Тижорат ташкилотлари (хусусий корхоналар ва бошқалар) фойда олиш мақсадида молия-хўжалик фаолиятини амалга оширадилар. Одатда соф фойда корхона муассислари (иштирокчилари) ўртасида тақсимланади, яъни уларга дивидендлар тарзида тўланади.

Хусусий корхонанинг фойдаси солиқлар ва бошқа мажбурий тўловлар тўланганидан сўнг корхона мулкдорининг тасарруфига ўтади ҳамда унга солиқ солинмайди ("Хусусий корхона тўғрисида"ги Қонуннинг 24-моддаси).

Дивидендлар корхона тасарруфида қоладиган соф фойдадан ва (ёки) ўтган йилларнинг тақсимланмаган фойдасидан тўланади. Уларни тўлаш учун асос бўлиб хусусий корхона раҳбари, яъни мулкдорнинг қарори ҳисобланади.

Хусусан, Солиқ кодексининг 179-моддаси 6-бандига асосан солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларни тўлаганидан кейин хусусий корхона мулкдори ихтиёрида қоладиган фойда суммасига солиқ (даромад солиғи) солинмайди.

Демак, хусусий корхона раҳбари (таъсисчиси) корхона ихтиёрида қолган фойдани ўзининг шахсий пластик карточкасига ташлаб, ўз эҳтиёжи учун фойдаланиши мумкин ва бунда солиқ оқибати юзага келмайди.