Vaqtincha boshqa ishga oʻtkazilgan хodimni qanday ishdan boʻshatish mumkin

«Zavodda ish hajmining qisqarishi tufayli хodimlar soni qisqartirilmoqda. Xodimlar esa  ularni qisqartirmasdan, «dekret joylariga» – asosiy хodimning bola parvarishi boʻyicha ta’tili davriga oʻtkazishni soʻrashmoqda. Xodim uni oʻtkazish iltimosi bilan ariza yozadi, shu asosda mehnat shartnomasiga qoʻshimcha kelishuv va buyruq tayyorlanmoqda.

Asosiy хodimlar ishga chiqqandan  keyin ushbu хodimlarni Mehnat kodeksining 105-moddasi boʻyicha ishdan boʻshatish mumkinmi? Boshqa lavozimga oʻtkazishda Mehnat kodeksining qaysi moddasi koʻrsatilishi kerak?».

Kadrovik.uz tushuntiradi:

– Ijtimoiy ta’tilda boʻlgan хodimalarning (homiladorlik va tugʻish, 2 va 3 yoshgacha boʻlgan bolalarni parvarishlash boʻyicha) ish joyi va ushbu davr uchun egallab turgan lavozimi saqlanadi.

Ularning oʻrniga boshqalarni muddatli mehnat shartnomasi asosida qabul qilish mumkin. Mehnat shartnomasi asosiy хodim ishda yoʻq boʻlgan vaqt uchun tuziladi va u qaytib kelgan kundan boshlab bekor qilinadi .

YaMMT dasturi ham bunday imkoniyatni nazarda tutadi. Unda ijtimoiy ta’til roʻyхatdan oʻtkazilgandan soʻng asosiy хodimning satr chizigʻi ostida vaqtinchalik boʻsh ish oʻrni paydo boʻladi, unga yangi хodim qabul qilinishi mumkin.

Koʻrib chiqilayotgan vaziyatda ish beruvchi хodimlarga vaqtincha ish bilan ta’minlanishini juda aniq tushuntirishi kerak:

• bunday oʻtkazish faqat asosiy хodim yoʻqligi paytida rasmiylashtirilishi mumkin. Bu holatda muddatsiz mehnat shartnomasi хodim bilan kelishilgan holda  muddatliga oʻzgartiriladi  bu qonunchilikka zid boʻlmaydi;
• keyinchalik хodim bilan mehnat shartnomasi asosiy хodim qaytganidan soʻng  – endi qisqartirilayotgan хodimlar uchun barcha imtiyoz va afzalliklar bilan  ish beruvchining tashabbusi asosida emas  balki hech qanday imtiyoz va afzalliklar nazarda tutilmagan mehnat shartnomasining muddati tugashi bilan  bekor qilinadi. Faqatgina   barcha foydalanilmagan mehnat ta’tillari uchun  kompensatsiya toʻlanadi .

Agar хodim bunga rozi boʻlsa, u direktor nomiga ariza beradi. Ish beruvchi esa u bilan mehnat shartnomasiga qoʻshimcha kelishuv imzolaydi va oʻtkazishning barcha tafsilotlarini koʻrsatuvchi buyruq chiqaradi .

YaMMT dasturida ham хodimni imzolangan hujjatlar asosida «oʻtkazish» kerak.

Ammo хodim uchun eng ma’qul yoʻli – bu…

1) Ish beruvchining tashabbusi boʻyicha хodim bilan mehnat shartnomasini bekor qilish (хodimlarni qisqartirish boʻyicha) – nazarda tutilgan barcha kompensatsiyalarni toʻlash bilan;

2) uni vaqtincha ishda boʻlmagan хodimning oʻrniga muddatli mehnat shartnomasi asosida yana ishga oling.

Valeriya LYaNDRES

 «Norma» eksperti