Қўшма корхона ёки чет эл инвестициялари иштирокидаги корхона деган юридик шахсларнинг ташкилий-ҳуқуқий шакли мавжуд эмас.
Юридик шахслар давлат рўйхатидан ўтганда танлаши мумкин бўлган ташкилий-ҳуқуқий шакллари Фуқаролик кодексининг 4-бобида (§ 2. Тижорат ташкилотлари (58-72 моддалар) ҳамда § 3. Тижоратчи бўлмаган ташкилотлар (73-78 моддалар)) да келтирилган. Шунингдек, у ерда ёритилмаган айрим ташкилий-ҳуқуқий шакллар бошқа Қонунлар билан тартибга солинади, масалан, "Хусусий корхона тўғрисида"ги Қонун, "Оилавий тадбиркорлик тўғрисида"ги Қонун, "Фермер хўжалиги тўғрисида"ги Қонун кабилар.
Норматив қонун ҳужжатларида “қўшма корхона” тушунчаси келтирилмаган. Аммо, юридик шахснинг номига “қўшма корхона” (масалан, МЧЖ шаклидаги қўшма корхонаси) иборасини қўшиш мумкин. Бунинг учун таъсисчилардан бири чет эл жисмоний ёки юридик шахси бўлиши керак, ҳамда корхонанинг номи “қўшма корхона” ибораси билан таъсис ҳужжатларида акс эттирилиши керак. Таъсис ҳужжатига асосан давлат рўйхатидан ўтказувчи орган корхонанинг номига “қўшма корхона” иборасини қўшиб расмий рўйхатдан ўтказиб беради. Қонунчиликда номида “қўшма корхона” ибораси бўлган ташкилотлар учун ҳеч қандай солиқ имтиёзлари назарда тутилмаган.
Хорижий сармоялар иштирокидаги корхоналар жумласига қуйидаги шартларга жавоб берадиган корхоналар киради*:
- корхонанинг низом жамғармаси 150 минг АҚШ долларига тенг суммадан кам бўлиши мумкин эмас;
- корхона иштирокчиларидан бири албатта хорижий юридик шахс бўлиши шарт;
- хорижий сармоялар улуши корхона низом жамғармасининг камида 30 фоизини ташкил этиши зарур.
Улар Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатларига зид келмайдиган ҳар қандай ташкилий-ҳуқуқий шаклларда фаолият кўрсатадилар.
Тўғридан-тўғри хусусий хорижий инвестицияларни жалб қилувчи корхоналар учун солиқ имтиёзларини белгиланган бўлиб, уларни қўллаш Низом (АВ томонидан 26.08.2016 й. 2822-сон билан рўйхатга олинган) билан тартибга солинади. Имтиёзларни қўллаш учун корхона маълум талабларга жавоб бериши зарур. Имтиёзни қўллаш тартиби билан батафсил ушбу жавобларда танишишингиз мумкин:
http://kadrovik.uz/question/5387
http://kadrovik.uz/question/8348
http://kadrovik.uz/question/9155
________________________________________________________________
* “Чет эл инвестициялари тўғрисида”ги Қонунининг 6-моддаси иккинчи қисми; ЎзР Президентининг 30.11.1996 й. ПФ-1652-сон Фармони 1-банди.
Жавоблар улар эълон қилинган санада долзарб ҳисобланади.