РЎЙХАТИ
Т/р |
Ижод мактаблари |
Олий таълим муассасалари |
Ўзбекистон Республикасининг хорижий давлатлардаги элчихоналари
|
1. |
Ҳалима Худойбердиева номидаги ижод мактаби |
А.Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети, Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети |
Ўзбекистон Республикасининг Хитой Халқ Республикасидаги элчихонаси |
2. |
Ҳамид Олимжон ва Зулфия номидаги ижод мактаби |
Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети, Ўзбекистон давлат консерваторияси |
Ўзбекистон Республикасининг Буюк Британиядаги элчихонаси |
3. |
Ибройим Юсупов номидаги ижод мактаби |
Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети, Ўзбекистон давлат хореография академияси |
Ўзбекистон Республикасининг Германия Федератив Республикасидаги элчихонаси |
4. |
Муҳаммад Юсуф номидаги ижод мактаби |
Андижон давлат чет тиллар институти, Ўзбекистон давлат санъат ва маданият институти |
Ўзбекистон Республикасининг Япониядаги элчихонаси |
5. |
Абдулла Орипов номидаги ижод мактаби |
Қарши давлат университети, Юнус Ражабий номидаги Ўзбек миллий мусиқа санъати институти |
Ўзбекистон Республикасининг Америка Қўшма Штатларидаги элчихонаси |
6. |
Исҳоқхон Ибрат номидаги ижод мактаби |
Наманган давлат университети, Наманган давлат чет тиллар институти |
Ўзбекистон Республикасининг Корея Республикасидаги элчихонаси |
7. |
Эркин Воҳидов номидаги ижод мактаби |
Фарғона давлат университети, Ўзбекистон давлат санъат ва маданият институти |
Ўзбекистон Республикасининг Франция Республикасидаги элчихонаси |
8. |
Муҳаммад Ризо Огаҳий номидаги ижод мактаби |
Урганч давлат университети, Тошкент давлат шарқшунослик университети |
Ўзбекистон Республикасининг Туркия Республикасидаги элчихонаси |
9. |
Абдулла Қодирий номидаги ижод мактаби |
Тошкент давлат шарқшунослик университети, Камолиддин Беҳзод номидаги Миллий рассомлик ва дизайн институти
|
Ўзбекистон Республикасининг Бирлашган Араб Амирликларидаги элчихонаси
|
Президентининг
2024 йил 1 апрелдаги
ПҚ-147-сон қарорига
2-ИЛОВА
Ижод мактабларини ривожлантиришнинг
МАҚСАДЛИ КЎРСАТКИЧЛАРИ
Президентининг
2024 йил 1 апрелдаги
ПҚ-147-сон қарорига
3-ИЛОВА
Ижод мактаблари фаолиятини
самарали ташкил этиш ҳамда таълим сифати
натижадорлигини ошириш бўйича
"ЙЎЛ ХАРИТАСИ"
Т/р |
Чора-тадбирлар |
Амалга ошириш механизми |
Бажариш муддати
|
Молиялаш- тириш манбаи
|
Ижро учун масъуллар
|
1. |
Ижод мактаблари тўғрисидаги низомни такомиллаштириш. |
Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги тизимидаги ижод мактаблари тўғрисидаги низомни тасдиқлашни назарда тутувчи Ҳукумат қарори лойиҳасини ишлаб чиқиш. Бунда: ижод мактаблари тўғрисида низом лойиҳасини; ижод мактаблари фаолиятини 2030 йилгача ривожлантириш концепцияси лойиҳасини тасдиқлашни назарда тутиш. |
2024 йил август |
- |
Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги (Х.Умарова), Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги (А.Уббиев), Адлия вазирлиги (А.Тошқулов) |
2. |
Ижод мактабларида ишловчи ходимлар меҳнатини қўшимча рағбатлантириш тизимини такомиллаштириш. |
1. Ижод мактаблари ходимларини рағбатлантириш жамғармасига ажратилган маблағлардан фойдаланиш тартибини ишлаб чиқиш. |
2024 йил май |
- |
Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги (Х.Умарова), Иқтисодиёт ва молия вазирлиги (О.Фозилкаримов), Адлия вазирлиги (А.Тошқулов) |
2. Ижод мактабларининг маъмурий-бошқарув, педагогик, ўқув-ёрдамчи, техник ва хизмат кўрсатувчи ходимларнинг меҳнатига ҳақ тўлашнинг такомиллаштирилган тизимини амалиётга жорий этиш. |
2024 йил сентябрь |
||||
3. |
Ижод мактабларининг намунавий штатлар жадвалини тасдиқлаш. |
1. Ижод мактабларининг амалдаги штатлар жадвалини таҳлил қилиш ҳамда янги таҳрирдаги намунавий штатлар жадвалини ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш. |
2024 йил декабрь |
- |
Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги (Х.Умарова), Иқтисодиёт ва молия вазирлиги (О.Фозилкаримов), Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлиги (Б.Мусаев) |
2. Ижод мактаблари намунавий штатлар жадвалини амалиётга жорий этиш. |
2025 йил январь |
||||
4. |
Ибройим Юсупов номидаги ижод мактабини ихтисослик фанларидан қорақалпоқ тилидаги дарсликлар ва ўқув қўлланмалари билан таъминлаш. |
1. Қорақалпоқ тилидаги янги авлод дарсликлари ва ўқув қўлланмаларини яратиш мақсадида муаллифлар гуруҳларини шакллантириш. |
2024 йил май |
Иқтидорли ёшларни қўллаб-қувватлаш жамғармаси маблағлари |
Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги (Х.Умарова), Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги (А.Уббиев) |
