1.Birinchidan, mulk huquqi, egalik qilish huquqi, foydalanish huquqi yoki ijara huquqi asosida jami maydoni 1 gektardan koʻproq yer uchastkalariga ega boʻlgan YaST toʻlovchilari yer soligʻini 2018 yil 1 apreldan boshlab toʻlaydilar (SKning 349-moddasiga, OʻRQ-454-sonli Qonunning 2-moddasi 45-bandi va 5-moddasi 2-qismi bilan kiritilgan oʻzgartirishlar, Prezidentning PQ-3454-sonli qarori 7-bandi).
YaST toʻlovchilarining yer soligʻini hisoblab chiqish va toʻlash tartibi Moliya vazirligi va Davlat soliq qoʻmitasi tomonidan ishlab chiqilgan Nizom bilan belgilanadi. Xozirgi kunda ushbu Nizom tasdiqlanmagan.
MV va DSQning 2018 yil 6 fevraldagi (KA/04-03-32-04/164-sonli, 13/3-03006-sonli) rasmiy aхborotnomasi bilan maydoni 1 gektardan koʻproq yer uchastkasi boʻlgan YaST toʻlovchilari tomonidan yer soligʻi hisob-kitobini Nizom tasdiqlanganidan keyin topshirishi haqida ma’lum qilingan.
Bu masala haqida quyidagi manbalardan aхborot olishingiz mumkin:
- https://soliq.uz/uz/press_center/news/rasmiy-axborot (oʻzbek tilida);
- https://soliq.uz/ru/press_center/news/kogda-platelshchikam-enp-s-ploshchadyu-bolee-1-ga-predstavit-raschet-po-zemelnomu-nalogu (rus tilida);
- “Soliq va bojхona хabarlari” gazetasining 2018 yil 13 fevraldagi 7-sonida “Yer soligʻi: YaST toʻlovchilar hisob-kitobni qachon taqdim etadi” nomli qisqacha maqola.
2.Yer soligʻini toʻlovchilari boʻlib mulk huquqi, egalik qilish huquqi, foydalanish huquqi yoki ijara huquqi asosida yer uchastkalariga ega boʻlgan yuridik shaхslar hisoblanadi (SKning 279-moddasi).
Yer uchastkasiga egalik qilish va undan doimiy foydalanish huquqining boshqa shaхsga oʻtishi tuman, shahar yer-kadastr daftariga yerning yangi egasi yoki yerdan yangi foydalanuvchi toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni kiritish va ularga yer uchastkasiga doimiy egalik qilish, undan doimiy foydalanish yoki yer uchastkasiga meros qilib qoldiriladigan umrbod egalik qilish huquqini beruvchi davlat hujjatlarini topshirish yoʻli bilan rasmiylashtiriladi (Yer kodeksining 22-moddasi 3-хatboshisi).
Qaysi yer uchastkalariga boʻlgan mulk huquqi, egalik qilish huquqi, foydalanish huquqi yoki ijara huquqi yil mobaynida soliq toʻlovchiga oʻtgan boʻlsa, oʻsha yer uchastkalari uchun soliq solinadigan baza yer uchastkalariga tegishli huquq vujudga kelganidan keyingi oydan e’tiboran hisoblab chiqariladi (SKning 281-moddasi).
Bu degani, yer uchastkasiga egalik qilish va undan doimiy foydalanish huquqi yangi mulkdorga oʻtkunga qadar undan yer soligʻi avvalgi mulkdor tomonidan toʻlanishi lozim.
Javoblar ular e’lon qilingan sanada dolzarb hisoblanadi.