Kasanachilarning daromadiga soliq solishda EKIHning bir baravari qismi chegirilmaydi, balki barcha daromadi jismoniy shaхslardan olinadigan daromad soligʻi (JShDS) stavkasi qat’iy 7,5 foiz miqdorida qoʻllaniladi.
Jismoniy shaхslar daromadiga shkala boʻyicha, maksimal stavkada, minimal stavkada yoki qat’iy belgilangan stavkalarda (masalan 10% miqdorida) soliq solinadi.
Jismoniy shaхslar daromadi belgilangan shkala boʻyicha soliqqa tortilganda jismoniy shaхslardan olinadigan daromad soligʻini hisoblab chiqarish va ushlab qolish soliq solinadigan baza hamda belgilangan stavkalardan kelib chiqqan holda daromad hisoblanishiga qarab, yil boshidan ortib boruvchi yakun boʻyicha har oyda amalga oshiriladi (SKning 186-moddasi). Bunda daromadlar 4 ta shkala boʻyicha taqsimlanib, har bir shkalaga tegishli summaga u uchun belgilangan stavkada soliq solinadi. Ushbu jihatdan 1-shkala uchun belgilangan stavka 0% boʻlib, uning soliq summasi ham mos ravishda 0 soʻmga teng boʻladi. Amaliyotta bu holat EKIHning bir baravari soliqqa tortiladigan bazadan chegirib tashlash deb yuritilsada, aslida ushbu daromad soliqqa tortiladi, ya’ni soliq stavkasi – 0%, hisoblangan soliq summasi – 0 soʻm. Ushbu 0 foizlik stavka faqat 1-shkala uchun umumbelgilangan shkala asosida soliqqa tortiladigan daromadlardagina qoʻllaniladi.
Daromadga shkala boʻyicha soliq solinmaydigan boshqa barcha holatlar shkala asosida soliqqa tortilmaganligi sababli 1-shkala uchun belgilangan 0% lik stavka qoʻllanmaydi, ya’ni EKIHning 1 baravari miqdori soliqqa tortiladigan daromaddan chegirilmaydi.
Masalan, jismoniy shaхslarning ijaradan olingan daromadiga eng past stavka – 7,5%da (SKning 181-moddasi), 2017 yil 1 iyuldan boshlab kasanachilar daromadi uchun ham qat’iy belgilangan stavka – 7,5% da JShDS solinadi (24.05.2017 y. PQ-2996-son Qarorining 3-bandi). Ularga soliq solishda 1-shkala uchun belgilangan stavka qoʻllanmaydi. Deylik, kasanachining daromadi 1 oyda 700 000 soʻmga teng boʻlsa, undan ushlab qolinadigan JShDS – 52 500 soʻm (700 000 х 7,5%) ga teng boʻladi.
Javoblar ular e’lon qilingan sanada dolzarb hisoblanadi.