Mehnat staji haqida nimalarni bilish kerak
29.05.2025
Меҳнат стажи – бу нима
Меҳнат стажи – бу инсон қонунда белгиланган шартларга риоя қилган ҳолда ишлаган, хизмат қилган ёки кимнидир (масалан, бола ёки ногиронлиги бўлган шахсни) парваришлаган умумий вақт миқдори. Бу вақт пенсия, таътил, нафақа ва бошқа тўловларни ҳисоблашда ҳисобга олинади.
Муҳим
Стаж – бу инсон «қаердадир ишлаган» оддий календарь вақти эмас, балки ҳужжатлар билан тасдиқланган ва белгиланган қоидалар бўйича ҳисобга олинадиган юридик аҳамиятга эга даврлардир.Стажнинг қандай турлари бўлади
|
Стаж тури |
Нималар ҳисобга олинади |
|
Умумий меҳнат |
Меҳнат ва ижтимоий фойдали фаолиятнинг бутун даври |
|
Махсус |
Имтиёзлар берувчи шароитлардаги/лавозимлардаги иш |
|
Мутахассислик бўйича |
Ҳужжатлар билан тасдиқланган малака бўйича иш |
1️. Умумий меҳнат стажи
Бу бутун меҳнат фаолиятининг умумий давомийлиги, шу жумладан:
- меҳнат шартномаси бўйича ишнинг;
- давлат хизматининг;
- ҳарбий хизматнинг;
- бола ёки ногиронлиги бўлган шахсни парваришлашнинг;
- бошқа ижтимоий фойдали фаолиятнинг (масалан, қурилиш отрядларида иштирок этиш, олий ўқув юртларида педагогик амалиёт ўташ – агар бу норматив ҳужжатларда кўрсатилган бўлса).
Амалий аҳамиятини йўқотган узлуксиз иш стажидан фарқли, умумий меҳнат стажи қуйидаги ҳолларда ҳамон муҳим бўлиб қолмоқда:
- вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик нафақасини ҳисоблашда
; - айрим ижтимоий имтиёзларга эга бўлишда;
- кўп йиллик хизмат учун устамаларни белгилашда;
- пенсия тайинлашда ва ҳоказо.
Муҳим
Агар шахс норасмий равишда (меҳнат шартномасисиз, бюджетга ва бюджетдан ташқари жамғармаларга бадаллар тўламасдан) ишлаган бўлса, бу давр стажга қўшилмайди, чунки у ҳужжатлар билан тасдиқланмаган ва қонун ҳужжатларига мувофиқ ҳисобга олинмайди.Мисол
Ходимнинг таъкидлашича, у 15 йиллик меҳнат стажига эга, аммо шундан 4 йили у норасмий ишлаган хусусий компанияга тўғри келади. Меҳнат дафтарчаси текширилганда ишга...
Telegram kanali 