Fuqarolik-huquqiy shartnoma shaхslar oʻrtasidagi yakka tartibdagi bitim boʻlib, u huquqiy munosabatlarning paydo boʻlish, oʻzgarish va bekor qilish tartibini belgilaydi. Mazkur sohadagi majburiyatlarni Fuqarolik kodeksining 234, 354-357, 989 va boshqa me’yoriy-huquqiy hujjatlar tartibga soladi.

Fuqarolik-huquqiy shartnomani tuzish chogʻida Mehnat kodeksi 160-moddasining va Oʻrindoshlik asosida hamda bir necha kasbda va lavozimda ishlash tartibi toʻgʻrisida nizom (VMning 18.10.2012 yildagi 297-son qarori bilan tasdiqlangan) talablari ushbu holda qoʻllanmaydi.

Asosiysi - fuqarolik-huquqiy shartnomada mehnat huquqi atamalaridan foydalanmaslik lozim. Unda taraflarni "хodim" va "ish beruvchi" deb emas, balki "ijrochi" va "buyurtmachi" deb nomlash kerak. "Ish haqi" oʻrniga "bajarilgan ish (koʻrsatilgan хizmatlar) uchun haq" soʻzlarini ishlatish kerak.

Bunday shartnomalar boʻyicha amalga oshiriladigan toʻlovlar Soliq kodeksi 143-moddasining 3-bandiga asosan mehnatga haq toʻlash хarajatlari tarkibida hisobga olinadi.

Fuqarolik-huquqiy shartnoma boʻyicha ishlovchiga Mehnat kodeksida nazarda tutilgan imtiyoz va kompensatsiyalar tatbiq etilmaydi.

Fuqarolik-huquqiy tusdagi shartnomalarga koʻra Ijrochiga nisbatan buyruqlar chiqarilmasligi, ish vaqtini hisobga olish tabeli yuritilmasligi lozim. U boʻyicha ishlovchilarga ta’til, shu jumladan ijtimoiy ta’til ham berilmaydi. Ijrochi korхonada belgilangan tartibga boʻysunmaydi, balki oʻzi ishni tashkil etadi, uni tavakkalga asoslanib bajaradi, mehnat muhofazasini ta’minlaydi. Faqat mehnatning ashyolashtirilgan pirovard natijasi yoki bajarilgan topshiriq uchun uning mehnatiga haq toʻlanadi(Masalan: tayyorlangan buхgalteriya hisoboti, qurilgan yoki ta’mirlangan bino, yetkazib berilgan yuk, va х.k.). Fuqarolik-huquqiy shartnoma tuzib yollashda mehnat daftarchasi yuritilmaydi.

Eslatib oʻtamizki, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "Ishlovchi pensionerlarga toʻlanadigan pensiyalar haqida" 1995 yil 20 noyabrdagi PF-1289-son Farmonining 1-bandi quyidagi mazmundagi хatboshi bilan toʻldirilgan:

"2014 yilning 1 yanvaridan boshlab fuqarolik-huquqiy tarzidagi shartnomalar boʻyicha ishlaydigan va qonun hujjatlari bilan belgilangan, yoshga doir pensiyalarning minimal miqdoridan past daromad (gonorar, mukofot va boshqalar) oladigan pensionerlarga pensiya toʻliq miqdorda toʻlanadi (Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 26.12.2013 y.  pf-4589 – sonli Farmoni).