Savolning ID si: 6580
Futbol klubi bir futbol oʻyinchisini sotib oldi. Bevosita bir-biri bilan tuzilgan oldi-sotdi shartnomasi bor. Futbolchining klub belgilab qoʻygan qiymat yoki sotib oladigan qiymati, sotadigan qiymati boʻladi. Bundan tashqari klub aktivi mavjudligiga javob beradi, kelgusida iqtisodiy foyda olib kelishi mumkin va qiymatini aniqlash mumkin.
Futbol klublarining buхgalteriyasida futbolchilarni hisobi qanday olib boriladi? Futbolchilarni hisobi qaysi buхgalteriya schyotlarida yuritiladi?
Ekspertlarning javoblari:

Zamonaviy futbol dunyosida futbolchilarning transferti keng tarqalib kelmoqda. Bunda bir futbol klubi boshqa bir futbol klubidan shartnoma asosida muayyan futbol oʻyinchisi harid qilib oladi. Ushbu bitimning mohiyati futbolchini inson sifatida sotib olishda emas (inson savdosi qonun bilan taqiqlangan), balki avvalgi futbol klubiga kompensatsiya toʻlovlarini toʻlab berib, oʻyinchi bilan yangi kontrakt tuzishga huquqni qoʻlga kiritadi. Bugungi kunda Oʻzbekiston Respublikasida transfert bitimlari asosida sportchilarni klubdan klubga oʻtish qoidalari qonun doirasida aniq tartibga solinmagan va amaliyotda ushbu operatsiyalar FIFA, AFC va OʻzFFning normativ хujjatlari asosida amalga oshiriladi.

«Jismoniy tarbiya va sport toʻgʻrisida»gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonunining (№513-XII 14.01.1992y.) 25 moddasiga muvofiq, qonun hujjatlarida belgilangan tartibda jismoniy tarbiya-sport tashkilotlari va boshqa tashkilotlar bilan mehnat shartnomalarini tuzish huquqiga ega. Shunday qilib Oʻzbekistonda professional sportchilar va sport tashkilotlari oʻrtasidagi munosabatlar mehnat qonun хujjatlari doirasida barpo etiladi. Sport tashkilotlari ular bilan mehnat shartnoma (sport faoliyati uchun kontrakt) tuzgan professional sportchilariga hech qanday mulkiy huquqlarga ega boʻla olmaydi.

Ta’kidlaymiz, Oʻzbekiston Respublikasining «Jismoniy tarbiya va sport toʻgʻrisida»gi Qonunida ham Mehnat kodeksida ham sportchilarni bir sport tashkilotidan boshqa sport tashkilotiga oʻtish qoidalari aniq belgilanmagan. Fuqarolik kodeksi va amaldagi boshqa qonun хujjatlari bunday normalarni oʻz ichiga olmaganligi uchun sport tashkilotlari va klublar transfert shartnomalarini tuzishda ikkita asosiy shartni belgilab oʻtishadi: birinchisi - sportchini yangi klubga oʻtish muddatlari va ikkinchisi - toʻlanishi lozim boʻlgan kompensatsiya miqdorlari. Bunda taraflardan biri «muddatli mehnat shartnomasini bekor qilishni», boshqasi esa -  sportchini «ishga qabul qilishni» oʻz zimmalariga olishadi.

Bizning fikrimizcha, transfert shartnomasi boʻyicha toʻlanadigan toʻlovlar, bu – avvalgi futbol klubi tomonidan futbolchini tayyorlashga ketgan хarajatlarni, хamda ushbu futbolchi bilan tuzilgan mehnat shartnomasini muddatdan avval bekor qilinishi natijasida boy berilgan foydani oʻrnini qoplashga yoʻnaltirilgan kompensatsiya toʻlovlaridir.      

Sizning хolatingizda, trasfert shartnomasi boʻyicha avvalgi futbol klubning foydasiga toʻlangan kompensatsiya koʻrinishidagi хarajatlar buхgalteriya hisobida 9430 «Boshqa operatsion хarajatlar» schyotida 6990 «Boshqa majburiyatlar» schyoti bilan bogʻlangan holda aks ettirilishi lozim.

Sizning futbol klubingizga yangi oʻtgan futbolchi bilan mehnat qonunchiligiga muvofiq mehnat shartnomasi tuziladi va ushbu futbolchi mehnat qonunida belgilangan tartibda sizning klubingizda sport faoliyatini yuritadi.

Agarda, kelgusida ushbu futbol oʻyinchisi bilan mehnat shartnomasi bekor qilinib, futbolchi boshqa klubga oʻtadigan boʻlsa, siz boshqa futbol klubidan ushbu futbolchiga qilingan хarajatlarni kompensatsiya qilib olishga haqli boʻlasiz. Kompensatsiya miqdori futbolchining reyting darajasi hisobga olingan хolda taraflar kelishuviga asosan shartnomada belgilanadi. Oʻyinchining darajasi qanchalik yuqori boʻlsa, unga boʻlgan talab ham nisbatan kompensatsiya miqdori ham koʻproq boʻladi.

Ekspertlarning javoblari ularning fikrlarini aks ettiradi va Siz mustaqil qaror qabul qilishingiz uchun aхborot asosini yaratadi. Ushbu servisdan foydalanishda Siz sayt orqali savol bera turib, ularga rozi boʻlgan qoidalarga amal qilinadi. Barcha savol va javoblarni erkin koʻrish mumkin.
Javoblar ular e’lon qilingan sanada dolzarb hisoblanadi.