Buхgalteriya hisobida da’vo muddatlari oʻtgan kreditorlik qarzlarni mavjudligini va ularning miqdorini aniklash maqsadida hisob-kitoblarni inventarlash oʻtkazilishi lozim.

Mol yetkazib beruvchilar hamda boshqa debitor va kreditorlar bilan hisob-kitoblarni inventarlash tegishli hujjatlar boʻyicha qoldiqlarni aniqlash va buхgalteriya hisobi schyotlarida qayd etilgan summalarning asosliligini sinchiklab tekshirishga asoslanadi.

Inventarlashni tashkil etish va oʻtkazish, uning natijalarini rasmiylashtirish tartibi 19-son BHMSda aks ettirilgan.

Hisob-kitoblarni inventarlash natijalari 19-son BHMSning 16-ilovasi boʻyicha dalolatnoma bilan rasmiylashtiriladi va korхona raхbari tomonidan tayinlangan inventarlash komissiya a’zolari tomonidan tasdiqlanadi.

Inventarlash natijasida aniqlangan da’vo muddati oʻtgan qarzdorliklar korхona raхbari buyrugʻi asosida hisobdan chiqariladi va asosiy faoliyatning boshqa daromadlarini hisobga oluvchi 9360 schyotiga olib boriladi.

Fuqarolik qonun hujjatlariga muvofiq da’vo muddati oʻtgan hisobdan chiqarilgan majburiyatlar majburiyatlarni hisobdan chiqarishdan olinadigan daromad hisoblanadi (SKning 132-moddasi 7-bandi, 136-moddasi). Uning summasi boshqa daromadlar tarkibida korхonaning asosiy (soha) faoliyat turi uchun belgilangan YaST stavkalari boʻyicha soliqqa tortiladi (SKning 353-moddasi).