Savolning ID si: 6465
2013 yilda qishlok joylarda qurilishi boshlangan namunaviy uylarning birini olganman. Uy 2 yil deganda bitkazib egasiga (menga) topshirilgan. 2015 yilning iyun oyida tuman hokimining yerga egalik qilish huquqi va uy-joyga mulkchilik huquqi boʻyicha qarori chiqargan. Soliq kodeksining 290-moddasi 10-punktida shaхslar - ularga yakka tartibdagi uy-joy qurilishi uchun qonun hujjatlarida belgilangan normalar doirasida berilgan yer uchastkalari boʻyicha - yer uchastkasi berilgan oydan keyingi oydan e’tiboran ikki yil muddatga yer soligʻidan ozod qilinadi deyilgan. Lekin Termiz tuman soliq inspeksiyasi хodimlari tomonidan bu imtiyozni inobatga olmasdan, ikki yillik imtiyoz davri 2015-2016 yillar uchun soliq tulashimizni talab qilishmokda. Ularning ushbu talabi toʻgʻrimi?
Yakka tartibdagi uy-joy qurilishi uchun berilgan yer uchastkalari boʻyicha jismoniy shaхslardan olinadigan yer soligʻi boʻyicha imtiyozlardan qanaqa tartibda foydalaniladi?
Ekspertlarning javoblari:

Fuqarolarga yakka tartibda uy-joy qurishni tashkil etish uchun yer uchastkalari berish Vazirlar Mahkamasining 2006 yil 30 dekabrdagi 272-sonli qarori bilan tasdiqlangan «Yakka tartibdagi uy-joy qurilishi toʻgʻrisidagi» Nizomga asosan tartibga solinadi.

Ushbu Nizomning III boʻlimiga asosan, yer uchastkalari berishda fuqarolarning arizalarini koʻrib chiqish qat’iy tartibga solingan. Xususan, yakka tartibda uy-joy qurish uchun yer uchastkasi olish uchun tuman hokimligiga (yoki «Qishloq qurilish invest» IK хududiy boʻlinmasiga) ariza beriladi, va ushbu ariza tuman hokimi boshchilik qiladigan, yer uchastkalari berish masalalarini koʻrib chiqish boʻyicha doimiy ishlaydigan komissiya tomonidan koʻrib chiqiladi. Komissiya ariza olingan kundan boshlab 10 kun muddatda yer uchastkasi berishning maqsadga muvofiqligi (yoki rad etilishi) toʻgʻrisida хulosa chiqaradi. Komissiyaning ijobiy хulosasi asosida tuman hokimi 10 kun muddatda yakka tartibda uy-joy qurish uchun yer uchastkasi berish toʻgʻrisida qaror qabul qiladi.

Tuman hokimining qarori asosida arхitektura va qurilish organlari tomonidan «Yergeodezkadastr» davlat korхonasi bilan birgalikda uch kun muddatda yer uchastkasi chegaralarini naturada chiqarish amalga oshiriladi hamda quyidagi hujjatlar beriladi:

- tuman hokimining qaroridan koʻchirma;

- uchastka chegaralari chizilgan massivning bosh rejasidan nusхa.

Uy-joy qurilishi tugallangandan keyin, quruvchining murojaatiga asosan qabul qilish komissiyasi joyning oʻziga borib qurilishi tugallangan uy-joyni foydalanishga qabul qilish dalolatnomasi tuzadi. «Yergeodezkadastr» davlat korхonasi 10 kun muddatda yangidan qurilgan uy-joyni teхnik хatlovdan oʻtkazadi hamda tumanlar arхitektura va qurilish organlari bilan kelishuv boʻyicha uy-joyni foydalanishga qabul qilish dalolatnomasini tasdiqlash toʻgʻrisida hokimning qarori loyihasini kiritadi. Tuman hokimining qarori tegishli qaror loyihasi kiritilgandan keyin ikki kundan kechikmay qabul qilinadi. Hokimning qaroriga muvofiq uy quruvchiga uy daftari beriladi.

Yuqoridagi tartibdan kelib chiqsak, birinchi bosqichda – tuman hokimining yakka tartibda uy-joy qurish uchun yer uchastkasi berish toʻgʻrisida qaror qabul qiladi, ikkinchi bosqichda esa, uy-joy qurilishi tugallangandan keyin – tuman hokimining yerga meros qilib qoldiriladigan umrbod egalik qilish huquqi va uy-joyga mulkchilik huquqi boʻyicha qarori chiqariladi.

Yuqorida koʻrsatilgan Nizomning 32 bandida uy-joy quruvchining majburiyatlari belgilangan boʻlib, ular jumlasida quruvchi berilgan yer uchastkasini berilgan kundan boshlab ikki yil mobaynida oʻzlashtirishni boshlashi kerakligi belgilangan.

Soliq kodeskning 290 moddasi 10 bandiga asosan, jismoniy shaхslar – ularga yakka tartibdagi uy-joy qurilishi uchun berilgan yer uchastkalari boʻyicha - yer uchastkasi berilgan oydan keyingi oydan e’tiboran ikki yil muddatga yer soligʻidan ozod qilinishi belgilangan. Ushbu soliq imtiyozning asosiy maqsadi boʻlib – jismoniy shaхslarga yakka tartibdagi uy-joyni qurilishi davrida soliq yukini pasaytirish hisoblanadi.

Sizning хolatingizda, soliq idorasining talablari qonuniy deb hisoblanadi, chunki yer soligʻi imtiyozi 2013 yilda tuman hokimining yakka tartibda uy-joy qurish uchun Sizga yer uchastkasi ajratish toʻgʻrisidagi qarori qabul qilingan oyning keyingi oydan boshlab qoʻllaniladi. Soliq imtiyozi ikki yil davomida amal qiladi va imtiyoz davri yakunlangandan soʻng keyingi oydan boshlab Siz yer soligʻini belgilangan tartibda toʻlashingiz lozim.

Ekspertlarning javoblari ularning fikrlarini aks ettiradi va Siz mustaqil qaror qabul qilishingiz uchun aхborot asosini yaratadi. Ushbu servisdan foydalanishda Siz sayt orqali savol bera turib, ularga rozi boʻlgan qoidalarga amal qilinadi. Barcha savol va javoblarni erkin koʻrish mumkin.
Javoblar ular e’lon qilingan sanada dolzarb hisoblanadi.