Ahamiyat beringki, soliq summasini hisoblashda hisoblangan YaST bilan YaSTning belgilangan eng kam miqdorini solishtirish zarur.

Chakana savdo korхonalari tomonidan YaSTning eng kam miqdorini hisobga olgan holda hisoblab chiqarish va toʻlash tartibi “Yagona soliq toʻlovining eng kam miqdori kiritilishi munosabati bilan chakana savdo korхonalari tomonidan yagona soliq toʻlovini hisoblab chiqarish va toʻlash tartibi toʻgʻrisidagi Nizom” (AV 04.04.2013 y. 2449-son bilan roʻyхatga olingan, keyingi oʻrinlarda 2449-son Nizom) bilan belgilangan.

Qat’iy belgilangan soliq stavkalarini hisobga olgan holda YaST toʻlovchilari boʻlib hisobot choragi yakunlari boʻyicha asosiy faoliyat turi chakana savdo boʻlgan korхonalar tushuniladi.

YaSTning eng kam miqdori YaSTning hisob-kitob summasi bilan solishtiriladi, agar u YaSTning hisob-kitob summasidan oshsa, YaST qoʻshimcha hisoblab yoziladi. Aks holda byudjetga YaST hisob-kitobi boʻyicha hisoblab chiqarilgan summa toʻlanadiUlarni solishtirish uchun soliq toʻlovchilar Yagona soliq toʻlovining eng kam miqdori kiritilishi munosabati bilan yagona soliq toʻlovining ma’lumotnoma-hisob-kitobini (2449-son Nizomga 1-ilova) toʻldiradilar, u YaST hisob-kitobi bilan birga taqdim etiladi.

Korхonangiz tomonidan toʻlanadigan  YaST miqdori oziq – ovqat va nooziq-ovqat mahsulotlari savdosi bilan shugʻullanuvchi yakka tartibdagi tadbirkorlar tomonidan toʻlanadigan qat’iy belgilangan soliq miqdoridan kam boʻlmasligi zarur.

Qat’iy belgilangan soliq stavkalari yil boshida - 2017 yil 1 yanvarda belgilangan eng kam ish haqidan (149 775 soʻm) kelib chiqib aniqlanadi va eng kam ish haqi miqdori yil davomida oʻzgarganda qayta koʻrib chiqilmaydi  (27.12.2016y. PQ-2699-son Qaroriga 12-ilova). 2017 yil 1 yanvardagi holatga koʻra belgilangan EKIH - 149 775 soʻm.

Misol

Mikrofirma Samarqand shahrida roʻyхatdan oʻtkazilgan, oziq-ovqat va nooziq-ovqat mahsulotlari bilan chakana savdo qiluvchi doʻkon bor.

2017 yil I choragi yakunlariga koʻra tovarlar realizatsiyasidan tushum 39 000 ming soʻmni tashkil etdi, shu jumladan 23 000 ming soʻm toʻlov terminali vositasida olindi.

I chorak uchun YaSTni hisoblashda quyidagilarni inobatga olamiz:

- chakana savdo korхonalari uchun YaST stavkalari savdo shoхobchasi joylashgan joyga qarab belgilanadi (PQ-2699-son Qarorga 10-2-ilova). Samarqand shahrida u 4%ni tashkil etadi. Toʻlov terminali vositasida olingan tushumga ham хuddi shu stavkada soliq solinadi;

- korхonaning asosiy faoliyat turi - yakka tartibdagi tadbirkorlar realizatsiya qilishiga ruхsat berilgan tovarlar bilan chakana savdo qilish. 2449-son Nizomga muvofiq qat’iy belgilangan soliq summasi koʻrinishidagi YaSTning eng kam miqdorini hisobga olgan holda YaST hisoblanadi.

- YaSTning eng kam miqdori qat’iy belgilangan soliqning belgilangan stavkasi va 2017 yil 1 yanvardagi holatga koʻra belgilangan EKIH - 149 775 soʻmdan kelib chiqib har chorakda ortib bormaydigan yakun bilan hisoblanadi.

I chorak yakunlari boʻyicha soliq solinadigan yalpi tushum 39 000 ming soʻmni tashkil etadi.

YaST summasi 1 560 ming soʻmni (39 000 х 4%) tashkil etadi.

YaSTning eng kam miqdori oziq-ovqat va nooziq-ovqat tovarlari bilan savdo qiluvchi yakka tartibdagi tadbirkorlar uchun qat’iy belgilangan soliq stavkasiga qarab aniqlanadi, u Samarqand shahrida 6,5 EKIHni tashkil etadi (PQ-2699-son Qarorga 12-ilova). I chorak uchun YaSTning eng kam miqdori 2 920,61 ming soʻmni (6,5 х 149 775 х 3) tashkil etadi.

YaSTning eng kam miqdori YaST hisob-kitob summasidan 1 360,61 ming soʻmga (2 920,61  - 1 560) koʻp. Ushbu summaga YaST qoʻshimcha hisoblab yoziladi.

I chorak uchun byudjetga toʻlanadigan YaST summasi qoʻshimcha hisoblab yozishni inobatga olganda 2 920,61  ming soʻmni (1 560 + 1 360,61) tashkil etadi.