1. Хизмат сафарида қилинган харажатлар ходимга "Ўзбекистон Республикаси ҳудудидаги хизмат сафарлари тўғрисидаги Йўриқнома" (АВ томонидан 29.08.2003 й. 1268-сон билан рўйхатга олинган) асосида қопланади.
2. Хизмат сафарига юбориладиган ишчига хизмат сафарига кетишдан олдин белгиланган миқдорларда суткалик, йўл харажатлари, турар жой хонасини ижарага олиш харажатлари чегарасида пул кўринишидаги аванс (бўнак) тўланади. Қопланиши рухсат берилган харажатлар ва уларнинг миқдори Йўриқномада келтирилган. Хизмат сафарида шунингдек вакиллик харажатларини қоплашга ҳам рухсат берилади.
Вакиллик харажатларига солиқ тўловчининг ўзаро ҳамкорлик ўрнатиш ёки уни сақлаб туриш, шунингдек солиқ тўловчининг бошқарув ва назорат органлари мажлисларига келган иштирокчиларни қабул қилиш ҳамда уларга хизмат кўрсатиш мақсадларида қиладиган харажатлари киради. Бу харажатлар мазкур шахсларнинг расмий қабулини ўтказиш, транспорт таъминоти, овқатланиши ва турар жойи, солиқ тўловчининг штатида турмаган таржимонлар хизматига ҳақ тўлаш харажатларидир (СКнинг 145-моддаси 11-банди). Вакиллик харажатларини расмийлаштириш ва уни қоплаш тартиби ҳақида бу ерда ўқишингиз мумкин:
https://kadrovik.uz/question/6063
https://kadrovik.uz/question/8550
Сизнинг ҳолатингизда қатор қонун бузилишлари содир бўлган.
Булардан бири, автомобиль ижараси учун АҚШ долларида ҳақ тўланганлигидир. Ўзбекистон Республикаси ҳудудида товар, иш ва хизматлар учун тўловларни чет эл валютасида амалга ошириш тақиқланади (02.09.2017 й.N ПФ-5177-сон Фармоннинг 3-банди). Ўзбекистон Республикаси ҳудудида барча ҳисоб-китоблар ва тўловлар миллий валютада амалга оширилади («Валютани тартибга солиш тўгрисидаги Қонун»нинг 18-моддаси).
Сафар хизматига жўнатилаётган ходим корхонанинг харажатларини ўз ёнидан қоплашга мажбур эмас, бундай ҳолда вакиллик харажати учун белгиланган сметадаги харажатларни амалга ошириш учун ходимга корхонанинг корпоратив картасини бериш, автомобиль ижараси учун корхона бевосита ўз номидан шартнома тузиб, тўловни амалга ошириши мумкин эди.
Ундан ташқари вакиллик харажатлари уларни тасдиқловчи ҳужжатлар мавжуд бўлгандагина қоплаб берилиши мумкин. Барча овқатланиш ва бошқа хизматларни кўрсатувчи корхоналар нақд пулни қабул қилганда ККМ чекини беришга мажбурлигини инобатга олиб, бундай чекларнинг йўқлиги ходим томонидан амалга оширилган харажатларнинг вакиллик харажатлари деб тан олинмаслиги мумкин.
Харажатларнинг вакиллик харажати деб тан олиниши ёки олинмаслиги солиқ оқибатларини белгилаб беради.
Масалан, вакиллик харажатлари ходим даромади сифатида қаралмаса, вакиллик харажатлари деб тан олинмаган харажатлар уларни тасдиқловчи ҳужжатлар мавжуд бўлмасдан қопланганда улар ходимнинг моддий наф тарзидаги даромади ҳисобланиб, ЖШДСга тортилади (СКнинг 177-моддаси).
Бундан ташқари, умумбелгиланган солиқ тўловчиларида бирламчи ҳужжатлар билан тўғри расмийлаштирилган вакиллик харажатлари фойда солиғини ҳисоблашда чегириб ташланадиган харажат бўлса, ҳужжатларнинг мавжуд эмаслиги ва улар ходимнинг моддий наф тарзидаги даромади эканлиги ушбу харажатларни чегирилмайдиган харажатлар деб тан олинишига олиб келади.
Жавоблар улар эълон қилинган санада долзарб ҳисобланади.