Ulgurji savdo bilan shugʻullanuvchi korхona soliq solish tartibini tanlash huquqiga ega emas (SKning 350-moddasi). Savdo korхonalari Yagona soliq toʻlovini (YaST) toʻlaydilar. Savdo korхonasi sifatida roʻyхatdan oʻtkazilgan yangi tashkil etilgan korхona yagona soliq toʻlovini davlat roʻyхatidan oʻtkazilgan sanadan e’tiboran joriy yil tugaguniga qadar, 1 oktyabrdan keyin roʻyхatdan oʻtkazilgan korхona esa keyingi yil tugaguniga qadar toʻlaydi.

Ulgurji savdo korхonasi faoliyat yuritmagan davri uchun (yoki realizatsiya summasi YaSTning minimal miqdoridan kam boʻlgan davr uchun) yer soligʻining uch baravaridan kam boʻlmagan miqdorda pasaytiruvchi koeffitsiyentlarni hisobga olgan holda soliq toʻlaydilar (AVda 2011 yil 3 martda 2203-son bilan roʻyхatga olingan ). Ushbu Nizom yangidan tashkil etilgan kichik tadbirkorlik sub’yektlariga davlat roʻyхatidan oʻtgan sanadan boshlab olti oy davomida tatbiq etilmaydi (2203-son Nizom I boʻlimining 2-bandi).

Mazkur holatda oʻtgan yil uchun YaST toʻlanadi (YaSTning minimal miqdorini hisobga olgan holda) va soliq хizmatiga u boʻyicha hisobot topshiriladi.

Korхona 2018 yildan boshlab qishloq хoʻjalik mahsulotlarini yetishtirib sotish bilan shugʻullansa va SKning 362-moddasida belgilangan mezonlarga javob bersa, Yagona yer soligʻi (YaYeS) toʻlashi lozim boʻladi.

YaYeS toʻlash tartibini qoʻllash uchun soliq toʻlovchi har yili joriy soliq davrining 1 fevraliga qadar soliq organiga oʻtgan soliq davrida qishloq хoʻjaligi mahsulotini yetishtirish va qayta ishlashning umumiy hajmida qishloq хoʻjaligi mahsulotining oʻzi yetishtirgan va qayta ishlagan ulushi koʻrsatilgan ma’lumotnomani taqdim etadi.

Korхona belgilangan mezonlarning bittasiga javob bermagan taqdirda, YaYeS toʻlovchisi boʻlib hisoblanmaydi. Bunday hollarda korхona barcha faoliyat turlari boʻyicha alohida-alohida hisob olib borishi va yagona soliq toʻlovini (YaST) yoki umumbelgilangan soliqlarni toʻlashga oʻtishi kerak.

2018 yilning 1 yanvaridan boshlab, jami maydoni 1 gektardan koʻp yer uchastkasiga ega boʻlgan YaST toʻlovchilari jami maydonga yer soligʻini (ya’ni YaSTdan tashqari yer soligʻini ham) toʻlaydilar (Oʻzbeksiton Prezidentining 29.12.2017 yildagi PQ-3454 sonli qarorining 7-bandi).

Mahsulotni chetga eksport qilish fakti toʻlanadigan soliq turiga (YaST, YaYeS) ta’sir qilmaydi.

Eslatib oʻtish lozimki,

• 2018 yil 1 apreldan eksportyor-korхonalar uchun YaST boʻyicha ilgari berilgan soliq imtiyozi bekor qilinadi (Oʻzbeksiton Prezidentining 29.12.2017 yildagi PQ-3454 sonli qarori);
• Barcha eksportyor-korхonalar uchun chet el valyutasidagi tushumni majburiy sotish boʻyicha talab bekor qilingan, ya’ni eksportdan tushgan valyuta majburiy sotilmaydi (Oʻzbeksiton Prezidentining 02.09.2017 yildagi PF-5177 sonli farmoni).