2. Хорижий тажрибани ўрганган ҳолда янги авлод дарсликлари ва ўқув қўлланмаларини босқичма-босқич ишлаб чиқиш, уларни мунтазам равишда такомиллаштириб бориш. |
2025 йилдан бошлаб |
||||
3. Ижод мактабини халқаро талаблар асосида тайёрланган қорақалпоқ тилидаги дарсликлар билан босқичма-босқич таъминлаш. |
2025/2026 ўқув йилидан бошлаб |
||||
5. |
Умумий ўрта таълим муассасалари 6-синф ўқувчилари ўртасида бадиий адабиёт ва санъат соҳасида иқтидорлиларини аниқлашга қаратилган кўрик-танловлар ўтказиш. |
1. Адабиёт ва санъат соҳасида иқтидорли ўқувчиларни аниқлашга қаратилган кўрик-танловлар ўтказиш тартибини ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш. Бунда: ҳар йили туман (шаҳар) ва вилоят босқичларини ўтказишни; танловнинг вилоят босқичида совринли ўринларни қўлга киритган ўқувчиларнинг (1-,2-,3-ўрин) ижод мактабларига умумий қабул параметрлари доирасида кириш имтиҳонисиз ўқишга қабул қилинишини назарда тутиш. 2. Кўрик-танловларни юқори савияда ташкил этиш, ғолибларини муносиб тақдирлаш. |
2024 йил октябрь |
Иқтидорли ёшларни қўллаб-қувватлаш жамғармаси маблағлари |
Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги (Х.Умарова), Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги (А.Уббиев), Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси (С.Саидов) |
3. Танлов натижаларидан келиб чиқиб, адабиёт ва санъат соҳасида кичик ёшдаги иқтидорли ўқувчилар базасини яратиш. |
2025 йилдан бошлаб |
||||
6. |
Ижод мактабларида ижтимоий ва ижодий фаол, кенг жамоатчилик ўртасида обрў-эътибор қозонган адиблар ва жамоат арбоблари иштирокида маҳорат дарслари ўтказишни тизимли ташкил этиш. |
1. Маҳорат дарсларини ўтказиш тартибини ишлаб чиқиш. 2. Маҳорат дарсларини олиб борувчи шахсларга қўйиладиган талабларни белгилаш. 3. Маҳорат дарсларини олиб борувчи шахсларни танлаш. |
2024 йил август |
Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси ва Иқтидорли ёшларни қўллаб-қувватлаш жамғармаси маблағлари |
Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги (А.Уббиев), Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси (С.Саидов) |
4. Маҳорат дарсларини тизимли равишда ўтказиш. |
2024 йил сентябрь |
||||
7. |
Ижод мактаблари ўқувчиларининг ижодий ишларини доимий чоп этиш тизимини йўлга қўйиш. |
1. Ўқувчиларнинг ижодий ишларини нашр этиш тартибини белгилаш. |
2024 йил май |
Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси ва Иқтидорли ёшларни қўллаб-қувватлаш жамғармаси маблағлари |
Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги (А.Уббиев), Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси (С.Саидов) |
2. Ўқувчиларнинг ижодий ишларини тўплаш ва таҳрир қилиш бўйича ишчи гуруҳни шакллантириш. |
2024 йил ноябрь |
||||
3. Ўқувчиларнинг ижодий ишлари тўпламини нашр этиш. |
ҳар йили |
||||
8. |
Ижод мактаблари ўртасида соғлом рақобатни шакллантириш. |
1. Ижод мактаблари фаолияти натижадорлигини баҳолаш мезонлари ва тартибини ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш. |
2024 йил май |
Иқтидорли ёшларни қўллаб-қувватлаш жамғармаси маблағлари |
Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги (А.Уббиев) |
2. Ижод мактаблари фаолияти натижадорлигидан келиб чиқиб, уларнинг рейтингини аниқлаш. |
ҳар йили август |
||||
3. Рейтинг бўйича энг яхши натижа кўрсатган ижод мактаблари раҳбарларини рағбатлантириш тизимини жорий этиш. |
2024-2025 ўқув йилидан бошлаб |
||||
9. |
Ижод мактабларининг таълим жараёнларини халқаро таълим ташкилотлари талабларига мувофиқлаштириш. |
1. Ишчи гуруҳ тузган ҳолда халқаро таълим ташкилотлари талабларини ўрганиш. |
2024 йил май |
Иқтидорли ёшларни қўллаб-қувватлаш жамғармаси маблағлари |
Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги (А.Уббиев) |
2. Ўрганиш якунларидан келиб чиқиб, таълим жараёнлари халқаро таълим ташкилотлари талабларига мувофиқлаштириладиган ижод мактабларини белгилаш ҳамда тегишли халқаро таълим ташкилотлари билан музокаралар олиб бориш. |
2024 йил август |
||||
3. Ижод мактабларининг таълим жараёнларини босқичма-босқич халқаро талабларга мувофиқлаштириш. |
2024-2030 йиллар |
||||
10. |
Ижод мактаблари ўқувчиларининг ўз ижодий фаолиятини тижоратлаштиришга ўргатиш. |
1. Ижод мактаблари ўқувчиларининг ўз ижодий фаолиятини тижоратлаштиришга ўргатиш режасини ишлаб чиқиш ва масъулларни белгилаш. |
2024 йил май |
- |
Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги (А.Уббиев), Ёшлар ишлари агентлиги (А.Саъдуллаев) |
2. Режа асосида ўқувчилар учун амалий машғулотлар ташкил этиш. Бунда, ўқувчиларнинг ижодий фаолиятини ижтимоий тармоқларда ва онлайн видео платформаларда тижоратлаштиришни назарда тутиш. |
2024 йил майдан бошлаб |
Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz),
2024 йил 3 апрель
Телеграм канали 