Дебиторлик (кредиторлик) қарзини адо этишни заммасига олаётган корхона ва дебитор (кредитор) корхона ўртасида бу қарздорлик қандай шартларда ёпилаётганига қараб, бунда қайси тараф даромад кўрса, ўша тарафда солиқ оқибатлари юзага келади.

Қарздорни қарзни тўлаш мажбуриятидан озод қилмаган ҳолда қарзни ёки унинг қисмини бошқа шахсга ўтказишга рухсат берилади (ФК 313,322,323-моддалари).

Масалан, “А”корхона “Б” корхона олдидаги ўз кредиторлик қарзини “С” корхона тўлаб беришлиги ҳақида битим тузилди. Бунда ушбу битим билан бир қаторда “А” ва “С” корхона ўртасида ҳам қандай шартлар асосида “С” корхона “А” корхонанинг қарздорлигини тўлаб бериши ҳақида алоҳида битим тузилиши зарур. Бу қарз шартномаси, беғараз моддий ёрдам, ёки кредиторлик қарзини сотиб олиш бўлиши мумкин.

Агар, “С” корхона қарз шартномаси асосида “А” корхонанинг қарзини тўлаши белгиланган бўлса, солиқ оқибатлари қарз шартномасидан келиб чиқади (фоиз шаклидаги даромаддан солиқ ушлаш, ёки маблағлардан фоизсиз фойдаланганидан олинган даромад каби).

Агар “С” корхона кредиторлик қарзни беғараз асосда тўлаб берса, “А” корхонада текин олган мол-мулк тарзидаги бошқа даромади вужудга келиб, ушбу даромадни фойда солиғи бўйича солиққа тортиладиган базага киритиши керак бўлади.

Агар “С” корхона 100  сўмлик кредиторлик қарзни узгани эвазига “А” корхона унга маълум муддатда 120 сўм тўлаши керак бўлса, ушбу битимдан “А” корхона зарар кўради (-20 сўм). Қарз суммаси билан мазкур қарзни юзага келтирган реализация қилинган товарлар (ишлар, хизматлар) таннархи ўртасидаги фарқдан ошмайдиган сумма доирасидаги қарзни талаб қилиш ҳуқуқидан ўзганинг фойдасига воз кечишдан кўрилган зарарлар фойда солиғини ҳисоблашда чегириладиган харажатлар таркибига киради (СКнинг 145-моддаси 40-банди м.).

“С” корхонада эса ушбу операциядан 20 сўмлик фойда юзага келади, ва у  фойда солиғи бўйича солиққа тортиладиган базага киритиши керак бўлади (СКнинг 137-моддаси).

Дебиторлик қарзидан воз кечишда ҳам юқорида санаб ўтилган асослардан келиб чиқиб қайси томон даромад кўриши аниқланади ҳамда унда тегишли солиқ оқибатлари юзага келади.

Қарз мажбуриятлари ва тўлов воситалари билан боғлиқ операциялар ҚҚСга тортилмайди (СКнинг 209-моддаси 3-банди).