JShDS

Rossiyada 183 kundan ortiq yashash davrida Oʻzbekiston Respublikasi fuqarosi RF rezidentiga aylanadi (1 yanvardan – 1 noyabrga qadar – 304 kun). U yoki boshqa davlatda boʻlganlik jismoniy shaхsning pasportidagi qaydlar orqali aniqlanadi.

Oʻzbekiston Respublikasida doimiy yashab turgan yoki joriy soliq davrida yakunlanayotgan har qanday ketma-ketlikdagi oʻn ikki oylik davr ichida jami bir yuz sakson uch kun va undan ortiq muddat Oʻzbekiston Respublikasida turgan jismoniy shaхs – OʻzR rezidenti hisoblanadi (SKning 19-moddasi).

OʻzR chegarasini kesib oʻtgan sanadan boshlab uzluksiz 183 kun boʻlgan fuqaro Oʻzbekistonda rezidentga aylanadi.

Jismoniy shaхslarning - Oʻzbekiston norezidentlarining daromadlariga SKning 182-moddasida belgilangan stavkalar boʻyicha Soliq kodeksida koʻzda tutilgan chegirmalarsiz soliq solinadi.

Oʻzbekiston Respublikasi norezidenti – jismoniy shaхs tomonidan mehnat shartnomalari (kontraktlari) va fuqarolik-huquqiy tusdagi shartnomalar boʻyicha daromadlar manbaida olingan daromadlarga  manbada chegirmalarsiz 20 % stavka boʻyicha soliq solinishi lozim.

Soliq solinadigan baza jami daromaddan kelib chiqib, SKning 179 va 180-moddalariga muvofiq soliq solishdan ozod qilingan daromadlar chegirilgan holda aniqlanadi. Agar soliq toʻlovchining daromadidan uning iхtiyoriga koʻra, sud yoki boshqa organlarning qaroriga binoan biron bir ushlab qolishlar amalga oshirilsa, bunday ushlab qolishlar soliq solinadigan bazani kamaytirmaydi (SKning 170-moddasi).

Jismoniy shaхs Oʻzbekiston Respublikasi rezidentiga aylangandan keyin jismoniy shaхslardan olinadigan daromad soligʻi summasi jismoniy shaхs Oʻzbekiston hududiga kelgan kundan boshlab Oʻzbekiston Respublikasi rezidentlari uchun belgilangan tartibda qayta hisoblanadi.

Boshqacha aytganda, koʻrsatilgan fuqaro OʻzRda ketma-ketlikdagi oʻn ikki oylik davr ichida 183 kun va undan ortiq muddat Oʻzbekiston Respublikasida turgandan keyin rezidentga aylanadi (basharti u 2016 yil 1 maydan boshlab OʻzRdan chiqib ketmasa). Rezidentlar daromadlariga umumiy tartibda (shkala boʻyicha) oʻsuvchi yakun boʻyicha soliq solinadi. 2016 yilning 1 yanvaridan 1 mayiga qadar 20% stavka boʻyicha hisoblab yozilgan JShDS summasi keyingi davrlarda daromadlarga soliq solishda hisobga olinadi.

Modomiki 2016 yilning 1 aprel holatiga koʻrsatilgan jismoniy shaхs hali OʻzR rezidentiga aylanmas ekan (2015 yil 1 noyabrdan 2016 yil 1 aprelga qadar – 152 kun), uning daromadlari deklaratsiyalanishi lozim emas (SKning 189-moddasi).

Fuqarolarning sugʻurta badallari

Oʻzbekiston Respublikasi fuqarolari, shuningdek Oʻzbekiston Respublikasida doimiy ravishda yashab turgan chet el fuqarolari va fuqaroligi boʻlmagan shaхslar fuqarolarning byudjetdan tashqari Pensiya jamgʻarmasiga sugʻurta badallarini toʻlovchilardir (SKning 305-moddasi).

Uning rezidentligidan qat’i nazar OʻzR fuqarosi byudjetdan tashqari Pensiya jamgʻarmasiga sugʻurta badallarini toʻlovchi hisoblanadi. Sugʻurta badallarini hisoblab yozish va ushlab qolish boʻyicha majburiyat, shuningdek ularning toʻgʻri hisoblab chiqarilishi uchun javobgarlik ish beruvchiga yuklatiladi.

SKning 172-moddasida koʻrsatilgan mehnatga haq toʻlash tarzidagi daromadlar sugʻurta badallari solish ob’yekti hisoblanadi.  Sugʻurta badallari har oyda soliq solinadigan bazadan va belgilangan stavkadan kelib chiqqan holda hisoblab chiqariladi.