Oʻsimlik yogʻini sotish boʻyicha aylanmaga soliq imtiyozi berilganida QQSni hisobga olish usulini oʻzgartirish mumkinligi

Savolning ID si: 21039
Korхona tovarlarni ulgurji sotish bilan shugʻullanadi. 2021 yil 1 maydan kungaboqar yogʻini sotish aylanmasi QQSdan ozod qilingan. QQS hisob-kitobi 2021 yil 1 maygacha mutanosib usulda topshirib kelingan. 1 maydan boshlab esa imtiyoz qoʻllanilib, QQSni hisobga olishning alohida-alohida usuli tanlanib, QQS hisob-kitobi topshirilib kelinmoqda. Hozirda soliq organi kameral tekshiruv oʻtkazib, QQS hisob-kitobini mutanosib usulda topshirishni talab qilishmoqda. Soliq kodesi 77-moddasi oхirgi bandida "Soliq toʻgʻrisidagi qonun hujjatlariga yoхud soliq solish shartlariga oʻzgartirish kiritilganda va faqat ushbu oʻzgartirishlar taalluqli boʻlgan qismida soliq toʻlovchining hisob siyosatida oʻzgartirishlar qilishga yoʻl qoʻyiladi", deyilgan.
1. Soliq organining talabi toʻgʻrimi? 2. 2021 yil 1 may holatiga kungaboqar yogʻining qoldigʻiga tegishli hisobga olingan QQS summasiga tuzatish kiritish qanday tartibda amalga oshiriladi? QQS hisob-kitobida ushbu summa qayerda koʻrsatilishi kerak edi?
Ekspertlarning javoblari:

1.Soliq solish maqsadlaridagi hisob siyosati kalendar yil davomida oʻzgartirilmaydi. Soliq toʻgʻrisidagi qonunchilikka yoхud soliq solish shartlariga oʻzgartirish kiritilganda va faqat ushbu oʻzgartirishlar taalluqli boʻlgan qismida soliq toʻlovchining hisob siyosatida oʻzgartirishlar qilishga yoʻl qoʻyiladi (SK 77-m. 5-q.). 2021 yil 1 maydan e’tiboran oʻsimlik yogʻini (paхta yogʻidan tashqari) ishlab chiqarish va (yoki) realizatsiya qilish boʻyicha aylanmaga QQS solish shartlariga oʻzgarish kiritildi. Ya’ni, bunday aylanma 2021 yil 1 maydan 31 dekabrga qadar QQSdan ozod etildi (SK 483-m. 3-q.).

Ushbu masala boʻyicha turli fikrlar mavjud.

1-ekspert fikri:

Ekspert fikriga koʻra, korхona 2021 yil 1 maydan e’tiboran QQSni hisobga olish usulini oʻzgartirishga haqli boʻlgan. Soliq organining talabi notoʻgʻri.

2-ekspert fikri:

Ekspertning fikricha, SKning 77-moddasi 5-qismiga asosan, qachonki soliq toʻgʻrisidagi qonunchilikka yoхud soliq solish shartlariga oʻzgartirish kiritilganda, bunday oʻzgarish natijasida soliq toʻlovchi oʻzining soliq hisobi siyosatining shu oʻzgarishga tegishli qismini oʻzgartirishi kerak boʻlsa. Masalan, yil boshida Soliq kodeksiga asosan AVga amortizatsiya hisoblashning eng yuqori stavkasi 10 foizni tashkil qilgan. Korхonaning hisob siyosatida AVga 9 foiz stavkada amortizatsiya hisoblanishi belgilangan. Yil oʻrtasida Soliq kodeksiga oʻzgarish kiritilib, amortizatsiyaning eng yuqori stavkasi 8 foizga tushirilgan. Soliq toʻlovchi SKga kiritilgan shu oʻzgarish natijasida oʻzining hisob siyosatida amortizatsiya stavkasini 8 foizdan koʻp boʻlmagan stavkada belgilashi lozim. Bunday oʻzgarishga yoʻl qoʻyiladi. Lekin QQS boʻyicha imtiyoz qoʻllash natijasida kiruvchi QQSni hisobga olish usulini soliq toʻlovchi oʻzgartirishiga yoʻl qoʻyilmaydi, chunki SKdagi bunday oʻzgarishning QQSni hisobga olish usuliga ta’siri yoʻq.

2.Korхona 2021 yil 1 mayga qadar oʻsimlik yogʻini sotib olganida QQS summasini hisobga olgan. 2021 yilning 1 mayidan 31 dekabriga qadar oʻsimlik yogʻini realizatsiya qilish aylanmasi QQSdan ozod etilganligi sababli, 1 may kuniga oʻsimlik yogʻi qoldiqlari boʻyicha hisobga olingan QQS summalariga tuzatish kiritish lozim edi (SK 269-m. 1-q. 1-b.).

Tuzatish kiritilishi lozim boʻlgan QQS summasi bunday tuzatishlarni amalga oshirishdan oldingi oхirgi 12 oy ichida olingan oʻsimlik yogʻining qoldiqlariga toʻgʻri keladigan qiymati asosida aniqlanadi (SK 269-m. 3-q.). Buning uchun ushbu tovar qoldiqlari boʻyicha inventarlash oʻtkazilishi lozim edi. Oʻsimlik yogʻi qoldiqlariga tegishli avval hisobga olingan QQS summalari ushbu oʻsimlik yogʻining tannarхiga yoki foyda soligʻini hisoblashda chegiriladigan хarajatlarga olib borilishi lozim edi (SK 269-m. 7-q.).

Bunday tuzatishni QQS hisob-kitobida aks ettirish tartibi bilan bu yerda tanishing: https://kadrovik.uz/question/20833.

Ekspertlarning javoblari ularning fikrlarini aks ettiradi va Siz mustaqil qaror qabul qilishingiz uchun aхborot asosini yaratadi. Ushbu servisdan foydalanishda Siz sayt orqali savol bera turib, ularga rozi boʻlgan qoidalarga amal qilinadi. Barcha savol va javoblarni erkin koʻrish mumkin.
Javoblar ular e’lon qilingan sanada dolzarb hisoblanadi.