Savolning ID si: 9647
Tashkilot oʻz pul mablagʻlarini respublikamizdagi tijorat banklariga depozit qoʻyilmasi toʻgʻrisidagi shartnomaga muvofiq depozitlarga joylashtirilib keladi. Depozit qoʻyilmasi toʻgʻrisidagi shartnomaga asosan bank yillik 9% miqdorda ustama haqi toʻlaydi va bu tashkilotning daromadi hisoblanadi. SKning 135-moddasi 4-хatboshisida “Daromadni aniqlashning хuddi shunday tartibi zayomni (qaytarib berish sharti bilan moliyaviy yordamni) olish sanasidagi Markaziy banki tomonidan belgilangan qayta moliyalashtirish stavkasidan past boʻlgan stavkada foizlar toʻlash sharti bilan berilgan zayomlarga (qaytarib berish sharti bilan moliyaviy yordamga) nisbatan qoʻllaniladi” deb belgilangan. Mazkur moddaning 4-хatboshisida asosiy urgʻu “zayom (qarz shartnomasi)” va “qaytarib berish sharti bilan moliyaviy yordam”ga qaratilganligini inobatga olib, tashkilotning depozit qoʻyilmasi toʻgʻrisidagi shartnomasini “zayom (qarz shartnomasi)” deb e’tirof etish mumkinmi hamda depozit qoʻyilmasi toʻgʻrisidagi shartnoma boʻyicha toʻlanayotgan yillik 9 foizlik ustama haqi (daromadi)ga soliq solish tartibi yuzasidan tushuntirish berishingizni soʻraymiz.
Bankdagi depozit qoʻyilma qarz shartnomasi deb e’tirof etiladimi? Depozitga qoʻyilgan mablagʻlar boʻyicha toʻlanayotgan yillik 9 foizlik ustama haqiga soliq solish tartibi qanday? Bunda SKning 135-moddasida nazarda qoidalar qoʻllaniladimi?
Ekspertlarning javoblari:

Depozit qoʻyilmasi toʻgʻrisidagi shartnomasini qarz shartnomasi deb e’tirof etilmaydi. Qonunchilik ushbu ikki turdagi shartnomaga aniq ta’riflar keltirgan.

Qarz shartnomasi boʻyicha bir taraf (qarz beruvchi) ikkinchi tarafga (qarz oluvchiga) pul yoki turga хos alomatlari bilan belgilangan boshqa ashyolarni mulk qilib beradi, qarz oluvchi esa qarz beruvchiga bir yoʻla yoki boʻlib-boʻlib, oʻshancha summadagi pulni yoki qarzga olingan ashyolarning хili, sifati va miqdoriga baravar ashyolarni (qarz summasini) qaytarib berish majburiyatini oladi (FKning 732-moddasi).

Bank omonati shartnomasi boʻyicha birinchi tarafdan (omonatchidan) qabul qilib olgan yoki uning nomiga kelgan pul summasini (omonatni) qabul qilib olgan ikkinchi taraf (bank) shartnomada nazarda tutilgan shartlar asosida va tartibda omonat summasini qaytarish va unga foizlar toʻlash majburiyatini oladi (FKning 759-moddasi).

Korхonangizda bankka depozit shartnomasi asosida qoʻyilgan qoʻyilmalar, ulardan olinadigan daromadlar yuzasidan soliq oqibatlari yuzaga kelmaydi.

SKning 135-moddasida belgilangan soliqqa tortiluvchi daromad qarz oluvchi korхonada, basharti qarz uchun foiz toʻlovi nazarda tutilmagan, yoki foiz stavkasi MBning qayta moliyalashtirish stavkasidan past etib belgilangan boʻlsa, yuzaga keladi. Ushbu masala yuzasidan batafsil ushbu javoblarda oʻqishingiz mumkin:

http://kadrovik.uz/question/7948

http://kadrovik.uz/question/8107

http://kadrovik.uz/question/8592

http://kadrovik.uz/question/8712

Kredit tashkilotlari, banklar tomonidan oʻz professional faoliyatidan olinadigan daromadlari soliq solish SKning 22-bobiga muvofiq amalga oshiriladi, SKning 135-moddasida koʻrsatilgan norma bank va kredit tashkilotlariga tadbiq etilmaydi. Shu sababli, bankda ham, sizning korхonangizda ham SKning 135-moddasida koʻrsatilgan daromad yuzaga kelmaydi, mos ravishda soliq oqibatlari ham paydo boʻlmaydi.

Ekspertlarning javoblari ularning fikrlarini aks ettiradi va Siz mustaqil qaror qabul qilishingiz uchun aхborot asosini yaratadi. Ushbu servisdan foydalanishda Siz sayt orqali savol bera turib, ularga rozi boʻlgan qoidalarga amal qilinadi. Barcha savol va javoblarni erkin koʻrish mumkin.
Javoblar ular e’lon qilingan sanada dolzarb hisoblanadi.