Ўзбекистон Республикаси олий ўқув юртларида таълим олиш учун йўналтириладиган фуқароларнинг солиқ солинадиган иш ҳақи ва бошқа даромадлари суммаларига солиқ солинмайди (СКнинг 179-моддаси 31-банди).
Мазкур имтиёзни қўллаш тартиби “Ўзбекистон Республикаси олий ўқув юртларида таълим олиш учун йўналтириладиган маблағларга жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи бўйича имтиёзни қўллаш тартиби тўғрисидаги низом” (АВ томонидан 27.05.2010 йилда 2107-сон билан рўйхатдан ўтказилган) билан тартибга солинади.
26 ёшгача бўлган фарзандларининг ўқиши учун тўловни амалга оширадиган ота-оналар, шунингдек ёшга доир чекловларсиз таълим олаётганнинг ўзи ҳам солиқ чегирмаси ҳуқуқига эга.
Солиқ чегирмаси ҳам даромад олиш жойи бўйича – тўлов манбаида, ҳам жами йиллик даромадни декларациялашда олиниши мумкин.
Солиқ чегирмасини қўллаш учун декларация билан бирга ДСИга қуйидагилар тақдим қилинади:
-талаба билан Ўзбекистон олий ўқув юрти ўртасида тўловли-контракт асосида ўқитиш тўғрисида тузилган шартнома нусхаси;
-тижорат банки билан таълим кредитини олиш учун тузилган шартнома нусхаси;
-ОЎЮ ҳисобварағига пул маблағлари тўланганлигини тасдиқловчи ҳужжатлар нусхалари;
-ота-онасининг паспорти ва таълим олувчининг туғилганлик тўғрисидаги гувоҳномаси нусхаси;
-СТИР нусхалари;
-солиқ чегирмаси ҳуқуқига эга бошқа жисмоний шахслар томонидан имтиёз қўлланганлиги ёки қўлланмаганлиги тўғрисида маълумотнома – имтиёз ҳуқуқига эга бўлганлар турли солиқ инспекцияларида ҳисобга қўйилган тақдирда.
Солиқ чегирмаси жисмоний шахснинг жами йиллик даромади баён қилинган доирада ОЎЮда ўқиш учун тўланган ҳақ бўйича харажатлар суммасига тақдим қилинади.
Модомики, сиз ишлайдиган ташкилотда ЖШДСни ҳисоблаб чиқаришда солиқ чегирмаси қўлланмаган экан, сиз уни декларациялашда қўллаш ҳуқуқига эгасиз.
Сизнинг жами йиллик даромадингиз ўқиш учун тўланган суммадан ошади ҳамда солиқ чегирмаси ўқишнинг бутун суммасига амалга оширилиши мумкин.
2014 йил якунлари бўйича солиқ солинадиган даромад 2 115 628,25 (7 981 608,25 – 5 865 980) сўмни ташкил қилади.
Шу суммага шкала бўйича ҳисоблаб ёзилган солиқ 158 672,12 сўм (2 115 628,25 * 7,5%), шу жумладан ШЖБПҲ 21 156,28 (2 115 628,25*1%) сўм ва бюджетга тўланиши лозим бўлган сумма 137 515,84 (158 672,12 - 21 156,28) сўмни ташкил қилади.
Аввал жами даромаддан 786 921,8 сўм миқдорида солиқ, шу жумладан ШЖБПҲ 79 816,08 (7 981 608,25*1%) сўм ва бюджетга тўланиши лозим бўлган сумма 707 105,72 (786 921,8-79 816,08) сўм ушлаб қолинган.
Жавоблар улар эълон қилинган санада долзарб ҳисобланади.